Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 maja 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Andrzej Olszewski (spr.)

Sędziowie: SA Stanisław Kucharczyk

SA Maciej Żelazowski

Protokolant: st. sekr. sądowy Karolina Pajewska

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Pyrzycach Anny Bartos

po rozpoznaniu w dniu 9 maja 2019 r. sprawy

M. P.

oskarżonego z art. 13 § 1 k.k. w zb. z art. 148 § 1 k.k. w zb. z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez obrońcę oskarżonego oraz prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie

z dnia 26 listopada 2018 r. sygn. akt III K 239/18

I.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych z VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

III.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 1/2 wydatków za postępowanie odwoławcze i wymierza mu 600 (sześćset) złotych opłaty za drugą instancję, a połową wydatków postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.

SSA Maciej Żelazowski SSA Andrzej Olszewski SSA Stanisław Kucharczyk

Sygn. akt II AKa 46/19

UZASADNIENIE

M. P. został oskarżony o to, że:

I.  w dniu 19.10.2017r., w mieszkaniu w D., działając w zamiarze bezpośrednim, usiłował pozbawić życia swojego ojca – T. P. w ten sposób, że uderzał pokrzywdzonego pięściami i co najmniej dwukrotnie z dużą siłą drewnianym wałkiem do ciasta po głowie, czym spowodował uszkodzenia ciała w.w. w postaci złamania przedniej lewej ściany zatoki czołowej z wpukleniem odłamów do światła zatoki oraz rany tłuczone okolicy czołowej lewej i ciemieniowo-potylicznej lewej, co z kolei skutkowało naruszeniem czynności narządów ciała pokrzywdzonego na okres powyżej 7 dni, przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia kary łącznej 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej za przestępstwo podobne z art. 207§1 kk i z art. 190 §1 kk, wyrokiem Sądu Rejonowego w Stargardzie Zamiejscowego, VII Wydziału Karnego w Pyrzycach z dnia 21.12.2011r., sygn.. akt VII K 630/10, którą to karę odbywał w okresie od 19.12.2013r. do 27.06.2014. i od 09.12.2016r. od dnia 02.09.2017r.

tj. o czyn z art. 13§1 kk w zw. z art. 148§1 kk w zb. z art. 157§1 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64§1 kk,

II.  w tym samym miejscu i czasie jak w pkt 1, groził T. P. pozbawieniem życia, a groźby te wzbudziły u pokrzywdzonego uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione, przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia kary łącznej 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej za przestępstwo podobne z art. 207§1 kk i z art. 190§1 kk, wyrokiem Sądu Rejonowego w Stargardzie Zamiejscowego, VII Wydziału Karnego w Pyrzycach z dnia 21.12.2011r., sygn. akt VII K 630/10, którą to karę odbywał w okresie od 19.12.2013r. do 27.06.2014r. i od 09.12.2016r. do dnia 02.09.2017r.,

tj. o czyn z art. 190§1 kk w zw. z art. 64§1 kk.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 26 listopada 2018r. orzeczono:

„1. uznaje oskarżonego za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku przyjmując, iż oskarżony działał z zamiarem ewentualnym i za to przestępstwo na podstawie art. 14 § 1 kk w zw. z art. 148 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 13 (trzynastu) lat pozbawienia wolności;

2. uznaje oskarżonego za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku i za to przestępstwo na podstawie art. 190 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk wymierza mu karę 1 (roku) pobawienia wolności;

3. na podstawie art. 85 § 1 kk w zw. z art. 86 § 1 kk orzeka wobec M. P. karę łączną 13 (trzynastu) lat pozbawienia wolności;

4. na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet kary pozbawienia wolności zalicza okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 20 października 2017 roku, godzina 11:50;

5. na podstawie art. 44 § 2 kk orzeka przepadek drewnianego wałka do ciasta;
6. na podstawie art. 627 kpk zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe i wymierza mu opłatę w wysokości 600 (sześciuset) złotych;

7. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata M. K. kwotę 1033,20 (jeden tysiąc trzydzieści trzy złote i dwadzieścia groszy), w tym należny podatek VAT.”

Powyższy wyrok zaskarżył obrońca oskarżonego, który zarzucił:

„- obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 kpk skutkującą błędnym ustaleniem stanu faktycznego poprzez konstatację, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy daje podstawę do uznania, iż oskarżony działał z zamiarem ewentualnym usiłowania zabójstwa, podczas gdy istotne wątpliwości w zakresie popełnienia tego czynu, których nie da się obiektywnie usunąć, winny być rozstrzygnięte na korzyść oskarżonego;

- błąd w ustaleniach faktycznych mający istotny wpływ na treść orzeczenia, polegający na kategorycznym stwierdzeniu, że zachowanie oskarżonego nie było podjęte w ramach obrony koniecznej, podczas gdy na taki przebieg zdarzeń wskazują wyjaśnienia samego oskarżonego, jak i zeznania świadka A. P.;

- błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść rozstrzygnięcia a polegający na tym, iż to oskarżony pierwszy zaatakował pokrzywdzonego, podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał nie daje podstaw do takiego twierdzenia;

- błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść zaskarżonego wyroku, że pokrzywdzony był osobą słabszą i bezbronną, w sytuacji gdy uderzył oskarżonego w tył głowy z taką siłą że spowodował u M. P. poważne obrażenia w postaci rozciętej głowy i stłuczeń;

- naruszenie przepisów postępowania mających wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 kpk w zw. z art. 110 kpk poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów wyrażające się w uznaniu zeznań pokrzywdzonego T. P. jako wiarygodnych, logicznych i wewnętrznie spójnych, podczas gdy przedstawiana przez niego wersja zdarzeń nie była konsekwentna zwłaszcza co do przebiegu zdarzenia, a także rzekomych gróźb karalnych wypowiedzianych pod jego adresem przez oskarżonego;

- błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść zaskarżonego wyroku polegający na uznaniu, iż oskarżony M. P. notorycznie stosował przemóc fizyczną w stosunku do pokrzywdzonego, w sytuacji gdy to twierdzenie pozostaje w sprzeczności ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.”

Podnosząc powyższe zarzuty, skarżący wniósł o :

„1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu;

ewentualnie

2. uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego
rozpoznania.”

Niniejszy wyrok, w zakresie orzeczenia o karze wymierzonej za czyn z art. 148 § 1 kk, na niekorzyść oskarżonego, zaskarżył także prokurator. Ponieważ nie złożył wniosku o jego uzasadnienie w trybie art. 457 § 2 k.p.k., nie ma potrzeby przedstawiania zarzutów tej apelacji i ustosunkowywania się do niej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy przeprowadził postępowanie dowodowe w niezbędnym zakresie, a następnie ocenił zebrane w sprawie dowody. Słusznie wskazał na konsekwentne i logiczne zeznania pokrzywdzonego ( nie licząc niewielkich różnic ).

W niniejszej sprawie brak jest jakichkolwiek argumentów przemawiających za uznaniem, że ojciec oskarżonego celowo go obciąża. Ocena zeznań tego świadka, przedstawiona na stronie 7-8, uwzględnia wszystkie wymogi stawiane w art. 7 k.p.k., i nie sposób jej uznać za dowolną. Sąd Apelacyjny w pełni ją akceptuje i do niej się odwołuje.

Również ocena wyjaśnień oskarżonego, jak i zeznań A. P., dokonana przez sąd rozstrzygający, zasługuje na uwzględnienie. Słusznie zwrócono uwagę na ich zmienność. Ponadto, przedstawiona w apelacji teza, iż oskarżony działał w ramach obrony koniecznej, nie znajduje żadnego uzasadnienia. Przeczą jej nie tylko zeznania poszkodowanego, ale także dokumentacja medyczna i opinia sądowo-lekarska. T. P., sam sobie nie zadał ciosów powodujących obrażenia twarzo-czaszki, nie mogły one również powstać na skutek upadku.

Ponadto, oskarżony logicznie nie wyjaśnił, dlaczego po zdarzeniu umył drewniany wałek i opuścił dom, zabierając ten przedmiot ze sobą. To również przemawia za uznaniem, że oskarżony użył opisanego przedmiotu i tak się zachowując po zdarzeniu – dążył do usunięcia dowodów mogących przemawiać na jego niekorzyść.

Sąd Okręgowy ocenił wszystkie istotne w sprawie dowody, a następnie powiązał je w logiczną całość. Sąd Apelacyjny nie dopatrzył się żądnych błędów w tej ocenie. Tym samym, apelacja obrońcy stanowi jedynie, nie popartą odpowiednimi argumentami, polemikę z oceną sądu I instancji. Skoro dokonana ocena dowodów zasługuje na uwzględnienie, tym samym ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego, i to w zakresie obu przestępstw przypisanych oskarżonemu, są prawidłowe.

Odnosząc się ponownie do tezy obrońcy o tzw. obronie koniecznej, należy zaznaczyć, że oskarżony nigdy przekonywująco nie wyjaśnił w jaki sposób ojciec doznał poważnych obrażeń twarzy, w tym złamań kości. Natomiast poszkodowany od początku opisywał w jaki sposób doszło do drobnych obrażeń tyłu głowy oskarżonego. Zresztą, i w tym zakresie logicznie wypowiedział się Sąd Okręgowy
( por. strona 13 uzasadnienia ).

Nie budzi również wątpliwości kwalifikacja prawna czynów przypisanych M. P., w szczególności uznanie, że działał on z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia swojego ojca. I w tym zakresie wypowiedział się sąd rozstrzygający. Nie sposób uznać, że oskarżony, zadając co najmniej dwa ciosy twardym narzędziem, nie godził się z tym, iż może spowodować śmierć swojego ojca. Tym bardziej, że ciosy były zadane z dużą siłą, bo doszło do złamania kości, w ważną część ciała ( twarz ), a po zdarzeniu oskarżony nie interesował się losem poszkodowanego tylko szybko opuścił dom. Wszystko to dostrzegł Sąd Okręgowy i w odpowiedni sposób ocenił ( vide strona 10-11 uzasadnienia ).

W świetle powyższych ustaleń faktycznych, wymiar kar jednostkowych, jak i kary łącznej pozbawienia wolności nie razi swoją surowością. Działanie pod wpływem alkoholu, wobec osoby bliskiej, z dużą brutalnością i w ramach powrotu do przestępstwa przemawiało za orzeczeniem odpowiednio wysokiej kary. I tylko dzięki temu, że pokrzywdzony przeżył, można było odstąpić od wymierzenia kary szczególnej 25 lat pozbawienia wolności albo w górnej granicy podstawowego zagrożenia.

Tak oceniając, Sąd Apelacyjny nie znalazł żadnych podstaw do ingerencji w treść zaskarżonego wyroku. Dlatego apelację obrońcy uznano za bezzasadną.

Orzeczenie o wydatkach za postępowanie odwoławcze znajduje swoje uzasadnienie w art. 636 § 2 w zw. z art. 633 k.p.k., a o opłacie za drugą instancję – w art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy z 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych ( Dz. U z 1983 r., poz. 223 z późniejszymi zmianami ).

SSA Maciej Żelazowski SSA Andrzej Olszewski SSA Stanisław Kucharczyk