Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Anna Polak (spr.)
Sędziowie:	SSA Urszula Iwanowska SSA Romana Mrotek
Protokolant:	St. sekr. sąd. Edyta Rakowska

po rozpoznaniu w dniu 4 czerwca 2013 r. w Szczecinie

sprawy S. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o rentę

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 11 maja 2011 r. sygn. akt VI U 481/09

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz ubezpieczonego S. G. kwotę 147,60 zł (sto czterdzieści siedem złotych i 60/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

SSA Urszula Iwanowska SSA Anna Polak SSA Romana Mrotek

Sygn. akt III AUa 594/11

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12 marca 2009 r., po rozpoznaniu wniosku S. G. z dnia 26 stycznia 2009 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że Komisja Lekarska Zakładu Ubezpieczeń Społecznych orzeczeniem z dnia 6 marca 2009 r. uznała, iż S. G. nie jest niezdolny do pracy.

Odwołaniem z dnia 10 kwietnia 2009 r. ubezpieczony zaskarżył przedmiotową decyzję ZUS, wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu swojego odwołania ubezpieczony podniósł, że cierpi na zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, obustronne uszkodzenie słuchu, zmiany zwyrodnieniowe w stawie barkowo-obojczykowym. Ubezpieczony podkreślił, że nie jest zdolny do pracy zgodnej ze swoimi kwalifikacjami, obecnie pracuje na stanowisku przeznaczonym dla osoby niepełnosprawnej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania w całości, podtrzymując argumentację jak w zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 11 maja 2011 roku Sąd Okręgowy w Szczecinie zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu S. G. w dalszym ciągu rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 01 marca 2009 do 28 lutego 2013 roku; zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. na rzecz ubezpieczonego S. G. kwotę 110,70 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego pełnomocnika ustanowionego z urzędu.

Sąd Okręgowy ustalił, że S. G., urodzony (...) w czasie swojej aktywności zawodowej pracował w charakterze ślusarza okrętowego (1973-1975), montera-spawacza (1977-1979,1993-1997,1990,1995), kierowcy (1979-1980), spawacza (1980-1989,1991-1993), montera instalacji wodno-kanalizacyjnej-spawacza (1993-1997), a ostatnio na stanowisku dla osoby niepełnosprawnej - konserwatora-ogrodnika (1999 – 2008).

W okresie od dnia 3 czerwca 1997 r. do dnia 28 lutego 2009 r. S. G. nieprzerwanie pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Podstawą przyznania renty było rozpoznanie u ubezpieczonego przewlekłego zespołu bólowego kręgosłupa lędźwiowego na tle przepukliny C5/C6 ze stenozą kanału kręgowego, niedomoga statyczno bólowa kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego na tle dyskopatii L5/S1, L4/L5, obustronne osłabienie słuchu, nadciśnienie tętnicze.

W dniu 26 stycznia 2009 r. ubezpieczony złożył wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Orzeczeniem z dnia 10 lutego 2009 r. Lekarz Orzecznik ZUS stwierdził, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy. Lekarz orzecznik ZUS rozpoznał u ubezpieczonego zespół bólowy kręgosłupa szyjnego i krzyżowo-lędźwiowego na tle dyskopatii. W badaniu lekarz stwierdził ograniczenie ruchomości kręgosłupa L/S bez objawów ubytkowych i rozciągowych. Nie stwierdzono zaników mięśniowych i osłabienia siły mięśniowej w obrębie kończyny.

Po rozpoznaniu sprzeciwu ubezpieczonego od powyższego orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS, Komisja Lekarska ZUS, orzeczeniem z dnia 6 marca 2010 r. stwierdziła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy. Komisja Lekarska ZUS rozpoznała u ubezpieczonego zespół bólowy kręgosłupa szyjnego i krzyżowo-lędźwiowego na tle dyskopatii oraz obustronne osłabienie słuchu.

Aktualnie u wnioskodawcy rozpoznaje się: zaawansowaną spondylozę odcinka szyjnego i lędźwiowego, zwyrodnieniową dyskopatię szyjną C5-6 z krytyczną stenozą kanału kręgowego (6,9 mm) kwalifikującą się do leczenia operacyjnego.

Zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne odcinka szyjnego powodują ucisk rdzenia na poziomie dyskopatii C5-6, czego wyrazem jest rozpoczynający się niedowład ręki prawej. Narastanie ucisku może doprowadzić do nieodwracalnych zmian w postaci ogniska niedokrwiennego w rdzeniu kręgowym i postępującego niedowładu czterokończynowego. S. odcinka lędźwiowego z dwupoziomową dyskopatią nie stwarza takich zagrożeń neurologicznych jak ucisk rdzenia szyjnego, jednak w badaniu przedmiotowym występują cechy konfliktu korzeniowego na poziomie L5-S1 po stronie lewej. Stan zaawansowania zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego nie rokuje poprawy, ponieważ zmiany te są nieodwracalne i na obecnym etapie dają już ubytkowe objawy neurologiczne.

Z uwagi na charakter schorzeń ubezpieczony jest nadal po dniu 28 lutego 2009 r. częściowo niezdolny do pracy. W tym czasie wystąpiły już cechy osłabienia siły mięśniowej ręki prawej oraz rwa barkowa prawostronna. Niezdolność ma charakter okresowy do końca lutego 2013 r., w tym czasie ubezpieczony powinien przejść leczenie operacyjne dyskopatii C5-6 i C6-7 oraz leczenie rehabilitacyjne pooperacyjne.

Na podstawie powyższych ustaleń faktycznych Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy po przytoczeniu treści art. 57 i 58, art. 12, art. 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że ocenił stan zdrowia wnioskodawcy przez pryzmat faktu, iż podczas kilkunastu lat swojej pracy zawodowej wykonywał on prace fizyczne montera-spawacza, a ostatnio pracę konserwatora-ogrodnika na stanowisku przystosowanym dla osób niepełnosprawnych.

Ustalenia w tym przedmiocie zostały poczynione przez Sąd Okręgowy w oparciu o analizę dokumentacji rentowej ubezpieczonego, w szczególności dokumentacji pozostającej w dyspozycji organu rentowego, przedłożonej przez wnioskodawcę oraz na podstawie przeprowadzonego w toku postępowania sądowego dowodu z opinii biegłej sądowej R. S..

Biegła neurochirurg rozpoznała u ubezpieczonego zaawansowaną spondylozę odcinka szyjnego i lędźwiowego oraz zwyrodnieniową dyskopatię szyjną C5-6 z krytyczną stenozą kanału kręgowego (6,9 mm) kwalifikującą się do leczenia operacyjnego. Jednocześnie biegła zauważyła, że z uwagi na charakter schorzeń ubezpieczony jest nadal po dniu 28 lutego 2009 r. częściowo niezdolny do pracy, już w tym czasie wystąpiły bowiem cechy osłabienia siły mięśniowej ręki prawej oraz rwa barkowa prawostronna. Niezdolność ma przy tym charakter okresowy do końca lutego 2013 r., w tym czasie ubezpieczony powinien przejść leczenie operacyjne dyskopatii C5-6 i C6-7 oraz leczenie rehabilitacyjne pooperacyjne. Oceniając wpływ stanu zdrowia ubezpieczonego na jego zdolność do pracy biegła zauważyła, że zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne odcinka szyjnego powodują ucisk rdzenia na poziomie dyskopatii C5-6, czego wyrazem jest rozpoczynający się niedowład ręki prawej. Narastanie ucisku może doprowadzić do nieodwracalnych zmian w postaci ogniska niedokrwiennego w rdzeniu kręgowym i postępującego niedowładu czterokończynowego. S. odcinka lędźwiowego z dwupoziomową dyskopatią nie stwarza takich zagrożeń neurologicznych jak ucisk rdzenia szyjnego, jednak w badaniu przedmiotowym występują cechy konfliktu korzeniowego na poziomie L5-S1 po stronie lewej. Stan zaawansowania zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego nie rokuje poprawy, ponieważ zmiany te są nieodwracalne i na obecnym etapie dają już ubytkowe objawy neurologiczne.

Sąd Okręgowy wskazał, że nie stanowiły podstawy ustaleń Sądu opinie biegłych z zakresu laryngologii – lek.med. Z. G., neurologii – dr.n.med. B. M., ortopedii – lek.med. A. K. oraz lekarza medycyny pracy – T. M.. Wątpliwości związane z tymi opiniami, wywołane również treścią zastrzeżeń ubezpieczonego, związane są z faktem zebrania niepełnego, pobieżnego wywiadu i nie zweryfikowaniem go z treścią dokumentów zawartych w aktach sprawy i aktach rentowych. Sąd Okręgowy zdyskwalifikował rozpoznanie biegłego z zakresu ortopedii oraz neurologii, którzy nie stwierdzili u ubezpieczonego istotnego ograniczenia funkcji kręgosłupa, mianowicie w badaniu przedmiotowym stwierdzili, u ubezpieczonego prawidłowe wykształcenie kręgosłupa z zachowaniem ruchomości, kończyny górnej i dolnej w ułożeniu dowodnym o pełnym zakresie ruchów stawach, okresowo występujące bóle kręgosłupa nie powodujące ograniczenia funkcji podstawowej kręgosłupa, brak wskazań do leczenia operacyjnego. Tymczasem z dokumentacji medycznej ubezpieczonego, której autentyczność nie była przez strony kwestionowana i nie budziła wątpliwości Sądu, została bowiem sporządzona w sposób zgodny z przepisami prawa, przez uprawnione do tego osoby, w ramach ich kompetencji, oraz w sposób rzetelny, jednoznacznie wynika, że u ubezpieczonego rozpoznano zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa oraz, że kwalifikuje się on do leczenia operacyjnego, co może wskazywać na bardzo pobieżną analizę dokumentacji lekarskiej zgromadzonej w aktach rentowych przez biegłych ortopedę i neurologa. Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że między innymi wyniki badania TK wykonanego w dniu 24 stycznia 2008 r. potwierdziły dyskopatię na poziomach C5-6 ze znaczną stenozą kanału kręgowego oraz tylnym podwichnięciem, na C6-7 wypuklinę z mniejszym zwężeniem kanału kręgowego, w całym odcinku szyjnym osteofity na krawędziach trzonów, w odcinku lędźwiowym zwyrodnieniowe dyskopatie na poziomach L4-5 i L5-S1 z uciskiem korzeni. Po tym badaniu ubezpieczony był konsultowany przez neurochirurga w dniu 20 czerwca 2009 r. i wstępnie został zakwalifikowany do leczenia operacyjnego w odcinku szyjnym. W aktach organu rentowego znajdują się również opinie lekarskie w sprawie ustalenia niezdolności do pracy stanowiące podstawę orzeczeń lekarza orzecznika ZUS, z których wynika, że podstawą uprzedniego przyznania ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy było rozpoznanie przewlekłego zespołu bólowego kręgosłupa lędźwiowego na tle przepukliny C5/C6 ze stenozą kanału kręgowego, niedomoga statyczno bólowa kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego na tle dyskopatii L5/S1, L4/L5. Z wiarygodnej dokumentacji medycznej sporządzonej przez uprawnione do tego osoby, wynika zatem, że u ubezpieczonego już od dłuższego czasu występują poważne zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy podzielił wnioski wynikające z opinii biegłej z zakresu neurochirurgii w zakresie ustalenia, że schorzenia kręgosłupa występujące u wnioskodawcy czynią go osobą częściowo i okresowo niezdolną do pracy. Opinia sporządzona przez neurochirurga wydana bowiem została przez biegłą sądową-specjalistkę posiadającą wieloletnią praktykę zawodową, cieszącą się dużym autorytetem, po uprzednio przeprowadzonym badaniu wnioskodawcy oraz wcześniejszej analizie treści dokumentacji lekarskiej dotyczącej ubezpieczonego (szczegółowo wymienionej w opinii). Jest ona, w ocenie Sądu, jasna i spójna, wnioski w niej zawarte logiczne i przekonywająco uzasadnione, a rzetelność i fachowość powyższych ustaleń nie budzi żadnych wątpliwości i pozwala na uznanie ich za wiarygodne. Na fakt ten nie wpływa okoliczność, że opinia biegłej nie jest zgodna z orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS, a z jej wnioskami nie zgodził się także pełnomocnik organu rentowego – Przewodniczący Komisji Lekarskich ZUS, zwłaszcza, że zgłoszone zarzuty nie miały merytorycznego charakteru. Przewodniczący Komisji Lekarskich wskazał jedynie, że w jego ocenie wnioski biegłej są błędne i nie znajdują oparcia w zgromadzonych dowodach, przy czym (...) nie wskazał żadnego dowodu, który mógłby podważyć ustalenia biegłej.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, iż ubezpieczony od dnia 1 marca 2009 roku jest okresowo do 28 lutego 2013 roku, częściowo niezdolny do pracy i z tego też względu, zmienił zaskarżoną decyzję - na podstawie przepisu art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w sposób wskazany w treści wyroku.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie przepisów art. 98§1 i 3 w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego wywiódł organ rentowy, zaskarżając go w całości oraz wnosząc o jego zmianę i oddalenie odwołania, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Zaskarżonemu orzeczeniu organ rentowy zarzucił:

- naruszenie art. 57 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 13 ust. 1 pkt.2 ustawy z dnia 17 grudnia1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez niewłaściwe zastosowanie prowadzące do uznania, że ubezpieczony S. G. ma nadal prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 marca 2009 roku do 28 lutego 2013 roku;

- naruszenie prawa procesowego, w szczególności art. 233 k.p.c. polegające na przekroczeniu granicy swobodnej oceny dowodów przez przydanie wiarygodności i mocy dowodowej tylko opinii biegłej z zakresu neurochirurgii z 31 stycznia 2011 roku oraz 14 marca 2011 roku, a pominięciu opinii biegłych z zakresu neurochirurgii, ortopedii, laryngologii i medycyny pracy z 6 sierpnia 2009 roku wraz z opiniami uzupełniającymi oraz stanowiska Przewodniczącego Komisji Lekarskich ZUS co do ustalenia niezdolności do pracy ubezpieczonego.

W uzasadnieniu apelacji organ rentowy zarzucił, że Sąd Okręgowy zdyskwalifikował rozpoznanie biegłych zawarte w opiniiz zakresu ortopedii i neurologii, którzy nie stwierdzili u ubezpieczonego istotnego ograniczenia funkcji kręgosłupa stwierdzając w badaniu przedmiotowym m.in. prawidłowe wykształcenie kręgosłupa z zachowaniem ruchomości a także brak wskazań do leczenia operacyjnego, choć z dokumentacji medycznej jednoznacznie wynika, że u ubezpieczonego stwierdzono zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa. Sąd nie wziął też pod uwagę zastrzeżeń pełnomocnika organu rentowego - Przewodniczącego Komisji Lekarskich ZUS stwierdzając, że nie mają one charakteru merytorycznego. W związku z powyższym Sąd orzekł, że ubezpieczony jest częściowo okresowo niezdolny do pracy od 1 marca 2009 do 28 lutego 2013 r. Wyrok w takim brzmieniu, zdaniem pozwanego, nie odpowiada prawu. Stan zdrowia wnioskodawcy nie daje, zdaniem pozwanego, podstaw do orzeczenia częściowej okresowej niezdolności do pracy.

Apelujący zarzucił, że Sąd Okręgowy oparł swoje rozstrzygnięcie przede wszystkim na opinii biegłej z zakresu neurochirurgii z 31 stycznia 2011 roku oraz 14 marca 2011 roku, która dokonała oceny stanu zdrowia ubezpieczonego głównie na podstawie badania obrazowego i na tej podstawie uznała, że jest on niezdolny do pracy po 28 lutego 2009 r. Natomiast ocena stopnia naruszenia funkcji ustroju badanego przez wielu lekarzy specjalistów (różnych specjalności, w tym także i ortopedii oraz neurologii) była odmienna od opinii biegłej z zakresu neurochirurgii i nie kwalifikowała wnioskodawcy jako niezdolnego do pracy. Biegli sądowi byli zgodni w swojej ocenie stanu zdrowia ubezpieczonego z opiniami lekarzy ZUS. Zdaniem organu rentowego nieuprawnione są przy tym wnioski Sądu, że biegli sądowi z zakresu ortopedii, laryngologii, neurologii i medycyny pracy dokonali swojej oceny stanu zdrowia badanego na podstawie niepełnej dokumentacji i pobieżnego wywiadu, skoro w treści opinii powołują się na zgromadzone dokumenty oraz wynika z niej, że przeprowadzono badanie przedmiotowe. Biegli, na podstawie swojej wiedzy, kwalifikacji i doświadczenia zawodowego dokonali swojej oceny stanu zdrowia wnioskodawcy. Skoro ocena ta była zbieżna z opinią lekarza orzecznika ZUS oraz Komisji Lekarskiej ZUS, a przy tym zupełnie odmienna od oceny dokonanej przez biegłą z zakresu neurochirurgii, jak również z opinią lek. med. R. S. nie zgodził się Przewodniczący Komisji Lekarskich ZUS to, zdaniem organu rentowego, należało zasięgnąć opinii innego biegłego neurochirurga w tym zakresie.

Taki wniosek zresztą postawił pełnomocnik pozwanego w piśmie z 8 kwietnia 2011 roku, do którego Sąd się nie odniósł. Skoro więc 9 lekarzy, w tym 4 biegłych sądowych uznało ubezpieczonego za zdolnego do pracy, zaś 1 specjalista jest innego zdania i Sąd przychylił się do opinii tylko tego biegłego, to przekroczył tym samym swobodną ocenę dowodów mających wpływ na prawidłowe ustalenie stanu zdrowia ubezpieczonego. Apelujący wskazał, że biegli z zakresu ortopedii, neurologii, laryngologii oraz medycyny pracy sporządzali swoją opinię 6 sierpnia 2009 roku, zaś opinie uzupełniające były sporządzane w okresie od marca do października 2010 r. Biegła neurochirurg badała ubezpieczonego i sporządziła swoją opinię w styczniu 2011 roku oraz w marcu 2011 r. Zatem pomiędzy badaniami biegłych minął rok czasu. Jeżeli nastąpił tak duży postęp zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa badanego w ciągu okresu pomiędzy badaniami biegłych i sporządzeniem opinii, to opis badania neurochirurgicznego w opinii nie dowodzi tak znacznego naruszenia sprawności ustroju, choć w ocenie biegłej „dojrzewają” wskazania do leczenia operacyjnego. Organ rentowy wskazał, że leczenie operacyjne jest wyborem sposobu leczenia i sam w sobie nie świadczy o długotrwałej niezdolności do pracy orzekanej na 2 lata wstecz (opinia była ze stycznia 2011 roku zaś, orzeczono o niezdolności od marca 2009 r.) .

W związku z powyższym, zdaniem apelującego, nie można przyjąć, że wnioskodawca w ciągu ponadrocznego okresu w znacznym stopniu utracił zdolność do pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji, a przynajmniej nie wynika to ze zgromadzonego w sprawie materiału, a tym samym brak jest podstaw dla uznania wnioskodawcę za osobę częściowo niezdolną do pracy od marca 2009 roku i do przyznania mu, na podstawie art. 57 ustawy emerytalnej, prawa do renty z tytułu częściowej okresowej niezdolności do pracy od marca 2009 do lutego 2013 r.

W odpowiedzi na apelację ubezpieczony wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego nie zasługuje na uwzględnienie.

Ponowna analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a także zarzutów podniesionych w apelacji prowadzi zdaniem Sądu Apelacyjnego do wniosku, iż zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego jest prawidłowy. Sąd Apelacyjny podziela i przyjmuje za własne ustalenia Sądu I instancji co do ustalonego przez Sąd Okręgowy stanu faktycznego, jak również podziela ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego. Sąd pierwszej instancji dokonał trafnej interpretacji przepisów mających zastosowanie w niniejszej sprawie. Powyższe czyni zbytecznym ponowne przytaczanie ustaleń oraz szczegółowych rozważań zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 05 listopada 1998 roku, sygn. I PKN 339/98).

Kwestią sporną w niniejszej sprawie było ustalenie, czy S. G. po dniu 28 lutego 2009 roku spełnia warunki do przyznania mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie stanowią przepisy art. 107 oraz art. 12 i art. 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z treścią art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z FUS niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Z brzmienia przepisu art. 13 przywołanej ustawy wynika, że przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. Przepisy z art. 13 ust. 2 i ust. 3 stanowią, że trwałą niezdolność do pracy orzeka się, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy, zaś okresową niezdolność do pracy orzeka się, jeżeli według wiedzy medycznej istnieją rokowania odzyskania zdolności do pracy.

Podstawa prawna rozstrzygnięcia wymaga nadto uzupełnienia o dyspozycję normy z przepisu art. 107 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, na podstawie którego prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub ponowne jej powstanie.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego częściowa niezdolność do pracy polega na utracie w znacznym stopniu zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Doniosłe znaczenie w konstrukcji częściowej niezdolności do pracy (której definicję zawiera art. 12 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) ma podkreślenie, że chodzi o ocenę zachowania zdolności do wykonywania nie jakiejkolwiek pracy, lecz pracy „zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji”. Ubezpieczony może być uznany za częściowo niezdolnego do pracy, gdy zachował zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (na przykład pracy wymagającej niższych albo niewymagającej w ogóle jakichkolwiek kwalifikacji), lecz jednocześnie utracił w znacznym stopniu zdolność do pracy, do której posiada kwalifikacje. Wyjaśnienie treści pojęcia „pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji” wymaga uwzględnienia zarówno kwalifikacji formalnych (czyli zakresu i rodzaju przygotowania zawodowego udokumentowanego świadectwami, dyplomami, zaświadczeniami), jak i kwalifikacji rzeczywistych (czyli wiedzy i umiejętności faktycznych, wynikających ze zdobytego doświadczenia zawodowego). Przy ocenie niezdolności do pracy dla celów rentowych bardziej istotne są kwalifikacje rzeczywiste, gdyż ocena ta sprowadza się do stwierdzenia, w jakim stopniu wiedza i umiejętności, którymi dysponuje ubezpieczony, mogą być wykorzystane przez niego w pracy pomimo zaistniałych ograniczeń sprawności organizmu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2006 r. I UK 103/06, OSNP 2007/17-18/261).

W wyroku z dnia 24 sierpnia 2010 r. (I UK 64/10, Lex nr 653663) Sąd Najwyższy wskazał, że przy ocenie niezdolności do pracy w myśl art. 12 ustawy emerytalnej o tej niezdolności nie przesądza wyłącznie ocena medyczna stwierdzająca występowanie określonych jednostek chorobowych i ich wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka, tylko decydujące znaczenie ma ocena prawna dokonana w oparciu o okoliczności natury medycznej i okoliczności innej natury, w tym zwłaszcza poziom kwalifikacji ubezpieczonego, możliwości zarobkowania w zakresie tych kwalifikacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. Tym samym składająca się z powyższych elementów ocena stanowiąca subsumcję stanu faktycznego do norm prawnych, należąca do wyłącznej kompetencji sądu, pozwala uznać osobę za niezdolną w świetle powołanej wyżej ustawy i pozwala określić stopień tej niezdolności. Samo naruszenie sprawności organizmu ustalone na podstawie wiadomości specjalnych przez biegłych sądowych nie daje możliwości stwierdzenia niezdolności do pracy.

W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy zasięgnął opinii biegłych sądowych z zakresu neurologii, ortopedii, laryngologii i medycyny pracy oraz neurochirurgii celem ustalenia, czy S. G. jest niezdolny do pracy.

W przeprowadzonej w sprawie opinii z dnia 6 sierpnia 2009 roku biegli sądowi z zakresu neurologii, ortopedii, laryngologii, zakresu medycyny pracy rozpoznając u ubezpieczonego okresowo występujący zespół bólowy kręgosłupa na tle zmian dyskopatycznych bez ograniczeń funkcji ruchu, przebytą operacja palca młotowatego II stopy lewej, nadciśnienie tętnicze (...) bez powikłań, w wywiadzie chorobę wrzodową dwunastnicy bez upośledzenia odżywienia, obustronny, przewlekły uraz akustyczny z przytępieniem słuchu i szumy uszne uznali, że wymienione schorzenia nie powodują niezdolności do pracy. Biegli wskazali, że okresowo występujące bóle kręgosłupa związane z dyskopatią nie powodują istotnego ograniczenia funkcji podstawowej kręgosłupa, nadciśnienie tętnicze w (...) bez powikłań narządowych, jak też obustronne przytępienie słuchu w fazie wydolności społecznej słuchu nie powodują niezdolności do pracy. W opinii uzupełniającej z dnia 17 września 2009 roku biegli wskazali, że ustąpienie objawów neurologicznych w postaci podrażnienia rdzenia i korzeni rdzeniowych po przebytym leczeniu rehabilitacyjnym świadczy o poprawie stanu zdrowia.

W opinii uzupełniającej z dnia 16 marca 2010 roku biegli wskazali, że przebyta artroskopia stawu barkowego również nie powoduje niezdolności do pracy.

Biegła sądowa z zakresu medycyny pracy w opinii z dnia 27 kwietnia 2010 roku wskazała, że stanu zdrowia ubezpieczonego nie powoduje ograniczenia zdolności do pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. Wnioskodawca jest zdolny do pracy w zawodzie ślusarza okrętowego, montera, spawacza, kierowcy, montera instalacji wodno - kanalizacyjnych, konserwatora, ogrodnika, gdyż w tych zawodach nie występuje praca w pozycji wymuszonej.

Z kolei biegła sądowa z zakresu neurochirurgii R. S. w opinii z dnia 31 stycznia 2011 roku po rozpoznaniu u ubezpieczonego zaawansowanej spondylozy odcinka szyjnego i lędźwiowego, zwyrodnieniowej dyskopatii szyjnej C5-6 z krytyczną stenozą kanału kręgowego 7 6,9 mm 7 kwalifikującej się do leczenia operacyjnego, wskazała, że ubezpieczony po dniu 28 lutego 2009 nie odzyskał zdolności do pracy, ponieważ zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne odcinka szyjnego powodują ucisk rdzenia na poziomie dyskopatii C5-6, czego wyrazem jest rozpoczynający się niedowład ręki prawej. Według biegłej narastanie tego ucisku może doprowadzić do nieodwracalnych zmian w postaci ogniska niedokrwiennego w rdzeniu kręgowym i postępującego niedowładu czterokończynowego, istnieją więc dość pilne wskazania do leczenia operacyjnego dyskopatii C5-6. Ponadto biegła z zakresu neurochirurgii wskazała, że spondyloza odcinka lędźwiowego z dwupoziomową dyskopatią nie stwarza takich zagrożeń neurologicznych jak ucisk rdzenia szyjnego, jednak w badaniu przedmiotowymi istnieją cechy konfliktu korzeniowego na poziomie L5-S1 po stronie lewej do rozważenia leczenia operacyjnego w trybie późniejszym, w tej sytuacja biegła nie zgodziła się z orzeczeniem ZUS oraz opinią neurologiczną z dnia 6 sierpnia 2009, że ubezpieczony jest zdolny do pracy. Według biegłej z zakresu neurochirurgii, stan zaawansowania zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego u ubezpieczonego nie rokuje poprawy, ponieważ zmiany te są nieodwracalne i na obecnym etapie dają już ubytkowe objawy neurologiczne.

W opinii uzupełniającej z dnia 14 marca 2011 roku biegła sądowa z zakresu neurochirurgii R. S. podtrzymując opinię z 31 stycznia 2011 roku stwierdziła, że po 28 lutego 2009 stan zdrowia odwołującego nie uległ poprawie, ponieważ w tym czasie wystąpiły już cechy osłabienia siły mięśniowej ręki prawej oraz rwa barkowa prawostronna. Biegła wyjaśniła, że wykonane w dniu 24 stycznia 2008 badanie (...) tłumaczy te objawy neurologiczne wykazując znaczne zwężenie kanału kręgowego w odcinku szyjnym - na poziomie C5-6 6,9 mm, nieco mniejsze na poziomie C6-7 (przy normie ca 14 mm u mężczyzny). Badany przez neurochirurga w dniu 20 czerwca 2009 został skierowany do leczenia operacyjnego - ponieważ nie jest to operacja ze wskazań życiowych (jej odroczenie nie zagraża życiu), konieczne jest oczekiwanie na termin tego leczenia - przyjęcie do Kliniki (...) w S. ma nastąpić w bieżącym roku. Według biegłej ubezpieczony po dniu 28.02.2009 jest nadal okresowo częściowo niezdolny do pracy do końca lutego2013 roku. W tym czasie ubezpieczony powinien przejść leczenie operacyjne dyskopatii C5-6 i C6-7 oraz leczenie rehabilitacyjne pooperacyjne, do decyzji leczącego neurochirurga pozostaje problem następnego leczenia operacyjnego dyskopatii lędźwiowej.

Jakkolwiek Sąd Apelacyjny podziela i przyjmuje za własne ustalenia dokonane przez Sąd Okręgowy, to jednakże, z uwagi na istniejącą sprzeczność stanowiska biegłych sądowych z zakresu neurologii, ortopedii, laryngologii, zakresu medycyny pracy z opinią biegłej sądowej z zakresu neurochirurgii, dostrzegł potrzebę ich uzupełnienia na podstawie dowodu z opinii biegłych sądowych lekarzy specjalistów z zakresu: ortopedii, neurologii i neurochirurgii na okoliczność czy stan zdrowia ubezpieczonego czyni go nadal niezdolnym do pracy całkowicie lub częściowo, czy jest to niezdolność trwająca krócej niż pięć lat, czy też dłużej (i w jakim przedziale czasowym się zamyka), a zwłaszcza czy po dniu 28 lutego 2009 roku nastąpiła poprawa stanu zdrowia wnioskodawcy i w czym się ona wyraża.

Z przeprowadzonej w sprawie opinii z dnia 12 marca 2012 roku biegłego ortopedy H. M. oraz biegłej neurolog M. B. wynika, że u ubezpieczonego rozpoznano zespół bólowy kręgosłupa szyjnego w wywiadzie na tle dyskopatii C5-C6 z krytyczną stenozą kanału kręgowego stwierdzony na podstawie badania KT w 2008r., zespół bólowy kręgu L-S w wywiadzie, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa L-S, niedosłuch. Biegli sądowi z zakresu ortopedii H. M. i neurologii M. B. wskazali, że w obecnym stanie zdrowia ubezpieczony jest zdolny do pracy. Biegli wyjaśnili, że w badaniu neurologicznym i ortopedycznym obecnie nie stwierdza się cech wskazujących na ostry charakter dolegliwości (brak objawów rozciągowych), a objawy w postaci osłabienia czucia dotyku w zakresie prawej kończyny górnej występują od dawna i nie mają tendencji do pogłębiania się. S. kanału kręgowego nie towarzyszy obecnie ograniczeniu funkcji ruchowej (pacjent wielokrotnie demonstruje osłabienie siły mięśniowej), nie stwierdza się również asymetrii w obwodach uda, podudzi, ramion i przedramion obustronnie, co może wskazywać na to, że wnioskodawca używa kończyn symetrycznie. Brak odruchu skokowego po stronie lewej jest utrwalony i wynika z przebytego zespołu korzeniowego. Biegli wskazali, że istnieją duże dysproporcje pomiędzy obrazem KT z 2008r. a stanem klinicznym chorego. Pomimo zmian radiologicznych stan kliniczny badanego nie odbiega istotnie od normy, co prawdopodobnie jest przyczyną odroczenia ewentualnego zabiegu operacyjnego. W stosunku do badania wcześniejszego, biegli stwierdzili poprawę funkcji ruchowych pod postacią większego zakresu ruchu w kręgosłupie szyjnym i lędźwiowo- krzyżowym oraz braku asymetrii w obwodach kończyn górnych i dolnych (brak zaników mięśniowych).

Z kolei biegły sądowy z zakresu neurochirurgii z H. A. w opinii z dnia 17 stycznia 2013 roku rozpoznał u ubezpieczonego stan po leczeniu operacyjnym palca II młotowatego stopy lewej (17.03.2009); stan po leczeniu operacyjnym - artroskopia stawu ramiennego prawego z powodu przewlekłego zapalenia ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego i kaletki podbarkowej prawej (14.09.2009); zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne wielopoziomowe kręgosłupa: dyskopatię szyjną wielopoziomową, z przepukliną krążka m/k C5-C6, z podwichnięciem kręgu C5, z bezwzględną stenozą kanału kręgowego - z przewlekłym, uporczywym zespołem bólowym szyjnym korzeniowym typu cervicalgii, z rwą barkowo-ramieniową prawostronną - z kwalifikacją do leczenia operacyjnego; dyskopatię lędźwiową wielopoziomowa od L2 do S1 (na L4-L5 i L5-S1 z uciskiem na worek oponowy i korzenie nerwowe) - z przewlekłym zespołem bólowym lędźwiowo-krzyżowym korzeniowym typu lumbalgii, z rwą kulszową obustronną, bardziej nasiloną w lewej kończynie dolnej - ze względnymi wskazaniami do leczenia operacyjnego, nadciśnienie tętnicze z zespołem bólów i zawrotów głowy, niedosłuch obustronny, zespół nerwicowy psychosomatyczny.

Według biegłego z zakresy neurochirurgii ubezpieczony był po 28 lutego 2009r. i pozostaje nadal częściowo niezdolnym do pracy - do lutego 2014r. W ocenie prognostycznej będzie to prawdopodobnie niezdolność trwała. Biegły wyjaśnił, że w aktualnym stanie zdrowia u ubezpieczonego stwierdza się wielopoziomową dyskopatię szyjną z przepukliną C5-C6, z podwichnięciem kręgu C5 i bezwzględną stenozą kanału kręgowego na tym poziomie - manifestującą się zespołem bólowym szyjnym korzeniowym z rwą barkowo-ramieniową prawostronną - z kwalifikacją do leczenia operacyjnego (pozostawienie istniejącego stanu rzeczy grozi zmianami w rdzeniu kręgowym na tym poziomie), dyskopatię wielopoziomową w ode. L-S kręgosłupa (przepuklina L4-L5 i L5-S1) - z przewlekłym zespołem bólowym lędźwiowo-krzyżowym z rwą kulszową głównie lewostronną - ze względnymi (w drugiej kolejności po operacji w ode. szyjnym) wskazaniami do leczenia operacyjnego. Biegły neurochirurg wskazał, że opinia biegłych neurologa, ortopedy, laryngologa i lekarza medycyny pracy, z dnia 6 sierpnia 2009r. (z uzupełnieniami), jak również opinia biegłych ortopedy i neurologa, z dnia 12 marca 2012 roku nie uwzględnia specyficznej, merytorycznej oceny neurochirurgicznej tego przypadku, stąd też uznanie badanego zdolnym do pracy. Opinia biegłej neurochirurg z dnia 31 stycznia 2011r. (z uzupełnieniem) - jest zgodna ze stanem faktycznym; zawarte w niej stwierdzenia z wszystkimi uzasadnieniami biegły neurochirurg H. A. potwierdził. Według biegłego oceny dokonane przez Lekarza Orzecznika ZUS z dn. 10 lutego 2009r. oraz Komisji Lekarskiej z dn. 6 marca 2009 r. nie uwzględniają ww. merytorycznej specyfiki neurochirurgicznej tego przypadku, jak również pomijają symptomatologię współistniejących schorzeń. Biegły wskazał, że dla ubezpieczonego były, są i nadal będą przeciwwskazane prace wysiłkowe, fizyczne, prace obciążające kręgosłup, prace przy maszynach w ruchu (prace wymagające powtarzania stereotypów ruchowych), prace na wysokości oraz praca w zawodzie kierowcy pojazdów mechanicznych. Do czasu ewentualnego leczenia operacyjnego konieczne leczenie zachowawczo -objawowe neurologiczne oraz leczenie rehabilitacyjne, ale bez obciążeń fizycznych.

W ocenie Sądu Apelacyjnego ustalenie, że ubezpieczony jest nadal po dniu 28 lutego 2009 roku do dnia 31 marca 2013 roku częściowo niezdolny do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, jest prawidłowe i ma pełne oparcie w zgromadzonym materiale dowodowym. Przemawia za tym w głównej mierze wydana w sprawie opinia biegłego sądowego z zakresu neurochirurgii H. A., która w ocenie Sądu Odwoławczego jest przekonywująca. Opinia biegłego sądowego z zakresu neurochirurgii została sporządzona przez kompetentnego lekarza dysponującego odpowiednią do schorzenia ubezpieczonego wiedzą specjalistyczną i doświadczeniem zawodowym. Opinia ta jest logiczna, spójna i zdecydowana. Opinię należało również określić jako rzetelną, albowiem oparto ją na kompleksowej dokumentacji lekarskiej, na wynikach specjalistycznych badań, którym ubezpieczony została poddany. Opinia uwzględniała ponadto wszystkie uwagi organu rentowego, a także jest zbieżna z opinią biegłej neurochirurg z P..

W ocenie Sądu Apelacyjnego, wymienione opinie biegłych mogą stanowić podstawę do stanowczego orzeczenia, że ubezpieczony jest nadal po dniu 28 lutego 2009 roku do dnia 31 marca 2013 roku częściowo niezdolny do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji,

Za miarodajnością opinii biegłego A. przemawiał i ten fakt, że pozostawała ona zgodna z opinią biegłej sądowej z zakresu neurochirurgii R. S.. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, opinie biegłych z zakresu neurochirurgii pozwoliły na nie budzące jakichkolwiek wątpliwości przyjęcie, że w obecnym stanie zdrowia ubezpieczony jest osobą nadal częściowo niezdolny do pracy. Rodzaj dolegliwości charakterystycznych dla ubezpieczonego oraz ich aktualny stopień zaawansowania jest na tyle istotny, że w znacznym stopniu ogranicza wykonywanie przez niego pracy zgodnej z poziomem kwalifikacji zawodowych.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 kwietnia 2005 r. II CK 572/04 wskazał, że specyfika oceny dowodu z opinii biegłego wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Odwołanie się przez Sąd do tych kryteriów oceny stanowi więc wystarczające i należyte uzasadnienie przyczyn uznania opinii biegłych za przekonujące. Stwierdzając, że stan zdrowia ubezpieczonego w chwili ustalania prawa do świadczenia rentowego zaskarżoną decyzją, powodował jego częściową niezdolność do pracy, Sąd Apelacyjny nie podzielił wątpliwości organu rentowego co do miarodajności wniosków zawartych w opiniach biegłych neurochirurgów.

Sąd Apelacyjny potwierdza ustalenia dokonane przed Sądem pierwszej instancji, z których wynika, że ubezpieczony w aktualnym stanie klinicznym nie może pracować w charakterze ślusarza okrętowego, montera-spawacza, kierowcy, spawacza, montera instalacji wodno-kanalizacyjnej, spawacza, ogrodnika z uwagi na istniejące w przypadku ubezpieczonego przeciwwskazania do pracy wysiłkowej, fizycznej, obciążającej kręgosłup, pracy przy maszynach w ruchu (prace wymagające powtarzania stereotypów ruchowych), pracy na wysokości oraz pracy w zawodzie kierowcy pojazdów mechanicznych.

Przeciwna argumentacja organu rentowego nie znajduje żadnego potwierdzenia w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Biegły z zakresu neurochirurgii wyjaśnił, że opinie biegłych neurologa, ortopedy, laryngologa i lekarza medycyny pracy, z dnia 6 sierpnia 2009 roku, jak również opinia biegłych ortopedy i neurologa z dnia 12 marca 2012 roku nie uwzględniają specyficznej, merytorycznej oceny neurochirurgicznej przypadku ubezpieczonego. Według biegłego również oceny Lekarza Orzecznika ZUS z dn. 10 lutego 2009r. oraz Komisji Lekarskiej z dnia 6 marca 2009 r. nie uwzględniają ww. merytorycznej specyfiki neurochirurgicznej przypadku ubezpieczonego, jak również pomijają symptomatologię współistniejących schorzeń.

W ocenie Sądu Apelacyjnego wydane w sprawie opinie biegłych sądowych zakresu neurologii, ortopedii, laryngologii i medycyny pracy, nie mogły stanowić podstawy poczynionych w sprawie ustaleń w zakresie zdolności ubezpieczonego do pracy zgodne z posiadanymi kwalifikacjami, z uwagi na pominięcie w tych opiniach specyfiki schorzenia neurochirurgicznego ubezpieczonego.

Z powyższych przyczyn Sąd Apelacyjny nie podzielił stanowiska biegłych sądowych z zakresu neurologii, ortopedii, laryngologii i medycyny pracy w zakresie w jakim wskazują, że ubezpieczony jest zdolny do wykonywania pracy zgodnej z kwalifikacjami zawodowymi, gdyż nie znajdują potwierdzenia w zebranym w sprawie materiale dowodowym i są sprzeczne z miarodajnymi w tym zakresie opiniami biegłych sądowych z neurochirurgii którzy zgodnie wskazali, że rozpoznane u ubezpieczonego schorzenia powodują częściową, okresową niezdolności do pracy po dniu 28 lutego 2009 roku.

Podkreślić należy, że niezdolność do pracy jest kategorią prawną, zatem kwalifikacja danego stanu faktycznego ustalonego na podstawie opinii biegłych w zakresie wymagającym wiedzy medycznej należy do Sądu, a nie do biegłych. Dla oceny i stopnia zaawansowania chorób, ich wpływu na stan czynnościowy organizmu uprawnione są osoby posiadające fachową wiedzę medyczną, a zatem okoliczności tych można dowodzić tylko przez dowód z opinii biegłych. Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Taka ocena dokonywana jest na podstawie przekonań sądu, jego wiedzy i posiadanego doświadczenia życiowego, a ponadto powinna uwzględniać wymagania prawa procesowego oraz reguły logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i - ważąc ich moc oraz wiarygodność - odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 10 czerwca 1999 r., sygn. akt II UKN 685/98, OSNP 2000/17/655, LEX nr 41437).

Jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 8 maja 2008 r. w sprawie o sygn. akt I UK 356/07, OSNP 2009/17-18/238 (LEX nr 490392) ocena częściowej niezdolności do pracy w zakresie dotyczącym naruszenia sprawności organizmu i wynikających stąd ograniczeń możliwości wykonywania pracy wymaga z reguły wiadomości specjalnych. Natomiast ostateczna ocena, czy ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy musi uwzględniać także inne elementy, w tym zwłaszcza poziom kwalifikacji ubezpieczonego, możliwości zarobkowania w zakresie tych kwalifikacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 12 ust. 1 i 3 oraz art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). Ocena ta ma charakter prawny i może jej dokonać wyłącznie sąd, a nie biegły.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd Apelacyjny doszedł do przekonania, że występujące u S. G. schorzenia neurochirurgiczne powodują częściową niezdolność do pracy zgodnej z posiadanym przez niego wykształceniem, kwalifikacjami oraz umiejętnościami nabytymi w dotychczasowej drodze zawodowej. Jak już wcześniej wspomniano art. 12 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wyraźnie stanowi o zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie niezdolności do pracy dla celów rentowych istotne są kwalifikacje rzeczywiste, gdyż ocena ta sprowadza się do stwierdzenia, w jakim stopniu wiedza i umiejętności, którymi dysponuje ubezpieczony, mogą być wykorzystane przez niego w pracy pomimo zaistniałych ograniczeń sprawności organizmu. Przesłanka utraty w stopniu znacznym zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji wskazuje na możliwość zachowania nieznacznej zdolności do takiej pracy; istnieniu częściowej niezdolności do pracy nie przeczy zatem możliwość wykonywania pracy zgodnej z kwalifikacjami, choć w rozmiarze odpowiadającym ograniczonej zdolności.

W realiach rozpoznawanej sprawy Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do uwzględnienia zarzutów apelującego wskazujących na dowolną interpretację zebranego materiału dowodowego. Zarzuty tak sformułowane są bezzasadne w badanej sprawie. Nie można bowiem mówić o przekroczeniu przez Sąd Okręgowy zasady swobodnej oceny dowodów określonej w art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy starannie zebrał i rozważył wszystkie dowody oraz ocenił je w sposób nie naruszający swobodnej oceny dowodów, uwzględniając w ramach tejże oceny zasady logiki i wskazania doświadczenia życiowego. Wobec tego nie sposób podważać adekwatności dokonanych przez Sąd Okręgowy ustaleń do treści przeprowadzonych dowodów.

Sąd Apelacyjny nie uznaje również za zasadne podniesionych w apelacji zarzutów zmierzających w istocie do wykazania, iż Sąd I instancji dokonał ustaleń sprzecznych z zebranym sprawie materiałem dowodowym. Błędne ustalenie okoliczności faktycznych, aby mogło być skutecznie podniesione w apelacji dotyczyć musi tylko okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, co nie ma miejsca w niniejszej sprawie, w związku z czym wskazać należy, że chybione są zarzuty sprzeczności ustaleń Sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

Wobec zgodnego stanowiska biegłych z zakresu neurochirurgii, że u S. G. nie nastąpiła poprawa stanu zdrowia, za całkowicie bezzasadny uznać należy zarzut apelującego dotyczący błędnego ustalenia częściowej, okresowej niezdolności do pracy ubezpieczonego. W ocenie Sądu Apelacyjnego z przeprowadzonych w sprawie opinii z zakresu neurochirurgii jednoznacznie wynika spełnienie przez ubezpieczonego przesłanki umożliwiającej mu skuteczne ubieganie się o przyznanie prawa do wnioskowanego świadczenia na dalszy okres.

Mając na względzie wszystkie wskazane wyżej motywy, Sąd Apelacyjny stanął zatem na stanowisku, iż zaskarżony w niniejszej sprawie wyrok w pełni odpowiadał prawu, a wniesiona od niego apelacja była bezzasadna.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację organu rentowego.

O kosztach zastępstwa procesowego ubezpieczonego w instancji odwoławczej, Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. oraz § 2 ust. 3, § 11 ust. 2 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 2, § 15 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów opłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 490 j.t. z 2013 r.).

SSA Urszula Iwanowska SSA Anna Polak SSA Romana Mrotek