Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:	SSA Piotr Brodniak (spr.)
Sędziowie:	SA Andrzej Mania SA Stanisław Kucharczyk
Protokolant:	st. sekr. sądowy Karolina Pajewska

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej del. do Prokuratury Regionalnej Anny Jóźwiak

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2018 r. sprawy

A. Ł.

oskarżonego z art. 296 § 1, 2, 3 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego r. pr. R. W.

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie

z dnia 16 listopada 2017 r., sygn. akt III K 291/16

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę oskarżonego A. Ł. przekazuje Sądowi Okręgowemu w Szczecinie do ponownego rozpoznania.

SSA Stanisław Kucharczyk SSA Piotr Brodniak SSA Andrzej Mania

Sygn. akt II AKa 31/18

UZASADNIENIE

A. Ł. został oskarżony o to, że w dniu 11 lipca 2011 r.
w S. w Kancelarii Notarialnej przy ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, będąc Prezesem Zarządu (...) Sp. z o.o., mimo zobowiązania na podstawie przepisów ustawy - m.in. art. 201 § 1 i art. 208 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych - do należytego zajmowania się sprawami majątkowymi (...) Sp. z o.o., nadużył udzielonych mu uprawnień i zwołał nadzwyczajne zgromadzenie wspólników (...) Sp. z o.o., na którym podjęta została uchwała o wyrażeniu zgody przez wspólników: A. Ł. i (...) Sp. z o.o. na sprzedaż udziałów w tej ostatniej spółce; a następnie na podstawie umowy kupna - sprzedaży dokonał przeniesienia własności 19 udziałów posiadanych przez (...) Sp. z o.o. w (...) Sp. z o.o. na rzecz swojej żony M. Ł. za cenę nominalną tj. 23.750 zł, podczas gdy cena rynkowa niniejszych udziałów wynosiła 19.716.442,98 zł, w związku z powyższym swoim działaniem wyrządził (...) Sp. z o.o. (obecnie po połączeniu występująca pod nazwą (...) Sp. z o.o.) szkodę majątkową w wielkich rozmiarach - w kwocie 19.692.692,98 zł

tj. o czyn z art. 296 § 1, 2, 3 kk.

Sąd Okręgowy w Szczecinie, wyrokiem z dnia 16 listopada 2017 r., wydanym w sprawie III K 291/16, A. Ł. uniewinnił od popełnienia zarzucanego mu przestępstwa, a kosztami sądowymi obciążył Skarb Państwa.

Apelację od wyroku wnieśli prokurator oraz pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego spółki (...) Sp. z o.o.

Prokurator zarzucił wyrokowi:

- obrazę przepisu postępowania - art. 7 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia, polegającą na przekroczeniu przez Sąd I instancji zasady swobodnej oceny dowodów
i w konsekwencji tego błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść tego orzeczenia, a polegający na błędnym przyjęciu przez Sąd I instancji, że wyrządzenie znacznej szkody majątkowej może nastąpić wyłącznie poprzez pozbawienie pokrzywdzonego podmiotu ekwiwalentności świadczenia, co doprowadziło do uznania, że czyn A. Ł. nie wyczerpuje ustawowych znamion czynu zabronionego i w konsekwencji do jego uniewinnienia, podczas gdy ocena materiału dowodowego dokonana zgodnie
z zasadami wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego prowadzi do wniosku, że brak owej ekwiwalentności jest tylko jednym ze sposobów wyrządzenia szkody, bowiem szkoda ta polegać może na pozbawieniu pokrzywdzonego podmiotu zysku, który nie jest ekwiwalenty, ale który podmiot ten mógł uzyskać, gdyby osoby nim zarządzające działały z należytą starannością - co miało miejsce w realiach niniejszej sprawy
i wskazuje, że A. Ł. swoim zachowaniem wyczerpał ustawowe znamiona czynu z art. 296 § 1, 2 i § 3 kk,

- obrazę przepisu postępowania - art. 7 kpk oraz art. 201kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia, polegającą na przekroczeniu przez Sąd I instancji zasady swobodnej oceny dowodów i w konsekwencji obrazę przepisu art. 201 kpk, który miał wpływ
na treść tego orzeczenia, a polegający na błędnym przyjęciu przez Sąd I instancji,
że opinia biegłego z zakresu wyceny przedsiębiorstw (...) z dnia
20 października 2017 r. (k. 3596 - 3624) i z dnia 16 listopada 2017 r. złożona
na rozprawie (k. 3652 - 3655) jest pełna i nie wymaga uzupełnienia, co skutkowało zaniechaniem uzyskania opinii uzupełniającej biegłego z zakresu wyceny przedsiębiorstw i w efekcie uniewinnieniem A. Ł. od zarzucanego mu czynu, podczas gdy prawidłowa ocena zgormadzonego w sprawie materiału dowodowego, dokonana z uwzględnieniem dyrektyw wynikających
z art. 7 kpk, prowadzi do wniosku, że wskazana opinia biegłego nie jest pełna, albowiem biegły nie dysponował dokumentacją księgową spółki (...) sp. z o.o.
z 2011 r. - niezbędną do poczynienia ustaleń koniecznych do wydania opinii
w zakresie zleconym przez Sąd

- obrazę przepisu art. 167 § 1 kpk, art. 170 § 1 pkt 5 kpk i art. 366 § 1 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia, a polegającą na zaniechaniu przeprowadzenia przez Sąd
I instancji dowodów z urzędu w postaci:

a) dowodu z dokumentacji księgowej spółki (...) sp. z o.o. z 201l r., niezbędnej
do ustalenia sytuacji finansowej przedmiotowej spółki na dzień 11 lipca 2011 r., która to okoliczność ma zasadnicze znaczenie dla ustalenia wartości udziałów wymienionej spółki we wskazanej dacie

b) dowodu z opinii uzupełniającej biegłego z zakresu wyceny przedsiębiorstw
po uprzednim uzyskaniu przez Sąd wskazanej w pkt a) dokumentacji księgowej,

a także na oddaleniu na podstawie art. 170 § 1 pkt 5 kpk wniosków dowodowych
w tym zakresie złożonych przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego - pomimo braku faktycznej podstawy do ich oddalenia, co w konsekwencji doprowadziło
do uniewinnienia A. Ł.

Podnosząc te zarzuty prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku
i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego zarzucił wyrokowi:

obrazę następujących przepisów:

1. art. 170 § 1 pkt 5 kpk w zw. z art. 201 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia,
a polegającą na bezpodstawnym oddaleniu wniosków dowodowych zgłoszonych
przez pełnomocników oskarżyciela posiłkowego w piśmie procesowym z dnia 06.11.2017 roku, podtrzymanych na rozprawie z dnia 16.11.2017 roku w przedmiocie przeprowadzenia uzupełniającej opinii przez biegłego sądowego M. Z. oraz powołania nowego biegłego ze Szkoły Głównej Handlowej na okoliczność ustalenia wartości inwestycyjnej (investment value) jaką przedstawiało dla poprzednika prawnego pokrzywdzonego 19 udziałów w spółce (...) sp. z o.o. na dzień 11 lipca 2011 roku oraz 1 udział w spółce (...) sp. z o.o. na dzień 11 lipca 2011 roku co skutkowało błędnym przyjęciem, iż:

a. wnioski dowodowe powołane zostały dla przewłoki postępowania oraz na skutek wydania niekorzystnej dla oskarżyciela posiłkowego opinii przez biegłego sądowego, podczas gdy wnioski te nie zmierzały do przedłużenia postępowania a do prawidłowego ustalenia wysokości szkody, a nadto dopiero po sporządzeniu przez biegłego sądowego M. Z. opinii możliwym stało się złożenie przedmiotowych wniosków, a wnioski złożone zostały w najwcześniej możliwym terminie,

b. w realiach przedmiotowego stanu faktycznego zasadne było ustalenie wartości rynkowej 19 udziałów w spółce (...) sp. z o.o. na dzień
11 lipca 2011 roku, podczas gdy z zasad doświadczenia życiowego oraz logiki wynika, iż konieczne było ustalenie wartości inwestycyjnej tych udziałów co znajduje potwierdzenie w następujących dowodach a to:

- w opinii biegłego sądowego M. G. sporządzonej, na zlecenie syndyka masy upadłości, w toku postępowania upadłościowego A. Ł., w oparciu o autorską koncepcję biegłego zmierzającą do ustalenia wartości inwestycyjnej udziałów,

- w zeznaniach świadka H. M., który podczas rozprawy z dnia 17.05.2017 roku zeznał, iż „udziały połączonej spółki miały odzwierciedlać strukturę, zaangażowanie udziałowców. Ta pożyczka miała być wkładem do tej spółki
i końcowa struktura właścicielska miała odzwierciedlać właśnie to zaangażowanie finansowe" zatem biegły sądowy przy sporządzaniu opinii nie powinien był traktować pożyczek udzielanych przez R. G. jako zobowiązania długoterminowego a jako wkład do spółki, co przesądza o nieprawidłowości sporządzonej opinii i zasadności wniosków dowodowych w tym zakresie zgłoszonych przez oskarżyciela posiłkowego,

- nadto wobec tego, iż A. Ł. wielokrotnie składał H. M. propozycję odkupienia udziałów w spółce (...) sp. z o.o. oraz (...) S.A., w tym w miesiącu sierpniu 2011 roku, przy czym pierwsza propozycja opiewała na kwotę 8.000.000 euro co zostało potwierdzone zeznaniami złożonymi przez świadka K. R., świadka H. M. i A. R. oraz znajduje odzwierciedlenie w nagraniach
ze spotkania mającego miejsce dnia 11 sierpnia 2011 roku w S. pomiędzy oskarżonym, H. M., J. Z. oraz M. M., co wprost świadczy o tym, iż opinia sporządzona przez biegłego sądowego M. Z. jest niekompletna i zasadny był wniosek o zobowiązanie biegłego do sporządzenia uzupełniającej opinii względnie sporządzenia opinii przez biegłego ze Szkoły Głównej Handlowej w tym na okoliczność ustalenia wartości inwestycyjnej udziałów,

- wobec ujawnionych w zeznaniach H. M. i K. R. informacji
o poniesionych przez pokrzywdzoną (...) kosztach odzyskania udziałów w spółce (...) sp. z o.o. w kwocie ok. 3.000.000,- zł, która to okoliczność ma istotne znaczenie dla określenia ceny, jaką spółka ta mogłaby zapłacić na żądanie A. Ł. w celu minimalizacji straty,

2. art. 7 kpk poprzez dokonanie dowolnej oceny dowodów a to zeznań świadka R. G., H. M., J. P., K. R., R. M., dowodów z dokumentów a to umowy sprzedaży udziałów w spółce (...) sp. z o.o. z dnia 10 lutego 2011 roku oraz z dnia
30 czerwca 2011 roku, korespondencji e-mailowej wymienianej pomiędzy R. G., H. M. oraz A. Ł. poprzez błędne przyjęcie, iż bez znaczenia pozostaje okoliczność, iż transakcje te stanowiły wynik wcześniejszych uzgodnień wspólników i skupienie się na okoliczności, iż we wszystkich transakcjach, w tym transakcji objętej aktem oskarżenia cena udziałów była na poziomie wartości nominalnej podczas gdy:

- Sąd powinien był ocenić dowody w postaci umów zbycia udziałów odpowiednio
z dnia 10.02.2011 oraz 30.06.2011 w świetle ustaleń poczynionych przez wspólników, których zamiarem było przeniesienie wszystkich udziałów w spółce (...) sp. z o.o. do spółki (...) sp. z o.o. w celu odzwierciedlenia rzeczywistego zaangażowania finansowego każdego ze wspólników, w tym ogromnych nakładów finansowych poczynionych przez H. M. oraz R. G. - okoliczności te wprost wynikają
z korespondencji e-mailowej pomiędzy wspólnikami oraz S. A.
co doprowadziło do błędnego ustalenia przez Sąd, iż czyn A. Ł. nie doprowadził do wyrządzenia szkody skoro zbył on udziały tak jak pozostali wspólnicy za cenę nominalną, podczas gdy sprzeczne z zasadami logiki
i doświadczenia życiowego jest oczekiwanie, aby wspólnicy w tych okolicznościach zbywali udziały za cenę wyższą niż odpowiadającą nominalnej wartości, byłoby to bowiem sprzeczne z przyjętym przez nich celem biznesowym,

- świadek K. R. przesłuchiwana na rozprawie dnia 20.06.2017 roku wprost zeznała, iż dla transakcji zbycia udziałów na rzecz (...) przyjęto pewne uproszczenie
i nie ustalano rzeczywistej wartości udziałów, zatem skoro Sąd nie odmówił wiary zeznaniom złożonym przez tego świadka winien był oprzeć rozstrzygnięcie na tym dowodzie, czego nie uczynił,

- świadek H. M. przesłuchiwany na rozprawie dnia 17.05.2017 roku wprost zeznał, iż „w momencie sprzedaży do (...) cena udziałów nie miała znaczenia, ale w przypadku sprzedaży do osób trzecich miała istotne znaczenie", zatem skoro Sąd nie odmówił wiary zeznaniom złożonym przez tego świadka winien był oprzeć rozstrzygnięcie na tym dowodzie, czego nie uczynił;

3. art. 7 kpk poprzez dokonanie dowolnej oceny dowodów a to dokumentów dotyczących transakcji nabycia przez spółkę (...) sp. z o.o. 21 udziałów w spółce (...) sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej w toku postępowania upadłościowego A. Ł.
a w konsekwencji błędne przyjęcie, iż gdyby wycena udziałów dokonana przez biegłego M. G. stanowiła podstawę ustaleń Sądu wartość szkody
nie przekroczyłaby kwoty 200.000 zł, co w konsekwencji doprowadziło do bezpodstawnego uniewinnienia oskarżonego podczas gdy:

- w oparciu o tą samą wycenę Sędzia Komisarz Sądu Rejonowego w Szczecinie
XII Wydziału Gospodarczego w toku postępowania upadłościowego A. Ł. (sygn. akt XII GUp 6/12) postanowieniem z dnia 12 września 2016 roku wyraził zgodę na zbycie przedmiotowych udziałów za kwotę 1.225.960 zł,
a spółka (...) sp. z o.o. nabyła w toku przetargu udziały za kwotę 570.000 zł, przy czym w chwili nabycia udziałów spółka (...) sp. z o.o. była w gorszej sytuacji majątkowej i prawnej niż była na dzień 11.07.2011 roku, bowiem znajdowała się w upadłości likwidacyjnej
z obciążeniem należnościami odsetkowymi od pożyczek udzielonych przez R. G. za kolejne niemal 4 lata, a prawa do nieruchomości są przedmiotem postępowania o uzgodnienie treści księgi wieczystej toczącego się przed Sądem Rejonowym Szczecin Centrum w S. I Wydział Cywilny do sygn. akt
I C 593/15, zatem z zasad doświadczenia życiowego i logiki wynika, iż udziały te
na dzień 11.07.2011 były warte co najmniej 570.000 zł, co przekłada się na wartość szkody na poziomie co najmniej 570.000 zł,

4. art. 410 kpk poprzez oparcie wyroku jedynie na części ujawnionego materiału dowodowego, a przez to pominięcie istotnych okoliczności mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy a wynikających z następujących dowodów, które uznane zostały przez Sąd za wiarygodne, a zatem powinny stanowić podstawę dokonanych
w sprawie ustaleń faktycznych:

- zeznań świadka A. G., który zeznał, iż A. Ł. wyprowadził nieruchomość ze spółki (...) sp. z o.o. i przejął nad nim pełną kontrolę, podejmował czynności zmierzające bezpośrednio do jego zbycia na rzecz A. G. a ostatecznie budynek obciążył, co świadczy o tym, iż A. Ł. działając jako prezes spółki (...) sp. z o.o. udaremnił wierzycielom możliwość zaspokojenia, który to dowód z zeznań świadka został uznany za wiarygodny przez Sąd, tym samym winien stanowić podstawę ustaleń faktycznych,

- zeznań świadka H. M., K. R., A. R. w zakresie w jakim zeznali oni na temat planów wspólników co do przeniesienia wszystkich udziałów w spółce (...) sp. z o.o. do spółki (...) sp. z o.o., wartości udziałów w spółce (...) sp. z o.o., złożenia przez oskarżonego H. M. propozycji odkupienia udziałów,

5. art. 410 kpk poprzez oparcie wyroku jedynie na części ujawnionego materiału dowodowego a to poprzez pominięcie istotnych okoliczności mających znaczenie
dla rozstrzygnięcia sprawy, a to odbycia spotkania w S. dnia
11 sierpnia 2011 roku pomiędzy oskarżonym a H. M., J. Z. oraz M. M., podczas którego oskarżony wprost wyjaśnił, iż podjęte przez niego działania mają na celu uniemożliwienie odzyskania przez H. M. środków finansowych zainwestowanych w spółkę (...) sp. z o.o. jak i uniemożliwienie odzyskania praw do nieruchomości, podczas gdy okoliczności te wynikały wprost z nagrań rozmów, który to dowód uznany zostały przez Sąd za wiarygodny a zatem powinien stanowić podstawę dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych, co doprowadziło do nienależytego ustalenia okoliczności stanu faktycznego, pominięcia wypełnienia znamion czynu z art. 300 § 1 kk w zw. z art. 308 kk, błędnego ustalenia kręgu pokrzywdzonych poprzez pominięcie R. G. oraz H. M., co w konsekwencji doprowadziło do bezpodstawnego uniewinnienia oskarżonego,

6. art. 438 pkt 3 kpk błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść polegający na niedostrzeżeniu, iż A. Ł. dokonując w dniu 11 lipca 2011 roku czynności opisanych w akcie oskarżenia działając jako prezes zarządu spółki (...) sp. z o.o. uniemożliwił jednocześnie zaspokojenie wierzyciela tej spółki a to R. G., a w konsekwencji H. M. czym wypełnił znamiona czynu
z art. 300 § 1 kk w zw. z art. 308 kk co doprowadziło do niewłaściwej oceny kwalifikacji prawnej zarzuconego czynu, a w konsekwencji do niezasadnego uniewinnienia oskarżonego wobec nie zastosowania art. 399 § 1 kpk pomimo zaistnienia przesłanek do zmiany opisu czynu poprzez zarzucenie, iż A. Ł. będąc prezesem zarządu spółki (...) sp. z o.o.
w dniu 11 lipca 2011 roku podejmował czynności udaremniające zaspokojenie wierzycieli tej spółki,

7. art. 438 pkt 3 kpk błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść polegający na niedostrzeżeniu, iż A. Ł. dokonując w dniu 11 lipca 2011 roku czynności opisanych w akcie oskarżenia jako prezes zarządu spółki (...)
z o.o. oszukał H. M. reprezentującego wówczas spółkę (...) sp. z o.o. oraz R. G. doprowadzając ich do niekorzystnego rozporządzenia mieniem polegającego na zawarciu umów zbycia posiadanych w spółce (...) sp. z o.o. udziałów na rzecz (...) sp. z o.o. na skutek wprowadzenia ich przez A. Ł. do wykonania przez niego zobowiązania do zawarcia analogicznej umowy zbycia udziałów na rzecz (...) sp. z o.o., przy czym skutek przestępstwa nastąpił w dniu
11 lipca 2011 roku, w momencie zawarcia przez A. Ł. jako prezesa zarządu (...) sp. z o.o. umowy sprzedaży udziałów na rzecz podmiotu trzeciego, tj. M. Ł., czym wypełnił znamiona art. 286 § 1 kk co doprowadziło do niewłaściwej oceny kwalifikacji prawnej zarzuconego czynu, a w konsekwencji do niezasadnego uniewinnienia oskarżonego oraz nie zastosowanie art. 399 § 1 kpk pomimo
zaistnienia przesłanek do zmiany opisu czynu poprzez:

- jego uzupełnienie i zarzucenie, iż A. Ł. oszukał R. G. oraz H. M. (reprezentującego wówczas (...) sp. z o.o.) w ten sposób, iż intencjonalnie nie wywiązał się z ciążącego
na nim zobowiązania wynikającego z (...)do zbycia swych udziałów na rzecz spółki (...) sp. z o.o., w celu uzyskania korzyści majątkowej wprowadził w błąd ww. podmioty doprowadzając
je do zbycia ich udziałów w spółce (...) sp. z o.o. na rzecz (...) sp. z o.o., czym doprowadził ich
do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, przy czym skutek przestępstwa nastąpił
w momencie zawarcia przez A. Ł. jako prezesa zarządu (...) sp. z o.o. umowy sprzedaży przedmiotowych udziałów na rzecz M. Ł. (jego małżonki), tj. dnia
11 lipca 2011 roku

8. art. 56 § 2 kpk w zw. z art. 49 § 1 kpk poprzez brak merytorycznego rozpoznania zgłoszenia H. M. oraz R. G. do udziału w postępowaniu w charakterze oskarżycieli posiłkowych oraz wniosku o naprawienie szkody w pełnej wysokości wobec nie wydania postanowienia w przedmiocie dopuszczenia ww.
do udziału w sprawie w charakterze oskarżycieli posiłkowych co miało istotny wpływ na treść orzeczenia bowiem w konsekwencji doprowadziło do nieprawidłowego ustalenia stanu faktycznego wobec pominięcia okoliczności udzielenia w 2007 roku pożyczek na zakup przez spółkę (...) sp. z o.o. praw
do nieruchomości, a w konsekwencji pominięcia, iż poprzez czynności zdziałane
przez oskarżonego jako prezesa zarządu dnia 11.07.2011 roku uniemożliwił
on zaspokojenie wierzycieli tej spółki, jak również w celu uzyskania korzyści majątkowej wprowadzając w błąd R. G. oraz H. M. doprowadził ich do niekorzystnego rozporządzenia ich mieniem poprzez zawarcie umów zbycia udziałów ze spółką (...) sp. z o.o, co doprowadziło do niezasadnego uniewinnienia oskarżonego.

Formułując te zarzuty, pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego wniósł
o uchylenie zaskarżonego wyroku oraz przekazanie sprawy Sądowi I instancji
do ponownego rozpoznania pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Na podstawie art. 436 kpk, Sąd odwoławczy ograniczył rozpoznanie wywiedzionych środków odwoławczych tylko do zarzutów wyspecyfikowanych
w punktach II tiret drugie i trzecie apelacji prokuratora oraz w punktach 1a i 8 apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego. Taki a nie inny zakres procedowania Sądu Apelacyjnego wynikał zaś z tego, że wymienione zarzuty (poza zarzutem wskazanym w punkcie 8 apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego) dotyczą niekompletności materiału dowodowego zgromadzonego przez Sąd Okręgowy, zaś fakt, że są one zasadne, sprawia, iż pozostałe zarzuty sformułowane przez apelujących jawią się jako przedwczesne. Z kolei zarzut opisany w punkcie 8 apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego dotyczy kwestii związanej z uprawnieniem do występowania w niniejszej sprawie w charakterze oskarżyciela posiłkowego H. M. oraz R. G., a więc kwestii, której rozstrzygnięcie było możliwe bez konieczności wnikania w meritum tej sprawy.

Ustosunkowując się do wyżej wymienionych zarzutów, w pierwszej kolejności wypada przypomnieć, że postanowieniem z dnia 9 sierpnia 2017 r. Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu wyceny przedsiębiorstw, analizy ekonomiczno - finansowej przedsiębiorstw M. Z., celem ustalenia wartości jednego udziału spółki (...) Sp. z o.o. na dzień
11 lipca 2011 r. oraz wartości na ten sam dzień, 19 udziałów wspomnianej spółki, które to znajdowały się w posiadaniu spółki (...) Spółka z o.o. (k.3591). Z pisemnej (k.3596-3624) oraz ustnej uzupełniającej (k.3652verte-3653verte) opinii M. Z. wynika, że dokonując wyceny udziałów spółki (...) Sp. z o.o. dysponował on jedynie dokumentami, które obrazowały jej stan finansowy na dzień 31 grudnia 2010 r.
W związku z tym, owa wycena, w istocie rzeczy, uwzględnia „kondycję finansową” spółki jaką ta posiadała w dniu 31 grudnia 2010 r. a nie w dniu 11 lipca 2011 r.,
w którym to miało zaistnieć przestępstwo zarzucane A. Ł..
W dalszej kolejności trzeba zauważyć, że składając na rozprawie w dniu
16 listopada 2017 r. opinię uzupełniającą, jej autor stwierdził, że gdyby miał sposobność zapoznania się z dokumentami finansowymi spółki za rok 2011,
to nie można wykluczyć, że określona przez niego wartość udziałów tej spółki mogłaby ulec zmianie. W konsekwencji tej konstatacji, uczestniczący we wspomnianej rozprawie pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego sformułował wniosek
o zobowiązanie syndyka masy upadłościowej spółki (...)
do przedłożenia wyżej wymienionych dokumentów i dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłego M. Z., uwzględniającej treść owych dokumentów. Z kolei Sąd Okręgowy, w oparciu o przepis art. 170 § 1 pkt 5 kpk,
nie uwzględnił tych wniosków, a następnie, po ujawnieniu bez odczytywania innych dowodów, Przewodniczący zamknął przewód sądowy.

Oceniając zasadność decyzji wyrażonej w postanowieniu dowodowym wydanym przez Sąd pierwszej instancji, stwierdzić należy, że jest ona chybiona,
zaś jej uzasadnienie wręcz kuriozalne. W obliczu zaprezentowanych powyżej uwarunkowań nie trzeba bowiem przekonywać, że przeprowadzenie dowodów zawnioskowanych przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, było nie tyle wskazane, co konieczne. Dodać też trzeba, że uzyskanie ich, oczywiście poza koniecznością odroczenia rozprawy, nie rodziło żadnych komplikacji, a przekonuje
o tym zwerbalizowane na rozprawie oświadczenie wnioskodawcy „iż wie, że
w dokumentacji finansowej będącej w posiadaniu syndyka, znajdują się dokumenty
z I połowy 2011 roku”. Co prawda oświadczenie to zostało złożone po wydaniu przez Sąd Okręgowy wspomnianego postanowienia, niemniej jednak, nie zmienia to faktu,
że niemożliwym do zaakceptowania jest zawarty w uzasadnieniu tego postanowienia argument, iż „wnioskodawcy w zasadzie nie wskazali na uchybienia bądź nieścisłości w opinii biegłego, a jedynie na fakt, iż być może znajdują się jeszcze jakieś dokumenty, które być może mogą mieć wpływ na zmodyfikowanie wniosków zawartych w opinii biegłego. Dzieje się tak w sytuacji, gdy ani strony ani Sąd,
nie mają wiedzy, czy takie dokumenty istnieją, a tym samym jaka jest ich treść”.
Tego rodzaju teza, zdaniem Sądu odwoławczego, jest tak bezzasadna, że nawet zbędnym jest przekonywanie o takim jej charakterze. Niemniej jednak, wymagającym wyjaśnienia jest to, że wnioskodawca w istocie nie wskazał na „uchybienia bądź nieścisłości w opinii biegłego”, tyle tylko, że opinia ta, w aktualnym jej kształcie, dotknięta jest innym uchybieniem, a mianowicie jest niepełna. Zaakcentować jednocześnie należy, że taki jej charakter nie jest konsekwencją zaniechań,
czy też zaniedbań autora tej opinii, lecz następstwem braków dowodowych, których Sąd Okręgowy, pomimo istniejących ku temu możliwości, nie usunął. Abstrahując
od tych uwag, wypada jeszcze zauważyć, że biegły M. Z. złożył ustną uzupełniającą opinię na ostatniej rozprawie przeprowadzonej w niniejszej sprawie przez Sąd pierwszej instancji. Oznacza to więc, że możliwość złożenia przez strony ewentualnych wniosków nawiązujących do tej opinii, zmaterializowała się dopiero
na wspomnianej rozprawie. W tej sytuacji, kuriozalnie więc brzmi przywołany przez Sąd Okręgowy argument, że sformułowany na tej rozprawie wniosek o uzupełnienie opinii, w sposób oczywisty zmierza do przedłużenia postępowania.

Reasumując, należy więc w całej rozciągłości przyznać rację apelującym,
że materiał dowodowy zgromadzony przez Sąd Okręgowy nie jest kompletny, a taki jego charakter powoduje, że rozstrzygnięcie wyrażone w zaskarżonym wyroku jawi się jako przedwczesne. W konsekwencji takiego stanu rzeczy, Sąd odwoławczy,
w oparciu o przepis art. 437 § 2 kpk, uchylił kwestionowane orzeczenie, przekazując sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.

Natomiast odnosząc się do opisanego w punkcie 8 apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego zarzutu obrazy art. 56 § 2 kpk w zw. z art. 49 § 1 kpk, wypada przypomnieć, że z opisu czynu zarzucanego A. Ł. wynika, że pokrzywdzonym jego działaniem miała być spółka (...), aktualnie występująca pod nazwą (...). A zatem, to właśnie jej, a nie H. M. i R. G., przysługuje, realizowane zresztą, prawo do występowania
w analizowanej sprawie w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Czyniąc tę uwagę, oczywiście nie sposób nie zauważyć, że wymienieni, poprzez swojego pełnomocnika, złożyli wnioski o dopuszczenie ich do udziału w sprawie jako oskarżycieli posiłkowych, zaś Sąd Okręgowy, pomimo, że nie nadał im takiego statusu, nie wydał postanowienia przewidzianego w art. 56 § 2 kpk. To ewidentne uchybienie nie miało jednak żadnego wpływu na treść zaskarżonego wyroku, jak i na możliwość oraz sposób realizacji uprawnień procesowych przysługujących wskazanemu w niniejszej sprawie pokrzywdzonemu.

Procedując w przedmiotowej sprawie po raz wtóry, Sąd Okręgowy obowiązany będzie uzyskać od syndyka masy upadłościowej spółki (...) dokumenty obrazujące jej stan finansowy w okresie od 1 stycznia 2011 r.
do 11 lipca 2011 r. Następnie, rolą Sądu będzie dopuszczenie oraz przeprowadzenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego M. Z., celem ustalenia wartości udziałów wyżej wymienionej spółki na dzień 11 lipca 2011 r. Innymi więc słowy, powinnością Sądu Okręgowego będzie uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy dane wynikające ze wspomnianych dokumentów mają, a jeśli tak, to jaki wpływ na określoną przez biegłego w opinii pisemnej wartość tych udziałów. Jeśli zaś chodzi
o pozostałe dowody, to Sąd pierwszej instancji może je przeprowadzić w sposób przewidziany w art. 442 § 2 kpk, chyba że wyniki postępowania zrodzą konieczność przeprowadzenia ich (wszystkich, bądź niektórych) w sposób bezpośredni. W toku ponownie prowadzonego procesu orzeczniczego, Sąd pierwszej instancji winien mieć również w polu widzenia te wszystkie uwagi, które zostały sformułowane
w apelacjach, a które to nie były, bo ze względu na swój przedwczesny charakter,
nie mogły być przedmiotem analizy w trakcie obecnie przeprowadzonego postępowania odwoławczego.

Stanisław Kucharczyk Piotr Brodniak Andrzej Mania