Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 295/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 19 września 2022 r., sygn. akt III K 234/22

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

obrazy przepisów prawa materialnego, a to przepisów art. 39 § 2 kks w zw. z art. 23 § 3 kks poprzez określenie wysokości stawki dziennej kary łącznej grzywny wymierzonej skazanemu D. Ł. (1) na kwotę 30 zł, wbrew wynikającemu z powołanego przez Sąd art. 39 § (bez podania numeru), a faktycznie § 2 kks -obowiązkowi wymierzenia kary łącznej za zbiegające się przestępstwa skarbowe i przestępstwa określone w innej ustawie karnej na zasadach określonych w Kodeksie karnym skarbowym, a więc określenia wysokości stawki dziennej łącznej grzywny zgodnie z art. 23 § 3 kks w wysokości nie niższej niż 1/30 części minimalnego wynagrodzenia, które w roku 2015 wynosiło 1750 zł, a minimalna stawka dzienna grzywny wymierzonej za przestępstwo skarbowe popełnione w tym roku - 58,3 zł.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy art. 39 § 2 k.k.s. w zw. z art. 23 § 3 k.k.s. okazał się zasadny.

W pierwszej jednak kolejności stwierdzić należy, że jakkolwiek w apelacji oskarżyciela publicznego wskazano, że środek ów wywiedziony został na niekorzyść skazanego, to analiza treści zarzutu i złożonego wniosku wskazuje, iż faktycznie apelacja wywiedziona została na korzyść D. Ł. (1). Wprawdzie autor środka odwoławczego postulował określenie stawki dziennej grzywny w wyższej kwocie niż uczynił to Sąd I instancji, ale jednocześnie postulował obniżenie ilości stawek dziennych o połowę, z 400 do 200. Faktycznie zatem uwzględnienie apelacji powodowało, że obciążenie finansowe skazanego się nie zmieniało w stosunku do rozstrzygnięcia zawartego w wyroku Sądu I instancji (400 stawek dziennych po 30 zł i 200 stawek dziennych grzywny po 60 zł) i opiewało kwotowo cały czas na 12 000 zł. Uwzględnienie natomiast wniosku prokuratora w zakresie ilości stawek dziennych było dla skazanego korzystniejsze w stosunku do rozstrzygnięcia Sądu I instancji, chociażby z punktu widzenia treści przepisu art. 46 § 3 k.k.w., który stanowi, że w przypadku zarządzenia zastępczej za grzywnę kary pozbawienia wolności jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny dwóm stawkom dziennym grzywny. Gdyby zatem doszło do konieczności zarządzenia zastępczej kary pozbawienia wolności ta przy 200 stawkach dziennych wynosiłaby 100 dni, a przy 400 stawkach dziennych grzywny 200 dni. Implikacje owe dostrzegł zresztą na rozprawie apelacyjnej prokurator, wskazując że wywiedziony przez oskarżyciela publicznego środek odwoławczy skierowany jest na korzyść skazanego. Ten zaś fakt powodował, przy uwzględnieniu treści art. 434 k.p.k. i jego gwarancyjnego charakteru, że faktycznie jedynym możliwym rozstrzygnięciem na niekorzyść skazanego było podwyższenie wysokości stawki dziennej grzywny, co jednocześnie implikowało konieczność obniżenia ilości stawek dziennych grzywny do dwustu.

Przechodząc w tych uwarunkowaniach do analizy podniesionego zarzutu stwierdzić należy, że zasługiwał on na uwzględnienie. Stosownie bowiem do treści art. 39 § 2 k.k.s. w razie skazania za zbiegające się przestępstwo skarbowe i przestępstwo określone w innej ustawie karnej, sąd wymierza karę łączną na zasadach określonych w niniejszym kodeksie; przepis art. 43 § 1 Kodeksu karnego stosuje się odpowiednio. Oczywiste zatem jest, że w sytuacji gdy Sąd I instancji objął węzłem kary łącznej grzywny wymierzone za przestępstwa określone w Kodeksie karnym i przestępstwa skarbowe, należało stosować zasady wymiaru kary łącznej określone w Kodeksie karnym skarbowym. Ten jednak wprost w zakresie kary łącznej zawiera tylko jedną regulację zawartą w treści art. 39 1 k.k.s., który stanowi, że sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa skarbowe do ich sumy, nie przekraczając jednak 1080 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 15 lat pozbawienia wolności; karę ograniczenia wolności wymierza się w miesiącach i latach. Jednocześnie, stosownie do treści art. art. 23 § 1 k.k.s., wymierzając karę grzywny, sąd określa liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki dziennej; jeżeli kodeks nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, najwyższa – 720, a stosownie do treści § 3 tego przepisu, ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności. W sytuacji zatem braku dalszych regulacji, które miałyby znaczenie przy orzekaniu kary łącznej grzywny należało odwołać się do treści art. 20 § 2 k.k.s., która nakazuje odpowiednie stosowanie m.in. przepisów art. 85 k.k. i art. 86 § 2 k.k. Te zaś nie tylko nakazują przy wymiarze kary łącznej stosowanie generalnych zasad dotyczących możliwości łączenia kar określonych w art. 85 k.k., które Sąd I instancji zastosował i które nie były kwestionowane, ale również stanowią, że wymierzając karę łączną grzywny, sąd określa na nowo wysokość stawki dziennej, kierując się wskazaniami określonymi w art. 33 § 3 k.k., wysokość stawki dziennej nie może jednak przekraczać najwyższej ustalonej poprzednio. Skoro zatem przepisy art. 85 k.k. i art. 86 § 2 k.k. należy stosować odpowiednio i co oczywiste jedynie w zakresie nieuregulowanym w Kodeksie karnym skarbowym, to należało przyjąć, że wymierzając karę łączną grzywny Sąd I instancji miał obowiązek ustalenia na nowo wysokości jednej stawki dziennej grzywny (kwestia owa uregulowana jest wyłącznie w art. 86 § 1 k.k.), ale w granicach określonych w art. 23 § 3 k.k.s. Ten ostatni bowiem przepis autonomicznie określa sposób ustalania i wysokość jednej stawki dziennej grzywny stanowiąc, iż nie może ona być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia, ani wyższa od jego czterystukrotności. Nie zachodziła zatem koniczność odwołania się w tym zakresie do przepisów Kodeksu karnego, co ewidentnie uczynił Sąd I instancji ustalając w zaskarżonym wyroku wysokość jednej stawki grzywny w kwocie 30 zł, a więc poniżej minimalnej wysokości określonej w art. 23 § 3 k.k.s., a w granicach wynikających z treści art. 33 § 3 k.k. Jednocześnie zauważyć należy, że wynikające z treści art. 23 § 3 k.k.s. minimalne wynagrodzenie ustalać należy na czas popełnienia przestępstwa, a w sytuacji wymierzania kary łącznej na czas ostatniego z popełnionych przestępstw orzeczone za które kary podlegają łączeniu i to niezależnie czy stanowi ono przestępstwo karne czy przestępstwo skarbowe (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2012 r., sygn. akt III KK397/1, czy wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 stycznia 2018 r., sygn. akt II AKa 537/17). Skoro zatem ostatniego z przestępstw, za które wymierzono podlegającą łączeniu karę grzywny, skazany dopuścił się w dniu 28 kwietnia 2020 r. (wyrok nakazowy Sądu Rejonowego Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 12 stycznia 2021 r., sygn. akt V K 445/20) to co do zasady należało przyjąć przy ustalaniu wysokości jednej stawki dziennej grzywny minimalne wynagrodzenie ogłoszone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r. (Dz.U. 2019.1778). To zaś wynosiło 2600 zł, co daje po zaokrągleniu 87 zł jako 1/30 część tej kwoty. Jednocześnie zauważyć jednak należy, że w sytuacji braku odrębnej regulacji w Kodeksie karnym skarbowym, zastosowanie znajdował przepis art. 86 § 2 k.k. również w tej części, w której stanowił, iż w przypadku ustalania przy wymiarze kary łącznej wysokości stawki dziennej, ta nie może przekraczać najwyższej ustalonej poprzednio. Skoro zaś najwyższa stawka dzienna grzywny ustalona w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 20 marca 2018 r., sygn. akt III K 257/17 wynosiła 60 zł to nawet jeżeli 1/30 minimalnego wynagrodzenia była wyższa niż wskazane wyżej 60 zł, to należało przyjąć tą ostatnią kwotę jako wysokość jednostkowej stawki dziennej grzywny ustalanej na potrzeby wymiaru kary łącznej i to nawet jeżeli w apelacji prokurator odwoływał się do stawki obowiązującej w 2015 r. (wyraźnie prokurator kierował się w tym zakresie datą popełnienia przestępstwa skarbowego).

Ostatecznie zatem zaskarżony wyrok należało zmienić i podwyższyć wysokość jednej stawki dziennej grzywny. Automatycznie wymusiło to konieczność obniżenia ilości stawek dziennych grzywny do 200. Wprawdzie Sąd odwoławczy nie był związany wnioskiem prokuratora w tym zakresie, ale skoro w przedstawionych na wstępie uwarunkowaniach wynikających z braku wywiedzenia apelacji na niekorzyść skazanego, niemożliwe było pogorszenie sytuacji skazanego, to przy konieczności usunięcia obrazy prawa materialnego, jedynym rozwiązaniem było przyjęcie tego zaproponowanego przez apelującego, bo ono nie skutkowało rozstrzygnięciem na niekorzyść skazanego.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie ilości stawek dziennych łącznej grzywny wymierzonej D. Ł. do 200 przy podwyższeniu kwoty stawki dziennej do 60 zł.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Patrz wyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyrok łączny Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 19 września 2022 r., sygn. akt III K 234/22, na mocy którego połączono kary grzywny orzeczone wyrokami:

- Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 20 marca 2018 r. w sprawie III K 257/17, za przestępstwa skarbowe popełnione w 2015 r.,

- Sądu Rejonowego Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 3 stycznia 2019 r. w sprawie VI K 8/19, za przestępstw 1 stycznia 2019 r.,

- Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 12 stycznia 2021 r. w sprawie V K 445/20, za przestępstwo popełnione w 2020 r.

i wymierzono skazanemu karę łączną grzywny w wysokości 400 stawek dziennych po 30 złotych.

Zwięźle o powodach zmiany

Patrz punkt 3.1

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Punkt III

W związku z treścią rozstrzygnięcia Sądu odwoławczego wydatkami za postępowanie odwoławcze należało obciążyć Skarb Państwa (art. 635 k.p.k. a contrario).

7.  PODPIS

del. SSO Joanna Wieczorkiewicz-Kita SSA Maciej Żelazowski SSA Przemysław Żmuda

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok łączny Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 19 września 2022 r., sygn. akt III K 234/22, na mocy którego połączono kary grzywny orzeczone wyrokami:

- Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 20 marca 2018 r. w sprawie III K 257/17, za przestępstwa skarbowe popełnione w 2015 r.,

- Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 3 stycznia 2019 r. w sprawie VI K 8/19, za przestępstw 1 stycznia 2019 r.,

- Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 12 stycznia 2021 r. w sprawie V K 445/20, za przestępstwo popełnione w 2020 r. i wymierzono karę łączną grzywny w wysokości 400 stawek po 30 zł.

Kwestionowano wysokość jednej stawki dziennej grzywny.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana