Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 12/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

3

CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Sąd Okręgowy w Szczecinie, 9 listopada 2022 r., sygn. akt III K 400/21

Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

Granice zaskarżenia

Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

Ustalenie faktów

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

A. W.

Niekaralność oskarżonego

Dane z BI Krajowego Rejestru Karnego

487

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

Ocena dowodów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

Dane z BI Krajowego Rejestru Karnego

Informacje uzyskane z właściwego rejestru, nie były kwestionowane w postępowaniu.

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary w postaci 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, której wykonanie zostało warunkowo zawieszone na okres 3 (trzech) lat próby, połączone z obowiązkiem pisemnego informowania sądu o przebiegu okresu próby co 6 miesięcy, podczas gdy prawidłowa ocena okoliczności sprawy przez pryzmat kryteriów wymienionych w art. 53 k.k., uwzględniająca przede wszystkim stopień społecznej szkodliwości czynu, stopień zawinienia sprawcy, następstwa czynu, wysokość szkody poniesionej przez pokrzywdzonych, wielość pokrzywdzonych, a także cele prewencji indywidualnej oraz generalnej, prowadzi do wniosku, iż wymieniona kara jest rażąco niska, nie realizuje ustawowych kryteriów wymiaru kary oraz nie stanowi wobec oskarżonego sprawiedliwej i konsekwentnej odpłaty za popełnione przestępstwo, jak również nie odpowiada społecznemu poczuciu sprawiedliwości.

Apelacja prokuratora

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie może ulegać wątpliwości, co podkreśla się także w orzecznictwie sądowym i doktrynie prawa, że stosownie do brzmienia art. 53 § 1 k.k. sąd wymierza karę według swego uznania (w granicach przewidzianych przez ustawę). W ramach zasady swobodnego uznania sąd, na podstawie ustalonych okoliczności faktycznych, także odnoszących się do osoby sprawcy, ma określić rozmiar sankcji, biorąc pod uwagę cele sankcji karnej. Swoboda sądu co do wyboru rodzaju i rozmiaru kary nie może być oczywiście utożsamiana z dowolnością lub arbitralnością. Sąd zobowiązany jest bowiem uwzględniać reguły prawidłowego rozumowania oraz wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego, kodeksowe dyrektywy wymiaru kary. Swoje stanowisko powinien uzasadnić.

Z kolei rażąca niewspółmierność kary to znaczna, wyraźna i oczywista, a więc niedająca się zaakceptować dysproporcja między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą, tj. taką która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw jej wymiaru .

Przenosząc te ogólne rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy należy podkreślić, że Sąd Okręgowy zaprezentował argumentację na okoliczność wysokości kary pozbawienia wolności, a dalej także – dotyczącą warunkowego zawieszenia jej wykonania. Lektura tejże przekonuje, że sąd meriti miał na uwadze tak stopień społecznej szkodliwości czynu, jak i jego następstwa, wysokość szkody, występowanie w sprawie trzech pokrzywdzonych. Nie uciekł z pola widzenia tego Sądu stopień winy oskarżonego, podkreślono przemyślane, rozciągnięte w czasie działanie. Całokształt pisemnych motywów wyroku przekonuje, że Sąd Okręgowy miał na uwadze kwestie celów zapobiegawczych i wychowawczych, które kara ma osiągnąć wobec skazanego a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. W świetle tych wszystkich kryteriów należy stwierdzić, że kara jednego roku pozbawienia wolności, choć jest karą łagodną, nie ma charakteru rażąco niewspółmiernej. Kara wnioskowana przez prokuratora (4 lata pozbawienia wolności) cechowałaby się natomiast rażącą niewspółmiernością (byłaby rażąco surowa). Ingerencja sądu odwoławczego w wysokość kary nie może, co wskazywano wyżej, nastąpić jeśli kara co prawda jest łagodna, bądź surowa, ale nie można mówić o jej rażącej niewspółmierności.

Warunkowo zawieszając wykonanie kary sąd meriti miał na uwadze niekaralność oskarżonego (dość istotna okoliczność, szczególnie przy uwzględnieniu jego wieku), prowadzenie ustabilizowanego trybu życia. W istocie brak jest powodów do przyjęcia, że kara z warunkowym zawieszeniem wykonania, przy jednoczesnym zobowiązaniu oskarżonego do naprawienia szkody, konieczności stosowania się do regulacji wynikającej z art. 18 § 3 k.s.h. i orzeczeniu przez sąd odwoławczy środka karnego opisanego w art. 41 § 2 k.k., nie będzie wystarczająca do zrealizowania celów w odniesieniu do A. W. i nie zapobiegnie jego powrotowi do przestępstwa. Z punktu widzenia oddziaływania zewnętrznego istotne jest nadto, by sankcja karna była nie tylko swoistą odpłatą za przestępstwo, ale także, by istniała realna szansa na naprawienie szkody wyrządzonej pokrzywdzonym. Należy mieć także na uwadze art. 75 § 2 k.k., którego treść powinna skłonić oskarżonego do przestrzegania wymierzonego środka karnego, wywiązania się z nałożonych obowiązków.

Wniosek

O zmianę wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu za czyn opisany w punkcie I. zaskarżonego wyroku kary 4 (czterech) lat pozbawienia wolności i uchylenie punktu II. wyroku jako bezprzedmiotowego, po zmianie punktu I.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zważywszy na bezzasadność zarzutu i argumenty przedstawione przez Sąd Apelacyjny przy odniesieniu się do niego, żądanie nie mogło być uwzględnione.

3.2.

Rażącej niewspółmierności środka karnego, wynikającej z odstąpienia od orzeczenia wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, związanej z zakupem i przetwarzaniem produktów rolnych na okres 5 lat, podczas gdy właściwa wykładnia art. 41 § 2 k.k., prowadzi do wniosku, iż zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, w razie skazania za przestępstwo popełnione w związku z prowadzeniem takiej działalności ma inny zakres oddziaływania niż określony w art. 18 § 2 k.s.h. zakaz pełnienia funkcji członka zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidatora i prokurenta przez osobę skazaną za przestępstwo określone w rozdziałach XXXIII-XXXVII k.k.

Apelacja prokuratora

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut okazał się zasadny. Sąd Okręgowy wprawdzie zaprezentował w pisemnych motywach swego wyroku powody, dla których nie uwzględnił wniosku prokuratora o zastosowanie art. 41 § 2 k.k. ( vide k. 432 verte akt), jednak nie są one przekonujące, a orzeczenie wnioskowanego środka w danej sprawie jest uzasadnione.

Rzeczywiście, zgodnie z art. 18 § 2 k.s.h. nie może być członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, likwidatorem albo prokurentem osoba, która została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo określone w art. 587-587, art. 590 i art. 591 ustawy oraz art. 228-231 i rozdziałach XXXIII-XXXVII ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny. Rację ma prokurator, że zakres tego przepisu jest inny niż wynikający z art. 41 § 2 k.k. gdyż ten ostatni odnosi się do prowadzenia określonej działalności gospodarczej. W ocenie Sądu Apelacyjnego swoim postępowaniem oskarżony wykazał, że nie powinien w opisanym w wyroku czasie, prowadzić działalności gospodarczej, związanej z zakupem i przetwarzaniem produktów rolnych. Stosowanie art. 41 § 2 k.k. nie jest oczywiście obligatoryjne („sąd może”), jednak z uwagi na interesy osób, które sprzedają produkty rolne, stabilność działania rynku dotyczącego tych produktów- uzasadnione. Dodatkowo rozstrzygnięcie oparte o ww. przepis wzmocni społeczne oddziaływanie wyroku.

Wniosek

O zmianę wyroku poprzez orzeczenie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, związanej z zakupem i przetwarzaniem produktów rolnych na okres 5 lat

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Dokonano zmiany wyroku, uwzględniając przytoczone wyżej argumenty.

3.3.

Rażącej niewspółmierności- łagodności orzeczonej wobec A. W. kary 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, wynikającej z niedostatecznego uwzględnienia przy orzekaniu kary szeregu stwierdzonych okoliczności obciążających oskarżonego, mających wpływ na wymiar kary, a zwłaszcza: wysokiego stopnia społecznej szkodliwości popełnionych przez oskarżonego czynów, stopnia zawinienia sprawcy, jak również celów, jakie kara powinna spełniać w zakresie prewencji indywidualnej, jak i generalnej, które to okoliczności wskazują, że orzeczona kara jest rażąco niewspółmierna.

Apelacja pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut sformułowany przez pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych jest tożsamy z zarzutem prokuratora opisanym w punkcie 3.1 niniejszego uzasadnienia. W rezultacie aktualne są argumenty Sądu Apelacyjnego przytoczone w kontekście tego zarzutu. Nie ma powodów, by je powielać.

Wniosek

O zmianę wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonego A. W. kary 4 (czterech) lat pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na bezzasadność zarzutu żądanie nie mogło być uwzględnione.

3.4.

Obrazy przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu, tj. art. 286 § 1 k.k., poprzez jego błędne zastosowanie i przypisanie oskarżonemu winy za popełnienie przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., w sytuacji, kiedy zachowanie oskarżonego nie wypełnia ustawowych znamion tego czynu zabronionego, ponieważ w zachowaniu oskarżonego brak było kluczowego elementu dla przypisania odpowiedzialności- zamiaru bezpośredniego wprowadzenia pokrzywdzonych w błąd.

Apelacja obrońcy

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Autor apelacji zarzucił wyrokowi błędne ustalenia faktyczne (patrz punkt 3.10 uzasadnienia) polegające na błędnym ustaleniu, że oskarżony miał zamiar wprowadzenia w błąd pokrzywdzonych co do wywiązania się z zapłaty w ustalonym terminie i obrazę prawa materialnego - art. 286 § 1 k.k. z uwagi na brak zamiaru bezpośredniego wprowadzenia pokrzywdzonych w błąd.

Wskazać wobec tego należy, iż obraza prawa materialnego może mieć miejsce tylko wtedy, gdy stan faktyczny został w orzeczeniu ustalony prawidłowo (po uprzedniej właściwej ocenie dowodów), a nie zastosowano do niego właściwego przepisu prawa materialnego ( tu np.: postanowienie Sądu Najwyższego z 8 maja 2015 r., III KK 333/14, LEX nr 1713025, postanowienie Sądu Najwyższego z 26 października 2016 r., II KK 272/16, LEX nr 2139245 ).

Niezależnie od powyższego wskazać należy, że (co podkreśla się też w orzecznictwie i doktrynie), w sytuacji wprowadzenia w błąd sprawca wywołuje w świadomości pokrzywdzonego, którego mienie stanowi przedmiot rozporządzenia dokonywanego przez wprowadzonego w błąd, fałszywe wyobrażenie (rozbieżność między rzeczywistością a jej odzwierciedleniem w świadomości dokonującego tego rozporządzenia). Konstrukcja oszustwa przez wykorzystanie znamienia „ doprowadza”, jako charakteryzującego właściwą czynność sprawczą, która może być realizowana przez wprowadzenie w błąd zakłada istnienie związku przyczynowego między zachowaniem sprawcy a zachowaniem pokrzywdzonego i rezultatem w postaci niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez tego ostatniego. Oszustwo jest przestępstwem materialnym, jego skutkiem zaś – niekorzystne rozporządzenie mieniem.

Błędem w rozumieniu znamion tego przestępstwa jest niezgodność między obiektywną rzeczywistością a jej odbiciem w świadomości człowieka. Z punktu widzenia znamion przestępstwa oszustwa określonych w art. 286 § 1 k.k. błąd może dotyczyć też zdarzenia, mającego znaczenie dla podjęcia decyzji o rozporządzeniu mieniem. Sposób działania sprawcy oszustwa względem innej osoby może zatem polegać na: wprowadzeniu jej w błąd poprzez wywołanie u niej wyobrażenia o istniejącej rzeczywistości, która jest w istocie inna niż przedstawia ją sprawca. Przepis art. 286 § 1 nie wymaga, aby w celu wprowadzenia w błąd sprawca podejmował szczególne czynności, polegające na działaniu szczególnie podstępnym lub chytrym. Dla uznania, że mamy do czynienia z wprowadzeniem w błąd, wystarczające jest każde, jakiekolwiek działanie, które może doprowadzić do powstania błędnego wyobrażenia o rzeczywistości u osoby rozporządzającej mieniem. Wprowadzenie w błąd musi natomiast dotyczyć tzw. istotnych okoliczności danej sprawy, które mogą mieć wpływ na podjęcie decyzji o rozporządzeniu mieniem (podobnie np.: Wróbel Włodzimierz, Zoll Andrzej, Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 286 k.k., tezy:19-24,31-32 wyd. V, WKP 2022).

Wbrew twierdzeniu autora apelacji oskarżonemu towarzyszył wymagany zamiar wprowadzenia pokrzywdzonych w błąd. Należy mieć na uwadze to, że to A. W. prowadził rozmowy i w ich toku zapewniał, że jego spółka dysponuje środkami na zapłatę. Okoliczność zdolności do zapłaty i terminowości tejże zwykle, w danym przypadku także, miała dla sprzedających podstawowe znaczenie i skłoniła ich do zawarcia umowy, wydania towaru. Z całokształtu wiarygodnych dowodów wynika, że bez zapewnień oskarżonego w tym zakresie pokrzywdzeni nie podpisaliby umów. W umowach nadto wpisano konkretne daty zapłaty, co tylko potwierdza słuszność ustaleń, a tym samym realizacji znamion przestępstwa. Tymczasem po wydaniu rzepaku oskarżony przedstawiał sytuację całkowicie inaczej, w tym m.in. opisywał siebie jako osobę od której w spółce niemalże nic istotnego nie zależy, odsyłał do zarządu, którego przecież był prezesem. Także okoliczność, że oskarżony po popełnieniu czynu twierdził, że w chwili prowadzenia rozmów nie znał sytuacji finansowej spółki, w sytuacji gdy przed podpisaniem umów zapewniał odwrotnie, przekonuje o bezzasadności zarzutu.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.5.

Obrazy przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść wyroku, tj. naruszenia art. 167 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k., polegającej na nieprzeprowadzeniu zawnioskowanego przez obrońcę oskarżonego dowodu z zeznań świadka- doradcy restrukturyzacyjnego Ł. G., co doprowadziło do bezpodstawnego uznania oskarżonego za winnego popełnienia czynu zabronionego w oparciu o niepełny materiał dowodowy, podczas gdy przeprowadzenie zawnioskowanego dowodu pozwoliłoby na odmienną, niż dokonana przez sąd, ocenę zachowania oskarżonego, z którego wynika brak zamiaru wprowadzenia pokrzywdzonych w błąd.

Apelacja obrońcy

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przesłuchanie doradcy restrukturyzacyjnego długu nie miało wpływu na treść wyroku, nie mogło mieć znaczenia dla oceny zamiaru oskarżonego. Dotyczyłoby ono bowiem okoliczności, które wystąpiły długo po dacie czynu. Sąd Okręgowy rozstrzygał sytuację z dat czynu, wymienionych w wyroku, zachowanie oskarżonego w tamtym okresie, powody decyzji pokrzywdzonych w związku z zapewnieniami oskarżonego. Na marginesie jedynie wskazać należy, iż do chwili obecnej (od daty czynu upłynęły niemal 4 lata) pokrzywdzonym nie zapłacono istotnych części należności.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.6.

Obrazy przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść wyroku, tj. naruszenia art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., poprzez błędną ocenę dowodu w postaci zeznań pokrzywdzonych w zakresie w jakim zeznali, że oskarżony wprowadził ich w błąd, poprzez ustne zapewnienia o natychmiastowej zapłacie i uznania tych zeznań za wiarygodne, podczas gdy treść tych zeznań jest sprzeczna z materiałem dowodowym zebranym w sprawie - dokumentami umów o współpracy, w których strony nie zawarły takich postanowień.

Apelacja obrońcy

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Trafnie uznano za wiarygodne zeznania pokrzywdzonych, a ich relacje znajdują potwierdzenie m.in. w umowach, gdzie wskazano konkretne daty płatności, bez uzależniania ich od jakichkolwiek okoliczności, które to później oskarżony podnosił. Fakt, że jedna z osób długo po dacie czynu głosowała przeciw układowi, uznając, że nie poprawi on jej sytuacji - nie świadczy o stronniczości, zeznawaniu nieprawdy. Jak już wyżej wskazano z samego faktu prowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego nie można odczytać dużo wcześniejszego zamiaru oskarżonego w kwestii wprowadzenia w błąd co do możliwości finansowych spółki, której był prezesem i terminowej zapłaty.

Oskarżony nie mówił nic pokrzywdzonym przed podpisaniem umów o obiektywnych trudnościach, powoływał je znacznie później, gdy było mu to potrzebne do usprawiedliwienia niewywiązania się z zapłaty i do obrony.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.7.

Obrazy przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść wyroku, tj. naruszenia art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., poprzez nieuwzględnienie, przy ocenie materiału dowodowego w postaci zeznań pokrzywdzonej 2. W zakresie, w jakim pokrzywdzona 2. zeznała, że została ustanie wprowadzona w błąd co do terminu zapłaty, biorąc pod uwagę jej szczególnie negatywny stosunek do oskarżonego objawiający się w zagłosowaniu pokrzywdzonej 2. przeciwko układowi, który przewidywał 100% zaspokojenia jej należności; zaadresowania przez pokrzywdzoną 2. pod kierunkiem osób związanych ze spółką oświadczenia w przedmiocie „załatwienia ich” przez prokuraturę, co świadczy o tym, że pokrzywdzona 2. nie była zainteresowana odzyskaniem należności, a wymierzeniem oskarżonemu swego rodzaju kary, która będzie konsekwencją opóźnienia w płatności.

Apelacja obrońcy

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Argumentacja została przedstawiona w punkcie 3.6 niniejszego uzasadnienia. Dodatkowo podkreślenia wymaga to, że domaganie się przez pokrzywdzoną ukarania osoby, która w jej przekonaniu popełniła przestępstwo na jej szkodę, nie świadczy automatycznie o składaniu przez nią fałszywych zeznań, tym bardziej jeśli zważyć, iż jej relacje korespondują z treścią dokumentów oraz wypowiedziami pozostałych pokrzywdzonych.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.8.

Błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na treść wyroku, polegającego na błędnym przyjęciu, że nieważność umów zawartych przez oskarżonego z pokrzywdzonymi nie miała wpływu na możliwość wywiązania się z zapłaty w terminach w nich określonych, podczas gdy z nieważności umów wynika brak możliwości wywiązania się z nich w terminie i tym samym brak winy oskarżonego.

Apelacja obrońcy

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W kwestii nieważności umów należy wskazać, że drugi z członków zarządu spółki, choć nie złożył podpisu pod umowami, wiedział o ich zawieraniu przez oskarżonego w imieniu spółki (tu np.: zeznania z rozprawy – k. 348 akt), spółka towar przyjęła, przetworzyła, rozporządziła jak swoim. Pokrzywdzeni mieli prawo zakładać, że skoro oskarżony przychodzi w imieniu spółki, zawiera potwierdzającą to umowę, a następnie spółka odbiera towar- doszło do sprzedaży. Oskarżony jako prezes spółki, zapewniając, że działa w jej imieniu, zawierał umowy akceptowane i wykonywane przez członków zarządu i pracowników spółki. Oskarżony znacznie lepiej od osób, z którymi podpisywał umowy, orientował się w wymaganym sposobie reprezentacji spółki. Był przecież prezesem jej zarządu. Jeśli uznawał, że do czasu złożenia podpisu przez drugiego członka zarządu umowa nie obowiązuje, nie powinien dopuszczać do odbioru towaru i dysponowania nim. Zachowanie oskarżonego co do podpisów pod umową za spółkę możnaby ewentualnie rozważać jako kolejny element wprowadzania w błąd pokrzywdzonych.

W tej sytuacji brak podpisu drugiego członka zarządu pod umową nie sprawia, że nie wyczerpano znamion czynu opisanego w wyroku.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.9.

Błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na treść wyroku, polegającego na błędnym ustaleniu, że zawarcie układu w postępowaniu restrukturyzacyjnym, przewidującego 100% zaspokojenia wierzycieli nie ma wpływu dla oceny zamiaru oskarżonego, podczas gdy z faktu zawarcia układu, przewidującego 100% zaspokojenia wierzycieli spółki (...) sp. z o.o. ( Spółka) wynika, że oskarżony nigdy nie miał zamiaru oszukania pokrzywdzonych i swoim zachowaniem konsekwentnie zmierzał do zaspokojenia ich należności.

Apelacja obrońcy

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W kwestii postępowanie restrukturyzacyjnego i jego znaczenia dla oceny zamiaru oskarżonego Sąd Apelacyjny wypowiedział się już powyżej w punktach 3.5 i 3.6. Nie ma powodów, by argumenty te ponownie przywoływać w tym miejscu. Ustalenia sądu meriti są prawidłowe.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.10.

Błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na treść wyroku, polegającego na błędnym ustaleniu, że oskarżony miał zamiar wprowadzenia w błąd pokrzywdzonych co do wywiązania się z zapłaty w ustalonym terminie, w sytuacji kiedy nie wykazano, aby oskarżony miał zamiar bezpośredni wprowadzenia pokrzywdzonych w błąd.

Apelacja obrońcy

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wywody zaprezentowane przez Sąd Okręgowy w pisemnych motywach kontrolowanego wyroku, jak też i te, przytoczone powyżej przez Sąd Apelacyjny (tu choćby punkt 3.4) przekonują, że słusznie ustalono, że oskarżony miał zamiar i w rzeczywistości wprowadził w błąd pokrzywdzonych co do sytuacji spółki, której był prezesem, możliwości terminowego wywiązania się z płatności.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.11.

Błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na treść wyroku, polegającego na błędnym ustaleniu, że okoliczności, które zaszły po zawarciu umów z pokrzywdzonymi nie mogły mieć wpływu na wywiązanie się oskarżonego z zawartych umów, podczas gdy okoliczności te bezpośrednio wpłynęły na możliwość wywiązania się przez Spółkę z zapłaty w terminie i wskazują na brak winy oskarżonego w popełnieniu czynu zabronionego.

Apelacja obrońcy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zapewnienia oskarżonego dotyczyły m.in. tego, że spółka ma pieniądze na zapłatę należności. Nie chodziło więc o to czy ewentualnie w przyszłości będzie takie środki posiadać, co może być zdarzeniem niepewnym. To dlatego pokrzywdzeni zawarli umowy, że w konsekwencji zapewnień oskarżonego uznali, iż otrzymają w terminie należną im zapłatę, gdyż spółka ma pieniądze, a nie dopiero może je uzyskać.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.12.

Błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na treść wyroku, polegającego na braku ustalenia, że pomimo nieważności umów, oskarżony i tak zmierzał do spłaty pokrzywdzonych, co nastąpiło w znacznej wysokości, z której to okoliczności wynika brak winy oskarżonego w popełnieniu czynu zabronionego.

Apelacja obrońcy

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest niezasadny. O ile oskarżony uznawałby umowy za nieważne, nieobowiązujące stron - nie byłoby podstaw do odbierania i przetwarzania rzepaku. Nie musiałby wówczas jako prezes spółki zmierzać do uiszczenia jakichkolwiek należności. Jak to już wyżej podkreślono, mimo upływu niemal 4 lat od daty czynu znaczna część pieniędzy nie została do chwili orzekania przez sąd odwoławczy przekazana pokrzywdzonym, mimo że wielokrotnie mówiono im, iż zapłata nastąpi wkrótce, podając różne powody jej braku.

Wniosek

Co do wszystkich zarzutów apelacji obrońcy:

O zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W sytuacji, gdy żaden z zarzutów sformułowanych przez obrońcę pod adresem kontrolowanego wyroku nie okazał się trafny nie było możliwe uniewinnienie oskarżonego od popełnienia przypisanego mu przestępstwa. Oczywiście bezzasadne okazało się również żądanie uchylenia wyroku i przekazania sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Nie zachodzi bowiem żadna okoliczność wymieniona w treści art. 437 § 2 in fine k.p.k., w szczególności nie jest konieczne przeprowadzenie przewodu na nowo w całości.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość wyroku, za wyjątkiem zmiany opisanej w punkcie 5.2.1. niniejszych rozważań.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Bezzasadność zarzutów apelacji obrońcy oskarżonego, pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych i jednego z zarzutów zawartych w apelacji prokuratora, nadto brak przesłanek do ingerencji w kontrolowany wyrok z urzędu.

Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Na podstawie art. 41 § 2 k.k.i art. 43 § 1 k.k. orzeczono wobec oskarżonego A. W. środek karny w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, związanej z zakupem i przetwarzaniem produktów rolnych na okres 5 (pięciu) lat.

Zwięźle o powodach zmiany

Argumentacja została zaprezentowana w punkcie 3.2 niniejszego uzasadnienia, przy odniesieniu się do opisanego tam zarzutu, zawartego w apelacji prokuratora.

Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III. i IV

Stosownie do treści art. 636 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. w sytuacji nieuwzględnienia apelacji pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych, obrońcy oskarżonego oraz częściowego nieuwzględnienia apelacji prokuratora zasądzono od oskarżonego i oskarżycieli posiłkowych odpowiednią część wydatków za postępowanie odwoławcze. W kwestii opłaty rozstrzygnięto na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 (oskarżony) i art. 13 ust 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych. Pozostałą częścią wydatków obciążono Skarb Państwa.

PODPIS

SSO del. Krzysztof Zaremba SSA Andrzej Wiśniewski SSA Robert Mąka

Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rażąca niewspółmierność kary pozbawienia wolności i niezasadne odstąpienie od orzeczenia środka karnego przewidzianego w art. 41 § 2 k.k.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rażąca niewspółmierność orzeczonej kary pozbawienia wolności.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Przypisanie oskarżonemu sprawstwa przestępstwa wskazanego w wyroku na skutek obrazy prawa materialnego, obrazy przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść wyroku oraz błędnych ustaleń faktycznych.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana