Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II AKa 281/20 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny w Szczecinie z 2021-03-11

Sygn. akt II AKa 281/20

1.

2.WYROK

2.1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 marca 2021 r.

4.Sąd Apelacyjny w Szczecinie II Wydział Karny w składzie:

5. Przewodniczący: SSA Stanisław Kucharczyk (spr.)

6. Sędziowie: SA Andrzej Wiśniewski

7. SO del. do SA Maciej Strączyński

8. Protokolant: st. sekr. sądowy Karolina Pajewska

9.przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej w Gorzowie Wielkopolskim Renaty Trzosek

10.po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2021 r. sprawy

11.R. K.

12.na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

13.od wyroku łącznego Sądu Okręgowego w Szczecinie

14.z dnia 23 września 2020 r. sygn. akt III K 165/20

I.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. H. L. kwotę 147,60 (stu czterdziestu siedmiu 60/100) złotych z VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

III.  zwalnia skazanego od ponoszenia wydatków za postępowanie odwoławcze.

SSO( del.) Maciej Strączyński SSA Stanisław Kucharczyk SSA Andrzej Wiśniewski

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 281/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Okręgowego w Szczecinie w sprawie sygn. akt III K 165/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1. obraza art. 85a kk w związku z art. 53 kk, tj. nieuwzględnienie, iż Sąd przy orzekaniu kary łącznej bierze pod uwagę przede wszystkim cele wychowawcze, które wymierzona kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego,

2. obraza art. 410 kpk poprzez nierozważenie całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy, a w szczególności, iż skazany ma dobrą opinię, jest osobą spokojną, wypełniającą wszystkie wymogi regulaminu więziennego, a ponadto ma krytyczny stosunek do popełnionych czynów oraz pominięcie, iż na skazanym ciąży obowiązek alimentowania dzieci, w związku z czym powinien podjąć pracę, której zakład karny nie jest w stanie zapewnić, co wiadome jest z doświadczenia życiowego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Oba zarzuty należało uznać za bezzasadne. Nie jest tak, iż Sąd pierwszej instancji nie uwzględnił celów wychowawczych kary, bo o tym napisał wprost w punkcie 4 uzasadnienia. I te cele są przecież celami wiodącymi przy kształtowaniu wysokości kary łącznej, na co wskazuje treść art. 85a kk.. Te cele, przy dotychczasowej wielokrotnej karalności za różnorakie przestępstwa, przy nieskuteczności orzekanych kar nieizolacyjnych (zob. wyroki z punktów 1 i 2 części wstępnej) wskazują na potrzebę zastosowania zasady asperacji. Nie sposób zgodzić się ze skarżącą, iż instytucja wyroku łącznego na umożliwić skazanemu wcześniejsze wyjście na wolność. Ja podkreśla się to w literaturze i orzecznictwie instytucja kary łącznej nie jest i nie może być formą łagodzenia represji karnej w przypadku realnego zbiegu przestępstw. Czy bowiem racjonalne oraz odpowiadające choćby tylko intuicyjnemu poczuciu sprawiedliwości jest przyznawanie sprawcy szczególnego rodzaju ulgi za to, że popełnił więcej niż jedno przestępstwo? Przekonywająco kwestię tę ujmuje L. Tyszkiewicz, zwracając uwagę, że przy wymiarze kary łącznej nie może być tak jak w przypadku handlu – czasem klient kupujący dwie sztuki towaru dostaje upust. Instytucja kary łącznej służy co prawda miarkowaniu represji karnej, aby nie dopuścić do nieracjonalnej i niecelowej jej eskalacji, do której mogłoby dojść w drodze mechanicznego sumowania kar za czasem liczne popełnione przestępstwa. Jednak w procedurze stosowania kary łącznej, a więc również w przypadku wydawania wyroku łącznego, interes sprawcy przestępstwa, jeśli w ogóle stanowi jakieś kryterium, nie jest z pewnością kryterium samoistnym i priorytetowym (zob. L. Tyszkiewicz, Glosa do postanowienia SN z dnia 4 listopada 2003 r., V KK 233/03, Prok. i Pr. 2005/7–8, s. 191 i wyrok SA w Szczecinie z 2018.11.22 II AKa 201/2018 LEX nr 2668162).

Nie sposób zgodzić się też ze skarżącą, iż Sąd pierwszej instancji naruszył treść art. 410 kpk nie uwzględniwszy wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia o karze łącznej. Sąd uwzględnił przecież zachowanie skazanego w zakładzie karnym, którego nie można ocenić inaczej jak tylko przeciętnego, bo przecież tak też został oceniony przez administrację jednostki penitencjarnej. Nie był nagradzany, ani karany, doprowadzony do odbycia kary przez policję, odbywa karę w systemie zwykłym. Podnoszony przez skarżącą krytyczny stosunek do popełnionych czynów ma jedynie charakter werbalny, gdyż R. K. nie podejmuje żadnych działań mających na celu realizację obowiązków alimentacyjnych, nie przejawia zainteresowania podjęciem pracy czy nauki, nie bierze udziału w programach resocjalizacyjnych. Inicjatywa dyrektora zakładu karnego dotycząca wydania wyroku łącznego nie może być uznana za okoliczność łagodzącą przy kształtowaniu kary łącznej.

Nie sposób zgodzić się też ze skarżącą, że obciążenie alimentacyjne i konieczność jego spłaty powinny istotnie wpływać na wysokość kary, bowiem skazany w zakładzie karnym, a i na wolności nie podejmuje i nie czynił starań o stałą pracę i uzyskiwanie regularnych dochodów w celu systematycznej realizacji tego obowiązku i spłaty zaległości. Nie jest tak, iż skazany nie jest w stanie podjąć pracy w zakładzie karnym. Skazany nie pracuje tam, bo nie wykazuje zainteresowania pracą. Stąd i jego krytyczny stosunek do popełnionych przestępstw zwłaszcza niealimentacji, to deklaracje bez pokrycia. Skoro skazany wcześniej, będąc na wolności, a mając przecież możliwości zatrudnienia i realizacji obowiązku alimentacyjnego tego nie robił przez wiele lat, to i dlatego nie sposób tych pozostałych podniesionych okoliczności uznać jako przemawiających za obniżeniem kary, a te ustalone przez Sąd Okręgowy przemawiają przecież za orzeczeniem takiej kary, jaką wymierzył Sąd pierwszej instancji.

Zauważyć z urzędu należy, iż w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku brakuje odniesienia, stosownie do treści orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 11.06.2019 r., P 20/17 (Dz.U. poz. 1135) o niekonstytucyjności art. 87 kk, do możliwości odstąpienia od połączenia kary ograniczenia wolności orzeczonej w sprawie II K 587/18 z pozostałymi karami pozbawienia wolności. Jednakże analizując przyczyny, które sprawiły, iż skazany obowiązku nieodpłatnej pracy nie realizował i z powodu których Sąd Rejonowy zarządził wykonanie kary zastępczej, należało dojść do wniosku, iż niepołączenie i pozostawienie do odrębnego odbycia kary ograniczenia wolności wymierzonej w sprawie II K 587/18 jest niecelowe. Skazany nie przystąpił nawet do nakazanej pracy społecznej, w zakładzie karnym, chociaż na wysokie obciążenie alimentacyjne, też takiego zainteresowania pracą odpłatną, jak i nieodpłatną nie wykazuje, zatem nie ma podstaw do postawienia wniosku, iż tę karę ograniczenia wolności będzie sumiennie wykonywał po odbyciu kary łącznej pozbawienia wolności. Stąd też tego uchybienia Sądu Okręgowego nie sposób uznać, jako mającego wpływ na treść zaskarżonego wyroku.

Wniosek

1. o zmianę wyroku poprzez zastosowanie absorpcji przy orzekaniu w wyroku łącznym o wysokości kary łącząc poszczególne kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności wymierzone w punktach 1-4 wyroku, zamiast w karę 2 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności – do wysokości najwyższej z kar za poszczególne przestępstwa, tj. kary w wysokości roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności;

2. o zasądzenie od Skarbu Państwa wynagrodzenia z tytułu obrony udzielonej skazanemu w postępowaniu odwoławczym.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek o złagodzenie kary łącznej pozbawienia wolności nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem obrońca nie przedstawiła przekonujących argumentów za tym przemawiających, a i takowych Sąd odwoławczy nie znalazł z urzędu.

Zasadny był natomiast wniosek o zasądzenie wynagrodzenia za obronę skazanego z urzędu w postępowaniu odwoławczym, za co Sąd Apelacyjny przyznał kwotę 146,70 zł na podstawie § 17 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U.2019.18 j.t.).

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

nie stwierdzono

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżone rozstrzygnięcie dotyczące wymiaru.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok słuszny. Kara ukształtowana prawidłowo z uwzględnieniem wszystkich dyrektyw i okoliczności mających wpływ na jej wymiar.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt II, III

Prawidłowe orzeczenia dotyczące odrębnego wykonania wyroków w pozostałym zakresie i o zaliczeniu na poczet kary łącznej dnia zatrzymania.

Rozstrzygnięcia zgodnie z przepisami przywołanymi za ich podstawę i stosowne do okoliczności sprawy.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Skazany obciążony alimentami, bez majątku i dochodów, dlatego na podstawie art. 624§1 kpk należało zwolnić go od wydatków za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

SO (del.) Maciej Strączyński SSA Stanisław Kucharczyk SSA Andrzej Wiśniewski

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wymiar kary łącznej

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Magdalena Budnik
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Szczecinie
Data wytworzenia informacji: