Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lipca 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:	SSA Andrzej Wiśniewski (spr.)
Sędziowie:	SA Bogumiła Metecka-Draus SA Stanisław Stankiewicz
Protokolant:	sekr. sądowy Anna Kaczmarek

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Szczecin-Zachód w Szczecinie Piotra Wieczorkiewicza

po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2018 r. sprawy

1.  D. U.

2.  P. C.

oskarżonych z art. 280 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie

z dnia 28 lutego 2018 r., sygn. akt III K 279/17

I.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

II.  zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa po ¼ wydatków za postępowanie odwoławcze, pozostałą częścią wydatków obciążając Skarb Państwa i wymierza im opłaty po 300 (trzysta) złotych za drugą instancję.

Stanisław Stankiewicz Andrzej Wiśniewski Bogumiła Metecka-Draus

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Szczecinie wyrokiem z dnia 28 lutego 2018r. rozpoznał sprawę D. U. i P. C., oskarżonych o to, że:

I.  w dniu 26 sierpnia 2017 r. w S. przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu, posługując się nożem i grożąc jego natychmiastowym użyciem, dokonali zaboru w celu przywłaszczenia pieniędzy w kwocie 860 zł oraz niemniejszej niż 140 zł, czym działali na szkodę M. N. oraz T. G.

tj. o czyn z art. 280 § 2 kk

II.  w dniu 27 sierpnia 2017 r. w S. przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu, posługując się nożem i grożąc jego natychmiastowym użyciem, dokonali zaboru w celu przywłaszczenia pieniędzy w kwocie 175 zł oraz telefonu komórkowego marki A. iPhone 6 o wartości 1500 zł, czym działali na szkodę P. I. oraz pieniędzy w kwocie 600 zł, czym działali na szkodę M. K.

tj. o czyn z art. 280 § 2 kk

I.  oskarżonych D. U. i P. C. uznał za winnych popełnienia zarzucanych im czynów stwierdzając, że zostały one popełnione w warunkach ciągu przestępstw, i za ten ciąg przestępstw na podstawie art. 280 § 2 kk w zw. z art. 91 § 1 kk, przy zastosowaniu art. 60 § 2 pkt 1 kk i § 6 pkt 2 kk, a nadto w stosunku do oskarżonego P. C. przy zastosowaniu art. 60 § 1 kk wymierzył im kary:

- oskarżonemu D. U. 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności;

- oskarżonemu P. C. 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 44 § 2 kk orzekł przepadek przedmiotów tj. kominiarki w kolorze kremowym, kominiarki w kolorze czarnym, noża składanego z rękojeścią plastikową i latarką, noża składanego z rękojeścią imitującą drewno, kominiarki materiałowej koloru czarnego, które to dowody rzeczowe znajdują się w Biurze Dowodów Rzeczowych Sądu Okręgowego w Szczecinie pod poz. BDRz 9/18;

III.  na podstawie art. 230 § 2 kpk zwrócił osobom uprawnionym dowody rzeczowe znajdujące się w Biurze Dowodów Rzeczowych Sądu Okręgowego w Szczecinie pod poz. BDRz(...) w postaci:

- telefonu komórkowego marki S. oskarżonemu D. U.;

- telefony komórkowe marki N. i marki I. oskarżonemu P. C.;

IV.  na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonych kar pozbawienia wolności zaliczył obu oskarżonym okresy ich rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie:

- oskarżonemu D. U. od dnia 29 sierpnia 2017r. godz. 20:00;

- oskarżonemu P. C. od dnia 29 sierpnia 2017 r. godz. 20:20;

V.  na podstawie art. 627 kpk, art. 633 kpk i art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983r. nr 49 poz. 223 z późn. zm.) określił, iż koszty procesu ponoszą w całości obaj oskarżeni po połowie oraz wymierza im opłatę w kwocie po 300 złotych dla każdego z nich.

Wyrok zaskarżyli: prokurator oraz obrońcy oskarżonych.

Prokurator zaskarżyła wyrok w całości na niekorzyść oskarżonych.

Wyrokowi zarzuciła błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, polegający na błędnym ustaleniu przez Sąd, iż wiek sprawców oraz ich postawa wyrażająca się przyznaniem do popełnienia zarzucanych im czynów, złożeniem wyjaśnień i okazaniem skruchy oraz pojednaniem się z pokrzywdzonymi, pozwala na przyjęcie, iż spełnione zostały przesłanki umożliwiające zastosowanie wobec oskarżonych instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary, podczas gdy wnikliwa ocena stopnia winy i społecznej szkodliwości czynów, w szczególności uwzględniająca rozmiar szkód wyrządzonych pokrzywdzonym, motywację, stopień przygotowania i przemyślenia sposobu działania, jak również okoliczności i sposób popełnienia przestępstw, prowadzi do wniosku przeciwnego.

Prokurator zarzuciła również rażącą niewspółmierność kar wymierzonych oskarżonym, poprzez wymierzenie D. U. kary roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności, zaś P. C. kary roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy stopień winy i społecznej szkodliwości czynów zarzuconych oskarżonym, motywacja, stopień przygotowania i przemyślenia sposobu działania, jak również okoliczności i sposób popełnienia przestępstw, a nadto uprzednia karalność oskarżonego D. U., jak również wzgląd na zapobiegawcze i wychowawcze cele kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa wskazują na konieczność orzeczenia w stosunku do D. U. kary 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, zaś w stosunku do P. C. kary czterech lat pozbawienia wolności.

Prokurator wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Obrońca obu oskarżonych (adw. M. M.) zaskarżył wyrok co do orzeczenia o karze w stosunku do obu oskarżonych.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił rażącą niewspółmierność orzeczonych względem oskarżonych kar pozbawienia wolności, tj. kary 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności w stosunku do D. U. oraz kary 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności w stosunku do oskarżonego P. C., poprzez nieuwzględnienie w należyty sposób okoliczności łagodzących i nie nadanie im właściwego znaczenia, co doprowadziło do nieustalenia pozytywnej prognozy kryminologicznej oskarżonych, a w konsekwencji niewymierzenie przez Sąd oskarżonym P. C. i D. U. kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Mając na uwadze powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt I części wstępnej wyroku i wymierzenie oskarżonemu P. C. za zarzucane mu czyny kary 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt I części wstępnej wyroku i wymierzenie oskarżonemu D. U. za zarzucane mu czyny kary 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby.

Obrońca oskarżonego P. C. (adw. Z. K.) zaskarżył powyższe orzeczenie w części dotyczącej orzeczenia o karze na korzyść P. C..

Wyrokowi zarzucił rażącą surowość orzeczonej kary pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku i 2 miesięcy, jako nieadekwatną do stopnia zawinienia oskarżonego i celów kary wynikających z zasad określonych w art. 53 k.k. i 54 k.k., wobec młodocianego, dotychczas niekaranego, który przyznał się do winy, wyraził skruchę i żal, pojednał się z pokrzywdzonymi, którym zadośćuczynił w postępowaniu mediacyjnym, a oni jemu wybaczyli doznane krzywdy.

Podnosząc powyższy zarzut wniósł aby Sąd Apelacyjny korzystając ze swoich uprawnień zmienił zaskarżony wyrok poprzez obniżenie P. C. bezwzględnej kary pozbawienia wolności i wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat, orzekł dozór kuratora z obowiązkiem kontynuowania pracy zarobkowej i powstrzymania się od kontaktowania się ze środowiskiem przestępczym.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Wszystkie apelacje okazały się niezasadne.

Przede wszystkim nie można się zgodzić z wnioskiem apelacji prokuratora o uchylenie zaskarżonego wyroku, gdyż nie widać żadnego racjonalnego powodu, dla którego postępowanie powinno być ponowione. Wszelka argumentacja dotycząca wysokości kary, jej ewentualnego warunkowego zawieszenia wykonania leży w ocenie Sądu odwoławczego, który jest władny dokonać zmiany wyroku w zakresie kary. Prokurator jakby nie dostrzega, że kolejne zmiany art. 437 §2 k.p.k., które weszły w życie 1.07.2015r. i 15.04.2016r. prowadzą w kierunku wydawania orzeczeń reformatoryjnych, a nie kasatoryjnych, samo zaś uchylenie wyroku powinno następować w wyjątkowych trzech przypadkach, które w niniejszej sprawie nie zaistniały. Tym bardziej należy docenić modyfikację wniosku przez prokuratora w trakcie rozprawy apelacyjnej, który zawnioskował wymierzenie oskarżonym kar 4 lat oraz 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, gdyż zmiana ta dawała w ogóle szansę uwzględnienia apelacji.

Zdziwienie budzi też określenie przez prokuratora zakresu zaskarżenia wyroku poprzez określenie apelacji jako wniesionej od całości orzeczenia, podczas gdy żaden zarzut, wniosek apelacyjny, ani nawet żaden argument podniesiony w uzasadnieniu apelacji nie kwestionują sprawstwa i kwalifikacji prawnej, gdyż wszystkie zwalczają wymierzenie oskarżonym kary, jako zbyt łagodnej. Ponieważ w przypadku apelacji pochodzącej od podmiotów profesjonalnych sąd orzeka w granicach podniesionych zarzutów, a nie jest kwestionowana wina, jest to de facto apelacja od kary na niekorzyść obu oskarżonych.

Przechodząc do oceny zarzutów zmierzających z jednej strony do podwyższenia kar, a z drugiej – do ich obniżenia, trzeba przyjąć, że Sąd prawidłowo ukształtował ich wymiar. Prokurator uważa, że wymierzone kary są rażąco niewspółmiernie łagodne „gdy stopień winy i społecznej szkodliwości czynów zarzuconych oskarżonym, motywacja, stopień przygotowania i przemyślenia sposobu działania, jak również okoliczności i sposób popełnienia przestępstw, a nadto uprzednia karalność oskarżonego D. U., jak również wzgląd na zapobiegawcze i wychowawcze cele kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa” przemawiają za wymierzeniem kar surowszych. Odnosząc się do względów prewencji szczególnej przytoczyć należy wypowiedź P. C. („Powtarzałem tyle razy, ale chciałbym jeszcze raz powiedzieć, że bardzo tego żałuję. Mam nadzieję, że dostaniemy szansę na naprawienie wyrządzonych szkód i będziemy mieli okazję pojednać się z poszkodowanymi. Z racji tego, że na Sali jest moja mama, chciałbym ją z całego serca przeprosić. Wiem, że zawodzę. Nie tak mnie uczyła i wpajała takie zasady. Przepraszam” k. 642) i D. U. z tej samej karty akt („Korzystając z tego, że na Sali są moi rodzice, chciałbym ich przeprosić i wiem, że nie tak mnie wychowaliście. Cieszę się, że rodzice są tu ze mną na Sali. Chciałbym widząc na Sali naszych kolegów zaapelować do nich, aby widząc tą całą sytuację mieli to za przestrogę, żeby trzymali się z dala od głupich pomysłów, bo naprawdę nie warto”). Względy prewencji szczególnej nie przemawiają zatem za podnoszeniem kary.

Również względy prewencji ogólnej nie wskazują na potrzebę stosowania surowszej represji, gdyż nikt inny niż pokrzywdzeni nie powinien oceniać potrzeby zaostrzania kar, a sama sprawa nie stała się publicznie znana, by osoby postronne mogły się czuć zadowolone lub urażone sposobem ukształtowania kary. Tymczasem po zakończeniu postępowania mediacyjnego pokrzywdzeni „zgodnie oświadczyli, że doszło między nimi do pojednania, wnoszą do Wysokiego Sądu o niekaranie oskarżonych lub o nadzwyczajne złagodzenie kary w stosunku do oskarżonych za zarzucane im czyny” (k. 670-671). Jeżeli pokrzywdzeni pozostawiają sądowi możliwość odstąpienia od kary lub nadzwyczajnego złagodzenia kary, to również względy prewencji ogólnej nie przemawiają za zaostrzaniem kary.

Pozostaje wzgląd na stopień winy i społecznej szkodliwości czynu. Ich ocena nie pozwala na uwzględnienie apelacji obrońców i ukształtowanie kary na poziomie roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Jednak są to dwa rozboje kwalifikowane, co prawda pierwszy popełniony spontanicznie, ale drugi – już z premedytacją, które przyniosły oskarżonym dość spore korzyści. Z drugiej jednak strony, w sytuacji gdy względy prewencji ogólnej i szczególnej nie przemawiają za potrzebą obostrzania kary, należało uznać, że zarzuty i wnioski apelacyjne nie przemawiają za potrzebą korekty kar wymierzonych przez Sąd I instancji, tym bardziej, że Sąd należycie rozważył wszystkie okoliczności przemawiające na korzyść i niekorzyść oskarżonych, a przy tym uwzględnił fakt uprzedniej karalności jednego z nich. Dodać należy, iż nie może być mowy o uznaniu za rażąco niewspółmierną kary roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności, gdy porówna się ją z postulowaną karą roku pozbawienia wolności. Jest to zbyt mała różnica, by można było mówić o rażącej niewspółmierności kary. Podobnie w przypadku D. U. nie ma możliwości wymierzenia kary roku pozbawienia wolności, gdy był wcześniej karany za przestępstwa skierowane przeciwko tym samym dobrom co w przypadku rozboju: mienie (art. 288 k.k.) i zdrowie (art. 157 k.k.).

Dlatego, na podstawie art. 437 §1 k.p.k., nie podzielając zarzutów i wniosków apelacji prokuratora oraz obrońców oskarżonych zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 4 i art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983r. Nr 49, poz. 223 ze zm.) nie znajdując podstaw do zwolnienia oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych, po równo zostali nimi obciążeni oskarżeni i Skarb Państwa z racji przegranej apelacji prokuratora.

(Bogumiła Metecka-Draus) (Andrzej Wiśniewski) (Stanisław Stankiewicz)