Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 60/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 20 stycznia 2021 roku wydany w sprawie III Ko 571/20.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

Stan cywilny H. T..

Rozwiązanie przez rozwód małżeństwa H. T. i S. T..

zaświadczenie

odpis skrócony aktu małżeństwa

63-64

73-75

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

zaświadczenie

odpis skrócony aktu małżeństwa

W ocenie Sądu II Instancji przeprowadzone w postępowaniu odwoławczym dowody dotyczące stanu cywilnego H. T. oraz wykazujące rozwiązanie jej małżeństwa zawartego z S. T. są tego rodzaju, że brak jest jakichkolwiek podstaw do negowania ich wiarygodności. Zaświadczenie przedłożone do akt sprawy oraz skrócony odpis aktu małżeństwa odzwierciedlają fakty odnotowywane w aktach stanu cywilnego, sporządzone zostały przez uprawnione do tego urzędy, a nadto dokumenty będące przedmiotem oceny nie dostarczają żadnych podstaw by móc w sposób uprawniony twierdzić, że ingerowano w ich treść. Wskazane powyżej okoliczności w połączeniu z brakiem negowania przez strony wiarygodności ocenianych dokumentów dają pełne podstawy do dania im pełnej wiary.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Zarzut II apelacji Prokuratora Okręgowego w Szczecinie.

Zarzuty 1b, 2b i 2c apelacji pełnomocnika wnioskodawców.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odnosząc się do zarzutów wskazanych powyżej określonych tak w apelacji Prokuratora Okręgowego w Szczecinie jak i przez pełnomocnika wnioskodawców w pierwszej kolejności zauważyć należy, iż w pełni uprawnionym jest łączne do zarzutów tych odniesienie się. Środki zaskarżenia wywiedzione przez rzecznika oskarżenia publicznego oraz przez pełnomocnika wnioskodawców, choć różnie określone, w istocie dotyczą jednakiej okoliczności. Jest nią to, że Sąd I Instancji, co bez wątpliwości wskazane zostało w pisemnych motywach skarżonego wyroku (k-54), wpierw ustalił, a następnie przyjął w kwestionowanym rozstrzygnięciu, że była żona S. T. (rozwiązanie małżeństwa represjonowanego i H. T. nastąpiło w 1972 roku k-75v) należy do kręgu osób uprawnionych do otrzymania zadośćuczynienia i odszkodowania po S. T.. To ustalenie prawidłowe nie jest. W ocenie Sądu odwoławczego odwołujący się (Prokurator Okręgowy w Szczecinie, pełnomocnik wnioskodawców) uzasadniając podniesione przez siebie zarzuty umotywowali je w sposób pozwalający do tej motywacji odwołać się bez konieczności jej przytaczania albowiem w istocie argumentację tą należałoby w tym miejscu w całości powtórzyć. W tej sytuacji wystarczającym jest podanie, że z art.8.1 Ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego jednoznacznie i bez wątpliwości wynika, że były małżonek nie należy do kręgu osób uprawnionych do otrzymania zadośćuczynienia i odszkodowania po osobie uprawnionej (represjonowanej) bowiem przyjęto, że „w razie śmierci tej osoby uprawnienie to przechodzi na małżonka, dzieci i rodziców”. Przytoczona treść przepisu nie pozostawia żadnych wątpliwości, że do kręgu osób uprawnionych, w omawianej sytuacji, należy małżonek, a nie były małżonek. Skoro zatem małżeństwo S. T. (uprawnionego represjonowanego) zostało z H. T. rozwiązane to nie jest ona osobą uprawnioną do otrzymania zadośćuczynienia i odszkodowania. Przedstawione stanowisko ma w sprawie niniejszej swe konsekwencje. Sąd Okręgowy w Szczecinie ustalając krąg osób uprawnionych do otrzymania zadośćuczynienia i odszkodowania po S. T. ustalił, że do kręgu tych osób należy również H. T. i stosownie do swego ustalenia zasądził na rzecz wnioskodawców (dzieci represjonowanego) odpowiednie kwoty.

Tak jak to już wskazano omawiane ustalenie Sądu orzekającego nie jest prawidłowe i konieczną była jego modyfikacja poprzez przyjęcie, że H. T. nie jest osobą uprawnioną do otrzymania po S. T. zadośćuczynienia i odszkodowania. Motywując dokonaną w tym zakresie przez Sąd odwoławczy zmianę należy w pierwszej kolejności wskazać, iż Sąd I Instancji ustalając wysokość należnego S. T. odszkodowania uczynił to prawidłowo. Nie jest w tym miejscu koniecznym szersze uzasadnianie przedstawionego stanowiska bowiem w tej części Sąd Apelacyjny w całości akceptuje motywację podaną w uzasadnieniu skarżonego orzeczenia. Nie można również zapominać o tym, że strony przedmiotowej sprawy nie negowały tych ustaleń, co daje dodatkowe podstawy do nieingerowania w te ustalenia faktyczne. Niesprzecznie i bezspornie w sprawie niniejszej przyjąć należało, że S. T., gdyby to on był wnioskodawcą, należałoby zasądzić tytułem odszkodowania kwotę 24.094 złotych. Przy uwzględnieniu treści art.8.1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego stwierdzić należy, iż osobami uprawnionymi do otrzymania odszkodowania po zmarłym represjonowanym są jego dzieci (wnioskodawcy), a skoro jest ich troje, to ustaloną kwotę odszkodowania podzielić należało przez trzy, co daje kwotę 8.031,33 złotych i stosowanie do tych wyliczeń dokonano zmiany skarżonego wyroku (punkt 1b uzasadnianego orzeczenia).

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez ustalenie, że H. T. nie należy do kręgu osób uprawnionych do otrzymania zadośćuczynienia i odszkodowania po S. T. i w konsekwencji przyznanie wyłącznie na rzecz wnioskodawców odszkodowania należnego zmarłemu uprawnionemu S. T..

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z powodów wskazanych powyżej tak omawiane zarzuty jak i wniosek ocenić należało jako zasadne.

Lp.

Zarzut

2

Punkt III apelacji Prokuratora Okręgowego w Szczecinie.

Punkt 1a apelacji pełnomocnika wnioskodawców.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przedstawiając motywy jakimi kierowano się oceniając, że omawiany zarzut podniesiony przez Prokuratora Okręgowego w Szczecinie jest zasadny należy poprzedzić je stwierdzeniem, że Sąd Okręgowy w Szczecinie po prawidłowym, zdaniem Sądu II Instancji, przeprowadzeniu przewodu sądowego poddał zgromadzony materiał dowodowy analizie, a tok swego rozumowania przedstawił w przekonującym uzasadnieniu. Na podstawie dowodów zebranych w sprawie Sąd I Instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w zakresie odnoszącym się do faktów, które wystąpiły w trakcie wykonywania wobec S. T. wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego we Wrocławiu z dnia 26 maja 1953 roku wydanego w sprawie Sr 216/53 oraz po odbyciu przez niego kary. Instancyjna kontrola skarżonego orzeczenia pozwala stwierdzić, iż ocena materiału dowodowego, która stała się podstawą ustalenia wskazanych faktów dokonana została z uwzględnieniem reguł sformułowanych w art.4, 5 i 7 k.p.k. i zgodna jest z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz nie zawiera błędów faktycznych lub logicznych. W ocenie Sądu odwoławczego instancyjna kontrola nie doprowadziła do stwierdzenia zaistnienia podstaw do zanegowania prawidłowości ustalenia faktów istotnych z punktu widzenia ustalania wysokości zadośćuczynienia. W żadnym zakresie nie stwierdzono by ocena materiału dowodowego dotycząca wskazanego obszaru dokonana przez Sąd I Instancji nie odpowiadałaby przesłankom logicznego rozumowania bądź wskazaniom doświadczenia życiowego czego konsekwencją jest przyjęcie oceny, iż Sąd Okręgowy w Szczecinie nie dopuścił się popełnienia błędu w ustaleniach faktycznych w zakresie ustalenia faktów branych pod uwagę przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia.

Do powyższego dodać należy, co ma znaczenie dla zakresu przedmiotowego uzasadnienia, iż z omawianego zarzutu sformułowanego przez Prokuratora Okręgowego w Szczecinie oraz z jego uzasadnienia niewątpliwie wynika, iż odwołujący się nie neguje ustalonych przez Sąd I Instancji faktów związanych z wykonaniem wobec S. T. wyroku, którego nieważność została stwierdzona (postanowienie Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 19 listopada 2019 roku wydane w sprawie III Ko 391/19).

W ocenie Sądu II Instancji zasadnym jest, dla przejrzystości prezentowanego stanowiska, co do zarzutu określonego w punkcie III apelacji Prokuratora Okręgowego w Szczecinie oraz, co do zarzutu określonego w punkcie 1a apelacji pełnomocnika wnioskodawców łączne do nich odniesienie się. Uwadze Sądu odwoławczego nie umknęło to, że choć formalna podstawa tych zarzutów jest jednaka (art.7 k.p.k.) to jednak nadano im przeciwne znaczenie. Nie zmienia to jednak słuszności łącznego odniesienia się do tych zarzutów albowiem wskazanie przyczyn uwzględnienia zarzutu Prokuratora Okręgowego w Szczecinie jest jednocześnie wykazaniem niezasadności zarzutu pełnomocnika wnioskodawców. Inna redakcja pisemnych motywów orzeczenia Sądu Apelacyjnego skutkowałaby tym, że odniesienie się do zarzutu pełnomocnika wnioskodawców sprowadzałoby się do przedstawienia przeciwieństwa tego, co stało się podstawą uwzględnienia zarzutu Prokuratora Okręgowego w Szczecinie. Takie postąpienie doprowadziłoby wyłącznie do zbędnego rozbudowania uzasadnienia skutkująca jego nieprzejrzystością.

Sąd II Instancji po dokonaniu instancyjnej kontroli sprawy przedmiotowej doszedł do przekonania, że Sąd orzekający, w zakresie wskazanym w zarzucie Prokuratora Okręgowego w Szczecinie, naruszył art.7 k.p.k., co znalazło swe odzwierciedlenie w nieprawidłowo ustalonej wysokości należnego S. T. zadośćuczynienia. Podkreślić należy, że powyższe dotyczy wyłącznie wniosków jakie wywiódł Sąd orzekający, które stały się podstawą ustalania wysokości zadośćuczynienia.

W ocenie Sądu odwoławczego, z racji przytoczonej przez odwołującego się rzecznika oskarżenia publicznego argumentacji dotyczącej oceny faktów mających znaczenie dla ustalania wysokości zadośćuczynienia możliwym jest odwołanie się do niej bez konieczności ponownego jej przytaczania albowiem w swej istocie w tym miejscu argumentację tą należałoby w całości powtórzyć. Uzupełniająco podać można, co Sąd Apelacyjny uwzględnił, iż roszczenia wnioskodawców są roszczeniami wtórnymi wobec tych jakie przysługiwałyby S. T. i nie są one ani węższe ani szersze, a więc wysokość zadośćuczynienia wyznacza krzywda uprawnionego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25 czerwca 2020 roku). Dla oceny skuteczności omawianego zarzutu ma to istotne znaczenie ponieważ ustalając wysokość należnego zadośćuczynienia uwzględniać również należy, w odpowiednich, co oczywiste proporcjach, subiektywne odczucia krzywdy doznanej przez uprawnionego, a w niniejszej sprawie było to utrudnione ponieważ S. T. zmarł w 2007 roku. Wszelkie zatem w tym zakresie oceny powzięte na podstawie ustalonych faktów odnoszących się do okoliczności związanych z wykonaniem kary orzeczonej wobec S. T. winny to uwzględniać, nie można nadinterpretować relacji pochodzących od osób, które przecież bezpośrednio nie doznały krzywd. Pamiętać bowiem należy o tym, że „Zadośćuczynienie orzekane na podstawie ustawy z 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych ma zrównoważyć wszystkie negatywne przeżycia i doświadczenia pokrzywdzonego. Jest swoistego rodzaju sankcją za naruszenie dóbr osobistych (…), w tym naruszenie wolności człowieka, również przy uwzględnieniu jej aspektu wewnętrznego, tj. wolności od obawy i strachu, od użycia przemocy czy zrealizowania groźby, naruszenie możliwości swobodnego dysponowania wartościami osobistymi. W każdej tego typu sprawie konieczne jest zatem dokładne oszacowanie wszystkich krzywd, które wynikają m.in. z czasu trwania izolacji oraz jej warunków, a także na nieodwracalność ich skutków również w sferze zdrowotnej.” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 listopada 2018 roku). W przedmiotowej sprawie, tak jak to podano, ustalenie powyższego było utrudnione, tylko bowiem uprawniony, który osobiście i bezpośrednio doznał krzyw mógł zrelacjonować to, czego doznał i to co odczuwał w czasie wykonywania kary i po odzyskaniu wolności. Pośrednia relacja zawsze obarczona jest ryzykiem niewłaściwego odczytania rzeczywistego stanu rzeczy i dlatego właśnie dokonując w tym obszarze ocen kierować się należy daleko idącym obiektywizmem. Odwołujący się Prokurator Okręgowy w Szczecinie przedstawiając motywację omawianego zarzutu wskazał na stanowisko Sądu I Instancji, które jest częściową nadinterpretacją faktów, przyjęciem ocen wynikających nie z nich lecz z poglądów Sądu. Nie jest koniecznym w tym miejscu tego wszystkie przypominanie, gdyż apelant wskazał to i w sposób zyskujący aprobatę umotywował.

Uwzględniając zarzut Prokuratora Okręgowego w Szczecinie zmieniono skarżone orzeczenie w części dotyczącej należnego S. T. zadośćuczynienia przyjmując jego wysokość na kwotę 288.000 złotych, co przekłada się na przyznanie wnioskodawcom kwot po 96.000 złotych. W ocenie Sądu II Instancji, przy uwzględnieniu okoliczności wynikających z ustalonego w sprawie stanu faktycznego oraz przy uwzględnieniu argumentacji odwołującego się rzecznika oskarżenia publicznego, kwota ta w pełni czyni zadość krzywdom doznanym przez uprawnionego na skutek wykonania wobec niego wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego we Wrocławiu z dnia 26 maja 1953 roku wydanego w sprawie Sr 216/53. Uwzględniono przy ustalaniu wysokości tej kwoty subiektywnie ocenione warunki w jakich odbywało się wykonywanie kary zrelacjonowane przez świadków (byłą żonę i dzieci). Uwzględniono relacje o odczuciach S. T. i jego psychiczny stosunek do sytuacji w jakiej znalazł się. Przy ustalaniu wysokości należnego uprawnionemu zadośćuczynienia wzięto także pod uwagę okres wykonywania wobec niego kary oraz wynikłe z tego tytułu straty moralne.

Wnioskodawcy tak we wniosku jak i w apelacji ich pełnomocnika domagali się ustalenia, iż S. T. należne jest zadośćuczynienie w kwocie 1.200.000 złotych. W ocenie Sądu Apelacyjnego domaganie się wskazanego ustalenia w wysokości przewyższającej kwotę ustaloną w instancji odwoławczej jest nieuprawnione albowiem „Zrozumiałe jest, że społeczeństwo powinno wynagradzać krzywdy, które poniosły osoby walczące dla jego dobra, ale pamiętać należy, że taka rekompensata powinna pozostawać w odpowiednich proporcjach do zasobów społeczeństwa i nie powinna przekraczać jego możliwości finansowych. Wydatki ponoszone przez Skarbu Państwa na takie cele związane są przecież z działaniami totalitarnej władzy, która uciskała całe społeczeństwo. Sprawiedliwa odpłata za krzywdy poniesione przez osoby represjonowane nie może więc generować kosztów, które uznane zostaną za społecznie nieuzasadnione i niesłuszne.” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 8 grudnia 2020 roku). Pamiętać przy tym należy i o tym, że żądanie zadośćuczynienia nosi wprawdzie cechy kompensacyjne to jednak wysokość tego żądania utrzymana być musi w rozsądnych granicach odpowiadających aktualnym warunkom życia i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Uwzględniając te kryteria ustalona w instancji odwoławczej kwota zadośćuczynienia jest prawidłowa. Ustalając kwotę należnego S. T. zadośćuczynienia wzięto pod rozwagę, że ma ono charakter kompensacyjny i nie może mieć jedynie charakteru symbolicznego. Nie może być ono jednak nadmierne w stosunku do krzywdy i być źródłem nieuzasadnionej korzyści majątkowej. Wysokość ustalonego zadośćuczynienia sprawia, w ocenie Sądu odwoławczego, że jest ono, zgodnie z treścią art.445§ 1 k.c., odpowiednie. Kwota ta jest wystarczającym ekwiwalentem za doznane przez S. T. cierpienia psychiczne i fizyczne i wysokość jej ustalono tak, by utrzymana była w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom życia i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Zdaniem Sądu II Instancji ustalona kwota zadośćuczynienia zatarłaby i złagodziła odczucie krzywdy S. T. związanej ze skutkami wykonania wobec niego wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego we Wrocławiu z dnia 26 maja 1953 roku wydanego w sprawie Sr 216/53 dodając do tego, że (...)ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy i nie powinno być źródłem wzbogacenia się.” (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 27 września 2018 roku).

Wniosek

Zmiana skarżonego wyroku poprzez ustalenie, iż zmarłemu S. T. należne byłoby zadośćuczynienie w kwocie 288.000 złotych i przyznanie wnioskodawcom kwot po 96.000 złotych.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przyczyn podanych przy omawianiu zarzutu wniosek Prokuratora Okręgowego w Szczecinie ocenić należało jako słuszny.

Lp.

Zarzut

3

Punkt 2a apelacji pełnomocnika wnioskodawców.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Pełnomocnik wnioskodawców zarzucił Sądowi Okręgowemu w Szczecinie poczynienie błędnych ustaleń faktycznych. Mając na uwadze wskazane przez apelanta podstawy omawianego zarzutu (błąd w ustaleniach faktycznych) oraz sposób jego sformułowania wydaje się być w tym miejscu uprawnionym przypomnienie, iż czynione w określonej sprawie ustalenia faktyczne są powziętym na podstawie przeprowadzonych dowodów stwierdzeniem wystąpienia w rzeczywistości faktów czy też zdarzeń istotnych z punktu widzenia przedmiotu rozpoznania sprawy. Tak rozumiejąc istotę ustaleń faktycznych w sprawach rozpoznawanych na podstawie przepisów Ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego zwrócić trzeba było uwagę na to, że „Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych może zostać podniesiony, gdy w zaskarżonym wyroku poczyniono ustalenie faktycznie nie mające oparcia w przeprowadzonych dowodach, albo gdyby takiego ustalenia nie poczyniono, pomimo że z przeprowadzonych dowodów określony fakt jednoznacznie wynika.” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29 czerwca 2017 roku). Pełnomocnik wnioskodawców wyraźnie i bez wątpliwości wskazał, iż kwestionuje poczynione w przedmiotowej sprawie ustalenia faktyczne. Tymczasem tak z treści omawianego zarzutu jak i jego uzasadnienia wynika, że w istocie rzeczy apelant nie kwestionuje faktów ustalonych w przedmiotowej sprawie (negowana jest ocena tych faktów, co znalazło swój wyraz w treści innego zarzutu – zarzut 1a apelacji pełnomocnika wnioskodawców). W tym stanie rzeczy, zdaniem Sądu odwoławczego, istnieją podstawy do stwierdzenia, iż apelant nie neguje ustalonych przez Sąd Okręgowy w Szczecinie rzeczywistych faktów będących podstawą wniosku o zasądzenia zadośćuczynienia i odszkodowania, a kwestionowane jest to, że fakty te zostały niewłaściwie ocenione w zakresie mającym związek z ustaleniem wysokość zadośćuczynienia należnego S. T.. Powyższe ma swe konsekwencje procesowe. Jest bowiem tak, że poprzez zarzut określony w art.438 pkt 3 k.p.k. można kwestionować całość ustaleń faktycznych lub też poszczególne elementy strony przedmiotowej i podmiotowej, a nie ich ocenę, którą dokonuje się przy stosowaniu art.7 k.p.k. Z treści podniesionego przez pełnomocnika wnioskodawców zarzut określonego w punkcie 2a jego apelacji jednoznacznie wynika, iż kwestionowana jest, jak to już podano, ocena faktów w zakresie dotyczącym ustalenia wysokości należnego uprawnionemu (S. T.) zadośćuczynienia. Przy uwzględnieniu powyższe istnieją podstawy do zaniechania argumentacji przekraczającej zakres zaskarżenia ponieważ „Z unormowania art.433§1 k.p.k. wynika nie tylko obowiązek rozpoznania sprawy w graniach zaskarżenia i podniesionych zarzutów w aspekcie pozytywnym, a więc polegający na zakreśleniu granic rozpoznania sprawy w instancji odwoławczej, ale również w aspekcie negatywnym, czyli zakaz wykraczania przez sąd odwoławczy poza te wytyczone granice, gdyż dopuszczalne jest to wyłącznie w razie stwierdzenia, że zachodzi sytuacja wskazana w art. 435, 439§1, 440 i 455 k.p.k.” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 22 listopada 2017 roku).

Wniosek

Ustalenie, iż uprawnionemu zmarłemu S. T. należne byłoby zadośćuczynienie w kwocie 672.000 złotych i przyznanie wnioskodawcom kwot po 224.000 złotych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uwzględniając, iż omawiany zarzut został oceniony jako niezasadny to tożsamo ocenic należało zgłoszony na jego podstawie wniosek.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 20 stycznia 2021 roku wydany w sprawie III Ko 571/20.

⚫

ustalenie, iż H. T. nie należy do kręgu osób uprawnionych do otrzymania zadośćuczynienia i odszkodowania po uprawnionym zmarłym S. T.,

⚫

zasądzenie na rzecz wnioskodawców kwot po 8.031,33 złotych tytułem odszkodowania,

⚫

zasądzenie na rzecz wnioskodawców kwot po 96.000 złotych tytułem zadośćuczynienia.

Zwięźle o powodach zmiany

Podstawą dokonanej w instancji odwoławczej zmiany skarżonego orzeczenia było uwzględnienie, z przyczyn podanych w punkcie 3 Lp.1 i 3 Lp.2, zarzutów podniesionych przez, odpowiednio, Prokuratora Okręgowego w Szczecinie i pełnomocnika wnioskodawców oraz przez Prokuratora Okręgowego w Szczecinie.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III i IV

O kosztach postępowania w sprawie oraz o wynagrodzeniu pełnomocnika wnioskodawców orzeczono na podstawie art.13 Ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego oraz na podstawie §11.6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie.

7.  PODPIS

SSO (del.) Przemysław Żmuda SSA Stanisław Kucharczyk SSA Maciej Żelazowski

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator Okręgowy w Szczecinie

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 20 stycznia 2021 roku wydany w sprawie III Ko 571/20

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik wnioskodawców

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 20 stycznia 2021 roku wydany w sprawie III Ko 571/20

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana