Treść orzeczenia II AKa 50/18 - Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

II AKa 50/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Szczecinie z 2018-07-24

Sygn. akt II AKa 50/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lipca 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSA Andrzej Wiśniewski (spr.)

Sędziowie:

SA Andrzej Olszewski

SA Maciej Żelazowski

Protokolant:

sekr. sądowy Anna Kaczmarek

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej del. do Prokuratury Okręgowej w Szczecinie Kamila Zalewskiego

po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2018 r. sprawy:

1. G. M. (1) oskarżonego z art. 258 § 3 k.k., art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., z art. 299 § 1, 5 i 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.,

2. T. Ł. (1) oskarżonego z art. 258 § 1 k.k., art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k., z art. 299 § 1, 5 i 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.,

3. M. K. (1) oskarżonego z art. 258 § 1 k.k., z art. 299 § 1, 5 i 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.,

4. T. P. (1) oskarżonego z art. 258 § 1 k.k., z art. 299 § 1, 5 i 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.,

5. K. M. (1) oskarżonego z art. 258 § 1 k.k., z art. 299 § 1, 5 i 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.,

6. R. J. (1) oskarżonego z art. 299 § 1, 5 i 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

7. K. S. (1) oskarżonego z art. 258 § 1 k.k.,

8. S. F. (1) oskarżonego z art. 299 § 1, 5 i 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 7 sierpnia 2017 r., sygn. akt III K 238/09

I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1. co do G. M. (1):

a. uchyla orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności,

b. karę za czyn przypisany w punkcie I części dyspozytywnej obniża do 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

c. na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r. wymierza karę łączną roku i 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

2. co do M. K. (1) obniża wymiar kary łącznej pozbawienia wolności do roku i 9 (dziewięciu) miesięcy,

3. co do T. Ł. (1):

a. uchyla orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności,

b. karę pozbawienia wolności wymierzoną za czyn przypisany w punkcie III części dyspozytywnej obniża do roku i 6 (sześciu) miesięcy,

c. na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r. wymierza karę łączną 3 (trzech) lat i 9 (dziewięciu) miesięcy pozbawienia wolności,

4. co do T. P. (1) - obniża wysokość stawki dziennej grzywny orzeczonej w punkcie IV części dyspozytywnej do 30 (trzydziestu) złotych,

5. co do K. M. (1):

a. uchyla karę łączną pozbawienia wolności,

b. karę pozbawienia wolności orzeczoną w punkcie I części dyspozytywnej obniża do 10 (dziesięciu) miesięcy,

c. obniża kary orzeczone w punkcie IV części dyspozytywnej do roku pozbawienia wolności i 150 (stu pięćdziesięciu) stawek dziennych grzywny po 100 (sto) złotych,

d. na podstawie art. 85 i 86 §1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r., łączy kary pozbawienia wolności i wymierza karę łączną roku i 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności,

6. co do K. S. (1), na podstawie art. 69 § 1-3 k.k., art. 70 § 2 k.k. i art. 73 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r. warunkowo zawiesza wykonanie kary pozbawienia wolności na okres 4 (czterech) lat próby oddając oskarżonego pod dozór kuratora,

7. co do S. F. (1):

a. przypisany mu w punkcie XV części dyspozytywnej czyn kwalifikuje z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,

b. jako podstawę wymiaru kary wskazuje art. 299 § 1 k.k. i art. 33 § 2 k.k.,

c. wymiar kary obniża do 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 80 (osiemdziesięciu) stawek dziennych grzywny po 100 (sto) złotych,

d. na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 pkt 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r., warunkowo zawiesza wykonanie kary pozbawienia wolności na okres próby 3 (trzech) lat,

8. z kwalifikacji prawnej czynu przypisanego w punkcie IV części dyspozytywnej eliminuje art. 299 §6 k.k.;

II. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. (2), adw. M. W. i adw. K. G. kwoty po 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych z VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonym G. M. (1), T. P. (1) i S. F. (1) z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV. zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa wydatki za postępowanie odwoławcze w częściach ich dotyczących i wymierza im opłaty:

1. G. M. (1) – 10.300 (dziesięć tysięcy trzysta) złotych za obie instancje,

2. T. Ł. (1) – 8.400 (osiem tysięcy czterysta ) złotych za obie instancje,

3. M. K. (1) i K. M. (1) po 3.300 (trzy tysiące trzysta) złotych za obie instancje,

4. T. P. (1) – 1.500 (tysiąc pięćset) złotych za obie instancje,

5. R. J. (1) – 5.300 (pięć tysięcy trzysta) złotych za drugą instancję,

6. K. S. (1) – 180 (sto osiemdziesiąt) złotych za drugą instancję,

7. S. F. (1) – 1.780 (tysiąc siedemset osiemdziesiąt) złotych za obie instancje.

Maciej Żelazowski Andrzej Wiśniewski Andrzej Olszewski

UZASADNIENIE

Prokurator oskarżył G. M. (1), M. K. (1), T. Ł. (1), A. J. (1), T. P. (1), S. K. z d. S. (1), F. K. (1), K. M. (1), P. B. (1) i S. H. (1) o to, że:

I. w okresie od lutego 2004r. do 12 października 2005r. w P., S., G., N., Ł. i innych miejscowościach na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej,

B. L. (1), G. M. (1) i J. K. (1) założyli, a następnie kierowali grupą przestępczą, której celem była nielegalna produkcja oleju napędowego poprzez wytrącanie barwnika z oleju opałowego oraz produkcja oleju napędowego z ropy naftowej przy użyciu środków chemicznych, a następnie sprzedaż tak wytworzonego produktu jako oleju napędowego, za pośrednictwem podmiotów gospodarczych oraz uchylanie się od obowiązku uiszczenia należności publicznoprawnych w postaci podatku akcyzowego, a w tym celu – przyjmowaniu i wystawianiu nierzetelnych faktur zakupu i sprzedaży produktów akcyzowych, przy czym rolą B. L. (1) było zajmowanie się sprawami finansowymi grupy działającej w ramach zarejestrowanego i działającego podmiotu gospodarczego - (...) sp. z o.o. z/s w P., rolą G. M. (1) było zajmowanie się sprawami organizacyjnymi związanymi z procesem produkcji oleju napędowego, transportem oleju opałowego oraz napędowego oraz nadzór nad kierowcami zatrudnionymi w (...) sp. z o.o.

do której ponadto należeli:

- od lutego 2004r. do 12 października 2005r. – M. K. (1) , którego rolą było pełnienie funkcji Prezesa Zarządu (...) sp. z o.o. oraz (...) sp. z o.o., pozyskiwanie kontaktów handlowych w celu zakupu oleju opałowego o parametrach zbliżonych do oleju napędowego,

- w okresie od 26 marca 2004r. do 23 września 2004r. – K. M. (1) , którego rola polegała na prowadzeniu działalności gospodarczej pod nazwą PHU (...) z siedzibą w S., zajmującej się zakupem ziemi bielącej wykorzystywanej następnie przez (...) sp. z o.o. w procesie odbarwiania oleju opałowego oraz przyjmowaniu stwierdzających nieprawdę faktur zakupu oleju opałowego,

- od sierpnia 2004r. do 12 października 2005r. – S. K., której rola polegała na wystawianiu w imieniu (...) sp. z o.o. nierzetelnych faktur sprzedaży oleju opałowego i napędowego oraz innych produktów wykorzystywanych w procesie odbarwiania oleju opałowego, prowadzeniu gospodarki magazynowej (...) sp. z o.o., uzgadnianiu terminów i miejsc dostaw odbarwionego oleju opałowego,

- od 9 września 2004r. do 30 czerwca 2005r. – T. P. (1) , którego rola polegała na prowadzeniu działalności gospodarczej pod nazwą (...) sp. z o.o. z siedzibą w S., zajmującej się przyjmowaniem stwierdzających nieprawdę faktur zakupu ziemi bielącej, wykorzystywanej następnie przez (...) sp. z o.o. w procesie odbarwiania oleju opałowego oraz przyjmowaniu stwierdzających nieprawdę faktur zakupu oleju opałowego i wystawianiu stwierdzających nieprawdę faktur sprzedaży oleju napędowego,

- od 17 września 2004r. do 12 października 2005r. – F. K. (1), a jego rola w niniejszym procederze polegała na prowadzeniu działalności gospodarczej pod nazwą PHU (...) z siedzibą w S., zajmującej się sprzedażą detaliczną i hurtową odbarwionego przez (...) sp. z o.o. oleju opałowego jako oleju napędowego oraz przyjmowaniu stwierdzających nieprawdę faktur zakupu oleju napędowego i wystawianiu stwierdzających nieprawdę faktur sprzedaży oleju napędowego,

- od 14 października 2004r. do 12 października 2005r. - T. Ł. (1) , którego rola polegała na pełnieniu funkcji Prezesa Zarządu (...) sp. z o.o., zajmującej się przyjmowaniem i wystawianiem stwierdzających nieprawdę faktur mających na celu ukrycie rzeczywistego zakresu prowadzonej działalności przez (...) sp. z o.o. w procesie odbarwiania oleju opałowego oraz jego sprzedaży jako oleju napędowego oraz dokonywaniu operacji finansowych na rachunkach prowadzonych na rzecz (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o. mających na celu ukrycie przestępnego pochodzenia środków pieniężnych,

- od 14 października 2004r. do 12 października 2005r. - A. J. (1) , którego rolą było pełnienie funkcji członka Zarządu (...) sp. z o.o., zajmującej się przyjmowaniem i wystawianiem stwierdzających nieprawdę faktur mających na celu ukrycie rzeczywistego zakresu prowadzonej działalności przez (...) sp. z o.o. w procesie odbarwiania oleju opałowego oraz jego sprzedaży jako oleju napędowego oraz dokonywanie operacji finansowych na rachunkach prowadzonych na rzecz (...) sp. z o.o. mających na celu ukrycie przestępnego pochodzenia środków pieniężnych,

- od 10 maja 2005r. do 11 października 2005r. - S. H. (1), przy czym jego rola polegała na zarządzaniu (...) sp. z o.o., której był jedynym udziałowcem i Prezesem Zarządu, zajmującej się wystawianiem stwierdzającej nieprawdę dokumentacji sprzedaży oleju napędowego oraz na przyjmowaniu stwierdzających nieprawdę dokumentów zakupu oleju opałowego,

- od 13 czerwca 2005r. do 31 sierpnia 2005r. – P. B. (1) , przy czym jego rola polegała na prowadzeniu działalności gospodarczej (...) sp. z o.o., gdzie pełnił funkcję Prezesa Zarządu, zajmującej się przyjmowaniem stwierdzających nieprawdę faktur zakupu oleju opałowego i wystawianiem stwierdzających nieprawdę faktur sprzedaży oleju napędowego,

i inne ustalone osoby

tj. o przestępstwo z art. 258 § 1 kk, a wobec G. M. (1) – o przestępstwo określone w art. 258 § 1 i 3 kk,

oraz G. M. (1), F. K. (1), S. K., T. Ł. (1), A. J. (1), S. H. (1) i P. B. (1) o to, że:

III. w okresie od 6 lutego 2004r. do 31 sierpnia 2005r. w P., S. i innych miejscowościach na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, B. L. (1) i G. M. (1) działając wspólnie i w porozumieniu z J. K. (1), w ramach zorganizowanej grupy przestępczej opisanej w pkt I , w krótkich odstępach czasu, w realizacji z góry powziętego zamiaru, doprowadzili niżej wymienione osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 5.052.837,32 zł, co stanowi mienie znacznej wartości, po uprzednim wprowadzeniu ich w błąd co do faktu sprzedaży oleju napędowego, podczas gdy w istocie był to produkt wytworzony w wyniku procesów chemicznych na bazie oleju opałowego, jak również faktu odprowadzenia z tytułu sprzedaży produktu akcyzowego, należności publicznoprawnych w postaci podatku akcyzowego, podczas gdy w rzeczywistości należność ta nie została uiszczona, wskutek czego zgodnie z treścią art. 4 ust. 1 pkt 5 i art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 23 stycznia 2004r. o podatku akcyzowym nabywcy stali się podmiotem zobowiązanym do jego uiszczenia, przy czym poświadczające nieprawdę, co do okoliczności mających znaczenie prawne, faktury sprzedaży produktu akcyzowego wystawiane były przez (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o., PHU (...) oraz (...) sp. z o.o.

a w okresie od 2 października 2004r. do 31 lipca 2005r. – działając wspólnie i w porozumieniu z F. K. (1),

- w okresie od 10 maja 2005r. do 31 lipca 2005r. – działając wspólnie i w porozumieniu ze S. H. (1),

- w okresie od 13 czerwca 2005r. do 31 sierpnia 2005r. - działając wspólnie i w porozumieniu z P. B. (1),

przy czym w popełnieniu tego przestępstwa pomocy udzielili im:

- w okresie od czerwca 2004r. do 27 września 2005r – S. K. , w ten sposób, iż wystawiała w imieniu (...) sp. z o.o. poświadczające nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne, faktury sprzedaży produktu akcyzowego jako oleju napędowego, udzielając pomocy w doprowadzeniu do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 142.309,04 zł

- w okresie od 14 października 2004r. do 10 maja 2005r. - T. Ł. (1) i A. J. (1), w ten sposób, iż wystawiali poświadczające nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne, faktury sprzedaży na rzecz firmy PHU (...) produktu akcyzowego jako oleju napędowego, udzielając pomocy w doprowadzeniu do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 858.832,98 zł,

- w okresie od 10 maja 2005r. do 31 lipca 2005r. - S. H. (1) , w ten sposób, iż wystawiał poświadczające nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne faktury sprzedaży na rzecz firmy PHU (...) produktu akcyzowego jako oleju napędowego, udzielając pomocy w doprowadzeniu do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 518.666,09 zł,

a G. M. (1) dopuścił się wskazanego czynu będąc uprzednio skazanym wyrokiem łącznym wydanym przez Sąd Okręgowy w Szczecinie z dnia 29 września 2004r. sygn. III K 174/04 za przestępstwa z art. 205§1 dkk i art. 310§1 kk na karę łączną 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 26.03.1998r. do 28.10.1998r., od 17.11.1998r. do 13.10.1999r., od 18.10.1999r. do 07.03.2000r. oraz od 16.04.2000r. do 19.03.2002r.

a/ B. L. (1) i G. M. (1) oraz J. K. (1) doprowadzili siedem podmiotów do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 251.608,75 zł osoby, które nabyły produkt akcyzowy na podstawie faktur wystawionych przez (...) sp. z o.o.:

b/ F. K. (1) , B. L. (1) i G. M. (1) oraz J. K. (1), z pomocą A. J. (1), T. Ł. (1) i S. H. (1) doprowadzili do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 1.436.632,64 zł, przy czym S. H. (1) swoim działaniem umożliwił doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 518.666,09 zł, a T. Ł. (1) i A. J. (1) – umożliwili swoim działaniem doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 858.832,98 zł, 36 podmiotów, które nabyły produkt akcyzowy na podstawie poświadczających nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne, faktur wystawionych przez F. K. (1) prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą PHU (...),

c/ B. L. (1), G. M. (1), J. K. (1), J. S., a od dnia 13 czerwca 2005r. - P. B. (1) doprowadzili do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 2.183.143,51 zł, przy czym P. B. (1) swoim działaniem doprowadził pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 2.136.756,22 zł, 14 podmiotów, które nabyły produkt akcyzowy na podstawie poświadczających nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne, faktur wystawionych przez J. S. i P. B. (1) w imieniu (...) sp. z o.o.,

d/ B. L. (1), G. M. (1), J. K. (1) i S. H. (1) doprowadzili do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 1.181.450,42 zł 4 osoby i spółki, które nabyły produkt akcyzowy na podstawie poświadczających nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne, faktur wystawionych przez S. H. (1) – Prezesa Zarządu (...) sp. z o.o., działając na szkodę ww. pokrzywdzonych

wobec G. M. (1) - o przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 65 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

wobec T. Ł. (1) - o przestępstwo z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 65 § 1 kk

oskarżył R. J. (1), G. M. (1), F. K. (1), T. Ł. (1), A. J. (1), S. H. (1), P. B. (1), K. M. (1), T. P. (1) oraz M. K. (1) o to, że:

IV. w okresie od lutego 2004r. do września 2005r. w S., działając w ramach zorganizowanej grupy przestępczej opisanej w pkt I, działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, w krótkich odstępach czasu, w realizacji z góry powziętego zamiaru, podejmowali czynności polegające na przyjmowaniu na rachunki bankowe podmiotów gospodarczych: PHU (...), (...) sp. z o.o., Usługi (...), (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o. środków pieniężnych pochodzących z korzyści związanych z popełnieniem przez członków grupy przestępczej opisanej w pkt I czynów zabronionych polegających na uchylaniu się od opodatkowania z tytułu produkcji wyrobów akcyzowych oraz sprzedaży tak wytworzonego produktu jako oleju napędowego, i przekazywaniu ich pomiędzy rachunkami firmowymi, jak również osobistymi poszczególnych podejrzanych, które to czynności miały na celu udaremnienie lub znaczne utrudnienie stwierdzenia ich przestępnego pochodzenia, w ten sposób, że B. L. (1) i G. M. (1) uzgadniał i koordynował wykonanie następujących operacji finansowych:

a/ podejmowanych przez F. K. (1) w okresie od 3 grudnia 2004r. do 18 lutego 2005r., który podejmując wskazane czynności udaremnił stwierdzenie przestępnego pochodzenia środków pieniężnych w łącznej kwocie 166.910,95 zł, ich wykrycie i zajęcie, w ten sposób, że wpłacał środki na rachunek (...) sp. z o.o. i podpisał polecenie przelewu,

b/ podejmowanymi przez S. F. (1) – faktycznie zarządzającego podmiotem gospodarczym (...) w okresie od 20 lipca 2004r. do dnia 8 września 2004r., który dokonywał następujących operacji na rachunku nr (...) prowadzonym w (...), który podejmując wskazane czynności udaremnił stwierdzenie przestępnego pochodzenia środków pieniężnych w łącznej kwocie 1.008.480 zł, ich wykrycie i zajęcie w ten sposób, że wpłacał środki na rachunki bankowe,

c/ podejmowanymi przez T. P. (1) – Prezesa Zarządu (...) sp. z o.o. w okresie od 7 października 2004r. do dnia 27 lipca 2005r. na rachunku bankowym nr (...) prowadzonym przez(...)na rzecz ww. podmiotu gospodarczego, a podejmując wskazane czynności udaremnił stwierdzenie przestępnego pochodzenia środków pieniężnych w łącznej kwocie 4.535.234,60 zł, ich wykrycie i zajęcie w ten sposób, że dokonywał wpłaty i dokonywał przelewów,

d/ podejmowanymi przez K. M. (1) prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą PHU (...) w okresie od 25 marca 2004r. do dnia 6 września 2004r. następujących operacji na rachunku nr (...) prowadzonym na rzecz PHU (...) przez(...) a podejmując wskazane czynności udaremnił stwierdzenie przestępnego pochodzenia środków pieniężnych w łącznej kwocie 1.796.705 zł , ich wykrycie i zajęcie w ten sposób, że wpłacał pieniądze na rachunek bankowy, a następnie dokonywał przelewu,

e/ podejmowanymi przez J. S. w okresie od 8 września 2004r. do dnia 22 czerwca 2005r. na rachunku nr (...) prowadzonym przez (...) na rzecz (...) sp. z o.o. a podejmując wskazane czynności udaremnił stwierdzenie przestępnego pochodzenia środków pieniężnych w łącznej kwocie 2.183.143,51 zł, ich wykrycie i zajęcie przez przyjmowanie wpłat gotówkowych i dokonywanie przelewów,

f/ podejmowanymi przez T. Ł. (1) i A. J. (1) , działających wspólnie i w porozumieniu w okresie od 29 listopada 2004r. do dnia 11 października 2005r., na rachunkach prowadzonych na rzecz (...) sp. z o.o. oraz ich osobistych, którzy dokonywali operacji finansowych na rachunku nr (...) prowadzonym na rzecz (...) sp. z o.o. oraz na osobistym rachunku nr (...) prowadzonym na rzecz A. J. (1), na osobistym rachunku nr (...) prowadzonym na rzecz T. Ł. (1) przez (...) Bank S.A., na rachunku nr (...) prowadzonym na rzecz (...) sp. z o.o. oraz na osobistym rachunku nr (...) prowadzonym na rzecz T. Ł. (1), na rachunku osobistym nr (...) prowadzonym na rzecz A. J. (1), prowadzonych przez (...) na rachunku nr (...) prowadzonym na rzecz P. sp. o.o. oraz na rachunku osobistym nr (...) prowadzonym na rzecz T. Ł. (1), prowadzonym przez (...) Bank S.A., na rachunku nr (...) prowadzonym przez (...) na rzecz (...) sp. z o.o., na rachunku nr (...) prowadzonym przez (...)na rzecz (...) sp. z o.o., na rachunku nr (...) prowadzonym przez (...) SA na rzecz (...) sp. z o.o., na rachunku nr (...) prowadzonym przez (...) Bank SA na rzecz (...) sp. z o.o.,

g/ podejmowanymi przez A. J. (1), T. Ł. (1) i S. H. (1) w okresie od 23 czerwca 2005r. do dnia 23 sierpnia 2005r. na rachunku nr (...) prowadzonym przez (...) Bank (...) S.A. na rzecz (...) sp. z o.o. polegających na wpłatach gotówkowych i dokonywaniu przelewów,

h/ podejmowanymi przez T. Ł. (1) i P. B. (1) w okresie od 25 sierpnia 2005r. do dnia 30 września 2005r. operacji finansowych na rachunku nr (...) prowadzonym przez (...) Bank (...) S.A. na rzecz (...) sp. z o.o. polegających na dokonywaniu wpłat, dokonywaniu wypłat i dokonywaniu przelewów,

i/ podejmowanymi przez T. Ł. (1) i P. B. (1) w okresie od 15 września 2005r. do dnia 20 września 2005r. operacji finansowych na rachunku nr (...) prowadzonym przez (...) Bank (...) S.A. na rzecz (...) sp. z o.o. polegających na dokonywaniu wpłat i przelewów,

j/ podejmowanymi przez T. Ł. (1) i P. B. (1) w okresie od 8 września 2005r. do 26 września 2005r. operacji finansowych na rachunku nr (...) prowadzonym przez (...) S.A. O/K. na rzecz (...) sp. z o.o. polegających na dokonywaniu wpłat, a następnie przelewów,

przy czym podejmując wskazane czynności T. Ł. (1) udaremnił stwierdzenie przestępnego pochodzenia środków pieniężnych oraz ich wykrycie i zajęcie w łącznej kwocie 30.965.504,03 zł, A. J. (1) udaremnił stwierdzenie przestępnego pochodzenia środków pieniężnych oraz ich wykrycie i zajęcie w łącznej kwocie 18.160.771,51 zł, S. H. (1) udaremnił stwierdzenie przestępnego pochodzenia środków pieniężnych oraz ich wykrycie i zajęcie w łącznej kwocie 6.073,901,08 zł, P. B. (1) udaremnił stwierdzenie przestępnego pochodzenia środków pieniężnych oraz ich wykrycie i zajęcie w łącznej kwocie 7.434.973,02 zł,

a nadto od dnia 18 marca 2005r. do dnia 24 sierpnia 2005r. działając wspólnie i w porozumieniu B. L. (1), G. M. (1), M. K. (1) i R. J. (1) -Prezes Zarządu (...) sp. z o.o., w realizacji z góry powziętego zamiaru i krótkich odstępach czasu, przyjmowali i przekazywali środki pieniężne w łącznej kwocie 600.500 zł, pochodzące z korzyści związanych z popełnieniem czynów zabronionych, polegających na uszczupleniu należności publiczno-prawnych tj. podatku akcyzowego, należnych Skarbowi Państwa z tytułu produkcji przez (...) sp. z o.o. wyrobów akcyzowych i jego sprzedaży jako oleju napędowego, w ten sposób, że celem zakupu nieruchomości położonej w S. (1), powołali podmioty gospodarcze (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o., na rachunki bankowe których wpłacane były środki pieniężne pochodzące z przestępstwa,

a podejmując wszystkie opisane czynności B. L. (1) i G. M. (1) oraz J. K. (1) wprowadzili do legalnego obrotu środki pieniężne w łącznej kwocie 43.250.500,54 zł pochodzące z przestępczej działalności oraz udaremnili lub znacznie utrudnili stwierdzenie przestępnego pochodzenia i miejsca umieszczenia tych środków płatniczych

tj. wobec G. M. (1), F. K. (1), T. Ł. (1), A. J. (1), S. H. (1), P. B. (1) , K. M. (1), T. P. (1) oraz M. K. (1) – o przestępstwo określone w art. 299 § 1, 5 i 6 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z zw. z art. 65 § 1 kk

wobec R. J. (1) - o przestępstwo określone w art. 299 § 1, 5 i 6 kk w zw. z art. 12 kk

oskarżył Z. W. o to, że :

VI. w okresie od 4 sierpnia 2005r. do 31 sierpnia 2005r. w S., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, wspólnie i w porozumieniu doprowadzili do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 489.161,58 zł, po uprzednim wprowadzeniu pokrzywdzonego - firmy (...)sp. j. w błąd co do rzeczywistego charakteru wyrobu będącego przedmiotem transakcji oraz uiszczenia podatku akcyzowego z tytułu nabycia wyrobu akcyzowego, w ten sposób, że S. H. (1) wystawił poświadczające nieprawdę co do okoliczności mających znaczenie prawne, faktury sprzedaży odbarwionego oleju opałowego jako oleju napędowego w łącznej ilości 145.611 litrów o łącznej wartości 489.161,58 zł, w których wskazał, że podatek akcyzowy został zapłacony, podczas gdy w rzeczywistości należność ta nie została uiszczona, wskutek czego zgodnie z treścią art. 4 ust. 1 pkt 5 i art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 23 stycznia 2004r. o podatku akcyzowym nabywcy stali się podmiotem zobowiązanym do jego uiszczenia

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk

VII. w dniu 12 października 2005r. w S. polecił ustalonej osobie dokonanie wypłaty kwoty 40.000 zł oraz dokonanie dwóch przelewów w łącznej kwocie 287.000 zł z rachunku bankowego nr (...) prowadzonego przez (...) Bank (...) SA na rzecz (...) sp. z o.o., które to środki pieniężne pochodziły z przestępstwa uszczuplenia należności publiczno-prawnych tj. podatku akcyzowego należnego Skarbowi Państwa z tytułu produkcji wyrobów akcyzowych i ich sprzedaży, a podejmując wskazane czynności zmierzał do udaremnienia lub znacznego utrudnienia stwierdzenia ich przestępnego pochodzenia oraz ich wykrycia i zajęcia,

tj. o przestępstwo określone w art. 299 § 1 kk

K. S. (1) oskarżył o to, że:

VIII. w okresie od listopada 2004r. do czerwca 2005r., w S., N. i innych miejscowościach, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej, założonej przez J. K. (1), G. M. (1) i B. L. (1), do której ponadto należeli: T. Ł. (1), A. J. (1), F. K. (1), T. P. (1), J. S., P. B. (1), i T. H. i inne osoby, a której celem było popełnianie przestępstw polegających na nielegalnej produkcji oleju napędowego poprzez odbarwianie oleju opałowego, a następnie wprowadzanie go do obrotu, po uprzednim podrobieniu dokumentacji finansowej i księgowej, przy czym jego rola w niniejszym procederze polegała na pełnieniu funkcji prokurenta (...) sp. z o.o. z siedzibą w N., która w ramach działalności prowadziła obrót odbarwionym olejem opałowym

tj. o przestępstwo określone w art. 258 § 1 kk ,

a nadto oskarżył S. F. (1) o to, że:

XX. w okresie od dnia 21 lipca 2004 r. do dnia 8 września 2005r. w S., działając w ramach zorganizowanej grupy przestępczej opisanej w pkt I, wspólnie i w porozumieniu z J. K. (1), B. L. (1), G. M. (1) i innymi osobami, w realizacji z góry powziętego zamiaru i krótkich odstępach czasu, jako zarządzający firma (...) na podstawie udzielonego mu pełnomocnictwa przyjmował i przekazywał środki pieniężne w łącznej kwocie 1.008.480 zł, pochodzące z korzyści związanych z popełnieniem czynów zabronionych, polegających na uszczupleniu należności publiczno-prawnych tj. podatku akcyzowego tj. olejem napędowym z nielegalnej jego produkcji na bazie oleju opałowego, w ten sposób, że wpłacał środki na rachunek bankowy, a następnie dokonywał przelewów, a podejmując wskazane czynności udaremnił lub znacznie utrudnił stwierdzenie przestępnego pochodzenia i miejsca umieszczenia tych środków płatniczych,

tj. o przestępstwo określone w art. 299 § 1, 5 i 6 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 65 § 1 kk.

Sąd Okręgowy w Szczecinie wyrokiem z dnia 7 sierpnia 2017r.:

I. G. M. (1), M. K. (1), T. Ł. (1), A. J. (1), T. P. (1), S. K., F. K. (1), K. M. (1), P. B. (1) i S. H. (1) uznał za winnych popełnienia czynu zarzuconego im w punkcie I części wstępnej wyroku, z tymi zmianami, że w opisie czynu każdorazowo zmienia imię i nazwisko (...) (we wszystkich występujących odmianach gramatycznych) na wyrażenie „inna ustalona osoba” – w odpowiedniej, dostosowanej do kontekstu zdania, odmianie gramatycznej, oraz imię i nazwisko (...) (we wszystkich występujących odmianach gramatycznych) na wyrażenie „inna ustalona osoba” - w odpowiedniej, dostosowanej do kontekstu zdania, odmianie gramatycznej, tj. przestępstwa kwalifikowanego:

-: z art. 258 § 1 i 3 k.k. - w przypadku G. M. (1) ,
-: z art. 258 § 1 k.k. - w przypadku M. K. (1), T. Ł. (1), A. J. (1), T. P. (1), S. K., F. K. (1), K. M. (1), P. B. (1) i S. H. (1),

i za to przestępstwo:

-: G. M. (1) , na podstawie art. 258 § 3 k.k., przy zastosowaniu art. 60 § 3 i 6 pkt 3 k.k., wymierzył karę 11 miesięcy pozbawienia wolności,
-: M. K. (1), T. Ł. (1), T. P. (1) i K. M. (1), na podstawie art. 258 § 1 k.k. wymierzył karę po 1 rok pozbawienia wolności.

III. F. K. (1), P. B. (1), G. M. (1), S. K., A. J. (1), T. Ł. (1) i S. H. (1) uznał za winnych popełnienia czynu zarzuconego im w punkcie III części wstępnej wyroku, z tymi zmianami, że w opisie czynu każdorazowo zmienił: imię i nazwisko (...) (we wszystkich występujących odmianach gramatycznych) na wyrażenie „inna ustalona osoba” - w odpowiedniej, dostosowanej do kontekstu zdania, odmianie gramatycznej, imię i nazwisko (...) (we wszystkich występujących odmianach gramatycznych) na wyrażenie „inna ustalona osoba” - w odpowiedniej, dostosowanej do kontekstu zdania, odmianie gramatycznej, imię i nazwisko (...) (we wszystkich występujących odmianach gramatycznych) na wyrażenie „inna ustalona osoba” - w odpowiedniej, dostosowanej do kontekstu zdania, odmianie gramatycznej, z opisu czynu wyeliminował zapis „a G. M. (1) dopuścił się wskazanego czynu będąc uprzednio skazanym wyrokiem łącznym wydanym przez Sąd Okręgowy w Szczecinie z dnia 29 września 2004r. sygn. III K 174/04 za przestępstwa z art. 205§1 dkk i art. 310§1 kk na karę łączną 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 26.03.1998r. do 28.10.1998r., od 17.11.1998r. do 13.10.1999r., od 18.10.1999r. do 07.03.2000r. oraz od 16.04.2000r. do 19.03.2002r.”, z kwalifikacji prawnej odnośnie czynu popełnionego przez G. M. (1) wyeliminował art. 64 § 1 k.k., oraz ustalił, że S. K. zarzucanego jej przestępstwa dopuściła się w okresie od czerwca 2004 r. do 27 września 2004 r., tj. przestępstwa kwalifikowanego:

-: z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w przypadku G. M. (1) ,
-: z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w przypadku T. Ł. (1),

i za to przestępstwo:

-: G. M. (1) na podstawie art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k., przy zastosowaniu art. 60 § 3 i 6 pkt 3 k.k. w zw. z art. 57 § 2 k.k. i art. 33 § 2 k.k. wymierzył karę 11 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 350 stawek dziennych po 100 złotych każda.
-: T. Ł. (1) na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. art. 64 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. i art. 33 § 2 k.k. wymierzył karę 2 lat pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 200 stawek dziennych po 100 złotych każda.

IV. R. J. (1), G. M. (1), F. K. (1), T. Ł. (1), A. J. (1), S. H. (1), P. B. (1), K. M. (1), T. P. (1) oraz M. K. (1) uznał za winnych popełnienia przestępstwa zarzuconego im w punkcie IV części wstępnej wyroku, z tymi zmianami, że w opisie czynu każdorazowo zmienił: imię i nazwisko (...) (we wszystkich występujących odmianach gramatycznych) na wyrażenie „inna ustalona osoba” – w odpowiedniej, dostosowanej do kontekstu zdania, odmianie gramatycznej, imię i nazwisko (...) (we wszystkich występujących odmianach gramatycznych) na wyrażenie „inna ustalona osoba” - w odpowiedniej, dostosowanej do kontekstu zdania, odmianie gramatycznej, imię i nazwisko (...) we wszystkich występujących odmianach gramatycznych) na wyrażenie „inna ustalona osoba” - w odpowiedniej, dostosowanej do kontekstu zdania, odmianie gramatycznej, tj. przestępstwa kwalifikowanego:

-: z art. 299 § 1, 5 i 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z zw. z art. 65 § 1 k.k. w przypadku G. M. (1), F. K. (1), T. Ł. (1), A. J. (1), S. H. (1), P. B. (1), K. M. (1), T. P. (1) oraz M. K. (1),
-: z art. art. 299 § 1, 5 i 6 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w przypadku R. J. (1),

i za to przestępstwo:

-: G. M. (1) na podstawie art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 60 § 3 i 6 pkt 3 k.k.w zw. z art. 57 § 2 k.k. i art. 33 § 2 k.k. wymierzył karę 11 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 300 stawek dziennych po 100 złotych każda.
-: T. Ł. (1) na podstawie art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. art. 64 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. i art. 33 § 2 k.k.. wymierzył karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 300 stawek dziennych po 100 złotych każda.
-: K. M. (1) i T. P. (1) na podstawie art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. art. 64 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. i art. 33 § 2 k.k.. wymierzył karę po 1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze po 200 stawek dziennych po 100 złotych każda.
-: M. K. (1) na podstawie art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. art. 64 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. i art. 33 § 2 k.k.. wymierzył karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 150 stawek dziennych po 100 złotych każda.
-: R. J. (1) na podstawie art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. i art. 33 § 2 k.k. wymierzył karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 250 stawek dziennych po 100 złotych każda.

VI. S. H. (1) i Z. W. uznał za winnych popełnienia przestępstwa zarzuconego im w punkcie VI części wstępnej wyroku, kwalifikowanego w przypadku Z. W. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to przestępstwo

-: Z. W. na podstawie art. 286 § 1 k.k. i art. 33 § 2 k.k. wymierzył karę 1 roku pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 100 stawek dziennych po 100 złotych każda.

VI. Z. W. uznał za winnego popełnienia przestępstwa zarzuconego mu w punkcie VII części wstępnej wyroku, i za to przestępstwo, na podstawie art. 299 § 1 k.k. i art. 33 § 2 k.k. wymierzył mu karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 200 stawek dziennych po 100 złotych każda.

VII. K. S. (1) uznał za winnego popełnienia przestępstwa zarzuconego mu w punkcie IX części wstępnej wyroku, z tymi zmianami, że z opisu czynu wyeliminował imię i nazwisko (...), a imię i nazwisko (...) zmienia na wyrażenie „inne ustalone osoby”, oraz imię i nazwisko (...) zmienił na wyrażenie „inna ustalona osoba”, i za to przestępstwo, na podstawie art. 258 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności.

XV. S. F. (1) uznał za winnego popełnienia przestępstwa zarzucanego mu w punkcie XX części wstępnej wyroku, przy czym w opisie czynu wyrażenie „działając w ramach zorganizowanej grupy przestępczej opisanej w pkt I, wspólnie i w porozumieniu z J. K. (1), B. L. (1), G. M. (1) i innymi osobami” zastąpił wyrażeniem „działając wspólnie i w porozumieniu z inną nieustaloną osobą” i określił, że wskazane przestępstwo zostało popełnione w okresie od 20 lipca 2004 r. do 8 września 2004 r., a z kwalifikacja prawnej czynu wyeliminował art. 65 § 1 k.k. i za to przestępstwo na podstawie art. 299 § 5 k.k. i art. 33 § 2 k.k. wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 100 stawek dziennych po 100 złotych każda.

XVI. Na podstawie art. 85 k.k. w zw. z art. 86 § 1 i 2 k.k. połączył kary pozbawienia wolności oraz grzywny orzeczone:

-: względem G. M. (1) i wymierzył mu karę łączną 2 lat i 9 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny w wymiarze 500 stawek dziennych po 100 złotych każda.
-: względem T. Ł. (1) i wymierzył mu karę łączną 4 lat pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny w wymiarze 400 stawek dziennych po 100 złotych każda.
-: względem Z. W. i wymierzył mu karę łączną 2 lat pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny w wymiarze 250 stawek dziennych po 100 złotych każda.

XVII. Na podstawie art. 85 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k. połączył kary pozbawienia wolności orzeczone:

-: względem M. K. (1), T. P. (1) i K. M. (1) i wymierzył im kary łączne po 2 lata pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 69 § 1 k.k. w zw. z art. 70 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k., stosując przepisy kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015 r., wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej względem R. J. (1) w punkcie IV części dyspozytywnej wyroku warunkowo zawiesił na okres 5 lat próby.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. Sąd zaliczył okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania w sprawie:

a) na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności:

-: G. M. (1) – od 12 października 2005 r. do 29 sierpnia 2006 r.,
-: T. Ł. (1) – od 12 października 2005 r. do 31 sierpnia 2006 r.,
-: T. P. (1) – od 12 października 2005 r. do 9 grudnia 2005 r.,
-: K. M. (1) – od 7 czerwca 2006 r. do 20 lipca 2006 r.,
-: K. S. (1) – od 12 października 2005 r. do 23 grudnia 2005 r.,
-: S. F. (1) – od 30 września 2010 r. do 23 marca 2011 r.

b) na poczet orzeczonej kary grzywny R. J. (1) – od 13 lipca 2009 r. do 14 lipca 2009 r.

Sąd orzekł również o wynagrodzeniu dla obrońców z urzędu oraz o kosztach sądowych.

Wyrok zaskarżyli obrońcy oskarżonych.

Obrońca oskarżonego T. P. (1) zaskarżył wyrok w części co do kary, na korzyść oskarżonego.

Wyrokowi zarzucił:

1. rażącą niewspółmierność kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego, a to w wymiarze zbliżonym do pozostałych współsprawców, przy czym rola oskarżonego była znikoma, a wobec faktu ustabilizowanego życia i wcześniejszej niekaralności oskarżonego oraz jego współdziałania z organami ścigania i wymiarem sprawiedliwości, w porównaniu z zakresem działań podjętych przez współoskarżonych, wymierzona T. P. (1) kara pozbawienia wolności jawi się jako rażąco niewspółmiernie surowa i skutkuje wewnętrzną niesprawiedliwością zaskarżonego wyroku;

2. błąd w ustaleniach faktycznych stanowiących podstawę orzeczenia polegający na ustaleniu, że wszyscy oskarżeni, a w szczególności T. P. (1) mają jednakową sytuację majątkową i możliwości zarobkowania, podczas gdy prawidłowo oceniony materiał dowodowy w postaci wszystkich protokołów przesłuchań nakazuje ustalić, że możliwości zarobkowania każdego z oskarżonych są inne, a T. P. (1) w ogóle nie ma możliwości zarobkowania ze względu na jego niepełnosprawność i niezdolność do samodzielnej egzystencji;

3. naruszenie prawa procesowego, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to art. 214 § 1 k.p.k. polegające na nieprzeprowadzeniu wywiadu środowiskowego, podczas gdy w świetle warunków osobistych opisanych w protokołach przesłuchań niezbędne było zlecenie kuratorowi sądowemu przeprowadzenia stosownego wywiadu, celem ustalenia właściwości i warunków osobistych oskarżonego,

4. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 58 § 1 k.k. (w brzmieniu sprzed 1 lipca 2010r.) w zw. z art. 4 § 1 k.k. poprzez jego niezastosowanie i w konsekwencji wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, w sytuacji gdy kara ta w połączeniu ze środkiem probacyjnym spełniałaby cele kary.

Obrońca T. P. (1) wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1. złagodzenie wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności i warunkowe zawieszenie jej wykonania na stosowny okres próby,

2. odstąpienie od wymierzenia oskarżonemu kary grzywny, względnie obniżenie wysokości jej stawki dziennej do kwoty 10 zł.

Obrońca oskarżonego K. M. (1) zaskarżył wyrok w części, tj. co do pkt I, IV i XVII na korzyść oskarżonego. Wyrokowi zarzucił:

1) obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj.

art. 7 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 i 2 k.p.k. poprzez dowolną, niezgodną z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego ocenę dokonaną przez Sąd meriti co do zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego przejawiającą się w szczególności w:

a. dowolnej, a przez to wadliwej ocenie, iż sam fakt podjęcia się działalności paliwowej, dla osoby, która nie miała w przeszłości doświadczenia w tej branży, wiązało się dla nich z akceptacją uczestnictwa w przestępczym procederze, a w konsekwencji przyjęcie, że oskarżony K. M. (1) działał z zamiarem bezpośrednim popełnienia czynu, co mogło mieć wpływ na treść orzeczenia przez dokonanie błędnych ustaleń faktycznych w zakresie popełnienia przez oskarżonego zarzucanych mu czynów określonych w punkcie I i IV wyroku;

b. dowolnej, a przez to wadliwej ocenie, iż oskarżony K. M. (1) był podporządkowany kierownictwu grupy i pełnił w niej określoną rolę, podczas gdy oskarżony prowadził samodzielną działalność gospodarczą, co z kolei wyklucza możliwość posiadania pełnej świadomości co do skali procederu w jakim oskarżony uczestniczył, znajomości składu osobowego grupy, osób nią kierujących, zaś ustalenie świadomości konieczne jest dla przypisania wypełnienia znamion przestępstwa z art. 258 § 1 k.k.,

art. 5 § 2 k.p.k. poprzez rozstrzygnięcie przez Sąd I instancji niedających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego polegające na bezwiednym uznaniu, iż oskarżony K. M. (1) miał jakikolwiek związek ze zniszczeniem dokumentów, w tym FV i oświadczeń o dalszym przeznaczeniu oleju opałowego, podczas gdy za zniszczeniem ww. dokumentów stał nieżyjący już pracowników firmy (...); do zniszczenia tych dokumentów doszło w czasie przeprowadzki, szeroko o tym zeznawał oskarżony, podając okoliczności zgodne z prawdą, zaś Sąd w sposób dowolny przypisał powyższe oskarżonemu, czyniąc w tym zakresie dla niego niekorzystne ustalenia;

a ponadto

2) rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności poprzez wymierzenie oskarżonemu w punkcie I wyroku kary 1 roku pozbawienia wolności, w punkcie IV wyroku kary 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, zaś w punkcie XVII kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności, polegającą na braku warunkowego zawieszenia jej wykonania, co wynikło z dowolnej, błędnej oceny Sądu, iż tylko taki wymiar kary spełnia jej ustawowe cele, nadto nie uwzględniając takich okoliczności jak niekaralność oskarżonego w okresie 13 lat, tj. od chwili popełnienia czynu do dnia wyrokowania,

czasokresu popełnienia zarzucanego oskarżonemu czynu (tj. w okresie od 26 marca 2004r. do 23 września 2004r.),

Sąd I instancji nie uwzględnił także w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, wyrażenia przez oskarżonego szczerej skruchy, co w konsekwencji doprowadziło do błędu w poczynionych przez Sąd ustaleniach faktycznych, co do braku możliwości postawienia w stosunku do oskarżonego pozytywnej prognozy kryminologicznej na przyszłość, mimo że oskarżony przez okres kilkunastu lat żył w sposób zgodny z prawem, jest osobą niekaraną, wobec której nie toczy się żadne postępowanie karne, dla której epizod (6 miesięczny) miał charakter incydentalny w życiu oskarżonego, co z kolei sprawie, że wymierzona kara pozbawienia wolności o charakterze bezwzględnym w odczuciu społecznym może jawić się jako rażąco krzywdząca, nie uwzględniająca celów kary.

Obrońca oskarżonego wniósł o:

1) zmianę punktu I części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku w odniesieniu do oskarżonego K. M. (1), poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 258 § 1 k.k., względnie o uchylenie wyroku co do punktu I i przekazania sprawy w tej części Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania;

2) zmianę punktu IV części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie mu za ten czyn kary w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności i na podstawie art. 69 § 1 k.k. w zw. z art. 70 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej względem oskarżonego K. M. (1) na okres 5 lat próby; ewentualnie, w przypadku nieuwzględnienia powyższych wniosków:

3) zmianę zaskarżonego wyroku poprzez – warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej wobec oskarżonego kary 2 lat pozbawienia wolności – na okres 5 lat próby, na podstawie art. 69 § 1 k.k. w zw. z art. 70 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. stosując przepisy kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r.

Obrońca oskarżonego M. K. (1) zaskarżył wyrok w całości na korzyść tego oskarżonego. Wyrokowi zarzucił:

1. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia w pkt I części dyspozytywnej wyroku a polegający na ustaleniu, że oskarżony M. K. (1) brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej, którą założyli i kierowali B. L. (1), G. M. (1) i J. K. (1), a w skład której mieli wchodzić ponadto K. M. (1), S. K., T. P. (1), T. Ł. (1), A. J. (1), S. H. (1) i P. B. (1), podczas gdy z dowodów przeprowadzonych w sprawie nie wynika, aby M. K. (1) wiedział o istnieniu grupy przestępczej, aby chciał do niej przynależeć, był posadowiony w jakimkolwiek fragmencie struktury organizacyjnej tej grupy, zaś z wyjaśnień współoskarżonego G. M. (1), nie da się wyprowadzić wniosku, iż oskarżony M. K. (1) miał powierzoną jakąkolwiek rolę w grupie osób, która zajmowała się popełnianiem przestępstw, zaś te okoliczności które wskazują, na to, iż oskarżony powinien domyślać się, że grupa przestępcza zajmująca się odbarwianiem oleju opałowego istnieje, jest niewystarczająca do przypisania oskarżonemu udziału w zorganizowanej grupie przestępczej z zamiarem ewentualnym,

2. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia w pkt IV części dyspozytywnej wyroku a polegający na ustaleniu, że M. K. (1) działając w ramach zorganizowanej grupy przestępczej opisanej w pierwszym zarzucie niniejszej apelacji brał udział w legalizacji środków pieniężnych pochodzących z przestępstwa odbarwiania oleju opałowego, podczas gdy Sąd I instancji nie wskazał ani jednej czynności sprawczej, której miałby dokonać M. K. (1) a mieszczącej się w katalogu czynności stanowiących stronę przedmiotową przestępstwa z art. 299 § 1 k.k. jak też nie wykazując jaką korzyść majątkową M. K. (1) miał odnieść z popełnienia zarzucanego mu przestępstwa.

Z najdalej posuniętej ostrożności procesowej, w przypadku gdyby sąd nie podzielił zasadności zarzutów, stawianych powyżej rozstrzygnięciu Sądu Okręgowego oraz nieuwzględnieniu wniosku zasadniczego apelacji:

3. na podstawie art. 438 pkt 4 k.p.k. wskazuję na niesłuszne niezastosowanie środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, wskutek błędnej oceny okoliczności podmiotowych dotyczących oskarżonego, pozytywnej prognozy kryminologicznej, oraz naruszenia zasady wewnętrznej sprawiedliwości wyroku przez orzeczenie kary pozbawienia wolności za czyny jednostkowe rażąco niewspółmiernej w zestawieniu do marginalnej roli oskarżonego w zdarzeniach objętych zarzutami I i IV części dyspozytywnej wyroku, nieuwzględnieniu, iż oskarżony nie uczestniczył w zdarzeniach objętych zarzutem III części dyspozytywnej wyroku (udział w odbarwianiu oleju i oszustwo na szkodę nabywców paliwa).

Obrońca M. K. (1) wniósł o:

zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie odmiennie co do istoty sprawy przez uniewinnienie oskarżonego od czynów I i IV części dyspozytywnej wyroku ewentualnie

uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

a w związku z zarzutem opartym na treści art. 438 pkt 4 k.p.k.:

-: zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:
-: uchylenie orzeczenia o karze łącznej,
-: zmniejszenia wysokości jednostkowych kar pozbawienia wolności,
-: orzeczenie nowej kary łącznej i przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. warunkowe zawieszenie orzeczonej kary łącznej na okres 5 lat.

Obrońca oskarżonego S. F. (1) zaskarżył wyrok w części, tj. w pkt XIV i XIX części dyspozytywnej zarzucając mu mające wpływ na treść orzeczenia naruszenie:

1. Prawa materialnego, a to art. 299 § 1 k.k. poprzez jego zastosowanie przypisanie oskarżonemu winy i sprawstwa w zakresie czynu opisanego w punkcie XX części wstępnej wyroku, w sytuacji gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego – w szczególności wyjaśnień samego oskarżonego – nie wynika, aby S. F. (1) swoją świadomością obejmował wszystkie znamiona czynu zabronionego stypizowanego w ww. przepisie.

2. Prawa materialnego a to art. 299 § 5 k.k. poprzez jego zastosowanie w sytuacji gdy nie zostało spełnione ustawowe znamię przestępstwa w postaci działania oskarżonego wspólnie i w porozumieniu z „innymi osobami”, albowiem zgodnie z przyjętym przez Sąd Okręgowy w Szczecinie opisem czynu oskarżony współdziałał z „inną nieustaloną osobą”.

3. Prawa materialnego a to art. 299 § 6 k.k. poprzez jego zastosowanie w sytuacji gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w żaden sposób nie wynika, aby oskarżony osiągnął znaczną korzyść majątkową.

4. Prawa procesowego, a to art. 424 § 1 i 2 k.p.k. poprzez nie wskazanie przez Sąd Okręgowy faktów i dowodów w zakresie przypisanych oskarżonemu czynów z art. 299 § 5 i 6 k.k. oraz nie wyjaśnienie w tym zakresie podstawy prawnej orzeczenia.

5. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia wyrażający się w bezzasadnym przekonaniu, że w stosunku do oskarżonego brak jest pozytywnej prognozy kryminologicznej i tylko kara bezwzględnego pozbawienia wolności spełni swe funkcje w zakresie prewencji indywidualnej.

Mając powyższe na uwadze obrońca S. F. (1) wniósł o:

1. Uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu w pkt XX części wstępnej orzeczenia czynu, ewentualnie o

2. Wyeliminowanie z kwalifikacji prawnej czynu z art. 299 § 5 i 6 k.k. oraz obniżenie wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności i kary grzywny oraz orzeczenie warunkowego zawieszenia orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres 5 lat.

Obrońca K. S. (1) zaskarżył wyrok w części dotyczącej tego oskarżonego na jego korzyść. Wyrokowi zarzucił:

1. obrazę art. 258 § 1 k.k. poprzez przypisanie oskarżonemu udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, której celem było popełnianie przestępstw nielegalnej produkcji oleju napędowego poprzez odbarwianie oleju opałowego i wprowadzanie go do obrotu, podczas gdy produkcja oleju napędowego i wprowadzanie go do obrotu nie są czynami zabronionymi w obowiązującym – na czas zarzutu oraz obecnie – porządku prawnym,

2. rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego za czynu z pkt. IX części wstępnej wyroku (pkt VIII części dyspozytywnej) kary 1 roku pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, podczas gdy uwzględniając stopień winy, stopień społecznej szkodliwości, cele prewencji indywidualnej i generalnej, jak również dotychczasową niekaralność oskarżonego i jego zachowanie po popełnieniu czynu – uzasadnione jest przyjęcie potrzeby warunkowego zawieszenia tej kary na okres próby, jest to bowiem wystarczające dla osiągnięcia celów kary.

Obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części obejmującej pkt IX części wstępnej (pkt VIII części dyspozytywnej) poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu przestępstwa, względnie o zmianę wyroku poprzez warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres próby 2 lat.

Obrońca oskarżonego R. J. (1) zaskarżył wyrok co do winy, zarzucając mu obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia tj. art. 7 k.p.k. przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i popadnięcie w dowolność tej oceny, przejawiającą się w nieuwzględnieniu w tej ocenie zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, przez przyjęcie, iż:

1) oskarżony R. J. (1) miał świadomość prowadzenia przez J. K. (1), B. L. (1), G. M. (1) i innych oskarżonych nielegalnej działalności polegającej na odbarwianiu oleju opałowego i wprowadzaniu go do obrotu jako oleju napędowego i tym samym miał świadomość tego, że środki pieniężne przeznaczone na zakup i remont obiektu w S. (1) mają przestępne pochodzenie, pomimo że wnioski takie nie są uzasadnione w świetle zebranego materiału dowodowego,

2) oskarżony R. J. (1) miał świadomość tego, że środki wpłacone do spółki (...) sp. z o.o. tytułem pożyczek nie pochodzą w rzeczywistości z pożyczek, tylko z przestępczej działalności prowadzonej w (...) sp. z o.o., pomimo że świadkowie P. K. (1) i A. J. (2) potwierdzili, iż pożyczek takich udzielili.

Obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonego ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Obrońca G. M. (1) zaskarżył wyrok w całości, zarzucając mu:

1. na podstawie art. 438 pkt 4 k.p.k. rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności poprzez wymierzenie kary łącznej 2 lat i 9 miesięcy pozbawienia wolności w sytuacji, gdy wystarczające byłoby wymierzenie kary 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz rażącą niewspółmierność w zakresie kary grzywny, której wysokość powinna oscylować na poziomie 300 stawek dziennych, a także

2. naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 424 k.p.k. poprzez de facto brak uzasadnienia na temat nie zastosowania zasady absorpcji a przynajmniej zasady asperacji przy wymiarze kary łącznej, a także brak uzasadnienia w zakresie wymierzenia kar jednostkowych w ramach instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary na poziomie 11 miesięcy za każdy czyn.

W oparciu o powyższe zarzuty obrońca wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary łącznej 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności, względnie na podstawie art. 60 § 5 k.k. zawieszenie orzeczonej kary na okres 5 lat,

2. zwolnienie oskarżonego od kosztów postępowania odwoławczego.

Obrońca oskarżonego Z. W. zaskarżył wyrok w całości na korzyść tego oskarżonego.

Orzeczeniu zarzucił:

⚫: na podstawie art. 438 pkt 3 k.p.k., błąd w ustaleniach faktycznych dotyczący zarzutu dokonania przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., poprzez przyjęcie, że Z. W. w okresie od 4 sierpnia 2005r. do 31 sierpnia 2005r. w S., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, wspólnie i w porozumieniu doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 486.161,58 zł, po uprzednim wprowadzeniu pokrzywdzonego – firmy PW (...) sp. j. w błąd co do rzeczywistego charakteru wyrobu będącego przedmiotem transakcji oraz uiszczenia podatku akcyzowego z tytułu nabycia wyrobu akcyzowego, w ten sposób, że S. H. (1) wystawił poświadczające nieprawdę, co do okoliczności mających znaczenie prawne, faktury sprzedaży odbarwionego oleju opałowego jako oleju napędowego w łącznej ilości 145.611 litrów w sytuacji, gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na ustalenie powyższych okoliczności. Z. W. w swoich wiarygodnych i spójnych wyjaśnieniach przyznał się do popełnienia wyżej opisanego czynu w odniesieniu do ilości 90.000 litrów, a okoliczność ta znajduje potwierdzenie w treści opinii biegłego. W zgromadzonym materiale dowodowym nie ujawniono faktur potwierdzających sprzedaż oleju napędowego w ilości powyżej 90.000 litrów.
⚫: na podstawie art. 438 pkt 3 k.p.k., błąd w ustaleniach faktycznych dotyczący zarzutu dokonania przestępstwa z art. 299 § 1 k.k., poprzez przyjęcie, że Z. W. w dniu 12 października 2005r. w S. polecił ustalonej osobie dokonanie wpłaty kwoty 40.000 zł oraz dokonanie dwóch przelewów w łącznej kwocie 287.000 zł z rachunku bankowego nr (...) prowadzonego przez (...) Bank (...) SA na rzecz (...) sp. z o.o., które to środki pieniężne pochodziły z przestępstwa uszczuplenia należności publiczno-prawnych tj. podatku akcyzowego należnego Skarbowi Państwa z tytułu produkcji wyrobów akcyzowych i ich sprzedaży, a podejmując wskazane czynności zmierzał do udaremnienia lub znacznego utrudnienia stwierdzenia ich przestępnego pochodzenia oraz ich wykrycia i zajęcia. Sąd błędnie ustalił, że zgromadzone pieniądze są środkami z podatku akcyzowego należnego Skarbowi Państwa. Spółka (...) pozostawała w stałych relacjach gospodarczych ze spółką (...). Spółki miały wobec siebie zobowiązania finansowe, które uzasadniały swobodę dysponowania środkami finansowymi zgromadzonymi na koncie spółki (...).
⚫: na podstawie art. 438 pkt 4 k.p.k. rażącą niewspółmierność kary poprzez wymierzenie Z. W. na podstawie art. 286 § 1 k.k. i art. 33 § 2 k.k. kary 1 roku pozbawienia wolności i grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych po 100 złotych każda oraz na podstawie art. 299 § 1 k.k. i art. 33 § 2 k.k. 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywny w wymiarze 200 stawek dziennych po 100 złotych każda, w sytuacji gdy kara ta jest niewspółmierna do popełnionego przez Z. W. czynu oraz pozostaje w znacznej dysproporcji do kar wymierzonych pozostałym współoskarżonym.
⚫: na podstawie art. 438 pkt 1 k.p.k. obrazę przepisów prawa materialnego poprzez niezaliczenie na poczet orzeczonej kary rzeczywistego pozbawienia wolności związanego z tymczasowym aresztowaniem w okresie od dnia 13 sierpnia 2008r. do dnia 19 października 2008r., zgodnie z wymaganiami art. 63 § 1 k.k.

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i w odniesieniu do przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. wymierzenie kary 6 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na 3 lata, a w pozostałym zakresie uniewinnienie Z. W. od zarzucanych mu czynów, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu.

Obrońca oskarżonego T. Ł. (1) zaskarżył w całości, zarzucając mu:

1. obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia tj. art. 7 k.p.k. przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i popadnięcie w dowolność tej oceny, przejawiającą się w nieuwzględnieniu w tej ocenie zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, przez przyjęcie, iż:

1) oskarżony T. Ł. (1) miał świadomość co do przestępczej działalności prowadzonej przez J. K. (1), B. L. (1) i G. M. (1) polegającej na odbarwianiu oleju opałowego i wprowadzaniu do obrotu odbarwionego oleju opałowego jako oleju napędowego i świadomie uczestniczył w grupie przestępczej, pomimo że ustalenie takie nie jest uzasadnione w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i wynika jedynie z wyjaśnień innych oskarżonych, w tym przede wszystkim oskarżonego G. M. (1), który miał interes w tym aby złożyć zeznania obciążające innych oskarżonych, w tym osk. T. Ł. (1) i w ten sposób pomniejszyć swoją rolę w przestępczym procederze,

2) oskarżony T. Ł. (1) jako członek zarządu spółki (...) jedynie dokumentowo nabywał olej napędowy od spółki (...) lub od firmy Usługi (...) i w rzeczywistości transakcje te nie miały miejsca, pomimo że ustalenie takie nie jest uzasadnione w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i wynika jedynie z wyjaśnień innych oskarżonych, w tym przede wszystkim oskarżonego G. M. (1), który miał interes w tym aby złożyć zeznania obciążające innych oskarżonych, w tym osk. T. Ł. (1) i w ten sposób pomniejszyć swoją rolę w przestępczym procederze,

3) oskarżony T. Ł. (1) jako członek zarządu spółki (...) zajmował się praniem pieniędzy pochodzących z przestępstw polegających na odbarwianiu oleju opałowego i wprowadzaniu do obrotu odbarwionego oleju opałowego jako oleju napędowego, pomimo że ustalenie takie nie jest uzasadnione w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i wynika jedynie z wyjaśnień innych oskarżonych, w tym przede wszystkim oskarżonego G. M. (1), który miał interes w tym aby złożyć zeznania obciążające innych oskarżonych, w tym osk. T. Ł. (1) i w ten sposób pomniejszyć swoją rolę w przestępczym procederze,

4) oskarżony T. Ł. (1) brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej stworzonej przez J. K. (1), B. L. (1) i G. M. (1), wykonywał polecenia tych osób oraz działał w sposób świadomy i przemyślany w tej grupie, pomimo że ustalenie takie nie jest uzasadnione w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i wynika jedynie z wyjaśnień innych oskarżonych, w tym przede wszystkim oskarżonego G. M. (1), który miał interes w tym aby złożyć zeznania obciążające innych oskarżonych, w tym osk. T. Ł. (1) i w ten sposób pomniejszyć swoją rolę w przestępczym procederze,

5) oskarżony T. Ł. (1) w październiku 2004r. i innych miesiącach udzielił pomocy J. K. (1), B. L. (1) i G. M. (1) do wytworzenia oleju napędowego, w ten sposób, że jako członek zarządu spółki (...) nabył olej opałowy od Przedsiębiorstwa Handlowo- (...) na podstawie nierzetelnych faktur (wymienionych na str. 100, 132, 162-163, 177-178, 189 uzasadnienia wyroku), pomimo że ustalenie to nie jest uzasadnione w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego,

6) oskarżony T. Ł. (1) w październiku 2004r. udzielił pomocy J. K. (1), B. L. (1) i G. M. (1) do wytworzenia oleju napędowego, w ten sposób, że jako członek zarządu spółki (...) nabył na podstawie nierzetelnych faktur sprzedaży (wymienionych na str. 149 uzasadnienia wyroku) olej opałowy od(...), a następnie olej opałowy został przez niego fikcyjnie sprzedany na podstawie nierzetelnych faktur (wymienionych na str. 151-153 uzasadnienia wyroku) na rzecz (...) pomimo że ustalenie to nie jest uzasadnione w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego,

7) oskarżony T. Ł. (1) w kwietniu 2005r. i innych miesiącach udzielił pomocy J. K. (1), B. L. (1) i G. M. (1) do wytworzenia oleju napędowego, w ten sposób, że jako członek zarządu spółki (...) sprzedał na podstawie nierzetelnych faktur sprzedaży (wymienionych na str. 191-192, 205-206 uzasadnienia wyroku) olej opałowy na rzecz (...) pomimo że ustalenie to nie jest uzasadnione w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego,

8) oskarżony T. Ł. (1) w grudniu 2004r., styczniu 2005r., lutym 2005r. i innych miesiącach udzielił pomocy J. K. (1), B. L. (1) i G. M. (1) do wytworzenia oleju napędowego, w ten sposób, że jako członek zarządu spółki (...) przyjął nieodpowiadające rzeczywistości faktury sprzedaży oleju opałowego od (...) (wymienione na str. 131-132, 148-149, 161-162, 178-180, 189-190),

9) oskarżony T. Ł. (1) działając jako członek zarządu spółki (...) przyjął nieodpowiadające rzeczywistości faktury sprzedaży oleju opałowego wystawione przez (...) (wymienione na str. 100, 113-114, 165-167, 180-192 uzasadnienia wyroku), a następnie zbył olej opałowy na podstawie nierzetelnych faktur na rzecz, pomimo że ustalenie to nie jest uzasadnione w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego,

10) oskarżony T. Ł. (1) działając jako członek zarządu spółki (...) przyjął od (...) nieodpowiadające rzeczywistości faktury sprzedaży ropy naftowej (wymienione na str. 120 uzasadnienia wyroku), pomimo że ustalenie to nie jest uzasadnione w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego,

11) oskarżony T. Ł. (1) działając jako członek zarządu spółki (...) zbył na podstawie nierzetelnych faktur (wymienionych na str. 132-136 uzasadnienia wyroku) wystawionych na rzecz podmiotów gospodarczych, które w rzeczywistości nie nabywały oleju opałowego, pomimo że ustalenie to nie jest uzasadnione w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego,

12) oskarżony T. Ł. (1) działając jako członek zarządu spółki (...) zbył na podstawie nierzetelnych faktur (wymienionych na str. 172 uzasadnienia wyroku) wystawionych na rzecz (...), pomimo że ustalenie to nie jest uzasadnione w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego,

13) J. K. (1), B. L. (1) i G. M. (1) w ramach kierowania przez nich grupą przestępczą, uzgodnili i koordynowali wykonanie przez osk. T. Ł. (1) operacji finansowych (wymienionych na str. 327-408), który miał udaremnić stwierdzenie przestępczego pochodzenia środków pieniężnych w łącznej kwocie 6.073.901,51 zł, pomimo że ustalenie to nie jest uzasadnione w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego,

2. obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia tj. art. 8 § 1 k.p.k. przez odmowę zastosowania przejawiającą się w poczynieniu wielu ustaleń, w tym ustaleń co do wystawienia lub przez oskarżonego T. Ł. (1) nierzetelnych, fikcyjnych lub nieodpowiadających rzeczywistości faktur i uczynieniu tych ustaleń podstawą faktyczną wydanego wyroku skazującego, na podstawie decyzji i ustaleń organów podatkowych, a nie na podstawie ustaleń własnych,

3. rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary: za przestępstwo z art. 258 § 1 k.k. w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności (pkt I wyroku), za przestępstwo z art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 271 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. i art. 33 § 2 k.k. w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności i grzywny w wymiarze 200 stawek dziennych po 100 zł każda (pkt III wyroku), za przestępstwo z art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. i art. 33 § 2 k.k. w wymiarze 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 300 stawek dziennych po 100 zł każdy (pkt IV wyroku) oraz kary łącznej w wymiarze 4 lat pozbawienia wolności oraz grzywny w wymiarze 400 stawek dziennych po 100 zł każda.

Z uwagi na powyższe zarzutu obrońca T. Ł. (1) wniósł o:

1) zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie

2) uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sprawa Z. W. została wyłączona do odrębnego rozpoznania w dniu 24.07.2018r.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacje obrońców oskarżonych: G. M. (1), S. F. (1), T. P. (1), K. S. (1), T. Ł. (1), K. M. (1) i M. K. (1) okazały się częściowo zasadne.

Obrońca G. M. (1) ma częściowo rację jeżeli chodzi o wymiar kar jednostkowych, jak i wymiar kary łącznej.

Oskarżonemu wymierzono kary po 11 miesięcy pozbawienia wolności za każde z trzech przypisanych przestępstw oraz karę łączną pozbawienia wolności polegającą na kumulacji kar.

Sąd Apelacyjny uważa, że ujednolicenie zasad wymiaru kary za wszystkie trzy czyny nie było zasadne. Są bowiem wśród nich dwa przestępstwa materialne, których skutkiem była wielka szkoda, ale też i przestępstwo formalne, jakim jest przynależność i kierowanie grupą zorganizowaną. Dlatego, w ocenie Sądu odwoławczego, konieczne stało się zróżnicowanie zasad wymiaru kar jednostkowych. Sąd podzielił wymiar kary za przestępstwa przypisane G. M. (1) w punktach III i IV części uznając, że są to czyny, których skutkiem było oszustwo na ponad 5 milionów złotych oraz pranie brudnych pieniędzy na kwotę 43 milionów złotych. Wymierzenie w takiej sytuacji kar po 11 miesięcy pozbawienia wolności, uwzględniając oczywiście przesłanki do nadzwyczajnego złagodzenia kary wynikające z postawy oskarżonego, nie razi poczucia sprawiedliwości. Kary jednostkowe grzywny wynosząc 350 stawek dziennych za czyn przypisany w punkcie III i 300 stawek dziennych za czyn przypisany w punkcie IV również nie są rażąco niewspółmiernie surowe. Nadzwyczajne złagodzenie kary zmniejszyło dolegliwości związane ze skazaniem, ale nie pozbawiło czynów stricte majątkowego charakteru, który musi znaleźć odzwierciedlenie w wymiarze kary o takim samym charakterze.

Inną miarę należy jednak przyłożyć do skazania za przestępstwo z art. 258 § 3 k.k. W czynie przypisanym w punkcie I chodzi o samą przynależność i kierowanie grupą zorganizowaną abstrahując od czynów popełnionych przez grupę. Samo zatem skazanie za ten czyn nie wiąże się ze szkodą wyrządzoną w innych dobrach, a kompensuje się przez ujawnienie struktury, zasad, czasokresu funkcjonowania grupy i jej składu członkowskiego. W tym zakresie Sąd przyznaje rację skarżącemu, uznając za celowe obniżenie kary pozbawienia wolności wymierzonej za ten czyn do 6 miesięcy.

Powoduje to oczywiście uchylenie kary łącznej pozbawienia wolności i konieczność wymierzenie nowej.

Ponieważ ostatecznie wymierzono oskarżonemu kary:

1. 6 miesięcy pozbawienia wolności za czyn przypisany w punkcie I,

2. 11 miesięcy pozbawienia wolności za czyn przypisany w punkcie III,

3. 11 miesięcy pozbawienia wolności za czyn przypisany w punkcie IV.

Granice kary łącznej ustalone zostały zatem od 11 miesięcy pozbawienia wolności (najsurowsza kara jednostkowa) do 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności (suma kar). Średnia kara, równo odległa od minimum i maksimum ustawowego wynosi rok i 8 miesięcy pozbawienia wolności. W ocenie Sądu odwoławczego nie zachodzą przesłanki uzasadniające stosowanie kumulatywnej kary łącznej, tak jak zastosował ją Sąd I instancji. Warto zauważyć, że poza G. M. (1) (tylko co do kary pozbawienia wolności) i M. K. (1) (też tylko co do kary pozbawienia wolności) pozostałe kary łączne orzeczone zostały właśnie w wysokości kary średniej. Na niekorzyść oskarżonego przemawia fakt, że przestępstwa przypisane w punktach I, III i IV są różnorodzajowe, skierowane przeciwko różnym dobrom (porządek publiczny, mienie, obrót gospodarczy), co przemawiałoby za kumulacją kar. Z drugiej jednak strony, przestępstwa te pozostają związane więzią funkcjonalną, gdyż oszustwo i pranie brudnych pieniędzy wynikały z działania grupy zorganizowanej. Ta okoliczność przemawia raczej za absorpcją kary. Zestawiając te równoważące się przesłanki, Sąd doszedł do przekonania, że kara łączna powinna być karą średnią, a zatem powinna wynosić rok i 8 miesięcy pozbawienia wolności. Z tych też względów Sąd odwoławczy nie znalazł przesłanek do ingerencji w wymiar kary łącznej grzywny, która również została wymierzona jako kara średnia, gdyż przy granicach od 350 do 650 stawek dziennych, Sąd wymierzył karę łączną 500 stawek dziennych grzywny.

Obrońca M. K. (1) niezasadnie podniósł zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, który miał polegać na ustaleniu, że M. K. (1) brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej, podczas gdy z przeprowadzonych dowodów nie wynika, aby M. K. (1) wiedział o istnieniu grupy, chciał do niej należeć i aby był posadowiony w jakimkolwiek fragmencie grupy, zaś z wyjaśnień G. M. (1) nie da się wyprowadzić wniosku, iż oskarżony M. K. (1) miał powierzoną jakąkolwiek rolę w grupie osób. Odnosząc się do tej argumentacji trzeba wskazać, że to M. K. (1) był prezesem spółki (...) i to on zgodził się na wejście do niej J. K. (1), B. L. (1) i G. M. (1). Sąd nie ma wątpliwości, iż jednym z motywów była chęć zakupienia instalacji do oczyszczania olejów przepracowanych i następnie jej zmontowania, gdyż firma (...) zaistniała na rynku właśnie z racji tej specjalności. J. T. zeznał, że jego rolą miał być nadzór nad budową małej rafinerii dla (...), 6 miesięcy się starali o pozwolenie na budowę, sprowadzono część urządzeń i zdążyli wybudować fundamenty pod piec krakingowy (zeznania z rozprawy z 24.02.2012r., k. 20.583 i nast.). W. S. zeznał zresztą, że był kierowcą w (...) później w (...) i z początku „zbieraliśmy i oczyszczaliśmy olej przepracowany, a później, gdy dołączyli L., K. (1) i M. wiadomo było, że coś się dzieje, bo coś się działo na hali do późnych godzin nocnych” (protokół z rozprawy 24.01.2012r., k. 20.491 i nast.), a jak zeznał świadek wszystko stało się jasne, gdy okazało się, że przywożą olej opałowy, a wywożą – napędowy.

Całość procesu odbarwienia oleju opałowego trwała 8-12 godzin (zeznania S. G. na rozprawie w dniu 5.09.2012r., k. 20.874 i nast.). Trzeba też uwzględnić skalę odbarwiania oleju opałowego i oczyszczania oleju przepracowanego. Do tego pierwszego celu służyło 6 zbiorników po prawej stronie w siedzibie (...), a do tego drugiego – 3 zbiorniki po lewej (cytowane zeznania S. G.).

Nie budzi zatem wątpliwości, iż firma (...) obok działalności legalnej (oczyszczania oleju przepracowanego) prowadziła bardziej dochodową i znacznie bardziej rozbudowaną działalność nielegalną polegającą na odbarwianiu oleju opałowego i sprzedaży jego jako oleju napędowego. Retoryczne jest pytanie, czy prezes spółki, rzeczywiście zaangażowany w jej działalność, o czym świadczy pomysł stworzenia instalacji krakingowej do oczyszczania paliwa, mógł nie widzieć, że w dwa razy większej liczbie zbiorników trwa przez 8-12 godzin proces odbarwiania oleju opałowego i przekształcania go w olej napędowy, gdy było to oczywiste dla prostych pracowników fizycznych i kierowców, nie wspominając już o tym, że odczuwalne były wyziewy chemiczne związane ze stosowaniem kwasu siarkowego i ziemi bielonej. Oleje przepracowane jako jedyne odbierane były małym samochodem o pojemności 12.000 litrów (zeznania W. B. z 8.05.2012r., k. 20.725 i nast. i Z. K. z 9.02.2012r., k. 20.548 i nast.). To wszystko nie byłoby możliwe, gdyby M. K. (1) nie wpuścił pozostałych trzech wspólników do spółki i nie uczynił ich udziałowcami. Z drugiej strony Sąd I instancji dysponował wyjaśnieniami M. K. (1), który oprócz wiarygodnej części związanej z oczyszczaniem oleju przepracowanego prezentował wyjaśnienia, iż nie wiedział o zakupach oleju opałowego (przy czym chodzi tu o ilości rzędu 8,8 miliona litrów paliwa – mowa tylko o obrocie udokumentowanym fakturami), nie wiedział o nowych pracownikach, o zatrudnieniu laboranta i o zbywaniu oleju napędowego, mimo, że to on odpowiadał za rachunkowość w spółce z racji pełnionej funkcji. Oceniając, czy w takiej sytuacji trafne są oceny Sądu I instancji, czy zarzuty apelacyjne, Sąd odwoławczy stoi na stanowisku, że zarzut apelacyjny nie jest trafny, a oceny wyrażone przez Sąd I instancji na str. 487-488 i 495-500 zasługują na uznanie za korzystające z ochrony art. 7 k.p.k. I tak: z zeznań laboranta W. K. wynika, że to M. K. (1) podpisał z nim umowę o pracę, z zeznań A. S. wynika, że M. K. (1) miał świadomość dzierżawienia baz w Polsce, bo tylko ze względu na znajomość z nim zgodził się wydzierżawić bazę w C., z zeznań Z. D. i J. D. wynika zaś udział M. K. (1) w nabywaniu oleju opałowego o niskiej zawartości siarki. W tym kontekście wyjaśnienia G. M. (1) nie są jedynym dowodem winy M. K. (1). Udział zaś w procederze trwającym 1,5 roku, o ogromnym obrocie odbarwianymi paliwami, o zorganizowanym i trwałym charakterze wyczerpuje znamiona udziału w zorganizowanej grupie przestępczej.

Przechodząc do argumentacji zaprezentowanej w drugim zarzucie apelacyjnym jakoby Sąd I instancji nie wskazał ani jednej czynności sprawczej, której miałby dokonać M. K. (1), a mieszczącej się w katalogu czynności stanowiących stronę przedmiotową przestępstwa z art. 299 §1 k.k., trzeba wskazać, że w ostatniej części opisu czynu uwidocznionego w punkcie IV części wstępnej wskazani są B. L. (1), G. M. (1), M. K. (1) i R. J. (1) w związku z przyjmowaniem i przekazywaniem środków pieniężnych w łącznej kwocie 600.500 złotych pochodzących z korzyści związanych z popełnianiem przestępstw skarbowych w ten sposób, że środki te były wpłacane na rachunki (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o. W wyroku ustalenie to znajduje się zatem, wbrew zarzutom, na str. 184-185.

Na stronach 550-555 znajdują się rozważania Sądu I instancji w pełni aprobowane przez Sąd odwoławczy co do czynności sprawczych m.in. M. K. (1) związanych z nabyciem nieruchomości w S. (1). Rację ma Sąd I instancji, gdy ustala, że źródłem pochodzenia środków przeznaczonych na zakup nieruchomości przez R. J. (1) były pieniądze uzyskane z działalności przestępczej. R. J. (1) próbował przedstawić wersję, jakoby środki pochodziły z pożyczek od udziałowców, tyle że przeczyły temu zeznania samych udziałowców, którzy zeznali, że bądź w ogóle nie udzielali pożyczek, bądź uczynili to w terminie po kupnie nieruchomości. Zważywszy na treść zeznań świadków ustalenie to jest prawidłowe. Prawidłowo też Sąd ustalił, że m.in. M. K. (1) brał udział w nabyciu domu wczasowego wS. (1). Sąd słusznie zdyskredytował wyjaśnienia M. K. (1), który rzekomo namówił córkę do nabycia udziałów w (...), by nabrała doświadczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej. Sąd zważył na jej zupełny brak zainteresowania działaniem spółki i udzielenie od razu pełnomocnictwa ojcu, by ją reprezentował w spółce, by wykazać, że wyjaśnienia te nie polegają na prawdzie. W tym kontekście słusznie zostały uznane za wiarygodne wyjaśnienia G. M. (1), który wskazał, że dom wczasowy został nabyty za pieniądze (...), za pośrednictwem specjalnie utworzonej spółki, która miała przykryć faktycznego nabywcę. Zważywszy zatem, że nabywcami udziałów były osoby reprezentujące wszystkich udziałowców(...)ustalenie, iż wszyscy czterej udziałowcy (...), w tym M. K. (1), przeznaczyli pieniądze uzyskane z działalności przestępczej (...) na nabycie nieruchomości w S. (1) zasługuje na akceptację. Nie od rzeczy jest jednak przytoczenie dalszych rozważań Sądu I instancji, który wskazał na zaangażowanie kolejnych osób z grupy lub ich bliskich znajomych w działalność domu wczasowego, decyzyjny charakter np. J. K. (1) co do remontów, zakupu wyposażenia, czy wreszcie ustanowienie hipoteki na nieruchomości wykorzystanej do zwiększenia kredytu kupieckiego dla R. od (...) sp. z o.o., który umożliwił zwiększenie z kolei ilości odbarwianego oleju opałowego.

Z tych też względów również ten zarzut apelacyjny okazał się nietrafny.

Częściowo zasadny jest ostatni zarzut apelacji obrońcy M. K. (1). Nie ma oczywiście podstaw do warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, jako że w odniesieniu do sprawców działających w warunkach zorganizowanej grupy przestępczej jest to możliwe tylko w wyjątkowych wypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami (art. 69 §3 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r.). Takie zaś w odniesieniu do M. K. (1) nie zachodzą. W grupie brał udział przez rok i 8 miesięcy. Nie ograniczył się do samego udziału w zorganizowanej grupie, ale przypisano mu udział w praniu brudnych pieniędzy, a i rola oskarżonego w grupie była znaczna, gdyż bez przyjęcia J. K. (1), G. M. (1) i B. L. (1) do spółki nie mogliby brać udziału w odbarwianiu paliwa na taką skalę. Nie ma zatem podstaw do warunkowego zawieszenia wykonania kary. Rację ma jednak obrońca, wskazując na wymiar kary łącznej, gdyż M. K. (1) jest jedynym – obok G. M. (1) – oskarżonym, wobec którego Sąd I instancji zastosował inną zasadę orzeczenia kary łącznej. Sąd słusznie miarkował karę łączną pośrodku pomiędzy karą orzeczoną z zastosowaniem absorpcji za czym przemawiałby łączność funkcjonalna czynu z art. 258 k.k. z pozostałymi czynami, a kumulacją – za czym przemawia różnorodzajowość dóbr, w które godziły te czyny. W przypadku M. K. (1) taka kara łączna powinna wynosić rok i 9 miesięcy pozbawienia wolności, gdyż wymierzono mu kary jednostkowe roku oraz roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności. Do takiej też wysokości obniżono M. K. (1) wysokość kary łącznej pozbawienia wolności.

Obrońca K. M. (1) ma częściowo rację, gdy podnosi, że jego klientowi wymierzono zbyt surową karę. Przed przystąpieniem do tych rozważań należy jednak wskazać, że nie są z kolei trafne zarzuty kwestionujące sprawstwo tego oskarżonego odnośnie przynależności do zorganizowanej grupy przestępczej i świadomości dokonywania odbarwiania paliw. Sąd I instancji bardzo szeroko odniósł się do tych kwestii wykazując na str. 491-492 uzasadnienia, że tłumaczenia oskarżonego są tak dalece naiwne, iż nie próbują tworzyć racjonalnego uzasadnienia dla jego udziału w przestępstwie. Gdyby bowiem przyjąć wersję oskarżonego, to mając doświadczenie w prowadzeniu kiosku z prasą i kilkumiesięczne związane z zatrudnieniem w (...)jako ogrodnik, podjął rzekomo samodzielną działalność gospodarczą, by ułatwić spółce (...) nabywanie oleju opałowego, podczas gdy spółka ta mogła nabywać paliwo bezpośrednio od dostawcy i to bez konieczności płacenia (...)prowizji. Dlatego Sąd odwoławczy nie dopatruje się obrazy art. 7 k.p.k. w niedaniu wiary wyjaśnieniom oskarżonego. Z kolei wersja ostatecznie ustalona przez Sąd a quo jest logicznie uzasadniona i wynika z zasad doświadczenia życiowego. Działalność pod nazwą (...) była wykorzystywana do zatarcia powiązań pomiędzy dostawcą, podmiotem dokonującym odbarwienia i pozostałymi podmiotami w grupie. Dodatkowo K. M. (1) zajmował się nabywaniem ziemi bielącej, co czyni jego wyjaśnienia całkowicie niewiarygodnymi, gdyż do obrotu olejem opałowym ziemia bieląca jest niepotrzebna, ale już do odbarwiania oleju opałowego – owszem. W tym miejscu, na str. 492 uzasadnienia Sąd I instancji przywołał zeznania S. W. (1), któremu oskarżony mówił o odbarwianiu oleju opałowego w Czechach, Z. B., który potwierdził, że K. M. (1) osobiście w takim odbarwianiu uczestniczył, a także był świadkiem rozmowy K. M. (1) z nieznanym mężczyzną o imieniu K. i W. K. o uruchomieniu nowej bazy w okolicach P. (1) w celu odbarwiania paliwa.

Nie ma też racji obrońca podnosząc zarzut obrazy art. 5 §2 k.p.k. Sąd nie przyjął, że K. M. (1) zniszczył dokumenty, w tym faktury VAT, ale na stronie 491 uzasadnienia uznał za niewiarygodne wyjaśnienia, że brak faktur sprzedaży oleju opałowego na rzecz (...)wynikał z zagubienia lub zniszczenia w trakcie przeprowadzki. Sąd uznał te wyjaśnienia za nieprzekonujące, gdyż w takim przypadku nie byłoby tych dokumentów tylko w (...), a tymczasem nie znajdowały się one też w dokumentacji (...). Zważywszy na wynikający z ustawy o rachunkowości i Ordynacji podatkowej obowiązek przechowywania dokumentów księgowych należało przychylić się do stanowiska Sądu I instancji. Jest to jednak okoliczność o tyle nieistotna, że oskarżonemu nie przypisano sprawstwa przestępstwa skarbowego z art. 61 k.k.s., a dla przypisania sprawstwa udziału w zorganizowanej grupie przestępczej i praniu brudnych pieniędzy wystarczające są przywołane wyżej zeznania świadków i analiza dokumentacji bankowej.

Obrońca oskarżonego ma jednak rację, że kary wymierzone oskarżonemu są zbyt surowe, zwłaszcza gdy się je odniesie do kar wymierzonych za podobne czyny innym osobom. Oskarżony uczestniczył w grupie przez 6 miesięcy (od 26.03.2004r. do 23.09.2004r.), czyli podobnie jak P. B., któremu wymierzono karę 10 miesięcy pozbawienia wolności. Również za czyn prania brudnych pieniędzy przypisany w punkcie IV części dyspozytywnej wymierzono K. M. (1) karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, czyli taką samą jaką orzeczono T. P. (1) (udział w zalegalizowaniu 4,5 miliona złotych), S. H. (1) (pranie 6 milionów złotych), czy P. B. (1) (7,4 miliona). Tymczasem K. M. (1) uczestniczył w zalegalizowaniu 1.796,705 złotych, co przemawia za złagodzeniem kary do roku pozbawienia wolności oraz 150 stawek dziennych grzywny. Nie przekonują natomiast argumenty wykazujące, by oskarżony dysponował kwotą dochodu mniejszą niż 3.000 złotych miesięcznie, a w takim przypadku stawka dzienna ustalona na 100 złotych nie razi surowością.

Z tych przyczyn należało uchylić dotychczasową karę łączną pozbawienia wolności i wymierzyć nową. Sąd bazował na karach:

- 10 miesięcy pozbawienia wolności za czyn przypisany w punkcie I,

- roku pozbawienia wolności za czyn przypisany w punkcie IV.

Ponieważ oba przestępstwa są ze sobą związane funkcjonalnie – udział w grupie mającej na celu odbarwianie oleju opałowego i obrót nim, a następnie legalizowanie środków pochodzących z przestępstwa, przemawiałoby to za pełną absorpcją. Z drugiej strony – różnorodzajowość dóbr, w które godził oskarżony przemawia za kumulacją. Ważąc te okoliczności, Sąd doszedł do przekonania, że kara łączna powinna być równie odległa od kary orzeczonej z zastosowaniem absorpcji i kary wymierzonej z kumulacją, stąd orzeczenie kary łącznej roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd nie podziela jednak zarzutu rażącej surowości wyroku poprzez orzeczenie kary pozbawienia wolności bezwzględnie wykonywanej. Zastosowanie znajdzie tu art. 65 §2 k.k., który odwołuje się do zasad wymiaru kary właściwych dla recydywy kwalifikowanej. W takim zaś przypadku pod rządami przepisów obowiązujących do 30 czerwca 2015r. mogło to nastąpić tylko w razie zaistnienia „wyjątkowego wypadku, uzasadnionego szczególnymi okolicznościami” (art. 69 §3 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r.). Oznacza to, że co do zasady kara wobec sprawcy działającego w zorganizowanej grupie przestępczej powinna być orzekana bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, chyba że zachodzi bardzo szczególna sytuacja. W zasadzie jedynym argumentem szczególnym jest długoletnia niekaralność oskarżonego pozwalająca uznać to zachowanie za zaszłość. Tyle, że udział K. M. (1) był na tyle znaczący, iż nie można tak uznać. Oprócz formalnego udziału w zorganizowanej grupie przestępczej przypisano mu również udział w praniu niemal 1,8 miliona złotych. To stanowczo zbyt dużo, by uznać jego sytuację za szczególnie wyjątkowy wypadek uzasadniający warunkowe zawieszenie wykonania kary. W tym zakresie apelacja została uznana za niezasadną.

Obrońca oskarżonego T. P. (1) nie ma racji w zakresie zarzutów pierwszego, trzeciego i czwartego.

Przede wszystkim, nie doszło do obrazy art. 214 §1 k.p.k. Przeprowadzenie wywiadu środowiskowego jest obowiązkowe tylko w dwóch przypadkach – zbrodni i umyślnego występku przeciwko życiu popełnionego przez młodocianego. T. P. (1) nie kwalifikował się do żadnej z tych kategorii, stąd Sąd I instancji mógł, ale nie musiał przeprowadzać wywiadu.

Nie doszło również do obrazy art. 58 §1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed 1.07.2010r. Według tego przepisu w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2010r. „Jeżeli ustawa przewiduje możliwość wyboru kary, sąd orzeka karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania tylko wtedy, gdy inna kara lub środek karny nie może spełnić celów kary”. Do obrazy tego przepisu nie doszło z dwóch przyczyn, które zaistniały jednocześnie. Po pierwsze, art. 258 §1 k.k. nigdy nie przewidywał możliwości wyboru kary, gdyż zawsze ten czyn zagrożony był wyłącznie karą pozbawienia wolności. Również przestępstwo z art. 299 ani w typie podstawowym, ani tym bardziej kwalifikowanym nie przewidywało alternatywnego zagrożenia karami, stąd ustawa w żadnym z przypisanych oskarżonemu czynów nie dawała możliwości wyboru kary, Po drugie, oskarżony T. P. (1) był zaangażowany w działalność przestępczą i wykorzystywał w tym celu swoje kalectwo. Wystawiany był do zarządu podmiotów przez G. M. (1) z uwagi na to, że jego stan zdrowia dawał podstawy do łagodnego traktowania, a nawet liczono się z możliwością jego śmierci przed ujawnieniem procederu. Niniejsza sprawa jest drugą, w której oskarżonemu przypisano działanie w warunkach przestępczości zorganizowanej o charakterze skarbowym i nie zachodzą żadne przesłanki uzasadniające wymierzenie kary o charakterze nie izolacyjnym.

Sąd Apelacyjny nie podziela również zarzutu rażącej niewspółmierności kary. Oskarżonemu wymierzono za czyn pierwszy karę roku pozbawienia wolności. Argumentacji apelacji o rażącej dysproporcji kary poprzez porównanie do kary wymierzonej M. K. (1) przeciwstawić należy porównanie do sytuacji F. K. (1), który w zbliżonym okresie (od 17 września 2004r. do 12 października 2005r.) firmował działalność w ramach (...)i któremu wymierzono taką samą karę. Nie może też uchodzić z pola widzenia fakt, że P. B. (1), który brał udział w grupie przez 2,5 miesiąca wymierzono 10 miesięcy pozbawienia wolności. Zarzut ten był zatem niezasadny. Za czyn przypisany w punkcie IV części dyspozytywnej oskarżonemu wymierzono zaś karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, co przy dolnej granicy roku pozbawienia wolności nie razi swoją surowością, a zważywszy na udział w „wypraniu” ponad 4,5 miliona złotych karę tę należy uznać za łagodną.

Obrońca ma rację w zakresie, w jakim zakwestionował wysokość stawki dziennej grzywny wymierzonej oskarżonemu T. P. (1). Oskarżony z racji swoich schorzeń jest na rencie, której minimalna wysokość wynosi 1235 złotych, co dziennie daje brutto 40 złotych. Dlatego Sąd Apelacyjny uznał za zasadne obniżenie wysokości stawki dziennej do 30 złotych jako realnej kwoty pozostającej do dyspozycji oskarżonego dziennie.

Sąd nie podziela zarzutów i wniosków apelacji obrońcy T. Ł. (1). Szczególnie nie ma uzasadnienia wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, gdyż nawet obrońca nie wskazywał po co miałoby się toczyć ponowne postępowanie rozpoznawcze.

Spółka (...), w ramach której pełnił swoją funkcję T. Ł. (1) pełniła rolę analogiczną jak (...), (...)czy (...) – była operatorem sprzedaży odbarwionego oleju opałowego jako oleju napędowego. Wbrew temu, co podnosi obrońca oskarżonego w zarzucie 1.11) nie doszło do zbycia oleju opałowego końcowym odbiorcom. W rzeczywistości odbiorcy finalni nabyli odbarwiony olej opałowy jako olej napędowy i nie byli o tym fakcie informowani.

Nie jest trafny zarzut apelacji obrońcy oskarżonego T. Ł. (1) jakoby Sąd I instancji przekroczył granice swobodnej oceny dowodów określonej w art. 7 k.p.k. poprzez oparcie się na wyjaśnieniach G. M. (1), który miał interes w pomawianiu innych osób w tym celu, by pomniejszyć własną rolę w przestępczym procederze. Wbrew temu twierdzeniu G. M. (1) wcale nie pomniejszał swojej roli, gdyż wskazał, że był jedną z najważniejszych osób w grupie i w tym zakresie jego wyjaśnienia znajdują potwierdzenie w zeznaniach pracowników fizycznych (...) (W. K. – rozprawa z 5.12.2011r., k. 20.415 i nast., czy P. G. – rozprawa z 11.01.2012r., k. 20.476 i nast., który określał go jakby kierownika działu przy J. K. (1)). Do zastosowania art. 60 §3 k.k. oskarżonemu wystarczało zresztą wskazanie dwóch kolejnych osób, co po wskazaniu tylu osób już prawomocnie skazanych, czy wobec których postępowanie umorzono z powodu śmierci, wcale nie było mu potrzebne dokooptowanie T. Ł. (1). Wyjaśnienia G. M. (1) potwierdza zresztą prawomocnie już skazana S. K., która szeroko wyjaśniała na okoliczność wykorzystywania firm-słupów do sprzedaży odbarwionego oleju opałowego. Wyjaśniła, że marionetkowo traktowana była spółka (...) (której szefował T. P. (1)) do tego stopnia, iż to ona w imieniu tej spółki kupowała ziemię bielącą, miała wgląd w przepływy gotówkowe, konta bankowe, a w sejfie (...) znajdowała się nawet karta kredytowa C.. To S. K. potwierdziła wyjaśnienia G. M. (1), iż w ramach podziału ról A. J. (1) i T. Ł. (1) przekazywali faktury sprzedaży oleju opałowego od (...) do (...), ale czasem faktury te przekazywali G. M. (1) i B. L. (1). Słusznie zatem Sąd meriti na tym buduje tezę, iż spółka (...) funkcjonowała w ramach grupy, a m.in. T. Ł. (1) i prawomocnie już skazany A. J. (1) wystawiali faktury dokumentujące obrót, a następnie dokonywali transakcji finansowych mających na celu uwiarygodnianie tego obrotu w ramach swojej roli w grupie. S. K. wyjaśniała również, że J. K. (1) traktował T. Ł. (1) i A. J. (1) jak swoich podwładnych, wydając im polecenia wystawiania faktur dokumentujących kupno oleju opałowego od (...). Również z wyjaśnień S. K. wynikało, że gdy w dokumentach magazynu brakowało oleju napędowego, który chciał odebrać nabywca, wówczas zgłaszała się do J. K. (1), B. L. (1), G. M. (1) czy T. Ł. (1) o wystawienie odpowiednich faktur, które dawałyby podstawę do wprowadzenia odbarwionego oleju opałowego na magazyn jako olej napędowy. W tym kontekście należało uznać zarzut obrazy art. 7 k.p.k. w odniesieniu do przypisania T. Ł. (2) udziału w zorganizowanej grupie przestępczej – za nieuzasadniony. Rola T. Ł. (2) była oczywiście podrzędna, ale znajdował się w hierarchii grupy na równi z A. J. (1) i P. K. (2) i tak samo jak oni został skazany na karę roku pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 258 §1 k.k. W związku z tym orzeczona kara nie może być uznana za rażąco niewspółmiernie surową.

Kolejna grupa zarzutów dotyczy kwestii przypisania oskarżonemu T. Ł. (1) w punkcie III części dyspozytywnej przestępstwa pomocnictwa do oszustwa na szkodę odbiorców odbarwionego oleju opałowego połączonego z popełnieniem przestępstwa z art. 271 §1 k.k. Gross argumentacji pomieszczonej w uzasadnieniu apelacji obrońcy dotyka właśnie tej kwestii, bowiem od strony 7 do 13 apelacji obrońca prowadzi – merytorycznie interesujące – dywagacje odnośnie wzajemnej relacji określeń „faktura nierzetelna”, „faktura fikcyjna” i „faktura nie odpowiadająca rzeczywistości”. Rozważania te są jednak o tyle pozbawione wpływu na rozstrzygnięcie w tej sprawie, iż dotyczą one poglądów orzecznictwa sprzed wydania uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2013r. (sygn. I KZP 19/12), kiedy to Sąd stwierdził, że „Reguły wyłączania wielości ocen mają zastosowanie jedynie w wypadku zbiegu przepisów ustawy, natomiast nie stosuje się ich w razie idealnego zbiegu czynów zabronionych, o którym mowa w art. 8 §1 k.k.s.”. Oznacza to brak podstaw do rozpatrywania relacji sprawstwa z art. 62 §2 k.k.s. do art. 271 §1 k.k. w relacji lex specialis – legi generali, gdyż pozostają one do siebie w zbiegu idealnym. W tej sytuacji za nieuzasadniony należało uznać wniosek zaprezentowany w pierwszym akapicie str. 13 apelacji, gdyż przyjęcie kwalifikacji z art. 62 §2 k.k.s. w żadnym stopniu nie wykluczałoby dotychczasowej kwalifikacji z art. 271 §1 k.k.

Przywoływane zaś przez obrońcę postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2014r., sygn. IV KK 426/13 dotyczyło wyroku Sądu Rejonowego z 17.10.2012r., a zatem sprzed uchwały składu siedmiu sędziów przywołanej powyżej i odnosiło się do argumentacji przedstawionej w kasacji, notabene uznanej za oczywiście bezzasadną.

Uznając zatem, że przepisy art. 62 §2 k.k.s. i art. 271 §1 k.k. pozostają w zbiegu idealnym nieuzasadniającym przyjmowania reguł wyłączania wielości ocen, a także, że oskarżonemu nie przypisano sprawstwa z art. 62 k.k.s., należało przyjąć, iż wystawianie pustych faktur mieści się w granicach art. 271 k.k., co zresztą sam skarżący przyznaje na str. 8 apelacji. Wbrew twierdzeniom skarżącego rację ma Sąd I instancji ustalający, iż faktury wystawione przez T. Ł. (1) w imieniu (...) sp. z o.o. były fakturami nierzetelnymi, gdyż nie dokumentowało żadnych realnie zaistniałych czynności z uwagi na to, że (...) była bytem formalnym, ale nie prowadzącym realnej działalności gospodarczej z uwagi na brak magazynów, środków transportu i pracowników, a w rzeczywistości reprezentujący ją oskarżeni wystawiali faktury według poleceń J. K. (1), o czym wyjaśniali G. M. (1) i S. K..

Obrońca jednym zdaniem w trzecim akapicie na str. 13 apelacji podniósł, że „Jednocześnie część z wystawionych faktur przez oskarżonego T. Ł. (1) została uznana za faktury fikcyjne, pomimo że z okoliczności sprawy wynika, iż obejmowały one transakcje rzeczywiście przeprowadzone, z którymi wiązały się przepływy pieniężne z tytułu ceny sprzedaży”, niczym nie uzasadniając swojego stanowiska, ani nie wskazując, które transakcje uznaje za rzeczywiste. Sąd odwoławczy z urzędu nie dostrzega błędu w ustaleniach faktycznych Sądu I instancji, natomiast taki sposób sformułowania zarzutu nie spełnia wymogów przewidzianych dla zarzutów przedstawianych przez profesjonalnych pełnomocników. Sąd odwoławczy dokonuje kontroli odwoławczej w granicach zaskarżenia, a jeżeli w środku odwoławczym zostały wskazane zarzuty stawiane rozstrzygnięciu – również w granicach podniesionych zarzutów (art. 433 §1 k.p.k.). Należy zatem uznać, że na gruncie art. 433 §1 i art. 434 §1 pkt 3 k.p.k. w brzmieniu obowiązującym od 15 kwietnia 2016r. sąd odwoławczy dokonuje kontroli apelacyjnej w granicach zaskarżenia i podniesionych zarzutów apelacyjnych, natomiast kontroli totalnej – tylko w razie wniesienia apelacji przez oskarżonego lub oskarżyciela posiłkowego, o ile nie sformułowali oni zarzutów odwoławczych. Dlatego Sąd odwoławczy uznał zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego T. Ł. (1) obrazy art. 7 k.p.k. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przy ustalaniu, że T. Ł. (1) udzielił pomocy do wytworzenia, a następnie zbycia odbarwionego oleju opałowego jako oleju napędowego.

Słusznie natomiast czyni obrońca zarzut nadmiernej surowości orzeczenia o karze za czyn przypisany w zarzucie III. Oskarżonemu przypisano pomocnictwo do oszustwa dotyczące kwoty 858.832 złotych. To nie oskarżony był beneficjentem tej kwoty, lecz została ona uzyskana głównie przez J. K. (1), B. L. (1), G. M. (1) i M. K. (1). Dlatego, w ocenie Sądu odwoławczego należało miarkować karę pozbawienia wolności za ten czyn w granicach od roku (przy oszustwie na wartość 200.000 złotych) do 2 lat i 6 miesięcy wymierzonej F. K. (1) pomagającemu do oszustwa wartości 1,4 miliona złotych. Dlatego Sąd odwoławczy uznał za zasadne obniżenie kary pozbawienia wolności za czyn III do roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Bardzo krótko – w punkcie IV – uzasadnienia apelacji skarżący rozwija kwestię niezasadności przypisania T. Ł. (1) sprawstwa prania brudnych pieniędzy. Obrońca wskazał tylko, że ustalenie to nie jest uzasadnione w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, a poczyniono je tylko w oparciu o wyjaśnienia oskarżonego G. M. (1), który jak wskazano wyżej miał interes w pomawianiu współoskarżonych, w tym T. Ł. (1). Argumentacja ta jest bardzo nietrafiona, jeżeli zważy się na fakt, że wyjaśnienia G. M. (1) znajdują wsparcie w wyjaśnieniach S. K. i S. H. (1) oraz w dokumentacji bankowej, z której wynikały poszczególne transakcje. Sąd szeroko uzasadnił dlaczego przyjął, że podmioty takie jak (...), Usługi (...), (...), PHU (...) czy PHU (...) działały wyłącznie w celu osiągania dochodów z obrotu odbarwionym olejem opałowym. Nie budzi też wątpliwości fakt dokonywania czynności bankowych na rachunku(...) przez T. Ł. (1) i A. J. (1), którzy potwierdzili ich dokonanie. Sąd zakwestionował jedynie wyjaśnienia oskarżonych, starających się wytłumaczyć, że czynili to w dobrej wierze z uwagi na nieświadomość przestępnego pochodzenia paliwa. Fakt przewożenia T. Ł. (1) do banków, w których dokonywał wpłat i wypłat potwierdził nie tylko G. M. (1), ale również S. W. (1), K. S., R. R. i S. H. (1). Nie jest więc tak, że tylko jeden oskarżony (G. M. (1)) pomawia T. Ł. (1)o sprawstwo prania brudnych pieniędzy, ale okoliczność ta wynika z szeregu dowodów. Lapidarne, dwuzdaniowe twierdzenie skarżącego, iż ustalenia na str. 327-408 uzasadnienia wyroku nie znajdują uzasadnienia i wynikają wyłącznie z pomówienia G. M. (1) nie można zatem uznać za zasadne. Bez wykazania naruszenia zasad logiki i doświadczenia życiowego nie można podważać swobodnej oceny dowodów dokonanej przez sąd, a temu obowiązkowi skarżący nie sprostał. Wbrew bowiem wyjaśnieniom T. Ł. (1) nie było tak, że wraz z A. J. (1) nabył znajdującą się w krytycznej sytuacji spółkę (...), po czym starał się ją ratować, lecz do jego roli należało wykorzystywanie spółki do określonych czynności czy to w zakresie legalizowania obrotu odbarwionym olejem opałowym, czy to przekazywania pieniędzy pochodzących z przestępstw skarbowych przez system bankowy utrudniających powiązanie ich z czynem zabronionym. Odnosząc się do zarzutu rażącej niewspółmierności kary wymierzonej za ten czyn, należy wskazać, że te czynności, które przedsięwziął T. Ł. (1) operowały na pochodzących z przestępstwa pieniądzach o wartości ponad 30,9 miliona złotych. Wymierzenie w takiej sytuacji kary 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 300 stawek dziennych grzywny po 100 złotych z pewnością nie razi swoją surowością, tym bardziej, że A. J. (1) za pranie kwoty ponad 18 milionów złotych wymierzono karę 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz 250 stawek dziennych grzywny. W tym zakresie zarzuty i wnioski apelacji nie zasługiwały na uwzględnienie.

Sąd odwoławczy nie podziela również zarzutu obrazy art. 8 k.p.k., gdyż inaczej rozumie ten przepis. Skarżący zdaje się wymagać, by Sąd I instancji sam czynił swoje ustalenia w zakresie postępowania podatkowego uznając za niedopuszczalne dokonywanie ustaleń faktycznych na ustaleniach innego organu procesowego, a więc niejako „przejmowania” jego ustaleń. Zdaniem Sądu odwoławczego Sąd meriti nie jest jedynie związany rozstrzygnięciami innego sądu lub organu i sam rozstrzyga zagadnienia faktyczne i prawne. Dlatego dokonując wykładni art. 8 k.p.k. należy uznać, że Sąd rozpoznający sprawę ma możliwość, ale nie obowiązek opierania się na ustaleniach innego organu i na tym polega zasada samodzielności jurysdykcyjnej sądu. Orzeczenie, do której odwoływał się skarżący (wyrok Sadu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11.10.2012r., sygn. II AKa 385/12), dotyczył zresztą całkowicie odmiennej sytuacji, gdy kwestionowano zasadność przyjęcia pomocnictwa w innej formie, aniżeli wynikałaby z przypisania sprawstwa sprawcom głównym we wcześniejszym procesie. Jedyny przywołany judykat wspiera zatem tezę o zakazie związania sądu wcześniejszymi ustaleniami w innej sprawie, co przecież nie zakazuje sądowi oparcia się na ustaleniach i wyliczeniach, o ile je dobrowolnie akceptuje, tak jak miało to miejsce w tej sprawie.

Zmiana kary pozbawienia wolności za czyn III wiązała się z koniecznością uchylenia dotychczasowej kary łącznej pozbawienia wolności wobec T. Ł. (1) i wymierzenie nowej kary.

Sąd bazował na karach jednostkowych:

- roku pozbawienia wolności za czyn I,

- roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności za czyn III,

- 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności za czyn IV.

Nowa kara łączna powinna zatem oscylować od 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności do 5 lat pozbawienia wolności. I tak, jak w przypadku poprzednich oskarżonych należało wziąć pod uwagę, z jednej strony – związek funkcjonalny między przestępstwami związany z popełnieniem ich w ramach zorganizowanej grupy przestępczej, a z drugiej – różne dobra prawne, w które godziły przestępstwa (porządek publiczny, mienie, obrót gospodarczy). Miarkując te okoliczności należało uznać, że kara równo wypośrodkowana – 3 lat i 9 miesięcy pozbawienia wolności będzie adekwatna do związku pomiędzy tymi trzema przestępstwami.

Rację mają obrońcy M. K. (1) i R. J. (1) podnosząc, że opis czynu znajdujący się w punkcie IV części wstępnej wyroku nie zawiera żadnych znamion osiągnięcia znacznej korzyści majątkowej. Wyrok został zaskarżony tylko na korzyść oskarżonych, a więc dodanie ustaleń faktycznych na niekorzyść oskarżonych było niedopuszczalne. Zsynchronizowanie opisu czynu i kwalifikacji prawnej musiało zatem odbyć się przez wyeliminowanie z kwalifikacji prawnej art. 299 §6 k.k. Jest to jednak o tyle bez znaczenia dla kar wymierzonych za czyn czwarty, że w dalszym ciągu aktualne są znamiona innego typu kwalifikowanego z art. 299 § 5 k.k., a zatem granice ustawowego wymiaru kary pozostają bez zmian.

Przechodząc do apelacji oskarżonych, którym przypisano pojedyncze czyny, trzeba wskazać, że apelacja obrońcy oskarżonego S. F. (1) zasługuje na uwzględnienie.

Oczywiście trafny jest zarzut obrazy art. 299 § 5 i 6 k.k. Sąd I instancji – w ślad za prokuratorem – nie wskazał w opisie czynu przypisanego oskarżonemu S. F. (1) znamienia „osiągnięcia znacznej korzyści majątkowej”, co wyklucza możliwość przypisania oskarżonemu działania w granicach typu kwalifikowanego z art. 299 § 6 k.k. Kierunek i zakres apelacji wyklucza natomiast możliwość poczynienia ustaleń niekorzystnych dla oskarżonego.

Jednocześnie doszło do obrazy art. 299 § 5 k.k. poprzez to, że modyfikując opis czynu Sąd uznał oskarżonego „za winnego popełnienia przestępstwa zarzucanego mu w punkcie XX części wstępnej wyroku, przy czym w opisie czynu wyrażenie „działając w ramach zorganizowanej grupy przestępczej opisanej w pkt I, wspólnie i w porozumieniu z J. K. (1), B. L. (1), G. M. (1) i innymi osobami” zastąpił wyrażeniem „działając wspólnie i w porozumieniu z inną nieustaloną osobą” i określa, że wskazane przestępstwo zostało popełnione w okresie od 20 lipca 2004 r. do 8 września 2004 r.” Oznacza to, że rację ma skarżący obrońca, iż Sąd przypisał oskarżonemu S. F. (1) współdziałanie nie „działając w porozumieniu z innymi osobami”, jak chciałby tego ustawodawca w art. 299 § 5 k.k., ale we współdziałaniu z jedną osobą. Konsekwencją tego ustalenia jest wykluczenie możliwości realizacji znamienia kwalifikującego z art. 299 § 5 k.k. polegającego na współdziałaniu z mnogą liczbą osób. Czyn S. F. (1) należało zatem zakwalifikować z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i ten przepis przywołać jako podstawę wymiaru kary. Oznacza to, iż kara wymierzona oskarżonemu powinna zostać ukształtowana w innych granicach wynoszących od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności, a nie w granicach od roku do 10 lat. Sąd odwoławczy doszedł do wniosku, że z uwagi na marginalną rolę oskarżonego, który traktowany był jak „słup” wynajęty do odgrywania stanowiska prezesa i najmniejszą kwotę „upranych” pieniędzy wystarczające będzie wymierzenie kary 8 miesięcy pozbawienia wolności i 80 stawek dziennych grzywny.

Zważywszy na marginalną rolę oskarżonego, brak działania w grupie zorganizowanej, popełnienie przestępstwa z art. 299 k.k. w typie podstawowym oraz niekaralność oskarżonego wystarczające było orzeczenie kary pozbawienia wolności z zastosowaniem warunkowego zawieszenia wykonania tej kary na okres 3 lat próby.

Oczywiście bezzasadny był zarzut obrazy art. 424 k.p.k. Obraza przepisów, by stanowić mogła podstawę apelacyjną musi wpływać na treść wyroku. Tymczasem uzasadnienie sporządzane jest po wydaniu wyroku, wobec tego siłą rzeczy tego wpływu mieć nie może.

Obrońca R. J. (1) nie ma racji zarzucając Sądowi meriti obrazę art. 7 k.p.k. przy dokonywaniu swobodnej oceny dowodów. Oskarżony w toku postępowania przygotowawczego przyznał się do tego, że wiedział, że środki przeznaczone na zakup i remont obiektu w S. (1) pochodzą z przestępczej działalności zorganizowanej grupy przestępczej. Obrońca próbuje zdezawuować te wyjaśnienia stwierdzając, że „Powyższe ustalenie zostało poczynione wyłącznie w oparciu o wyjaśnienia złożone przez oskarżonego w postępowaniu przygotowawczym, które jednak oskarżony odwołał na późniejszym etapie postępowania”. Wyjaśnienia to jednak nie stanowisko procesowe, które można bez konsekwencji odwołać (np. oświadczenie o zaakceptowaniu warunków skazania bez przeprowadzania rozprawy, art. 335 k.p.k.), ale dowód, który jak każdy podlega ocenie. Sąd I instancji dysponował zatem wyjaśnieniami oskarżonego z postępowania przygotowawczego, w których przyznał się do popełnienia czynu i wyjaśnił o swojej wiedzy na temat pochodzenia środków z przestępstwa i wyjaśnieniami z postepowania sądowego, w których oskarżony odwołał wcześniejsze wyjaśnienia. Oparcie się zatem na jednych z tych wyjaśnień, o ile towarzyszy mu rozsądne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego wytłumaczenie stanowiska Sądu korzysta z ochrony art. 7 k.p.k., tym bardziej, że R. J. (1) przed Sądem po odczytaniu wyjaśnień z postępowania przygotowawczego potwierdził, że były to jego słowa i dodał „Ja teraz nie potwierdzę tego, że pan M. K. (1) z całą pewnością powiedział, że była opracowana metoda odbarwiania oleju” (k. 16.572). Na bazie takiego oświadczenia procesowego nie da się zakwestionować oceny dokonanej przez Sąd I instancji a wyrażonej na str. 554-555 uzasadnienia. Dlatego Sąd nie uwzględnił apelacji obrońcy oskarżonego R. J. (1). Jedyny trafny fragment tej apelacji dotyczył niezasadnego przypisania oskarżonemu art. 299 §5 k.k., co wyjaśniono już powyżej.

Obrońca oskarżonego K. S. (1) nie ma racji, gdy formułuje zarzut obrazy art. 258 §1 k.k. Zarzut ten bazuje na nieprawidłowym przypisaniu oskarżonemu – zdaniem skarżącego – udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, której celem było popełnianie przestępstw nielegalnej produkcji oleju napędowego poprzez odbarwianie oleju opałowego i wprowadzanie go do obrotu, podczas gdy „produkcja oleju napędowego i wprowadzanie go do obrotu nie są czynami zabronionymi w obowiązującym – na czas zarzutu oraz obecnie – porządku prawnym”. Samo w sobie stwierdzenie to jest oczywiście prawdą, tyle że Sąd I instancji inaczej przypisał oskarżonemu sprawstwo, a mianowicie jako branie udziału w zorganizowanej grupie przestępczej mającej na celu „popełnianie przestępstw polegających na nielegalnej produkcji oleju napędowego poprzez odbarwianie oleju opałowego, a następnie wprowadzanie go do obrotu, po uprzednim podrobieniu dokumentacji finansowej i księgowej”. Nie można budować zarzutu na wyimkach z opisu czynu, ale trzeba go czytać w sposób całościowy i jeżeli w ten sposób ocenimy zarzut przypisany oskarżonemu to jest on prawdziwy. Z treści uzgodnień pomiędzy stronami i treści faktur dokumentujących rzekomy obrót, doszło do wytworzenia oleju napędowego w ten sposób, że fizycznie olej opałowy został odbarwiony z (...), a następnie podjęto próbę „legalizacji” wytworzonego produktu poprzez fikcyjny obrót fakturami. Taki też był udział K. S. (1) w procederze, który jako prokurent spółki (...) prowadził obrót odbarwionym olejem opałowym. Wracając do samego zarzut, można w Polsce prowadzić produkcję oleju napędowego, ale jeżeli wiąże się ona z odbarwianiem oleju opałowego, to należy spełnić cały szereg obowiązków wynikających z ustawy o podatku akcyzowym z uiszczeniem akcyzy na czele, a tego grupa, w której uczestniczył oskarżony nie uczyniła.

Sąd rozważał zasadność drugiego zarzutu apelacji obrońcy oskarżonego, a mianowicie rażącej niewspółmierności kary poprzez wymierzenie kary bezwzględnego pozbawienia wolności. Oskarżonemu ostatecznie przypisano sprawstwo przestępstwa z art. 258 §1 k.k., co powoduje, że do takiego sprawcy mają zastosowanie przepisy dotyczące sprawcy określonego w art. 64 §2 k.k., z wyjątkiem przewidzianego w tym przepisie zaostrzenia kary (art. 65 §2 k.k.). Do 30 czerwca 2015r. sprawców takich obowiązywał przepis art. 69 §3 k.k. stanowiący, że „Zawieszenia wykonania kary nie stosuje się do sprawcy określonego w art. 64 §2 k.k., chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami”. O tym, że jest to przepis względniejszy względem K. S. (1) nie trzeba przekonywać, gdy zważy się, że został on uchylony, a dawał podstawy do stosowania środka probacyjnego. Sąd długo zastanawiał się nad argumentacją obrońcy i zgodził się ostatecznie z tym, że oskarżonemu można jednak dać szansę poprzez warunkowe zawieszenie wykonania kary. Przemawia za tym fakt, że uczestniczył w grupie tylko przez siedem miesięcy. Jego rola była podrzędna, gdyż zgodnie z podziałem ról prowadził obrót już odbarwionym paliwem. Jego udział w przestępstwie zakończył się 13 lat temu i od tego czasu oskarżony wiódł życie zgodne z prawem, do momentu, gdy został skazany tylko z art. 77 pkt 2 i art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości polegający na niesporządzeniu sprawozdania finansowego z działalności gospodarczej i nie złożeniu go we właściwym rejestrze sądowym, za co postępowanie warunkowo umorzono na 1 rok z nałożeniem świadczenia pieniężnego w kwocie 400 złotych. Zważywszy na te okoliczności Sąd odwoławczy uznał, że można sytuację K. S. (1) potraktować jako szczególny przypadek uzasadniony okolicznościami i na podstawie art. 69 §1-3 k.k., art. 70 §2 k.k. i art. 73 §2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r. i warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności na okres próby 4 lat, przy czym dozór kuratora jest w tym przypadku obligatoryjny.

Dlatego na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k. Sąd uwzględnił częściowo apelacje obrońców oskarżonych i zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1. co do G. M. (1):

a. uchylił orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności,

b. karę za czyn przypisany w punkcie I części dyspozytywnej obniżył do 6 miesięcy pozbawienia wolności,

c. na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r. wymierzył karę łączną roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności,

2. co do M. K. (1) obniżył wymiar kary łącznej pozbawienia wolności do roku i 9 miesięcy,

3. co do T. Ł. (1):

a. uchylił orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności,

b. karę pozbawienia wolności za czyn przypisany w punkcie III części dyspozytywnej obniżył do roku i 6 miesięcy,

c. na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r. wymierzył karę łączną 3 lat i 9 miesięcy pozbawienia wolności,

4. co do T. P. (1) obniżył wysokość stawki dziennej grzywny orzeczonej w punkcie IV części dyspozytywnej do 30 złotych,

5. co do K. M. (1):

a. uchylił karę łączną pozbawienia wolności,

b. karę pozbawienia wolności orzeczoną w punkcie I części dyspozytywnej obniżył do 10 miesięcy,

c. obniżył kary orzeczone w punkcie IV części dyspozytywnej do roku pozbawienia wolności i 150 stawek dziennych grzywny po 100 złotych,

d. na podstawie art. 85 i 86 §1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r. połączył kary pozbawienia wolności i wymierzył karę łączną roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności,

6. co do K. S. (1) na podstawie art. 69 § 1-3 k.k., art. 70 § 2 k.k. i art. 73 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r. warunkowo zawiesił wykonanie kary pozbawienia wolności na okres 4 lat próby, oddając oskarżonego pod dozór kuratora,

7. co do S. F. (1):

a. przypisany mu w punkcie XV części dyspozytywnej czyn zakwalifikował z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,

b. jako podstawę wymiaru kary wskazał art. 299 § 1 k.k. i art. 33 § 2 k.k.,

c. wymiar kary obniżył do 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz 80 stawek dziennych grzywny po 100 złotych,

d. na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 pkt 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r. warunkowo zawiesił wykonanie kary pozbawienia wolności na okres próby 3 lat,

8. z kwalifikacji prawnej czynu przypisanego w punkcie IV części dyspozytywnej wyeliminował art. 299 §6 k.k.,

a w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymał w mocy,

O wynagrodzeniu obrońców z urzędu oskarżonych Sąd orzekł na podstawie § 4 ust. 1 i 3 oraz § 17 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2016r. poz. 1714 i z 2017r. poz. 1796).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 3-5, art. 3 ust. 1, art. 8 i 10 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983r. Nr 49, poz. 223 ze zm.) nie znajdując podstaw do zwolnienia oskarżonych od ich ponoszenia.

(Andrzej Olszewski) (Andrzej Wiśniewski) (Maciej Żelazowski)

Dodano: 31 grudnia 2018, Opublikował(a): Magdalena Budnik
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Szczecinie
Osoba, która wytworzyła informację: Andrzej Wiśniewski, Andrzej Olszewski , Maciej Żelazowski
Data wytworzenia informacji: 24 lipca 2018