Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Urszula Iwanowska
Sędziowie:	SSA Anna Polak SSA Zofia Rybicka - Szkibiel (spr.)
Protokolant:	St. sekr. sąd. Elżbieta Kamińska

po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2013 r. w Szczecinie

sprawy R. K.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o wysokość renty rodzinnej rolniczej

na skutek apelacji ubezpieczonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 6 grudnia 2012 r. sygn. akt VI U 1362/12

oddala apelację.

SSA Zofia Rybicka - Szkibiel SSA Urszula Iwanowska SSA Anna Polak

Sygn. akt III AUa 73/13

UZASADNIENIE

Decyzją z 15.03.2012 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego dokonał waloryzacji przysługującej R. K. renty rodzinnej w kwocie 728,18 zł (bez dodatków) poprzez zwiększenie świadczenia o kwotę 71,00 zł, począwszy od 1.03.2012r.

Ubezpieczony w odwołaniu od decyzji organu rentowego podniósł, że jego świadczenie powinno być dużo wyższe. W toku procesu wskazał, że wcześniejsze decyzje organów rentowych dotyczące wysokości przysługującego świadczenia rodzinnego oraz odmowy wypłaty renty dla inwalidy wojennego, wydane zostały bez podstawy prawnej oraz w oparciu
o błędne ustalenia faktyczne.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podnosząc,
że waloryzację świadczenia przeprowadzono zgodnie z przepisami ustawy z dnia 13 stycznia 2012 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, a nadto ubezpieczony nie przedłożył dokumentów, które byłyby uprzednio znane organowi i powodowałby podwyższenie świadczenia.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 6.12.2012r. oddalił odwołanie.

Sąd I Instancji ustalił, iż decyzją z 31.10.1983 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał R. K., urodzonemu (...), prawo do okresowej renty rodzinnej po zmarłym ojcu P. K. wraz z dodatkiem sierocym i pielęgnacyjnym. Decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z 28.06.1995 roku odmówiono ubezpieczonemu prawa do renty dla inwalidy wojennego z uwagi na niespełnienie przesłanek z ustawy z dnia 29 maja 1974 roku
o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin. Następnie, decyzją
z 18.08.2003r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał R. K. prawo do renty rodzinnej po zmarłym ojcu P. K. na stałe. Decyzją z 3.04.2009 roku organ rentowy dokonał okresowego przeliczenia renty rodzinnej,
a decyzją z dnia 15.03.2012 roku dokonał waloryzacji przysługującej ubezpieczonemu renty rodzinnej poprzez dodanie do kwoty świadczenia ustalonego na dzień 29.02.2012 roku,
tj. 1.180,64 zł, kwoty waloryzacji w wysokości 71 zł.

W oparciu o tak poczynione ustalenia faktyczne Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie

nie zasługiwało na uwzględnienie. Sąd meriti podniósł, iż ubezpieczony w odwołaniu wskazał, że wcześniejsze decyzje dotyczące wysokości świadczenia oraz odmowy wypłaty renty dla inwalidy wojennego zostały wydane bez podstawy prawnej i w oparciu o błędne ustalenia faktyczne, lecz nie sprecyzował o jakie chodzi decyzje, nie podał na czym miałoby polegać zaniżenie wysokości wypłacanego świadczenia, ani też nie przedstawił nowej dokumentacji mogącej mieć wpływ na zmianę wysokości otrzymywanej przez niego renty rodzinnej. Decyzja z dnia 28.06.1995 roku odmawiająca przyznania prawa do renty inwalidy wojennego stała się zaś prawomocną (ostateczną), a zatem Sąd Okręgowy zbadał tylko prawidłowość decyzji waloryzacyjnej z dnia 15.03.2012 roku. W ocenie zaś Sądu organ rentowy dokonał prawidłowej waloryzacji świadczenia, w oparciu o aktualnie obowiązujący stan prawny, tj. zgodnie z przepisami art. 4 ust. 1 i art. 5 ust. 2 ustawy dnia 13 stycznia 2012 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 roku, poz. 118). Zgodnie z art. 4 ust. 1 cytowanej ustawy w 2012 roku waloryzacja od dnia 1 marca polega na dodaniu do kwoty świadczenia w wysokości przysługującej w dniu 29 lutego 2012 roku kwoty waloryzacji w wysokości 71 zł.

Z kolei w art. 5 ust. 2 tej ustawy zastrzeżono, że waloryzacji, o której mowa w art. 4, podlegają świadczenia z ubezpieczenia emerytalno-rentowego, o których mowa w art. 18 pkt 1-4 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Skoro więc przysługującą R. K. rentę rodzinną z KRUS organ rentowy zwaloryzował w taki sposób, że dodał do kwoty świadczenia sumę 71 złotych, postąpił zgodnie z przepisami, które nie pozostawiły mu w tym zakresie żadnego wyboru. Prawidłowo zatem, po doliczeniu kwoty waloryzacji w kwocie 71 zł do dotychczasowej wysokości podstawy świadczenia przysługującego na dzień 29 lutego 2012 roku w kwocie 1.180,64 zł świadczenia łącznie wyniosły kwotę 1.251,64 zł.

Z powyższych przyczyn, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie ubezpieczonego.

Rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji zaskarżył w całości ubezpieczony, wskazując, że gmina, która przejęła gospodarstwo rolne, podaje nieprawdę i składał już skargi w tej materii. Niemniej, według ubezpieczonego decyzja powinna być wydana przez gminę.

Organ rentowy nie ustosunkował się do treści apelacji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja ubezpieczonego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Na wstępie należy podnieść, że przedmiotem badania Sądu Okręgowego była tylko decyzja waloryzacyjna, wydana z urzędu, nie zaś takie kwestie jak przejęcie gospodarstwa rolnego czy prawo do uprawnień kombatanckich, na co wskazywały dołączone przez ubezpieczonego do odwołania oraz w toku postępowania dokumenty. Zakres badania legalności decyzji waloryzacyjnej, został wyznaczony przedmiotem jej rozstrzygnięcia,
a była nim waloryzacja świadczeń. Właściwym organem rentowym do wydania decyzji był Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), gdyż ubezpieczony pobiera rentę rodzinną po ojcu (rolniku), który do dnia śmierci był emerytem w związku
z przekazaniem gospodarstwa rolnego.

Zaskarżony zaś wyrok Sądu Okręgowego, choć zawierał niedokładne ustalenia faktyczne, odpowiada prawu. Wadliwie było ustalenie, że ubezpieczony urodził się w dniu (...), podczas, gdy z odpisu skróconego aktu urodzenia z k. 30 a.r. wynika, że miało to miejsce miesiąc później, tj. w dniu (...) Nieprawidłowym było też przyjęcie w ślad
za stanowiskiem pozwanego, zawartym w odpowiedzi na odwołanie, że decyzja ZUS
z 31.10.1983 r. była decyzją ustalającą prawo do renty rodzinnej okresowej, podczas gdy stanowiła przede wszystkim wykonanie prawomocnego wyroku Okręgowego Sądu Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych w Zielonej Górze z dnia 30.09.1983r. na podstawie którego przyznano R. K. prawo do renty rodzinnej po ojcu P. K., zmarłym 1.01.1983r., poczynając od 1.01.1983r. (k. 40 a.r.). Wzmiankowaną decyzją przyznano zaś ubezpieczonemu tzw. dodatek sierocy, z wyrównaniem obu świadczeń od dnia 1.01.1983r. Wadliwość tych ustaleń nie miała jednak wpływu na trafność rozstrzygnięcia.
W niniejszej sprawie należy wskazać, że kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku prowadziła do wniosku, że Sąd pierwszej instancji prawidłowo przyjął i zastosował przepis art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 13 stycznia 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U.
z 2012r., poz.118), zgodnie z którym w 2012 r. waloryzacja od dnia 1 marca polega
na dodaniu do kwoty świadczenia, w wysokości przysługującej w dniu 29 lutego 2012 r., kwoty waloryzacji w wysokości 71 zł. Świadczenie rentowe ubezpieczonego podlegało waloryzacji, gdyż zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy waloryzacji, o której mowa
w art. 4, podlegają świadczenia z ubezpieczenia emerytalno-rentowego, o których mowa
w art. 18 pkt 1-4 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników
(Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291, ze zm.), a zatem wskazana w art. 18 pkt 3 renta rodzinna. Należy wyjaśnić, iż wolą ustawodawcy waloryzacja świadczeń w 2012r. polegała na zwiększeniu świadczenia o konkretną kwotą, nie zaś, jak miało to już miejsce w poprzednich latach, poprzez zastosowanie określonego wskaźnika waloryzacyjnego (podwyższenie procentowe). Dodatki ubezpieczonego także zostały od dnia 1.03.2012r. podwyższone i tak w przypadku dodatku pielęgnacyjnego z kwoty 186,71 zł (w 2011r.) do kwoty 195,67 zł , zaś dla dodatku dla sieroty zupełnej z kwoty 350,94 zł (w 2011r.) do kwoty 367,79 zł. Nie była to jednak waloryzacja kwotowa o 71 zł , gdyż ustawodawca nie przewidział takiej możliwości. Należy wskazać, iż zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy z dnia 13 stycznia 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw wymieniono przewidziana w art. 4 tej ustawy waloryzacja, objęła tylko następujące dodatki:

1) dodatki, o których mowa w art. 75 ust. 2 i art. 76 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,

2) dodatek, o którym mowa w art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.),

3) dodatek, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,

4) świadczenie pieniężne, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 2 września 1994 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych (Dz. U. z 2001 r. Nr 60, poz. 622, ze zm.),

5) świadczenie pieniężne, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 31 maja 1996 r.
o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (Dz. U. Nr 87, poz. 395, ze zm.).

Ubezpieczony nie pobierał dodatków i świadczeń przewidzianych w wyżej wskazanych punktach od 1 do 5. Zarzuty apelacji, zmierzające do podważenia prawidłowości decyzji waloryzacyjnej z dnia 15.03.2012r., a w dalszej kolejności zapadłego orzeczenia sądu pierwszej instancji, okazały się niezasadne.

Mając na uwadze przedstawioną argumentację Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację ubezpieczonego, o czym orzekł w sentencji.

SSA Zofia Rybicka – Szkibiel SSA Urszula Iwanowska SSA Anna Polak