Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II AKa 52/24 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny w Szczecinie z 2024-10-23

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 52/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

3

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 30 października 2023r. w sprawie o sygn. III K 223/22.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Nr karty

2.1.1.1.

P. K.

K. K.

Istnienie konfliktu pomiędzy oskarżonymi a pokrzywdzonym D. K. (1) oraz pomiędzy D. K. (1) a partnerką P. K.N. A., przejawem czego są toczące się w sprawach pokrzywdzonego oraz N. A. postępowania karne i cywilne.

- kopie wyroku Sądu Rejonowego w Kamieniu Pomorskim w sprawie o sygn. II K 444/22, Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże w S. w sprawie o sygn. VIK 144/22, z uzasadnieniem, II K Sądu Okręgowego w Szczecinie w sprawie o sygn. IVK Ka 542/24.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

---

---

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Dowody z dokumentów wymienionych w części 2.1.1.1.

Wymienione powyżej dowody
z dokumentów, sąd apelacyjny uznał za wiarygodne. Wskazują one na konflikt pomiędzy byłymi partnerami D. K. (1) i N. A., w który zaangażowani pośrednio są obaj oskarżeni. Konflikt i wzajemnie negatywne zachowania stron jest okolicznością bezsporną, ustaloną w prawidłowy sposób przez Sąd Okręgowy w Szczecinie orzekający w sprawie o sygn. III K 223/22.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---

---

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Apelacja obrońcy :

1. zarzut obrazy przepisów postępowania, mającej wpływ na rozstrzygnięcie zapadłe
w sprawie, to jest art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, sprzeczną
z zasadami logiki i doświadczenia życiowego,
w szczególności - zeznań pokrzywdzonego
i nadanie im waloru wiarygodności w części,
w sytuacji, gdy złożone przez pokrzywdzonego zeznania były niespójne (pokrzywdzony zmieniał przedstawioną przez siebie wersje zdarzeń), oraz oczywiście nieprawdziwe podczas dalszych zeznań;

2. zarzut obrazy przepisów postępowania karnego, to jest art. 7 k.p.k. i art. 4 k.p.k. mającej wpływ na treść orzeczenia i polegającej na dokonaniu dowolnej a nie swobodnej ocenie zebranego materiału dowodowego,
a w konsekwencji ocenę bez uwzględnienia ujawnionych w toku postępowania wszelkich okoliczności oraz naruszenie zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy
i doświadczenia życiowego poprzez uznanie, że przyczyną powstania krwiaka podtwardówkowego było pobicie pokrzywdzonego w dniu 25 marca 2021r., podczas gdy:

- biegły sądowy prof. M. P. stwierdził, że w jego opinii niemożliwe jest stwierdzenie z pełną dokładnością, kiedy krwiak zaczął powstawać, ponadto biegły nie wykluczył możliwości, że krwiak mógł pojawić się przed zdarzeniami z dnia 25 marca 2021r.

- według biegłego prof. M. P. narzędziem zdolnym wywołać obrażenia, które mogłyby spowodować krwiaka jest ludzka pięść, względnie obuta noga, a w toku postępowania dowodowego ponad wszelką wątpliwości ustalono, że pokrzywdzony był uderzany otwarta dłonią,

- opinia biegłego prof. M. P., na której swoje orzeczenie oparł sąd prowadzi do ujawnienia niedających się usunąć wątpliwości w zakresie czasu i okoliczności powstania obrażeń ciała u pokrzywdzonego w postaci krwiaka podtwardówkowego, które sąd winien rozstrzygać na korzyść oskarżonego,
a w konsekwencji uniewinnić go od popełnienia zarzucanego mu czynu.

3. zarzut obrazy przepisu postępowania mającej wpływ na treść zapadłego orzeczenia, to jest art. 424 §1 pkt.1 k.p.k., polegającej na pominięciu w pisemnym uzasadnieniu orzeczenia wskazania okoliczności przemawiających za przyjęciem „umyślności” w zachowaniu oskarżonego
i wykazaniu, jakie w tym zakresie sąd fakty uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach
i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych.

Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego:

zarzut naruszenia przepisów postępowania, mającego wpływ na treść orzeczenia, to jest art. 7 k.p.k. poprzez błędną ocenę dowodów
w postaci:

wyjaśnień oskarżonych;

zeznań D. K. (1)

zeznań N. A.;

opinii biegłego sądowego M. P.,

konsekwencją czego jest:

- uznanie, że oskarżeni nie popełnili czynu
w zamiarze ewentualnym, gdyż nie mogli spodziewać się wystąpienia ciężkich obrażeń ciała,

- ustalenie, że D. K. (1) przyczynił się do zaistnienia zdarzenia;

- oskarżeni przyszli do mieszkania N. A. w celu usunięcia z niego D. K. (1),

- ustalenie, że D. K. (1) przebywał
w mieszkaniu bez zgody N. A.;

- ustalenie, że D. K. (1) nie dokonał pożyczki dla N. A.,

- ustalenie, że D. K. (1) zabrał telefon N. A.,

- ustalenie, że uderzenie głową D. K. (1) o blat stołu było jednokrotne,
a pokrzywdzony nie został uderzony zaraz po wejściu oskarżonych do mieszkania oraz iż nie utracił w trakcie zdarzenia przytomności oraz nie został na niego oddany przez oskarżonego mocz,

- ustalenie, że D. K. (1) przysyłał nieznane osoby pod dom oskarżonych,

- ustalenie, iż to P. K. wynajął mieszkanie, w którym zamieszkiwała N. A., - ustalenie, iż D. K. (1) obraził na korytarzu sądu oskarżonego P. K.,

- uznanie, że zeznania D. K. (1)
w części rozbieżne, a tym samym należy dać mu wiarę tylko w części,

- ustalenie, że z opinii biegłego M. P. wynika, iż wynikający z pobicia przez oskarżonych skutek w postaci powstania krwiaka jest atypowy, podczas gdy należycie oceniony materiał dowodowy prowadzi do wniosków przeciwnych, co doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych, skutkującym ustaleniem, iż oskarżeni nie ponoszą odpowiedzialności za spowodowanie
u D. K. (1) ciężkiego uszkodzenia ciała w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, gdyż nie można im przypisać winy
w zamiarze ewentualnym.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy, rozpoznając apelację obrońcy i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, podważających sposób procedowania i wnioskowania o zgromadzonych dowodach, łącznie odniósł się do zarzutów, związanych z naruszeniem przepisów art. 7 k.p.k., art. 4 k.p.k. i art. 424 § 1 k.p.k.

Wnikliwa analiza sposobu procedowania, a także lektura pisemnych motywów wyroku wskazują, iż sąd pierwszej instancji w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie,
a zgromadzone dowody poddał pełnej i wszechstronnej ocenie, zgodnej z regułami określonymi art. 7 k.p.k., wyciągając z nich trafne wnioski. Co istotne, wbrew zapatrywaniom obrońcy w sprawie niniejszej nie doszło do naruszenia art. 424 § 1 k.p.k.

W przekonaniu sądu apelacyjnego, zarzuty naruszenia przepisów postępowania, w tym zasady swobodnej oceny dowodów są całkowicie bezpodstawne. Nie mają racji skarżący, podnosząc, że sąd w sposób nielogiczny i sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego ocenił zgromadzony materiał dowodowy. Wręcz przeciwnie, sąd właściwie odniósł się do zeznań pokrzywdzonego, które rzeczywiście cechowały się zmiennością, co jednak nie oznacza, że są one, tak jak podaje obrona, niewiarygodne. Zdaniem sądu odwoławczego, apelacja obrońcy całkowicie mija się z prawdą, przy czym zauważyć trzeba, że obrona
w sposób ewidentnie wybiórczy ocenia dowody, np. dowód z protokołu pierwszych oględzin lekarskich pokrzywdzonego, który wszakże musi być analizowany w kontekście późniejszego stanu zdrowia pokrzywdzonego, zwłaszcza faktu ujawnienia krwiaka podtwardówkowego i związanej z tym dokumentacji medycznej, jak również w nawiązaniu do dokumentacji fotograficznej, obrazującej wygląd D. K. (1) po zdarzeniu.

Ustalając przebieg zdarzeń, jak również ich podłoże, sąd meriti prawidłowo uznał, że zeznania D. K. (1) jedynie częściowo są wiarygodne. Sąd ten zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, zważył na spór, jakie istnieje pomiędzy P. K. a D. K. (1), u podstaw którego leży zaangażowanie obu mężczyzn w relację z N. A., byłą partnerką pokrzywdzonego i aktualną partnerką wskazanego oskarżonego, która w trakcie trwania nowego związku utrzymywała bliskie relacje z pokrzywdzonym. W konflikt ten został zaangażowany brat oskarżonego – K. K., który niewątpliwie brał udział w pobiciu D. K. (1). Co więcej, konflikt ten był widoczny w toku całego postępowania, w tym na rozprawie i właściwie sąd przyjął, że D. K. (1) obrażał jednego z oskarżonych.

Kontekst sytuacyjny zdarzeń, przedstawiony tak przez pokrzywdzonego, jak
i oskarżonego P. K. oraz N. A., dobitnie wręcz wskazuje na to, że każda z tych osób dąży do przedstawienia korzystnych dla siebie faktów, pomijając swoje, momentami negatywne zachowania. D. K. (1), wbrew temu, co podnosi jego pełnomocnik, był ewidentnie wrogo nastawiony do oskarżonych, co im bezpośrednio, jak
i przy pomocy komunikatorów przekazywał. Nie ma przy tym wątpliwości, że w ramach tego nastawienia, pokrzywdzony wysyłał w miejsce zamieszkania K. K. inne osoby, deprecjonował P. K., a także groził mu. Taka sama była postawa P. K. względem pokrzywdzonego. Skutkiem tego były zdarzenia z dnia 25 marca 2021 r., racjonalnie opisane przez pokrzywdzonego w jego początkowych zeznaniach. Zważywszy na relację osoby całkowicie postronnej, a mianowicie świadka B. Ł. (1), do biura której D. K. (1) uciekł tuż po pobiciu, nie można podważyć tego, że oskarżeni nie przyjechali do mieszkania zajmowanego przez N. A., celem pokojowego załatwienia sprawy i spokojnego usunięcia pokrzywdzonego. Świadek B. Ł. (2) zgodnie z prawdą opisała zapamiętane okoliczności, a sąd prawidłowo ocenił jej depozycje. Podkreślić trzeba, że świadek, której wiarygodność bezskutecznie kwestionuje obrona, nie miała żadnego interesu, aby kłamać na temat tego, co pokrzywdzony mówił,
w jakim stanie był i jak zachowywał się. Zeznania świadka Ł., a dodatkowo D. O. (a pośrednio i M. T., A. J. (1), D. K. (3), C. M., G. S. i S. R.) pozwoliły sądowi I instancji, na właściwą ocenę twierdzeń D. K. (1). Tym samym nie ma racji obrońca, twierdząc, że całe zeznania D. K. (1) są niespójne, nielogiczne i sprzeczne z innymi dowodami.

Sąd I instancji prawidłowo przyjął, że po tym, gdy N. A. wezwała na pomoc P. K., ten ostatni wraz z bratem wszedł do mieszkania, w którym znajdował się D. K. (1), następnie oskarżeni zaatakowali pokrzywdzonego w sposób ustalony przez sąd, w tym przy użyciu gazu. Nie ma powodów do podważenia ustalenia, iż oskarżeni bili pokrzywdzonego, zadawali ciosy dłońmi, w tym otwartymi, posadzili go na krześle,
a następnie dalej uderzali go rękoma w okolice potylicy oraz raz został on uderzony głową
o blat szafki kuchennej. Oskarżeni działali razem i co istotne, zdawali sobie sprawę
z siły i umiejscowienia ciosów, o czym świadczy fakt, że K. K. mówił do brata, aby nie bił pokrzywdzonego po twarzy, bo będą ślady. Tak ustalony stan faktyczny, wynika wprost z zestawienia zeznań pokrzywdzonego, wyjaśnień P. K., zeznań B. Ł. (2), dokumentacji fotograficznej oraz opinii z zakresu medycyny sądowej.

W ocenie sądu odwoławczego, rację ma obrońca podnosząc, że zeznania D. K. (1) zmieniały się, co w swej apelacji bagatelizuje pełnomocnik pokrzywdzonego. Ewidentne wszakże jest, że D. K. (1) na poszczególnych etapach postępowania, do przebiegu zdarzenia dodawał szczegóły, kwintesencją czego było jego stwierdzenie z rozprawy, że oskarżeni oddali na niego mocz i kilkakrotnie uderzali jego głową o blat, co wszakże nie było prawdą. Ustalając stan faktyczny sprawy, sąd meriti racjonalnie podszedł do modyfikacji zeznań pokrzywdzonego, prawidłowo uznając, że jedynie częściowo zasługują one na miano wiarygodnych. Nie ma przy tym potrzeby powielania szczegółowych zapatrywań sądu
I instancji, wskazanych na stronie od 8 do 10 uzasadnienia, które sąd odwoławczy w całości podziela. Prawdą jest, że każda ze stron konfliktu podawała korzystane dla siebie okoliczności, pomijając, bagatelizując, czy nawet kłamiąc na temat tych, które mogłyby być poczytane na ich niekorzyść. Nie oznacza to jednak, że w sprawie niniejszej nie można ustalić rzeczywistego przebiegu zdarzeń, o czym w sposób przekonywujący napisał sąd I instancji, wnikliwie odnosząc się do kwestii tego, że zeznania pokrzywdzonego, zamiast z upływem czasu stawać się mniej szczegółowe, były wzbogacane, opatrywane coraz to bardziej drastycznymi elementami, w tym dotyczącymi doprowadzenia go do utraty przytomności, kilkukrotnego uderzania jego głową o blat, czy wreszcie oddania moczu na niego. Rację ma sąd, uznając, że zdarzenie nie przebiegało w tak drastyczny sposób, o jakim z biegiem czasu zeznaje D. K. (1), o czym świadczy chociażby wygląd pokrzywdzonego po tym, gdy uciekł do sąsiedniego biura a także później, do momentu, gdy pod budynkiem wiedzieli go policjanci.

Mając na względzie powyższe, wbrew zapatrywaniom skarżących uznać trzeba, że sąd meriti prawidłowo ocenił zeznania pokrzywdzonego, uznając, że wiarygodne są jego pierwsze, spontaniczne relacje, złożone bezpośrednio po zdarzeniu, niejako „na gorąco”, bez możliwości dokładnego przemyślenia i ustalenia taktyki procesowej. Z tych właśnie zeznań wynika, że oskarżeni nieprzypadkowo znaleźli się w mieszkaniu, w którym D. K. (1) przebywał bezprawnie. Obaj oskarżeni weszli do mieszkania i ewidentne jest to, że ich wolą było usunięcie i to siłowe D. K. (1), co pośrednio wnioskować trzeba także
z zeznań N. A., która wszakże zainicjowała przybycie oskarżonych do mieszkania,
w którym wcześniej przebywała z byłym partnerem. Poza tym, nie kto inny, jak N. A. od samego pokrzywdzonego dowiedziała się, że został on pobity przez oskarżonych.

W rozpatrywanej sprawie, sąd I instancji, logicznie i rzetelnie wykazał, dlaczego wyjaśnienia obu oskarżonych nie mogą być uznane za zgodne z prawdą, jak również, z jakiego powodu zeznania D. K. (1) i N. A. tylko częściowo są wiarygodne. Znamienne jest to, że sama logika wydarzeń, wynikająca z ewidentnego konfliktu na tle związku z N. A., jej żądania opuszczenia przez pokrzywdzonego mieszkania, aż po wezwanie przez nią pomocy P. K. i okoliczność, że przybył on z bratem, w kontekście zeznań B. Ł. (2), D. O., A. J. (2), D. K. (3), C. M. oraz dokumentacji fotograficznej obrażeń pokrzywdzonego, wskazuje na słuszność sądowej oceny dowodów i prawidłowość ustaleń stanu faktycznego sprawy, w ramach którego oczywiste jest to, że wizyta oskarżonych i ich atak na pokrzywdzonego nie były zdarzeniami przypadkowymi, choć z drugiej strony, sposób ich działania, ustalony przez sąd, jak również tło konfliktu, uniemożliwiają wnioskowanie
o umyślnym działaniu zmierzającym do spowodowania ciężkich obrażeń ciała.

Jako całkowicie wyabstrahowane z rzeczywistości uznać należy stanowisko obrony, że sąd
I instancji nieprawidłowo ocenił zeznania K. B., opinię biegłego medyka sądowego i zeznania N. A., co do urazów, jakich pokrzywdzony miał doznać przed
i po dniu 25 marca 2021 r. oraz ich związków z powstaniem krwiaka. W tym zakresie sąd okręgowy prawidłowo ocenił zeznania zarówno K. B., jak i N. A.. Oczywiste jest to, że gdyby doszło do upadku pokrzywdzonego w czasie zjazdu na nartach, czy też upadku z konia, mógłby on doznać obrażeń głowy, o czym mówił biegły M. P., ale wszakże zdarzenia takie nie miały miejsca. Zeznania świadka B. budzą poważne wątpliwości. Świadek mówiła, że pokrzywdzony spadł w czasie zjazdu na nartach, przy czym w sprawie należy ustalić, że owszem, będąc w związku z P. K., N. A. spędzała czas z pokrzywdzonym, wyjeżdżając między innymi góry, co jednak nie oznacza, że pokrzywdzony podczas tego wyjazdu doznał jakiś obrażeń. Pokrzywdzony temu przeczy, a gdy zważy się, że wyjazd miał miejsce w trakcie trwania pandemii, gdy wyciągi narciarskie były zamknięte, co jest okolicznością notoryjną, twierdzenia zarówno K. B., jak i N. A. zostały słusznie zakwestionowane. Ponadto właściwie sąd I instancji podważył zeznania N. A., odnośnie upadku pokrzywdzonego z konia, czy też upadku ze schodów, a nadto rzekomego podejmowania przez niego działań samookaleczających. Jak zauważył sąd I instancji, upadek D. K. (1) ze schodów w dniu 10 kwietnia 2021 r. miał miejsce, ale w innych okolicznościach, aniżeli te, na które powołuje się obrona. Pokrzywdzony bowiem zsunął się ze schodów, nie uderzył się w głowę i co zatem idzie nie doznał obrażeń głowy, o czym mówili także świadkowie M. J. i A. J. (3), którzy nie zaobserwowali żadnych poważnych następstw tego upadku, a samo zdjęcie dołączone do akt sprawy, potwierdzające drobne uszkodzenie ręki, przemawia za wiarygodnością D. K. (1).

W tym miejscu stwierdzić trzeba, że ani obrońca, ani pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, nie mają racji, podważając, oczywiście z różnych przyczyn opinie z zakresu medycyny sądowej – to jest pisemną opinię Zakładu Medycyny Sądowej (...), oraz ustną opinię biegłego medyka prof. M. P.. Obrońca kwestionując te opinie, wskazuje na to, że nie mają one kategorycznego charakteru, biegły podaje różne mechanizmy powstania obrażeń i nie ma możliwości precyzyjnego stwierdzenia, kiedy powstał krwiak, co oznacza, że mógł on powstać na skutek uszkodzenia ciała, jakiego pokrzywdzony doznał po dniu 25 marca 2021r. Oczywiste jest to, że biegli
w pisemnej i ustnej opinii wskazali na różne możliwości powstania obrażeń, z powodu których pokrzywdzony został poddany operacji. Stanowisko profesora M. P., zaprezentowane na rozprawie, nie było kategoryczne, co jednak, nie dyskwalifikuje przedstawionej przez niego opinii. Wręcz przeciwnie, zważyć trzeba, że opiniowanie polega na tym, że biegły bazując na swej wiedzy i doświadczeniu, podaje wszelkie ewentualności, wskazując na prawdopodobne mechanizmy oraz skutki obrażeń (działań) i nie zajmuje kategorycznego stanowiska. Kategoryczne ustalenia stanowią bowiem element stanu faktycznego, a jego ustaleniem zajmuje się sąd, a nie biegły.

W rozpatrywanej sprawie opinie Zakładu Medycyny Sądowej oraz autorytetu, jakim jest profesor M. P., zostały przez sąd pierwszej instancji prawidłowo ocenione. Przedstawione w pisemnych motywach wyroku wnioskowanie sądu na temat tych dowodów z całą pewnością nie zawiera żadnych błędów. Dowody z opinii pisemnej Zakładu Medycyny Sądowej (...) oraz opinii ustnej przedstawionej na rozprawie przez profesora M. P., w sposób pełny, rzetelny i logiczny wyjaśniają okoliczności powstania krwiaka i jego konsekwencje. Ponadto, sąd prawidłowo odniósł się do prywatnej analizy, przedstawionej w toku postępowania przez obronę, wskazując na szereg powodów braku jej bezstronności oraz należytej staranności, z czym nie można dyskutować. Nie ma potrzeby powtarzania sprzeczności, na jakie sąd zwrócił uwagę, ale nie sposób pominąć stwierdzenia, które całkowicie dyskwalifikuje autora prywatnej analizy, który wszakże „sugerował przeprowadzenie badań psychiatrycznych pokrzywdzonego”, a to z etycznego punktu widzenia jest wręcz oburzające.

Sąd okręgowy, prawidłowo powiązał pobicie pokrzywdzonego w dniu 25 marca 2021r. przez oskarżonych, z powstaniem krwiaka podtwardówkowego. Krwiak ten rozwijał się powoli
i był atypowy. Podkreślenia wymaga to, na co uwagę zwraca profesor M. P.,
a mianowicie, iż ewentualne przyszłe incydenty (po samym pobiciu) mogły jedynie spowodować przyspieszenie powstania krwiaka, ale sam proces jego powstawania został już rozpoczęty. W świetle uznanych przez sąd za wiarygodne opinii, nie ma wątpliwości, że ewakuowany w dniu 12 maja 2021 r. krwiak był krwiakiem „starym”, rozwijającym się przez pewien czas, przy czym możliwe było jego pierwotne powstanie w dniu 25 marca 2021r., choć, oczywiste jest to, że jednoznaczne określenie czasu powstania krwiaka,
a w szczególności, czy było to w dniu 25 marca 2021 r., czy później jest niemożliwe, na czym skupia się obrona, pomijając to, że w sprawie nie można wykluczyć, że doszło do tzw. „dorzutu do krwiaka”, czyli kolejnego incydentu przyspieszającego jego rozwój. Skoro zatem krwiak powstał w mechanizmie akceleracji - gwałtownych przyspieszeń w obrębie głowy
w osi strzałkowej głowy, czyli w linii od tyłu do przodu lub od przodu do tyłu, wywołanych w sposób czynny (uderzeniami) lub bierny (upadkami), eliminując inne możliwe mechanizmy jego powstania, sąd meriti właściwie ustalił, że to na skutek pobicia, dokonanego dnia 25 marca 2021r przez oskarżonych, pokrzywdzony doznał obrażeń, skutkujących powstaniem krwiaka. Zajmując to stanowisko, sąd odwoławczy, w całości popiera zapatrywania sądu I instancji, który bardzo szczegółowo ocenił opinie medyków sądowych, a zestawiając je z zeznaniami świadków, dokumentacją fotograficzną oraz medyczną, dokonał ich pełnej i rzetelnej analizy.

Zatem odnosząc się do stanowiska obrońcy, co do wymowy wskazanych opinii medycznych, wystarczy odwołać się do rozważań sądu zawartych na stronie 12 i 13 uzasadnienia. Rozważania te są wynikiem prawidłowej, pełnej i logicznej analizy wszystkich dowodów, które zestawione z sobą, dały pewność tego, że oskarżeni, w dniu 25 marca 2021r. około godziny 15:30 w S. przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu, dokonali pobicia D. K. (1) poprzez zadawanie mu rękami licznych uderzeń
w głowę i szyję oraz uderzając co najmniej jednorazowo głową pokrzywdzonego o blat szafki kuchennej, w wyniku czego doznał on ciężkich obrażeń ciała w postaci pourazowego wieloczasowego krwotoku podtwardówkowego, to jest choroby realnie zagrażającej życiu. Sam nietypowy przebieg powstania krwiaka, wynikający z uszkodzenia nielicznych naczyń i powolnego wynaczynienia, w żadnej mierze nie podważa stanowiska sądu, że krwiak ten, mimo że został ujawniony maju 2021r. jest skutkiem działania oskarżonych. Uwagi obrońcy, że wobec nietypowego i bardzo rzadko spotykanego mechanizmu powstawania takiego krwiaka nie można powiązać go z działaniem oskarżonych, którzy nie znają procesów zachodzących w organizmie, nie mogą być w sprawie niniejszej uwzględnione. Oskarżeni bowiem, będąc osobami dojrzałymi i doświadczonymi życiowo, mogą i powinni zdawać sobie sprawę z tego, że nawet jednokrotne uderzenie głową o blat, czy też kilkukrotne uderzenia w tył głowy mogą doprowadzić do obrażeń wewnątrzczaszkowych, a te mogą rozwijać się przez dłuższy czas, czego dowodzi niniejsza spraw.

W kontekście zgromadzonych w sprawie dowodów, stwierdzić trzeba, że wyjaśnienia obu oskarżonych są całkowicie niewiarygodne, o czym sąd I instancji w sposób logiczny
i przekonywujący napisał w uzasadnieniu wyroku. Sąd meriti dokonał analizy zeznań pokrzywdzonego oraz pozostałych świadków, a także innych dowodów, wiążąc je ze sobą,
a dostrzegając elementy zbieżne oraz nieścisłości i sprzeczności, wskazał, dlaczego pierwsze stanowisko pokrzywdzonego przyjął za logiczne i wiarygodne oraz z jakich powodów podważył zapatrywania oskarżonych oraz zmienione na dalszym etapie przez D. K. (1) zeznania. Oceny tej nie podważają krytyczne uwagi apelujących, sprzeczne wszakże z całokształtem dowodów niniejszej sprawy.

Reasumując powyższe, sąd odwoławczy uznał, że w sprawie nie doszło do naruszenia przepisów postępowania, wymienionych w apelacji obrońcy a także naruszeń opisanych
w apelacji przeciwnej – pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego. W tym miejscu stwierdzić trzeba, że nie ma racji obrońca powołując się w uzasadnieniu apelacji na naruszenie in dubio pro reo. Domniemanie niewinności, określone w art. 5 § 1 k.p.k. w procesie karnym jest domniemaniem wzruszalnym, a więc takim, które może być i w niniejszej sprawie zostało, skutecznie obalone. Odnosząc się z kolei do zasady wyrażonej w art. 5 § 2 k.p.k., stwierdzić trzeba, że dla oceny, czy został naruszony zakaz in dubio pro reo nie są miarodajne wątpliwości zgłaszane przez stronę, ale jedynie to, czy orzekający w sprawie sąd rzeczywiście powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych lub wykładni prawa
i wobec braku możliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego, względnie to, czy w świetle realiów konkretnej sprawy wątpliwości takie powinien powziąć. Powyższe wątpliwości dotyczyć mogą m.in. sytuacji, gdy z zebranego materiału dowodowego wynikają różne wersje i żadnej z nich nie daje się wyeliminować drogą dostępnej weryfikacji. Nie należą do nich natomiast wątpliwości związane z problemem oceny dowodów, a więc tego, który z wzajemnie sprzecznych dowodów zasługuje na wiarę, a który tego waloru nie ma (por. m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22.12.2010r., II K.K. 308/10, LEX nr 686681). Taka sytuacja, która wymagałaby odwołania się do normy z art. 5 § 2 k.p.k. w niniejszej sprawie nie wystąpiła. Z pisemnych motywów zaskarżonego wyroku jasno wynika, że w zakresie oceny dowodów, sąd merytoryczny nie miał żadnych wątpliwości, których nie mógłby usunąć. Nadto z analizy akt sprawy nie wynika, iż wątpliwości tego rodzaju sąd ten winien był powziąć. Sąd okręgowy wprost podkreślił, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdza sprawstwo i winę obu oskarżonych. Sąd ten ocenił wszystkie dowody, logicznie uzasadnił, jakie dowody i dlaczego zyskały jego akceptację i stały się podstawą poczynionych – ze wszech miar trafnie - ustaleń faktycznych. Co więcej, prawidłowa jest również subsumpcja ustalonego stanu faktycznego na obowiązujące przepisy prawa karnego.

W rozpatrywanej sprawie, sąd okręgowy zgodnie z przepisem art. 4 k.p.k., dokonał wszechstronnej, odpowiadającej regułom z art. 7 k.p.k. oceny wszystkich zgromadzonych
w sprawie dowodów, czemu dał wyraz w pisemnych motywach wyroku, w których logicznie wykazał, dlaczego przyjął winę i sprawstwo oskarżonego. W sprawie niniejszej nie doszło również do naruszenia powołanego przez obrońcę przepisu art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. polegającego na pominięciu w pisemnym uzasadnieniu orzeczenia wskazania okoliczności przemawiających za przyjęciem „umyślności” w zachowaniu oskarżonego i wykazaniu, jakie w tym zakresie sąd fakty uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Z sytuacją taką nie mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Pisemne uzasadnienie skarżonego wyroku, dowodzi wprost, że sąd wskazał, na jakich dowodach się oparł, w tym również w zakresie umyślności działania (vide strona 15 uzasadnienia). W tym miejscu zważyć należy, że obecnie sąd, w zakresie ustaleń faktycznych i dowodów ma obowiązek w sposób zwięzły (art. 424 § 1 k.p.k.) wskazać, jakie fakty uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. W sprawie niniejszej nie zachodzi podnoszona przez obronę wadliwość uzasadnienia. W tym zakresie, niezależnie od uznania, że uzasadnienie spełnia wszelkie przewidziane prawem wymogi, sąd zauważa, że przedmiotem kontroli odwoławczej jest wyrok, a nie samo uzasadnienie. Sąd odwoławczy orzeka bowiem nie na podstawie sporządzonego uzasadnienia, ale na podstawie materiału dowodowego zebranego przez sąd pierwszej instancji (por. D. Świecki, Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany – art. 455 a k.p.k. – LEX 2024). Zadaniem sądu odwoławczego jest ocena wyroku, poprzez weryfikację stawianych zarzutów apelacyjnych. Dokonując tej oceny, mając na względzie sposób procedowania sądu I instancji i wnioski wysunięte przez ten sąd ze zgromadzonych dowodów, w tym w zakresie przyjęcia winy i sprawstwa, sąd II instancji bazuje nie tylko na samym uzasadnieniu, ale na całym rozstrzygnięciu. W tym zaś zakresie, odnośnie trafności rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego w Szczecinie w sprawie o sygn. II K 223/22, nie można mieć wątpliwości.

Wniosek

Wniosek apelacji obrońcy o uniewinnienie oskarżonych, względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sadowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Wniosek apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego o przyjęcie, że oskarżeni ponoszą odpowiedzialność za spowodowanie
u pokrzywdzonego ciężkiej choroby, realnie zagrażającej życiu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec braku podstaw do uwzględnienia zarzutów obu apelacji, w sprawie nie wchodzi
w rachubę uniewinnienie oskarżonych. Nie ma także podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Bezzasadny jest także wniosek o zmianę kwalifikacji prawnej przestępstwa przypisanego oskarżonym w punkcie I wyroku.

3.2.

Apelacja obrońcy :

1. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku poprzez:

- uznanie, że pokrzywdzony został złapany za włosy i jednokrotnie uderzony głową o blat kuchenny podczas gdy, na podstawie protokołu oględzin lekarskich nr (...)wraz z opinią wykonanego dzień po zdarzeniu należy stwierdzić, że obrażenia twarzy pokrzywdzonego powstały tylko i wyłącznie od uderzeń otwartą dłonią,

- uznanie na podstawie zeznań pokrzywdzonego, świadka B. Ł. (1), świadka D. O. użycia przeciwko pokrzywdzonemu gazu pieprzowego wchodząc do mieszkania, podczas gdy zdarzenie te nie znalazło poparcia w pozostałym materiale dowodowym,

- nieuwzględnienie zeznań K. B. w zakresie okoliczności upadku przez pokrzywdzonego z konia pomiędzy 25 marca 2021 r. a 12 maja 2021r., w sytuacji gdy jak zeznał biegły sądowy prof. M. P. takie zdarzenie mogło spowodować powstanie krwiaka podtwardówkowego,

- uznanie, że upadek ze schodów przez pokrzywdzonego w dniu 10 kwietnia 2021r. był jedynie zsunięciem się z kilku schodów, skutkiem, czego sąd błędnie uwzględnił zeznania pokrzywdzonego wsparte zeznaniami świadków, którzy powielali zasłyszaną od niego wersję o zsunięciu się z kilku schodów,

2. błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, tj. uznanie przez sąd I instancji, iż pomiędzy zdarzeniem z dnia 25 marca 2021 r. a stwierdzonym u pokrzywdzonego D. K. (1) krwiakiem wystąpił związek przyczynowo-skutkowy, w sytuacji gdy z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w szczególności opinii biegłego (opinia nie zawierała stwierdzeń kategorycznych), wynika, że stwierdzenie u pokrzywdzonego krwiaka nastąpiło w maju 2021 r., a więc dwa miesiące po zdarzeniu, co nie pozwala na przyjęcie, że jest on skutkiem zdarzenia z dnia 25 marca 2021 r.

Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego:

- błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na ustaleniu, że oskarżeni nie ponoszą odpowiedzialności za spowodowanie u D. K. (1) ciężkiego uszkodzenia ciała w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, gdyż nie można im przypisać winy w zamiarze ewentualnym.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sformułowane przez obrońcę zarzuty błędów w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, są bezzasadne. Tak samo, sąd odwoławczy ocenił zarzut pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego.

W rozpatrywanej sprawie, obrońcy jako pierwotny postawili zarzuty naruszenia przepisów postępowania, a jako wtórne powołali zarzuty błędu w ustaleniach faktycznych. Obrońca kwestionując ustalenia faktyczne co do winy i sprawstwa oskarżonych stwierdziła, że są one skutkiem obrazy przepisów postępowania, a z tym w niniejszej sprawie nie mamy do czynienia. Przyjęta przez obrońcę konstrukcja zarzutu z pkt 3 art. 438 k.p.k. jest zatem zbędna. Jeżeli bowiem uchybienie dotyczyć ma prawidłowości budowania podstawy dowodowej orzeczenia, czyli odnosi się do przepisów regulujących postępowanie dowodowe, to wystarczające jest postawienie zarzutu obrazy przepisów procesowych, gdyż zawsze następstwem błędów procesowych, np. pominięcia dowodów lub dokonania błędnej ich oceny, mogą być nieprawidłowe ustalenia faktyczne. Natomiast nie występuje odwrotna zależność, tzn. błędne ustalenia faktyczne nie mają negatywnego wpływu na sferę procesową w zakresie związanym z podstawą dowodową orzeczenia. Z dowodów wynikają bowiem określone fakty, natomiast błąd w ustaleniach faktycznych dotyczy sytuacji, gdy prawidłowa jest podstawa dowodowa, a tylko fakty zostały błędnie ustalone na podstawie tych dowodów (błędna podstawa faktyczna orzeczenia). (vide D. Ś. „Postępowanie odwoławcze w sprawach karnych. Komentarz. Orzecznictwo wyd. 2024. publ. LEX).

Błąd w ustaleniach faktycznych ( error facti) przyjętych za podstawę orzeczenia musi wynikać bądź to z niepełności postępowania dowodowego (tzw. błąd "braku"), bądź też
z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (błąd "dowolności"). Może on więc być wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub nieprzestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ocenie dowodów (art. 7), np. błąd logiczny w rozumowaniu, zlekceważenie niektórych dowodów, danie wiary dowodom nieprzekonującym, bezpodstawne pominięcie określonych twierdzeń dowodowych, oparcie się na faktach
w istocie nieudowodnionych itd. W orzecznictwie trafnie podnosi się, że zarzut ten jest słuszny tylko wówczas: "gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania", nie może on natomiast sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu (vide: SN z 24 marca 1975 r., II KR 355/74, OSNPG 9/1995, poz. 84). Zaznaczyć przy tym należy, że nie wystarczy powołanie się na możliwą, na gruncie zgromadzonego materiału dowodowego, inną aniżeli ustalona przez sąd pierwszej instancji wersję wydarzeń, ale konieczne jest wskazanie dowodów, które pominięto przy dokonywaniu ustaleń, bądź zasad, którym uchybiono przy ocenie poszczególnych dowodów.

W realiach przedmiotowej sprawy okoliczności wskazane przez sąd okręgowy w bardzo szczegółowym uzasadnieniu skarżonego wyroku dawały podstawy do ustalenia, iż P. K. i K. K. dopuścili się obu przypisanych im czynów. Jak powyżej wskazano, sąd okręgowy prawidłowo i wszechstronnie ocenił materiał dowodowy
i dokonał właściwych ustaleń faktycznych co do winy i sprawstwa oskarżonych. Nie ma potrzeby ponownego przywoływania argumentacji, jaką sąd odwoławczy przedstawił powyżej odnosząc się zarzutów naruszenia przepisów postępowania.

Wnioskowanie powyższe dotyczy także apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, który jako wtórny postawił zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, a te, jak powyżej wskazano, są słuszne, wynikają z prawidłowo przeprowadzonego postępowania dowodowego oraz właściwej oceny całokształtu materiału dowodowego sprawy.

Wniosek

Wniosek apelacji obrońcy o uniewinnienie oskarżonych, względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sadowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Wniosek apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego o przyjęcie, że oskarżeni ponoszą odpowiedzialność za spowodowanie u pokrzywdzonego ciężkiej choroby, realnie zagrażającej życiu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ze względu na to, że w sprawie nie doszło do błędów w ustaleniach faktycznych, wnioski obrony i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie mogą być uwzględnione.

3.3.

Apelacja obrońcy:

- zarzut obrazy prawa materialnego, to jest art. 158§2 kk poprzez uznanie, iż opis zdarzenia zaprezentowany przez pokrzywdzonego w jego pierwszych zeznaniach prowadzi do wniosku, iż doszło do narażenia w rozumieniu znamion tego przestępstwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W zakresie zarzutu apelacji obrońcy podnoszącego, że w sprawie doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego, to jest art. 158 § 2 k.k. poprzez przyjęcie narażania na powstanie ciężkich obrażeń ciała pokrzywdzonego, opisanych w punkcie drugim części skazującej wyroku, sąd odwoławczy uznał, że w żadnej mierze nie może on być uwzględniony. Obraza przepisów prawa materialnego, dotyczyć może kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu (art. 438 pkt 1 k.k.) lub wiązać się może obrazą przepisów prawa materialnego innego niż wskazany w pkt 1 (art. 438 pkt 1 a k.k.). Zaznaczyć w tym zakresie należy, że istota obrazy prawa materialnego polega na błędnym zastosowaniu lub niezastosowaniu przepisu tego prawa, gdy są to przepisy o charakterze stanowczym, tzn. nakazujące lub zakazujące stosowania przepisów prawa materialnego, a także wiązać się ona może z błędną wykładnią przepisu prawa. W pierwszym przypadku ma miejsce wówczas, gdy przepis prawa został prawidłowo zinterpretowany, ale wadliwie zastosowany. W drugim wypadku przepis został wadliwie odczytany co do normy w nim zawartej, czego następstwem było wadliwe jego zastosowanie. W razie błędnej wykładni prawa zarzut odwoławczy sprowadza się do twierdzenia skarżącego, że treść przepisu prawa materialnego rozumiana (interpretowana) w określony sposób powinna doprowadzić do zastosowania lub niezastosowania określonej normy prawnej. W wypadku kwestionowania prawidłowości przyjętej kwalifikacji prawnej czynu zarzut obrazy prawa materialnego podważa dokonaną przez sąd wykładnię znamion strony przedmiotowej lub podmiotowej przypisanego przestępstwa. Przy tej podstawie odwoławczej, jeżeli zdaniem skarżącego sąd powinien przyjąć inną podstawę materialnoprawną wydanego orzeczenia, np. zakwalifikować czyn
z innego przepisu części szczególnej kodeksu karnego, to w zarzucie odwoławczym należy najpierw wskazać przepis, który został wadliwie przez sąd zastosowany, a dopiero w dalszej jego części wskazać przepis, który powinien zostać zastosowany. Zasadą jest także to, że zarzut naruszenia prawa materialnego można skutecznie postawić jedynie wtedy, gdy skarżący nie kwestionuje ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, a wyłącznie podważa trafność oceny prawnej czynu poddanego subsumcji ustalonych faktów pod dany przepis prawa materialnego (albo też nie zgadza się z dokonaną przez sąd wykładnią tego przepisu).

Oskarżonym zarzucono popełnienie dwóch przestępstw: z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zb. z art. 158 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz z art. 190 § 1 k.k. Kwalifikacja drugiego z przestępstw nie była kwestionowana. Obrona zakwestionowała przyjętą przez sąd kwalifikację z art. 158 § 2 k.k., ale zaprezentowane w tym zakresie stanowisko ni jak ma się do prawidłowych ustaleń faktycznych sprawy. Zdaniem sądu odwoławczego, nie ma również racji pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, który wprawdzie nie formułuje zarzutu naruszenia prawa materialnego, ale kwestionując ustalenia faktyczne, podważa również kwalifikację prawną pierwszego z czynów opisanych w części dyspozytywnej wyroku.

Istota zarzutu apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego wskazuje, że kwestionując prawidłowość oceny dowodów i dokonanych na ich podstawie ustaleń faktycznych, dąży do wykazania, że pokrzywdzony relacjonował zgodnie z prawdą, a jego zeznania dowodzą, iż przyjęta przez sąd I instancji zmieniona kwalifikacja prawna pierwszego z zarzutów jest niewłaściwa. W ocenie sądu II instancji, takie wnioskowanie jest błędne. Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego twierdzi, że oskarżeni uderzając pokrzywdzonego mogli i powinni przewidzieć konsekwencje swojego działania, czy też przewidując możliwość popełnienia przestępstwa, to jest spowodowania ciężkich, zagrażających życiu obrażeń, godzili się na to. W tym zakresie jednak, w całej rozciągłości należy przychylić się do słusznych zapatrywań sądu I instancji, który umyślność działania odniósł do pobicia pokrzywdzonego w ustalony sposób i powstania, obrażeń, które doprowadziły do wystąpienia bardzo rzadko spotykanego krwiaka (vide rozważania ze strony 15 uzasadnienia) uznając, że nie można precyzyjnie ustalić, który z ciosów i przez kogo zadany doprowadził do powstania uszkodzeń, których konsekwencją było powstanie krwiaka podtwardówkowego.

Dokonana zatem przez sąd I instancji subsumpcja stanu faktycznego na obowiązujące normy prawne jest, w przekonaniu sądu apelacyjnego, prawidłowa. Sąd nie ma wątpliwości, że
w przypadku D. K. (1) nastąpił skutek, o jakim mowa w art. 156 § 1 pkt 2 k.p.k.
w postaci choroby realnie zagrażającej życiu. Nie oznacza to jednak, że oskarżeni ponoszą odpowiedzialność za spowodowanie tego skutku. Jak słusznie wskazał sąd okręgowy, dla przypisania oskarżonym odpowiedzialności z tego przepisu konieczne byłoby wykazanie, że obejmowali swoim zamiarem, bezpośrednim lub co najmniej ewentualnym, spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Tego w sprawie niniejszej nie sposób ustalić. Owszem oskarżeni razem udali się do mieszkania, w którym bezprawnie przebywał pokrzywdzony, ale nie ma dowodu, który ponad wszelką wątpliwość wskazywałby, że idąc tam, chociażby przewidywali oni, iż doprowadzą do powstania u D. K. (1) ciężkich obrażeń ciała. Nie czynili w tym zakresie żadnych uzgodnień, ani przygotowań. Ponadto, w ramach ustalonego stanu faktycznego, nie można określić, który z ciosów doprowadził do powstania jakich obrażeń, jak również, który z oskarżonych cios (ciosy) wyprowadził. Nie ma także możliwości wnioskowania o tym, że jeden ze sprawców (nie wiadomo który) zadał cios
w głowę, mając zamiar bezpośredni (chociażby ewentualny) wyrządzenia ciężkich obrażeń, a drugi ze sprawców (także nie wiadomo który) akceptował zachowanie swojego towarzysza i chociażby przewidywał powstanie skutku z art. 156 § 1 pkt 2 k.k.

W sprawie niniejszej oskarżeni dokonali pobicia pokrzywdzonego, ale z uwagi na to, że nie można określić , które konkretnie uderzenie i przez którego oskarżonego zadane, doprowadziło do powstania urazu w postaci pourazowego wieloczasowego krwotoku podtwardówkowego, dlatego, ze względu na skutek, zachowanie oskarżonych musi zostać zakwalifikowane jako występek z art. 158 § 2 k.k.

Wniosek

Wniosek apelacji obrońcy o uniewinnienie oskarżonych, względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sadowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Wniosek apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego o przyjęcie, że oskarżeni ponoszą odpowiedzialność za spowodowanie u pokrzywdzonego ciężkiej choroby, realnie zagrażającej życiu, zgodnie z kwalifikacją przyjętą w zarzucie aktu oskarżenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd I instancji nie dopuścił się obrazy prawa materialnego, stąd wnioski apelacji obrońcy
i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie mogą być uwzględnione.

Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego:

- zarzut rażącej łagodność kar poprzez wymierzenie obu oskarżonym kar jednostkowych za czyn opisany w punkcie 2. zaskarżonego wyroku w wysokości 10 miesięcy pozbawienia wolności oraz kar jednostkowych za czyn 3. zaskarżonego wyroku w wysokości
3 miesięcy pozbawienia wolności,
a w konsekwencji rażącą łagodność kary łącznej w wymiarze po roku pozbawienia wolności
z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący po 3 lata oraz rażącą łagodność kary grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych po 200 zł każda stawka, podczas gdy uwzględniwszy motywację oskarżonych, sposób ich działania, brak skruchy i nieprzeproszenie D. K. (1) karą adekwatną będą kary jednostkowe i kara łączna pozbawienia wolności w ewidentnie wyższym wymiarze, w szczególności bez warunkowego zawieszenia ich wykonania.

Apelacja oskarżyciela publicznego:

Zarzut rażąco i niewspółmiernie łagodnych kar orzeczonych wobec obu oskarżonych
w stosunku do stopnia winy oraz społecznej szkodliwości zarzucanych im czynów, polegający na wymierzeniu im kary po
10 miesięcy pozbawienia wolności za popełnienie czynu z art. 158 § 2 k.k. oraz kary po 3 miesiące pozbawiania wolności za popełnienie czynu z art. 190 § 1 k.k. i wobec tego wymierzenie każdemu z nich na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. kar łącznych w wymiarze po roku pozbawienia wolności
z warunkowym zawieszeniem wykonania na okresy próby wynoszący 3 (trzy) lata, podczas gdy znaczny stopień społecznej szkodliwości przypisanych im czynów, cele zapobiegawcze
i wychowawcze, które kary mają osiągnąć
w stosunku do skazanych, a także wymagania co do społecznego oddziaływania sankcji karnej, jak również potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, przemawiają za wymierzeniem oskarżonym kar jednostkowych bezwzględnego pozbawienia wolności za przypisane im czyny oraz kary łącznej w wyższym wymiarze bez warunkowego zawieszenia jej wykonania na okres próby , które to w należyty sposób spełnią cel społecznego oddziaływania oraz zadania represyjno-wychowawcze wobec oskarżonych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zdaniem sądu odwoławczego, stopień winy i społecznej szkodliwości czynów, ich karygodności związana z agresywnym zachowaniem oskarżonych skierowanym wobec pokrzywdzonego, stosowanie agresji fizycznej oraz grożenie popełnieniem przestępstwa, uzasadniała orzeczenie wobec obu oskarżonych kar w wymiarach wskazanych
w zaskarżonym wyroku. Rację ma sąd I instancji, że wymierzone P. K. i K. K. kary jednostkowe i kary łączne pozbawienia wolności są sprawiedliwe, a ich dolegliwość nie przekracza stopnia winy. Są one adekwatne do stopnia społecznej szkodliwości czynów oraz biorą pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze kary w stosunku do sprawców, jak też potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Tym samym, nie sposób pozytywnie odnieść się do zapatrywań oskarżyciela posiłkowego i oskarżyciela publicznego o rażącej łagodności kar.

W orzecznictwie zgodnie wskazuje się, że rażąca niewspółmierność kary, uzasadniająca uwzględnienie zarzutu z art. 438 pkt 4 k.p.k. występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną). Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie ustalonych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że występuje wyraźna różnica między karą wymierzoną a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (por. m.in. wyroki SN: z 22 października 2007 r., LEX nr 569073; z 26 czerwca 2006 r., LEX nr 568924; z 30 czerwca 2009 r., OSNwSK 2009, poz. 1255). Kara rażąco łagodna lub rażąco surowa może być wynikiem bądź to nie dostrzeżenia występującej in concreto okoliczności istotnej z punktu widzenia dyrektywy wymiaru kary z art. 53 k.k. i nast. lub też nienadania im adekwatnej wagi. Oceniając współmierność kary w relacji do dyrektyw i okoliczności wyznaczających jej wymiar, nie wolno zapominać, że przepisy kodeksu karnego pozostawiają wymiar kary sędziowskiemu uznaniu, nakazując, aby mieściła się ona
w granicach przewidzianych przez ustawę.

Treść uzasadnienia zaskarżonego wyroku w części poświęconej karze, odzwierciedlająca
w proces decyzyjny sądu I instancji w tym zakresie, nie wskazuje zdaniem sądu apelacyjnego na wadliwe ustalenie okoliczności łagodzących, wadliwe nieuwzględnienie okoliczności obciążających, czy też "przeszacowanie" lub "niedoszacowanie" tychże okoliczności. Orzeczone wobec oskarżonych kary jednostkowe pozbawienia wolności, biorąc pod uwagę ustawowe zagrożenia (stosownie do art. 4 § 1 k.k. uwzględniające przepisy obowiązujące
w czasie bezprawnego działania), zostały wymierzone powyżej dolnego zagrożenia, co jednoznacznie wskazuje na to, że kary te są z jednej strony wyważone, a z drugiej odpowiadają one okolicznościom łagodzącym i obciążającym. Wbrew zapatrywaniom skarżących, tak ukształtowane kary oddają z jednej strony stopień ujemnych następstw zachowania oskarżonych, przyczynienie się pokrzywdzonego do zdarzenia, jego nastawienie do sprawców pobicia zarówno przed, jak i po jego dokonaniu, a nadto spełniają swoje funkcje w zakresie prewencji indywidualnej i społecznego oddziaływania kary.

Zdaniem sądu odwoławczego, nie ma racji pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, podnosząc, że sąd niewłaściwie przyjął na korzyść oskarżonych postawę i zachowanie pokrzywdzonego. Nikt nie kwestionuje tego, że D. K. (1) została wyrządzona ogromna krzywda, za którą sprawcy powinni ponieść odpowiedzialność, ale nie sposób pominąć tego, że sam pokrzywdzony działał bezprawnie, nie chciał opuścić mieszkania,
w jakim przebywał, pałał niechęcią do oskarżonych i niewłaściwie zachowywał się względem byłej partnerki. Zachowanie D. K. (1) związane z odmową opuszczenia mieszkania zajmowanego przez N. A., zainicjowało zajście. Okoliczności te wyważył w prawidłowy sposób sąd I instancji, uznając, że właściwą konsekwencją prawną zachowań oskarżonych są kary zbliżone do dolnych ustawowych granic. Za takim ustaleniem przemawia także fakt dotychczasowej niekaralności obu oskarżonych, pozytywnej postawy życiowej oraz tego, że ich działania były, oczywiście bezprawną, ale odpowiedzią na postawę D. K. (1) względem jego byłej partnerki. Oskarżeni zatem nie działali bez powodów, ani z niskich pobudek, wręcz przeciwnie, bazując na relacji N. A., chcieli udzielić jej pomocy i zmusić D. K. (1) do opuszczenia mieszkania. Cały kontekst sytuacyjny wydarzeń, to, że toczą się inne postępowania, obrazujące konflikt pomiędzy stronami, u podstaw którego leżą uczucia pokrzywdzonego i jednego z oskarżonych względem N. A., która niewątpliwie rozgrywa obu mężczyzn, przemawia za słusznością stanowiska sądu w zakresie wyboru i wymiaru kar.

Reasumując, sąd odwoławczy stwierdza, że przyjęte przez sąd okręgowy kary jednostkowe pozbawienia wolności nie rażą łagodnością. Przeciwnie są one właściwe z uwagi na sprawców oraz ze względu na konieczność kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, które winno być przekonane, że za przestępstwo trzeba ponieść odpowiedzialność karną, a wystąpienie przeciwko powszechnie obowiązującym normom prawnym i społecznym, jest nie tylko niewłaściwe, ale przede wszystkim karygodne .

Zważywszy na to, że wszystkie przypisane oskarżonym zaskarżonym wyrokiem czyny dotyczą przestępstw popełnionych w tym samym czasie, miejscu oraz okolicznościach sąd słusznie orzekł kary łączne po roku pozbawienia wolności. Kary te osiągną swe cele zapobiegawcze i wychowawcze, a nadto odpowiadają społecznemu poczuciu sprawiedliwości.

Sąd apelacyjny uznał również, że wobec P. K. i K. K. zachodzą wszystkie przesłanki przemawiające za warunkowym zawieszeniem wykonania kar. Cała niniejsza sprawa wskazuje, że oskarżeni dają gwarancję, tego, że pomimo zawieszenia wykonania kar, będą przestrzegać prawa i w przyszłości nie popełnią przestępstwa. Dodatkowo celowi temu służą orzeczone wobec oskarżonych grzywny, które w żadnej mierze nie mogą być uznane za łagodne, a także ustalone środki karne, zakazu zbliżania się do pokrzywdzonego (poza samymi sprawami urzędowymi). Wskazane środki karne, powinny zabezpieczyć pokrzywdzonego, przed ewentualnym niewłaściwym zachowaniem oskarżonych.

Wniosek

Apelacja p ełnomocnika oskarżyciela p osiłkowego:

wniosek o orzeczenie kar jednostkowych
i łącznych, w ewidentnie wyższym wymiarze, aniżeli przyjął sąd oraz bez warunkowego zawieszenia ich wykonania.

Apelacja oskarżyciela publicznego:

wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

- uchylenie rozstrzygnięć zawartych w pkt. 5 i 6 części dyspozytywnej wyroku,

- uchylenie rozstrzygnięcia o karach łącznych po roku pozbawienia wolności zawartego w pkt. 4 części dyspozytywnej wyroku,

- podwyższenie kary za czyn przypisany w pkt. 2 części dyspozytywnej wyroku z art. 158 § 2 k.k. P. K. i K. K. do 3 lat pozbawienia wolności,

- podwyższenie kary za czyn przypisany w pkt. 3 części dyspozytywnej wyroku z art. 190 § 1 kk P. K. i K. K. do 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- połączenie na podstawie art. 85 § 1 kk i art. 86 § 1 kk podwyższonych kar pozbawienia wolności i wymierzenie P. K. i K. K. kary łącznej w wymiarze po 3 lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- w pozostałym zaś zakresie o utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przedstawionych powyżej powodów, prawidłowo orzeczone wobec oskarżonych kary oraz środek karny uniemożliwiają wnioskowane zmiany rozstrzygnięcia.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

---

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

---

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 30 października 2023r. w sprawie o sygn. III K 223/22.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok jako słuszny, pozbawiony błędów, wydany po prawidłowym przeprowadzeniu postępowania i po dokonaniu właściwej oceny dowodów, podlega utrzymaniu.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

---

Zwięźle o powodach zmiany

---

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

---

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

---

5.3.1.4.1.

---

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

---

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

---

---

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Sąd zasądził od oskarżonych i oskarżyciela posiłkowego na rzecz Skarbu Państwa po 1/3 wydatków za postępowanie odwoławcze a 1/3 tych wydatków obciążył Skarb Państwa. Nadto sąd wymierzył opłaty za drugą instancję w wysokości po 2.180 zł od P. K. i K. K.. Oskarżycielowi posiłkowemu wymierzono opłatę w kwocie 240 złotych.

O wydatkach za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art. 636 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art.633 k.p.k., a o opłacie sądowej na podstawie art. 8 w zw. z art. 2 ust.1 pkt. 3 i ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych – wobec oskarżonych. Z kolei na podstawie art. 13 § 2 tej ustawy sąd odwoławczy wymierzył oskarżycielowi posiłkowemu opłatę w kwocie 240 zł.

7.  PODPIS

SSO del. Arleta Wawrzynkiewicz SSA Andrzej Olszewski SSA Stanisław Kucharczyk

0.1.Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonych P. K. i K. K.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 30 października 2023r. w sprawie o sygn. III K 223/22.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana

0.1.Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego D. K. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 30 października 2023r. w sprawie o sygn. III K 223/22.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana

0.1.Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel publiczny

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 30 października 2023r. w sprawie o sygn. III K 223/22.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Magdalena Budnik
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Szczecinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Andrzej Olszewski,  Stanisław Kucharczyk ,  Arleta Wawrzynkiewicz
Data wytworzenia informacji: