Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 289/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 27 czerwca 2023 roku w sprawie III K 277/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Prokurator zaskarżył wyrok w całości na niekorzyść oskarżonych. Zarzucił rozstrzygnięciu obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, to jest art. 4, 7 i 442§3 kpk poprzez błędne ich zastosowanie polegające na dowolnej ocenie dowodów bez uwzględnienia zasad prawidłowego rozumowania i wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, nie uwzględniającej również wskazań i zapatrywań Sądu odwoławczego oraz nie zbadaniu i nie uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy oraz nie oparciu rozstrzygnięcia na całości przeprowadzonych w sprawie dowodów, co nastąpiło poprzez całkowite pominięcie dowodów, poza wyjaśnieniami podejrzanych, wyjaśnieniami i zeznaniami J. B. (1), M. C. (1) i T. B. (1), co w konsekwencji skutkowało uznaniem przez Sąd I instancji, że C. S. (1) i K. L. (1) nie mieli świadomości nielegalności procederu odbywającego się przy udziale zarządzanych przez nich przedsiębiorstw i podejmując wskazane w zarzutach czynności nie mieli świadomości ich przestępczego charakteru, co w konsekwencji doprowadziło Sąd do uniewinnienia oskarżonych poprzez uznanie, że nie wypełnili oni niezbędnego znamienia umyślności zachowania i tym samym ich zachowanie nie wyczerpało znamion czynu zabronionego w sytuacji, gdy kierując się zasadami logiki oraz doświadczenia życiowego oraz oceniając całokształt materiału dowodowego nie sposób uznać, że oskarżeni nie mieli świadomości co do przestępnego charakteru podejmowanych przez nich działań.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Uchybienia Sądu Okręgowego podniesione przez prokuratora, chociaż opisane ogólnie w zarzucie apelacji i rozwinięte w części motywacyjnej środka zaskarżenia, należało uznać za zasadne i zarazem wystarczające do przyjęcia, iż kontrolowany wyrok ostać się nie może, gdyż tylko właściwa, zgodna z regułami art. 7, 4 kpk ocena dowodów, która stanowi przecież nieodzowny warunek prawidłowych ustaleń faktycznych, poddanych następnie trafnej kwalifikacji prawnej i przy właściwym wyborze sankcji karnych, zapewnia realizację celów postępowania, o jakich stanowi art. 2 k.p.k., a niej w tej sprawie zabrakło.

Zasadnie prokurator podnosi, iż Sąd nie ustalił żadnego stanu faktycznego, a przecież przeprowadził wiele dowodów pozwalających na opisanie działań czy zaniechań oskarżonych podejmowanych w ramach zdarzeń historycznych objętych aktem oskarżenia. Nawet ewentualne uznanie przez Sąd pierwszej instancji, iż oskarżeni nie mieli świadomości, że uczestniczyli z innymi osobami w działalności przestępczej nie zwalniało Sądu z opisu tego co robili w ramach współpracy „handlowej” z M. C. (1) czy T. B. (1). Przy wydaniu wyroku uniewinniającego także trzeba dokonać ustaleń faktycznych i powinny to być prawdziwe ustalenia faktyczne, o jakich mowa w art. 2 § 2 k.p.k. (zob. pod. wyrok SA w Warszawie z 16.12.2016 r., II AKa 398/16, LEX nr 2342370). Tak więc i w tym zakresie, co do redakcji i treści uzasadnienia, oprócz innych mankamentów trafnie podniesionych przez skarżącego, procedowanie Sądu pierwszej instancji posiada wadę, która dodatkowo przemawia za uchyleniem zaskarżonego wyroku.

Sąd Apelacyjny ma na uwadze obecne obniżone wymogi pisemnych motywów wyroku, jednakże nawet wymóg zwięzłości nie pozwala na takie uproszczenia, schematyzm, ogólnikowość, jaką prezentuje uzasadnienie Sądu pierwszej instancji. Uzasadnienie ma być zwięzłe, ale wyczerpujące i wszechstronne, wyjaśniające wszystkie kwestie istotne dla rozstrzygnięcia, które powinien mieć Sąd na uwadze przy wydawaniu wyroku, do czego obliguje go art. 410 k.p.k.. Jak zasadnie wykazał to prokurator, chociaż na wysokim poziomie ogólności zarzutu i argumentacji, który, wbrew stanowisku obrońcy oskarżonego C. S. (1), pozwala na weryfikację kontrolowanego wyroku, Sąd Okręgowym pominął szereg okoliczności dotyczących oskarżonych, zwłaszcza tych niekorzystnych podnoszonych w wypowiedziach świadków (skazanych) w ramach postępowania przygotowawczego, a które to, uwzględnione w rozważaniach i ocenione w całokształcie (wszystkie, a nie tylko niektóre i wyrywkowo), jak nakazuje to art. 410 k.p.k. zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów i obiektywizmu, mogą doprowadzić do poczynienia odmiennych ustaleń faktycznych dotyczących świadomości oskarżonych, niż te jakich dokonał Sąd Okręgowy. Zasadne są również uwagi prokuratora dotyczące znaczenia dowodowego opinii grafologicznej, gdyż przecież niemożliwość przeprowadzenia badań z powodu braku adekwatnego materiału dowodowego (kserokopie dokumentów, a nie oryginały z podpisami) czy negatywny jej wynik (niepotwierdzenie tezy, iż podpisy na fakturach złożył K. L. (1)) nie eliminują możliwości przypisania oskarżonemu znamienia posługiwania się nierzetelnymi fakturami.

Mając na względzie treść opinii biegłego grafologa nie do przyjęcia jest stanowisko Sądu Okręgowego, iż stanowi ona dowód prawdy, bo przecież nie można na jej podstawie ani wykluczyć, ani potwierdzić tezy o tym, iż K. L. (1) podpisał faktury, które były przedmiotem badania przez biegłego. Dalej opinia biegłego z racji swej treści znajduje wykorzystanie jedynie do weryfikacji podpisów, a nie do pozostałych faktów dotyczących poszczególnych czynów zarzucanych oskarżonemu, co do których istnieją dowody bezpośrednie, chociażby zeznania świadków (wyjaśnienia oskarżonych). Nie sposób zgodzić się z Sądem pierwszej instancji, iż na jej podstawie oraz współpracy oskarżonego przy pobieraniu materiału porównawczego, jak również jednej relacji T. B. (1) korzystnej dla oskarżonego, w sytuacji gdy występuje wiele dowodów obciążających, uprawnione było zastosowanie art. 5§2 k.p.k. i uniewinnienie oskarżonego. Pamiętać bowiem trzeba o tym, iż art. 5§2 k.p.k. sąd stosuje dopiero wtedy, gdy, jak to wielokrotnie wskazywał Sad Najwyższy, a ostatnio w postanowieniu z dnia 12 stycznia 2024 r. III KK 571/23 LEX nr 3666617: „Oczywistym jest, że naruszenie zasady in dubio pro reo możliwe jest jedynie wtedy, gdy sąd w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe i w sposób zgodny z art. 7 k.p.k. ocenił zgromadzone dowody, a pomimo tego z dowodów uznanych za wiarygodne nadal wynikają co najmniej dwie równo-prawne wersje faktyczne i organ procesowy rozstrzyga niedające się usunąć wątpliwości, niezgodnie z kierunkiem określonym w przepisie art. 5 § 2 k.p.k.. Tymczasem, gdy Sąd Okręgowy nie przeprowadził oceny dowodów w sposób zgodny z art. 4, 7 k.p.k. i 410 k.p.k. zastosowanie art. 5§2 k.p.k. należy uznać za przedwczesne.

Nie można podważyć stwierdzeń prokuratora o tym, iż Sąd Okręgowy pominął zeznania świadków E. G. i M. W. wskazujące na to, iż jedyną osobą, która kontaktowała się z biurem rachunkowym i dostarczała dokumenty spółki (...) był właśnie K. L. (1), co, w powiązaniu z zeznaniami (wyjaśnieniami) M. C. (1) czy T. B. (1) o spotkaniach z nim i uzgodnieniach dotyczących „współpracy handlowej”, uprawniało skarżącego do postawienia tezy o tym, iż Sąd pierwszej instancji powinien rozważyć czy oskarżony był osobą faktycznie zajmująca się sprawami spółki, zatem czy zachodziły podstawy do przypisania mu sprawstwa zarzuconych czynów.

Nie można przy tym tracić z pola widzenia wcześniejszego stanowiska Sądu Apelacyjnego zawartego w uzasadnieniu wyroku uchylającego, który zwrócił uwagę na inne jeszcze czynności faktyczne podejmowane przez K. L. (1) przywołane w uzasadnieniu apelacji prokuratora (na str. 4, akapit 2) pominięte przez Sąd Okręgowy, a które to zaniechanie mogło mieć wpływ na treść wyroku, bowiem objęcie ich rozważaniami Sądu mogło doprowadzić do przyjęcia, iż oskarżony miał świadomość przestępności swoich poczynań, bowiem bez takiego nastawienia psychicznego takich działań nie podejmowałby.

Trafne są spostrzeżenia prokuratora dotyczące sprzeczności w wypowiedziach oskarżonego C. S. (1) oraz niezgodności wypowiedzi tego oskarżonego z relacjami M. C. (1), T. B. (1), J. B., zwłaszcza z tymi z postępowania przygotowawczego, w których szczególnie M. C. (1) i T. B. (1) obciążają C. S. (1) świadomością uczestnictwa w przestępczym procederze związanym z fikcyjnym obrotem towarów, z fałszowaniem dokumentów i ich używaniem, z wyłudzaniem VAT-u, z praniem brudnych pieniędzy. Analiza uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego wskazuje jednak, iż brak jest wszechstronnej i wnikliwej analizy tych dowodów, zgodnej z przywoływanymi wyżej regułami. Za takową nie sposób bowiem uznać skupienie się na depozycjach z rozprawy, które Sąd pierwszej instancji powinien wnikliwiej rozważyć, a zwłaszcza motywy złożenia przez świadków na ostatniej rozprawie odmiennych zeznań, które przecież mogą być ukierunkowane na chęć przedstawienia oskarżonych w lepszym świetle (C. S. (1) i K. L. (1) o fikcyjnym charakterze dostaw nic nie wiedzieli, obaj nie mają żadnej roli w kreowaniu mechanizmu przestępczego) w celu uchronienia ich od odpowiedzialności karnej, zważywszy na to, że M. C. (1) (np. wyjaśnienia z 14.02.2013r.,z 22.02.2013r., z 8.03.2013r.) i T. B. (1) (np. wyjaśnienia z 8.11.2012r., z 18.11.2013r.) w śledztwie mówią, iż obaj oskarżeni mieli świadomość w czym uczestniczyli i że C. S. (1) kreował nawet tę współpracę, w taki sposób, jak to opisuje prokurator w uzasadnieniu apelacji, zaś K. L. (1) był osobą zajmującą się faktycznie sprawami (...) i (...).

Odrzucenie wypowiedzi M. C. (1) i T. B. (1) obciążających oskarżonych na tej podstawie, iż byli oni zainteresowani realizując własną linię obrony w umniejszaniu swojego zawinienia i przez to obarczyli wiele innych osób wydaje się przedwczesne, bez wzięcia pod uwagę tego czy wciągnięcie w działalność przestępczą jeszcze innych osób nie szkodziło im bardziej niż zmniejszało ich odpowiedzialność karną. Zastanowienia wymaga więc czy to podobieństwo depozycji z postępowania przygotowawczego, podtrzymywanych wielokrotnie, znajdujących potwierdzenie w dokumentach i wypowiedziach innych osób nie wskazuje jednak na to, iż tamte ich wypowiedzi ze śledztwa były zgodne z rzeczywistością. Skoro oskarżeni zdecydowali się na współpracę z organami ścigania, to czy warto im było ryzykować i stracić możliwość łagodniejszego ukarania poprzez bezpodstawne pomówienia innych. Zauważyć należy, iż M. C. (1) jest bardziej powściągliwy w pomawianiu C. S. (1), co nie wyklucza, iż to co mówił T. B. (1) i jego dalej idące pomówienia C. S. (1), bez ich szczegółowej weryfikacji, należy odrzucić i wykluczyć.

Jeżeli chodzi jeszcze o tłumaczenia T. B. (1) dotyczące pomówień C. S. (1), to czy nie bezkrytyczne Sąd pierwszej instancji podszedł do podawanych przez T. B. (1) tłumaczeń zmiany wypowiedzi dotyczących udziału oskarżonych w działalności przestępczej o tym, iż był pod presją prokuratora i przekazywał mu jedynie zasłyszane od M. C. (1) i J. B. informacje o C. S. (1) i K. L. (1), a którzy to świadkowie mieli nie rozliczyć się z nim z większej gotówki, w sytuacji, gdy przecież uczestniczył w działalności przestępczej wspólnie z nimi, bywał w biurze C. S. (1) podpisywać dokumenty przedstawione przez J. B., ściśle współpracował z M. C. (1), zatem miał bardzo szeroki obraz działalności przestępczej, w której według aktu oskarżenia mieli uczestniczyć oskarżeni.

Dalej odnośnie dania wiary T. B. (1) co do nierozpoznania oskarżonego, to ocenić je należy za nieuprawnione, bez wnikliwego rozważenia czy to nie była wypowiedź świadka ukierunkowana na odciążenie K. L. (1). Wnioskowanie zatem o niewinności oskarżonego na podstawie tego oświadczenia procesowego oraz opinii grafologicznej i wyjaśnień K. L. (1) bez ich analizy łącznie z dowodami obciążającymi uznać należy za niezasadne.

Odnośnie tezy o wmontowaniu oskarżonych do śledztwa, to czy prowadzący postępowanie przygotowawcze, bądź świadkowie M. C. (1) i T. B. (1) mieli powody, aby bezpodstawnie wciągać do procesu niewinne osoby? Ponadto czy świadkowie obciążając bezpodstawnie oskarżonych byli w stanie tak niesprzecznie określić role obu, dopasować swoje odbiegające od rzeczywistości wypowiedzi do innych dowodów, w tym i dokumentów zebranych w sprawie? Poza tym zastanowienia wymaga czy uniewinnienie K. L. (1) i C. S. (1) od przestępstwa udziału w zorganizowanej grupie przestępczej ma tak istotne znaczenie, że czyni nierealnymi działania oskarżonych wspólnie i w porozumieniu z M. C. (1), T. B. (1), J. B. czy z innymi osobami bez przynależności do grupy przestępczej K. L. (1) i C. S. (1)?

Zabrakło też w uzasadnieniu Sądu pierwszej instancji analizy sposobu współpracy M. C. (1), C. S. (1), T. B. (1), K. L. (1) i rozważenia czy ze sposobu prowadzenia handlu (przepuszczanie towaru przez pewną firmę, która nie zajmowała się obrotem takimi towarami, a przed tym bądź po tym przez wiele firm, odroczone terminy płatności dostosowane do zwrotu podatku, dzielenie przelewów i unikanie ich wysyłania tego samego dnia, itd.) o czym mówią M. C. (1) i T. B. (1) w postępowaniu przygotowawczym, da się wnioskować o stronie podmiotowej oskarżonych świadomości przestępnego charakteru tych działań, nawet gdyby uczestnicy obrotu szczegółowych rozmów na ten temat pomiędzy sobą nie prowadzili. Pod tym kątem Sąd pierwszej instancji powinien spojrzeć na czynności C. S. (1), jakie opisują w swoich wyjaśnieniach wskazanych wyżej M. C. (1) i T. B. (1), na które zwraca także uwagę prokurator na str. 5 i 6 uzasadnienia apelacji. A przy tym wnikliwie rozważyć czy rzeczywiście można dać wiarę C. S. (1) i wypowiedziom świadków zwłaszcza z ostatniej rozprawy o tym, iż tenże oskarżony nie miał świadomości fikcyjnych dostaw wewnątrzwspólnotowych od początku współpracy czy zorientował się, że jest z nimi coś nie tak dopiero od wkroczenia z kontrolami przez pracowników skarbowych, wreszcie czy całością współpracy jego firm (...) z M. C. (1), T. B. (1) i K. L. (1) zajmował się J. B. czy też jednak było tak, że C. S. (1) nadzorował czynności podejmowane przez J. B. i proponował innym, jak ma był ułożona współpraca z nim, o czym wyjaśniali w postępowaniu przygotowawczym T. B. (1) i M. C. (1).

Poza szczegółową analizą, do czego Sąd Okręgowy był zobowiązany na podstawie art. 410, 7 i 4 k.p.k. oraz zaleceń Sądu odwoławczego, znalazła się kwestia dotycząca przekazania kwoty 50 czy 60 tysięcy złotych C. S. (1). W celu szczegółowego wyjaśnienia tej kwestii Sąd powinien sięgać nie tylko do wypowiedzi oskarżonego i J. B. z ostatniej rozprawy, ale przede wszystkim wrócić do depozycji świadka czy M. C. (1) ze śledztwa, w którym J. B. o tym fakcie mówił szerzej i szczegółowiej i kiedy był w innej sytuacji procesowej niż w niniejszym postępowaniu, w którym z powodu upływu czasu oraz intencjonalności zeznań nie był w stanie czy też nie był skłonny do przedstawiania faktów zgodnie z rzeczywistością.

Na przekazanie tej kwoty, jako ewentualne na jedną z przesłanek potwierdzających świadomość (wyczerpanie znamion strony podmiotowej czynów) Sąd pierwszej instancji powinien spojrzeć w kontekście całej współpracy C. S. (1), M. C. (1), T. B. (1), a nie jednostkowo i wyrywkowo, mając na względzie, również pozostałe wypowiedzi T. B. (1) czy M. C. (1), tak te obciążające, jak i odciążające oskarżonego, a także inne dowody i okoliczności ujawnione na rozprawie.

Czyniąc ustalenia faktyczne Sąd pierwszej instancji nie powinien pomijać innych dowodów, w tym i osobowych. Wprawdzie nie ma potrzeby przesłuchiwania innych świadków poza M. C. (1), T. B. (1) i J. B., ewentualnie jeszcze L. G. niemniej jednak, jak wykazuje na to apelacja prokuratora mogą one służyć, jeśli nie bezpośrednio do ustaleń faktycznych, to do weryfikacji wypowiedzi oskarżonych i świadków słuchanych bezpośrednio (np. wyjaśnienia A. W.). Odnośnie przesłuchania L. G. Sąd pierwszej instancji powinien podjąć jeszcze próby przesłuchania tego świadka, także zdalnego, gdyż tych podejmowanych dotychczas, a ograniczających się jedynie do wysyłania wezwań, nie można uznać za wystarczających.

Wniosek

Podnosząc powyższy zarzut prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uznanie zarzutu za zasadny przy uwzględnieniu reguły ne peius z art. 454§1 k.p.k. spowodowało konieczność uchylenia wyroku w stosunku do obu oskarżonych i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Szczecinie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie stwierdzono.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie wystąpiły.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Nie dotyczy, gdyż wyrok uchylono w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Nie wystąpiły.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Nie dotyczy, gdyż wyrok uchylono w całości.

Zwięźle o powodach zmiany

Nie wystąpiły.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie wystąpiły.

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Tak.

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Wadliwa ocena dowodów doprowadziła do wydania wyroku uniewinniającego, który należało uchylić, gdyż konieczna jest rzetelna weryfikacja dowodów oraz okoliczności, która może doprowadzić do uznania oskarżonych za winnych popełnienia zarzuconych im czynów. Sąd odwoławczy, ze względu na zakaz wynikający z art. 454§1 k.p.k., nie mógł tego uczynić i dlatego konieczne stało się wydanie orzeczenia kasatoryjnego.

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Wciąż aktualne pozostaje zapatrywanie wyrażone w poprzednim wyroku Sądu Odwoławczego o konieczności rzetelnej oceny dowodów stosownie do zasad wyrażonych w art. 7, 4, 410 k.p.k. oraz reguł wypracowanych przez orzecznictwo i judykaturę. Przypomnieć wypada, iż przekonanie sądu pierwszej instancji o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych, jak też i ewentualnie o fragmentach zeznań czy wyjaśnień świadków i oskarżonych, pozostaje pod ochroną prawa procesowego jeżeli poprzedza je ujawnienie w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.), stanowi ono wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.) – czego zabrakło w tej sprawie, dwukrotnie przy wcześniejszym i obecnym rozpoznaniu sprawy; jest wyczerpujące i logicznie - z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto zgodnie art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. - właściwie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku, czego też Sąd Okręgowy rozpoznając sprawę po raz drugi nie dopełnił, a powinien. Dla właściwego rozstrzygnięcia konieczne jest uniknięcie wskazanych oraz innych uchybień, a przede wszystkim potrzebna jest wnikliwa, rzeczowa, zgodna z powyżej przywołanymi regułami ocena dowodów, w tym zwłaszcza poszczególnych wypowiedzi z każdych zeznań (wyjaśnień) świadków (skazanych) odnoszących się do udziału C. S. (1) i K. L. (1) w zdarzeniach objętych zarzutami, która powinna stanowić punkt wyjścia do prawidłowych ustaleń faktycznych.

Uzyskanie dowodu z opinii biegłego grafologa zdezaktualizowało zalecenia z uzasadnienia wcześniejszego wyroku Sądu Apelacyjnego, co do tego dowodu, ale nie straciły na znaczeniu uwagi dotyczące konieczności rozważenia wyeliminowania znamienia sporządzenia, ale pozostawienia posługiwania się nierzetelnymi fakturami przez K. L. (1).

W ponownym postępowaniu niezbędne będzie szersze dopytanie świadków M. C. (1), T. B. (1), J. B., co do przyczyn zmiany zeznań w odniesieniu do C. S. (1) i K. L. (1) i odstąpienia od ich obciążania zaprezentowanego w śledztwie, jak również wnikliwa, wszechstronna ich analiza w uzasadnieniu. Jeżeli chodzi o pozostałe dowody i okoliczności, to Sąd Okręgowy powinien mieć na względzie uwagi Sądu Apelacyjnego poczynione wyżej oraz przy odnoszeniu się do apelacji prokuratora, co do ich przeprowadzenia i wykorzystania przy orzekaniu.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie było.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Przy rozstrzygnięciu kasatoryjnym, które przecież nie jest orzeczeniem kończącym postępowanie w sprawie, nie było podstaw jak i potrzeby orzekania w przedmiocie kosztów postępowania.

7.  PODPIS

SSA Stanisław Kucharczyk SSA Stanisław Stankiewicz SSA Andrzej Olszewski

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

O uniewinnieniu

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana