Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 grudnia 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Gabriela Horodnicka-Stelmaszczuk (spr.)
Sędziowie:	Barbara Białecka Romana Mrotek
Protokolant:	St. sekr. sąd. Katarzyna Kaźmierczak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 grudnia 2020 r. w S.

sprawy W. B.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o stwierdzenie nieważności decyzji

na skutek apelacji ubezpieczonej

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 18 lutego 2020 r., sygn. akt VI U 1595/18

oddala apelację.

Romana Mrotek

Gabriela Horodnicka-Stelmaszczuk

Barbara Białecka

UZASADNIENIE

Decyzją z 19 kwietnia 2018 roku Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził nieważność decyzji wydanych w stosunku do W. B.:

- z 27 lutego 2012 roku w przedmiocie zmiany warunków podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników dla osób rozpoczynających wykonywanie pozarolniczej działalności gospodarczej,

- z 21 lutego 2017 roku w przedmiocie zmiany warunków opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą,

- z 29 marca 2017 roku w przedmiocie zmiany warunków podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników dla osób rozpoczynających wykonywanie pozarolniczej działalności gospodarczej,

- z 21 lutego 2017 roku o zmianie warunków podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników dla osób, które zaprzestały prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej,

- z 21 lutego 2017 roku o zmianie warunków podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników dla osób, które zaprzestały prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Ubezpieczona wniosła odwołania od powyższej decyzji podnosząc, że spełnia wszystkie wymogi stawiane przez art. 5a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, tj. regularnie opłaca składki, uzupełnia wszystkie przedkładane jej przez KRUS dokumenty, co roku składa oświadczenia o podatku dochodowym oraz inne wymagane prawem dokumenty.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Decyzją z 20 kwietnia 2018 roku Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził, że W. B. podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników w okresie od 1 maja 2007 roku do 30 czerwca 2007 roku i ma obowiązek opłacania składek za ten okres.

Ubezpieczona odwołała się od powyższej decyzji, kwestionując okres, w jakim została objęta ubezpieczeniem społecznym rolników (od 1 maja do 30 czerwca 2007 roku). Odwołująca podniosła, że okoliczność pobierania przez nią zasiłku dla bezrobotnych w okresie od 1 stycznia 2007 roku do 30 kwietnia 2007 roku i od 7 maja 2007 roku do 29 lipca 2007 roku, nie powinna mieć wpływu na nieprzerwane podleganie przez nią ubezpieczeniu społecznemu rolników, także w tych okresach. W. B. podniosła, że niesłusznie uznał organ rentowy, iż nie podlega ona ubezpieczeniu społecznemu rolników od 30 stycznia 2007 roku do 30 kwietnia 2007 roku oraz od 7 maja 2007 roku do 29 lipca 2007 roku i zaniechał ustalenia podlegania temu ubezpieczeniu w kolejnych okresach, tj. od 30 lipca 2007 roku do wydania decyzji.

W odpowiedzi na odwołanie wniesione przez ubezpieczoną organ rentowy wniósł o jego oddalenie w całości, podtrzymując przy tym stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Decyzją z 24 kwietnia 2018 roku Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził ustanie ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie ubezpieczeń: emerytalno-rentowego, wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego dla W. B. w okresach: od 1 października 2009 roku do 16 września 2010 roku, od 27 stycznia 2011 roku do 26 lipca 2011 roku, od 1 marca 2012 roku do 3 stycznia 2017 roku, od 4 lutego 2017 roku do 5 lutego 2017 roku i od 25 marca 2017 roku do 16 listopada 2017 roku.

Z powyższą decyzją nie zgodziła się W. B., która w odwołaniu z 4 czerwca 2018 roku wniosła o jej uchylenie.

Wnosząc o oddalenie powyższego odwołania, pozwany organ rentowy przywołał kolejno wszystkie okresy podlegania przez W. B. ubezpieczeniu społecznemu rolników oraz okresy ustania tego ubezpieczenia w związku z bądź to podejmowaniem prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, bądź to z zawieszaniem prowadzenia. Podniósł, iż ubezpieczona podejmując zatrudnienie poza rolnictwem i podlegając ubezpieczeniu społecznemu rolników przy jednoczesnym prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, nie spełniła również warunku zawartego w art. 5a ust. 1 pkt 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Postanowieniami z 5 lipca 2018 roku sąd połączył sprawy z odwołań od powyższych decyzji do wspólnego rozpoznania i wyrokowania.

Wyrokiem z dnia 18 lutego 2020 roku Sąd Okręgowy w Szczecinie oddalił odwołanie.

Sąd Okręgowy oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

W. B. urodziła się w dniu (...). Ubezpieczona z wykształcenia jest pielęgniarką, pracowała w wyuczonym zawodzie. W czasach młodości mieszkała z rodzicami w M., w woj. L., od 1978 roku mieszka w Ś..

Ubezpieczona nabyła w listopadzie 1991 roku w drodze darowizny od rodziców gospodarstwo rolne o powierzchni 2,65 ha fizycznych - 3,25 ha przeliczeniowych, położone we wsi M., gmina M., w województwie (...).

Ubezpieczona jest współwłaścicielką tych gruntów wraz z siostrą K. K., która mieszka na stałe w województwie (...). Ubezpieczona jeździ w rodzinne strony celem odwiedzenia rodziny, nie prowadzi osobiście gospodarstwa rolnego którego jest współwłaścicielką.

Grunty, które ubezpieczona odziedziczyła, nie były uprawiane przez nią osobiście lecz przez osoby najmowane. Na tych gruntach prace polowe wykonuje rodzina ubezpieczonej, która ma niezbędne do tego maszyny. Około 30% gospodarstwa stanowią łąki, pozostałe grunty są obsiewane zbożem, kukurydzą. Plony z tego gospodarstwa zbiera rodzina ubezpieczone i sprzedaje je. Ubezpieczona z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego nie osiągała żadnych dochodów.

Ubezpieczona wykazywała indywidualnie podatek należny z działalności gospodarczej za lata 2012, 2013, 2014, 2016. Dochody wykazane w zeznaniach podatkowych PIT 36 za 2006 i 2007 rok, nie są dochodami uzyskanymi z tytułu dochodów z gospodarstwa rolnego - są to dochody z tytułu zasiłków chorobowych.

Ubezpieczona prowadziła od 15 kwietnia 2000 roku do 31 grudnia 2005 roku działalność gospodarczą – sprzedaż detaliczną artykułów spożywczych, przemysłowych oraz wielobranżowych na straganach i targowiskach. W ramach tej działalności sprzedawała towary na stoisku handlowym typu blaszak na targowisku w Ś..

W okresie od 1 września 2006 roku do 31 października 2006 roku W. B. podlegała ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u K. S..

Od 22 stycznia 2007 roku do 14 maja 2008 roku W. B. była zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu posiadania statusu osoby bezrobotnej. Prawo do zasiłku dla bezrobotnych przysługiwało jej w okresie od 30 stycznia 2007 roku do 29 lipca 2007 roku.

W. B. w dniu 14 lipca 2008 roku złożyła w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wniosek - zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego rolników.

Decyzją z dnia 23 września 2008 roku Prezes KRUS stwierdził podleganie W. B. ubezpieczeniu społecznemu rolników od:

- 11 sierpnia 1992 roku do 31 marca 1998 roku,

- 25 czerwca1999 roku do 30 września 1999 roku,

- 8 kwietnia 2000 roku do 30 czerwca 2000 roku,

- 15 stycznia 2001 roku do 31 marca 2001 roku,

- 1 lutego 2004 roku do 31 marca 2004 roku,

- 30 maja 2006 roku do 30 września 2006 roku,

- 1 listopada 2006 roku do 31 marca 2007 roku,

- 30 lipca 2007 roku.

W. B. z dniem 1 marca 2012 roku rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. We wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wskazała, że chce kontynuować ubezpieczenie społeczne rolników.

W związku z rozpoczęciem prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, organ rentowy wydał w dniu 27 lutego 2012 roku decyzję znak: (...), na podstawie której zgodnie z art. 5a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, stwierdził spełnianie przez wnioskodawczynię warunków do dalszego podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników po podjęciu pozarolniczej działalności gospodarczej.

Decyzja ta na odwrocie w części zatytułowanej „Informacja”, w punkcie 9 zawierała pouczenie, że „Rolnik jest zobowiązany, nie czekając na wezwanie, zgłaszać Kasie osoby zatrudnione w jego gospodarstwie, podlegające z tego tytułu ubezpieczeniu oraz informować Kasę o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu i o zmianach tych okoliczności.” W szczególności rolnik ma obowiązek informować organ rentowy o podjęciu zatrudnienia lub innych form aktywności zawodowej, rodzących obowiązek podlegania innemu niż rolnicze ubezpieczeniu społecznemu.

Odbiór niniejszej decyzji wnioskodawczym potwierdziła w dniu 12 marca 2012 roku.

W dniu 4 stycznia 2017 roku W. B. złożyła w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wniosek o zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej z dniem 4 stycznia 2017 roku.

Decyzją z dnia 21 lutego 2017 roku znak: (...), Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził, że od dnia 1 lutego 2017 roku ustał obowiązek opłacania składki w podwójnej wysokości na ubezpieczenie emerytalno – rentowe. Przedmiotowa decyzja zawierała pouczenie o obowiązku i terminie zgłaszania organowi rentowemu wszelkich informacji o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników.

W dniu 3 lutego 2017 roku W. B. złożyła w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wniosek o wznowienie wykonywania działalności gospodarczej z dniem 4 lutego 2017 roku.

Decyzją z dnia 21 lutego 2017 roku znak: (...), Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził spełnianie warunków do dalszego podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników po podjęciu pozarolniczej działalności gospodarczej od dnia 1 lutego 2017 roku. Przedmiotowa decyzja zawierała pouczenie o obowiązku i terminie zgłaszania organowi rentowemu wszelkich informacji o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników.

W dniu 6 lutego 2017 roku W. B. złożyła w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wniosek o zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej z dniem 6 lutego 2017 roku.

Decyzją z dnia 21 lutego 2017 roku znak: (...), Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził, że od dnia 1 marca 2017 roku ustał obowiązek opłacania składki w podwójnej wysokości na ubezpieczenie emerytalno – rentowe. Przedmiotowa decyzja zawierała pouczenie o obowiązku i terminie zgłaszania organowi rentowemu wszelkich informacji o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników.

W dniu 22 marca 2017 roku W. B. złożyła w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wniosek o wznowienie wykonywania działalności gospodarczej z dniem 25 marca 2017 roku. Decyzją z dnia 29 marca 2017 roku znak: (...), Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził spełnianie warunków do dalszego podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników po podjęciu pozarolniczej działalności gospodarczej od dnia 1 marca 2017 roku. Przedmiotowa decyzja zawierała pouczenie o obowiązku i terminie zgłaszania organowi rentowemu wszelkich informacji o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników.

W latach 2012 - 2018 ubezpieczona osiągała przychód z działalności gospodarczej w wysokości od 19 960 zł (w roku 2012) do 42 308 zł (w roku 2017).

Decyzją z dnia 16 listopada 2017 roku- po rozpatrzeniu wniosku z 28 września 2017 roku - Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał W. B. prawo do emerytury rolniczej od 1 października 2017 roku.

Decyzją z dnia 12 grudnia 2017 roku organ rentowy stwierdził ustanie ubezpieczenia społecznego rolników dla wnioskodawczyni od dnia 17 listopada 2017 roku, w związku z nabyciem od tego dnia prawa do emerytury rolniczej.

W dniu 26 stycznia 2018 roku do KRUS wpłynęło pismo z ZUS Oddział w S. wskazujące, w jakich okresach wnioskodawczyni była zatrudniona poza rolnictwem. Na tej podstawie Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Placówka Terenowa w P., wystąpiła z wnioskiem o udostępnienie danych do ZUS Oddziału w S. o podanie, z jakiego tytułu wnioskodawczyni podlegała ubezpieczeniu społecznemu od dnia 13 kwietnia 2000 roku.

W odpowiedzi na wniosek ZUS Oddział w S. w piśmie z 15 marca 2018 roku wskazał, że od dnia 13 kwietnia 2000 roku do chwili obecnej, W. B. figuruje w ewidencji jako osoba zgłoszona do ubezpieczeń społecznych:

- od 13 kwietnia 2000 roku do 14 stycznia 2001 roku podlegała ubezpieczeniu w ZUS jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą,

- od 14 lutego 2001 roku do 30 stycznia 2004 roku podlegała ubezpieczeniu w ZUS jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą,

- od 1 marca 2004 roku do 30 grudnia 2005 roku podlegała ubezpieczeniu w ZUS jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą,

- od 1 września 2006 roku do 31 października 2006 roku z tytułu zatrudnienia pracowniczego,

- od 30 stycznia 2007 roku do 30 kwietnia 2007 roku jako osoba pobierająca zasiłek dla bezrobotnych,

- od 7 maja 2007 roku do 29 lipca 2007 roku jako osoba pobierająca zasiłek dla bezrobotnych,

- od 22 lipca 2009 roku do 31 lipca 2009 roku podlegała ubezpieczeniu w ZUS jako osoba pobierająca stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych,

- od 10 września 2009 roku do 16 września 2010 roku jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą.

- od 27 stycznia 2011 roku do 26 lipca 2011 roku jako osoba bezrobotna pobierająca zasiłek dla bezrobotnych.

W okresie od 1 do 6 maja 2007 roku W. B. figurowała w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ś. jako osoba gotowa do pracy i za ten okres nie była odprowadzona składka do ZUS.

W związku z wpływem pisma z ZUS w S. z 15 marca 2018 roku, organ rentowy - Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego - wszczął postępowanie w sprawie o ustalenie podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników. Po przeprowadzeniu postępowania organ rentowy wydał zaskarżone w niniejszym procesie decyzje z 19 kwietnia 2018 roku, 20 kwietnia 2018 roku oraz z 24 kwietnia 2018 roku.

W. B. zgłosiła się do ubezpieczenia społecznego rolników mając świadomość, że wysokość składek które musi opłacić z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej do ZUS, jest dużo większa niż składki opłacane z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników w KRUS.

Na podstawie tak dokonanych ustaleń Sąd Okręgowy uznał odwołanie za nieuzasadnione podnosząc, że zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt. 1 i 2 i 16 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu oraz emerytalno-rentowemu podlega z mocy ustawy rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny oraz domownik rolnika, jeżeli ten rolnik lub domownik nie podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu lub nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo nie ma ustalonego prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Kolejno Sąd Okręgowy wskazał, że osobą podlegającą innemu ubezpieczeniu społecznemu jest zaś osoba podlegająca obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych lub objęta przepisami o zaopatrzeniu emerytalnym (art. 6 pkt 13).

Zatem, a contrario, jeżeli rolnik/domownik rolnika podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu, to nie podlega z mocy ustawy ubezpieczeniu społecznemu rolników. Sąd Okręgowy zważył, że właściwa wykładnia cytowanych przepisów prowadzi do wniosku, iż podleganie ubezpieczeniu społecznemu z innego tytułu „wyprzedza” ubezpieczenie rolnicze. Jest to oczywiste, jeśli zważyć na fakt, że władza publiczna partycypuje w przeważającej mierze w kosztach tego preferencyjnego (z racji wymiaru składek) systemu. Dlatego też - jak podkreślił Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 13 marca 2006 roku, P 8/05 (OTK-A 2006 nr 3, póz. 28) - system ubezpieczenia społecznego rolników ma na celu zapewnienie tego ubezpieczenia jednoznacznie określonej grupie społecznej, dla której praca w gospodarstwie rolnym stanowi podstawowe źródło utrzymania.

Sąd Okręgowy zaznaczył, że podleganie ubezpieczeniu społecznemu ma charakter przymusowy i powszechny. Spełnienie warunków opisanych w normie prawnej prowadzi do objęcia ubezpieczeniem. Wobec tego rolniczy model ubezpieczenia ma charakter subsydiarny. Świadczy o tym właśnie art. 7 ust. 1 i art. 16 ust. 3 ustawy 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników. Przepisy te przewidują, że rolnicze ubezpieczenie emerytalno - rentowe, wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie nie ma zastosowania, gdy rolnik lub domownik podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu.

Wyjątek od tej reguły przewidziano w dyspozycji art. 5a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Stosownie do treści tego przepisu, rolnik lub domownik, który podlegając ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata, rozpocznie prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej lub rozpocznie współpracę przy prowadzeniu tej działalności, podlega nadal temu ubezpieczeniu w okresie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracy przy prowadzeniu tej działalności, jeżeli spełnia jednocześnie następujące warunki: 1) złoży w Kasie oświadczenie o kontynuowaniu tego ubezpieczenia w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracy przy tej działalności; 2) jednocześnie nadal prowadzi działalność rolniczą lub stale pracuje w gospodarstwie rolnym, obejmującym obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego, lub w dziale specjalnym; 3) nie jest pracownikiem i nie pozostaje w stosunku służbowym; 4) nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych; 5) kwota należnego podatku dochodowego za poprzedni rok podatkowy od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie przekracza kwoty 2 528 zł.

Z uwagi na to, że przepis art. 5a charakter normy szczegółowej, nie może być rozszerzająco interpretowany. Przepis ten konsekwentnie przyjmuje, że wybór rolniczego ubezpieczenia społecznego uzależniony jest od uprzedniego stażu w ubezpieczeniu społecznym rolników. Spełnienie tej przesłanki zakłada istnienie sekwencyjności zdarzeń. Najpierw muszą zaistnieć podstawy do objęcia ubezpieczeniem społecznym rolników, a dopiero następczo ma nastąpić rozpoczęcie prowadzenia działalności pozarolniczej (por. wyrok Sądu Najwyższego z 18 października 2005 roku, II UK 41/05, OSNP 2006, nr 15-16, poz. 250,). Pomiędzy tymi granicznymi zdarzeniami rolnik lub domownik rolnika powinien podlegać nieprzerwanie ubezpieczeniu przez okres przynajmniej 3 lat. Dodatkowo nie można pominąć, że ubezpieczenie rolnicze nie może zostać przerwane. Niezachowanie tego warunku oznacza, że rolnik/domownik rolnika obowiązany jest ponownie uzbierać trzyletni okres warunkujący wybór rodzaju ubezpieczenia. Gramatyczna wykładnia przepisu art. 5a ust. 1 ustawy upoważnia do postawienia tezy, że trzyletni staż ubezpieczenia rolniczego powinien przypadać bezpośrednio przed dniem rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej (wyrok Sądu Najwyższego z 28 maja 2008 roku, II UK 304/07, Lex nr 818834, wyrok Sądu Najwyższego z 3 grudnia 1998 roku, II UKN 343/98, OSNAPiUS 1999, Nr 2, poz. 74).

Sąd pierwszej instancji wskazał, że z ustaleń stanu faktycznego wynika jednoznacznie, iż W. B. podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników od dnia 11 sierpnia 1992 roku do 31 marca 1998 roku, 25 czerwca1999 roku do 30 września 1999 roku, 8 kwietnia 2000 roku do 30 czerwca 2000 roku, 15 stycznia 2001 roku do 31 marca 2001 roku, 1 lutego 2004 roku do 31 marca 2004 roku, 30 maja 2006 roku do 30 września 2006 roku, 1 listopada 2006 roku do 31 marca 2007 roku i od 30 lipca 2007 roku

jednakże ubezpieczenie to nie było nieprzerwane, bowiem:

- od 13 kwietnia 2000 roku do 14 stycznia 2001 roku podlegała ubezpieczeniu w ZUS jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą,

- od 14 lutego 2001 roku do 30 stycznia 2004 roku podlegała ubezpieczeniu w ZUS jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą,

- od 1 marca 2004 roku do 30 grudnia 2005 roku podlegała ubezpieczeniu w ZUS jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą,

- od 1 września 2006 roku do 31 października 2006 roku z tytułu zatrudnienia pracowniczego,

- od 30 stycznia 2007 roku do 30 kwietnia 2007 roku jako osoba pobierająca zasiłek dla bezrobotnych,

- od 7 maja 2007 roku do 29 lipca 2007 roku jako osoba pobierająca zasiłek dla bezrobotnych,

- od 22 lipca 2009 roku do 31 lipca 2009 roku podlegała ubezpieczeniu w ZUS jako osoba pobierająca stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych,

- od 10 września 2009 roku do 16 września 2010 roku jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą.

- od 27 stycznia 2011 roku do 26 lipca 2011 roku jako osoba bezrobotna pobierająca zasiłek dla bezrobotnych.

Z informacji uzyskanych z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wynika, że odwołująca z dniem 1 marca 2012 roku rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, a następnie ją zawieszała i wznawiała od 4 lutego 2017 roku i od 25 marca 2017 roku.

Tym samym, w ocenie Sądu orzekającego, okres nieprzerwanego ubezpieczenia W. B. w KRUS, nie stanowi pełnych 3 lat. Nie można w tej sytuacji przyjąć, że ubezpieczona przed kolejnym rozpoczęciem prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata.

W konsekwencji Sąd Okręgowy w pełni podzielił stanowisko organu rentowego, iż nie została spełniona przesłanka określona w art. 5a ustawy, o nieprzerwanym podleganiu społecznemu ubezpieczeniu rolników przez co najmniej 3 lata przed podjęciem działalności gospodarczej.

Niespełnienie przesłanki podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy w pełnym zakresie nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata przed rozpoczęciem pozarolniczej działalności gospodarczej w myśl art. 5a ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników, skutkuje brakiem możliwości kontynuacji ubezpieczenia rolniczego. W takiej sytuacji ubezpieczonej nie przysługuje prawo wyboru pomiędzy ubezpieczeniem społecznym rolników, a ubezpieczeniem w ZUS.

Zdaniem Sądu Okręgowego rację ma również organ rentowy podnosząc, iż ubezpieczona nie informowała organu o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników. Sąd orzekający przypomniał, że obowiązek taki wprowadzony został ustawą z dnia 1 lipca 2005 roku o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 150, poz. 1248), mocą której zmieniono art. 5a. Nowelizacja ta weszła w życie od 24 sierpnia 2005 roku i obowiązywała w dniu zarejestrowania przez ubezpieczoną – w marcu 2012 roku - pozarolniczej działalności gospodarczej.

Niezależnie od powyższego Sąd Okręgowy zwrócił jednak uwagę, że zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy ma ustalenie, czy ubezpieczona W. B. rzeczywiście prowadziła jakąkolwiek działalność rolniczą na gruntach rolnych których jest współwłaścicielką.

Sąd Okręgowy uznał zatem, że dla prawidłowego rozpoznania tej kwestii istotne znaczenie miało zdefiniowanie pojęcia rolnika i prowadzenia działalności rolniczej.

Sąd pierwszej instancji wskazał, że stosownie do treści art. 6 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, przez pojęcie rolnika rozumie się pełnoletnią osobę fizyczną, zamieszkującą i prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także osobę, która przeznaczyła grunty prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego do zalesienia. Działalnością rolniczą jest z kolei działalność w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, w tym ogrodniczej, sadowniczej, pszczelarskiej i rybnej (art. 6 pkt 3 ustawy).

Sąd Okręgowy wskazał, że w pełni aprobuje pogląd Sądu Najwyższego, iż prowadzenie działalności rolniczej w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oznacza prowadzenie na własny rachunek przez posiadacza gospodarstwa rolnego działalności zawodowej, związanej z tym gospodarstwem, stałej i osobistej oraz mającej charakter wykonywania pracy lub innych zwykłych czynności wiążących się z jego prowadzeniem (wyrok Sądu Najwyższego z 29 września 2005 roku, I UK 16/05, OSNP 2006/17-18/278 ). Zgodnie zaś z art. 38 pkt 1 ustawy, przy ustalaniu podlegania ubezpieczeniu domniemywa się, że właściciel gruntów zaliczonych do użytków rolnych lub dzierżawca takich gruntów, jeżeli dzierżawa jest zarejestrowana w ewidencji gruntów i budynków, prowadzi działalność rolniczą na tych gruntach.

Sąd Okręgowy uznał, że poza sporem w rozpoznawanej sprawie jest, iż W. B. jest współwłaścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 2, 65 ha fizycznych - 3, 25 ha przeliczeniowych, położonego we wsi M., gmina M., w województwie (...).

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 28 stycznia 2009 roku, sygn. akt. I UK 202/08, Legalis nr 236895, warunkiem wyjściowym ubezpieczenia społecznego rolników jest własność lub posiadanie gospodarstwa rolnego.

Ten podstawowy warunek nie jest jednak wystarczający, gdyż ubezpieczenie społeczne rolników wynika nie z samego posiadania gospodarstwa rolnego, ale przede wszystkim z prowadzenia w nim osobiście działalności rolniczej. Nie zawsze bowiem ten, kto jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego, prowadzi działalność rolniczą. Samo posiadanie lub własność gospodarstwa nie mogą być kwalifikowane jako jego prowadzenie, jeżeli nie wiąże się z nimi wykonywanie działalności rolniczej. Z art. 38 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników wynika domniemanie, że właściciel gruntów zaliczonych do użytków rolnych bądź dzierżawca takich gruntów, prowadzi działalność rolniczą na tych gruntach.

W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy ustalił w toku postępowania, że odwołująca nie prowadziła nigdy działalności rolniczej na gruntach rolnych, których jest współwłaścicielką. Podstawę tego ustalenia stanowią zeznania złożone przez W. B. podczas rozpraw w dniu 22 stycznia 2019 roku oraz w dniu 18 lutego 2020 roku. Odwołująca zeznała bowiem, że grunty których jest współwłaścicielką (od 1991 roku), położone są w województwie (...), a ona od 1978 roku mieszka w Ś.. Zeznała, że jeździ w rodzinne strony celem odwiedzin rodziny oraz, że nie prowadzi gospodarstwa rolnego. Grunty rolne, które odziedziczyła, nie były uprawiane przez nią osobiście. Na tych gruntach prace polowe wykonuje rodzina ubezpieczonej, która ma niezbędne do tego maszyny. Około 30% gospodarstwa stanowią łąki, pozostałe grunty są obsiewane zbożem, kukurydzą. Plony z tego gospodarstwa zbiera siostra ubezpieczonej i to ona czerpie z tego tytułu korzyści finansowe. W tych okolicznościach, w ocenie Sądu Okręgowego, brak jest podstaw do uznania, że W. B. zamieszkując stale od 1978 roku w Ś., gdzie koncentrowało się jej centrum życiowe oraz zawodowe (świadczenie pracy, działalność gospodarcza), prowadziła gospodarstwo rolne w województwie (...), oddalonym od Ś. o około 850 km. Z zeznań ubezpieczonej wynika, iż jej przyjazdy do rodzinnej miejscowości miały sporadyczny i okazjonalny charakter, niezwiązany z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Ponadto wnioskodawczyni wskazała, że nie czerpała z gospodarstwa żadnej korzyści.

Sąd Okręgowy wskazał, że prowadzenie gospodarstwa rolnego nie zawsze związane jest z osobistą pracą rolnika, może polegać również na kierowaniu pracą w tym gospodarstwie, sprawowaniem nadzoru nad nią, czy reagowaniem w sprawach wymagających natychmiastowej decyzji, wynikającej ze specyfiki produkcji rolnej.

W przedmiotowej sprawie, w ocenie Sądu orzekającego, nie ma jednak podstaw do przyjęcia, by ubezpieczona powyższe warunki spełniała, biorąc pod uwagę chociażby odległość między jej miejscem zamieszkania, a położeniem gospodarstwa rolnego i sporadyczne wizyty w tym gospodarstwie.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, Sąd Okręgowy uznał, że nie sposób przyjąć, iż wnioskodawczyni prowadziła gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Sąd Okręgowy wskazał, że świadczą o tym zgromadzone w sprawie dokumenty, a przede wszystkim zeznania samej odwołującej.

Sąd Okręgowy dodał, że W. B. manifestowała w sposób jednoznaczny, że jej wolą jest podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników, co w szczególności wyrażało się w opłacaniu przez nią składek na to ubezpieczenie.

W odniesieniu do powyższego Sąd Okręgowy wskazał, iż nie sposób uznać za przejaw podlegania rolniczemu ubezpieczeniu społecznemu, o którym mowa w art. 5a ustawy, wyłącznie faktu opłacenia składek na to ubezpieczenie, lecz za decydujące o podleganiu temu ubezpieczeniu przyjąć należy spełnianie jego warunków oraz niewykluczenie z ubezpieczenia rolniczego.

Sąd orzekający zważył, że sam fakt uiszczenia składki nie stanowi o podleganiu ubezpieczeniu społecznemu. Zwrócił już na to uwagę Sąd Najwyższy stwierdzając w wyroku z dnia 17 stycznia 2000 roku (II UKN 54/00, OSNAPiUS 2002 roku nr 12 poz. 290), że sam fakt opłacania składek w ramach systemu ubezpieczenia rolników, nie jest równoznaczny z podleganiem rolniczemu ubezpieczeniu społecznemu. Nawiązał w ten sposób do poglądu, że opłacanie składki przez podmiot nie noszący cech „rolnika”, nie stanowi przesłanki objęcia z mocy ustawy ubezpieczeniem społecznym i stania się jego podmiotem (por. wyroki Sądu Najwyższego, z 23 września 1998 roku, II UKN 229/98, oraz z dnia 15 maja 2001 roku, II UKN 388/00).

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy - działając na podstawie dyspozycji art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. - oddalił odwołania wniesione przez ubezpieczoną, uznając zaskarżone decyzje za zgodne z przepisami prawa i za merytorycznie uzasadnione.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodziła się ubezpieczona zaskarżając je w całości i zarzucając mu:

- błędne ustalenie, mające wpływ na wynik sprawy, iż:

1. na dzień rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej W. B. nie spełniała przesłanki nieprzerwanego podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników przez co najmniej trzy lata przed podjęciem działalności gospodarczej;

2. skarżąca nie informowała organu o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników;

3. skarżąca nie prowadziła działalności rolniczej w stanowiącym jej współwłasność gospodarstwie rolnym położonym we wsi M., gmina M. w województwie (...).

W oparciu o powyższy zarzut apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w całości przez uwzględnienie w całości odwołań skarżącej od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego: z dnia 19 kwietnia 2018 roku, znak: (...), z dnia 20 kwietnia 2018 roku, znak: (...), z dnia 24 kwietnia 2018 roku, znak: (...) oraz obciążenie strony przeciwnej kosztami postępowania przed Sądami I i II instancji, w tym kosztami zastępstwa procesowego pełnomocnika ubezpieczonej według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

W oparciu o przepis art. 374 k.p.c. wniosła o przeprowadzenie rozprawy.

W uzasadnieniu apelacji, ubezpieczona, nie odnosząc się w żaden sposób do wskazanych i ustalonych przez Sąd pierwszej instancji okresów podlegania ubezpieczeniom społecznym (tj. pobierania zasiłków dla bezrobotnych oraz stypendium, a także zarejestrowanej działalności gospodarczej) zakwestionowała ustalenie Sądu meriti o braku nieprzerwanego trzyletniego okresu podlegania ubezpieczeniu rolniczemu. W podobny sposób zakwestionowała również ustalenie Sądu jakoby nie była rolnikiem w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu rolników podnosząc, że stale nadzorowała i zlecała prace w tym gospodarstwie oraz często tam jeździła pracując przy wykopkach i zbieraniu plonów.

Ponadto wniosła o dopuszczenie dowodu z zaświadczenia wydanego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia 2 maja 2009 r. na okoliczność potwierdzenia, że jest rolnikiem.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonej nie zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji jest prawidłowe. Sąd Okręgowy właściwie przeprowadził postępowanie dowodowe oraz dokonał trafnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego dotyczącego treści decyzji, w konsekwencji prawidłowo ustalając stan faktyczny sprawy. Sąd odwoławczy podzielił ustalenia i rozważania prawne Sądu pierwszej instancji w przeważającej części poza ustaleniami i rozważaniami dotyczącymi statusu ubezpieczonej jako rolnika, o czym w końcowej części uzasadnienia.

W pierwszej kolejności przypomnieć należy, że art. 5a ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 277) w brzmieniu z dnia 1 lipca 2005 r. stawia rolnikowi zamierzającemu rozpocząć prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej warunek nieprzerwanego podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników przez co najmniej 3 lata przed rozpoczęciem tej działalności w celu pozostania w systemie ubezpieczeń społecznych rolników (zgodnie z ust. 2 pkt 1 za rozpoczęcie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej uznaje się także wznowienie wykonywania działalności, której prowadzenie okresowo zawieszono). Jednocześnie należy mieć na względzie, że choć istotnie wymóg posiadania 3 lat nieprzerwanego podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników został wprowadzony nowelizacją ustawy z dnia 2 maja 2004 r. (Dz.U. z 2004 nr 91 poz. 873), to w niniejszej sprawie fakt ten pozostaje bez znaczenia, bowiem z punktu widzenia obowiązywania prawa dla podstawy materialnej wyroku istotny jest moment zaistnienia zdarzenia prawnego, a więc jako że postępowanie dotyczy decyzji KRUS z dnia 19 kwietnia 2018 r., 20 kwietnia 2020 r. oraz z dnia 24 kwietnia 2018 r., zaś decyzje odnoszą się do okresów od maja 2007 r. do listopada 2017 roku, Sąd Okręgowy przyjął prawidłową podstawę prawną i jej brzmienie ustalone tekstem jednolitym ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym z 2013 r. pod pozycją 1403.

Apelująca, mimo przekonujących wyjaśnień Sądu pierwszej instancji, które Sąd Apelacyjny w pełni podziela zdaje się nadal mylnie pojmować subsydiarność rolniczego modelu ubezpieczenia społecznego. Stosownie do treści art. 7 ust. 1 i art. 16 ust. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, rolnicze ubezpieczenie emerytalno-rentowe, wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie nie ma zastosowania, gdy rolnik lub domownik podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu. Jedyny zaś wyjątek od tej reguły przewidziano w przepisie art. 5a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Z uwagi na to, że ma on charakter normy szczegółowej nie może być rozszerzająco interpretowany. Przepis ten konsekwentnie przyjmuje, że wybór rolniczego ubezpieczenia społecznego uzależniony jest od uprzedniego stażu w ubezpieczeniu społecznym rolników. Najpierw muszą zaistnieć podstawy do objęcia ubezpieczeniem społecznym rolników, a dopiero następczo ma nastąpić rozpoczęcie prowadzenia działalności pozarolniczej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 r., II UK 41/05, OSNP 2006, nr 15-16, poz. 250). Pomiędzy tymi granicznymi zdarzeniami rolnik powinien podlegać nieprzerwanie ubezpieczeniu przez okres przynajmniej 3 lat co oznacza, że ubezpieczenie rolnicze nie może zostać przerwane. Niezachowanie tego warunku oznacza, tak jak wskazał Sąd Okręgowy, że rolnik obowiązany jest ponownie uzbierać trzyletni okres warunkujący wybór rodzaju ubezpieczenia. Zatem wykładnia art. 5a ustawy wskazuje wyraźnie, że 3-letni staż ubezpieczenia rolniczego powinien przypadać bezpośrednio przed dniem rozpoczęcia (wznowienia) pozarolniczej działalności gospodarczej, co też konsekwentnie wskazuje orzecznictwo (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 maja 2008 r., II UK 304/07, z dnia 3 grudnia 1998 r., II UKN 343/98, OSNAPiUS 1999, Nr 2, poz. 74, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 6 lutego 2001 r., III AUa 935/00, OSA 2001, Nr 9, poz. 33).

Z powyższego wynika więc, że skoro ubezpieczona z dniem 1 marca 2012 roku rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej, zaś w trzyletnim okresie poprzedzającym tę datę (licząc od 1 marca 2009 r.) nie podlegała nieprzerwanie ubezpieczeniu społecznemu rolników w wymiarze co najmniej 3 lat bez przerwy, nie spełniła jednej z przesłanek koniecznych dla dalszego podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników. Z prawidłowych ustaleń Sądu Okręgowego wynika, że od 7 maja 2007 r. do 29 lipca 2007 r. skarżąca podlegała ubezpieczeniu jako osoba pobierająca zasiłek dla bezrobotnych, od 22 lipca 2009 roku do 31 lipca 2009 roku podlegała ubezpieczeniu w ZUS jako osoba pobierająca stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, od 10 września 2009 roku do 16 września 2010 roku jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, od 27 stycznia 2011 roku do 26 lipca 2011 roku jako osoba bezrobotna pobierająca zasiłek dla bezrobotnych.

Wbrew twierdzeniom apelującej, zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz 266 ze zm.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami pobierającymi zasiłek dla bezrobotnych, świadczenie integracyjne lub stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez powiatowy urząd pracy.

W tej sytuacji zbędne staje się badanie spełnienia pozostałych przesłanek wymaganych przez art. 5a, gdyż tylko ich łączne spełnienie warunkuje możliwość ubiegania się o pozostanie w systemie ubezpieczenia rolniczego.

Wbrew stanowisku apelacji zgodzić należy się także z Sądem Okręgowym, iż ubezpieczona nie informowała organu o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników. Co więcej, w opozycji do twierdzeń apelującej, Sąd pierwszej instancji wyjaśnił w dostateczny sposób zaniechanie ubezpieczonej. W. B. nie informowała organu o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników tj. pobieraniu zasiłku dla bezrobotnych czy też stypendium, a także o prowadzeniu działalności. Słusznie dostrzegł Sąd Okręgowy, że obowiązek taki został wprowadzony ustawą z dnia 1 lipca 2005 roku o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 150, poz. 1248), mocą której zmieniono art. 5a. nowelizacja ta weszła w życie 24 sierpnia 2005 roku, zatem obowiązywała w dniu zarejestrowania przez ubezpieczoną (w marcu 2012 r.) pozarolniczej działalności gospodarczej. Okoliczności mające wpływ na podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników zostały ujawnione dopiero wskutek wpłynięcia z dniem 16 kwietnia 2018 roku do KRUS informacji przesłanej przez ZUS, potwierdzającej podleganie W. B. innemu ubezpieczeniu.

W tych okolicznościach kwestią zupełnie poboczną i oderwaną od treści decyzji jest akcentowany przez apelującą fakt prowadzenia, czy nadzorowania gospodarstwa rolnego w spornym okresie, a co za tym idzie spełnienia warunków do uznania jej za rolnika w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Organ rentowy nie zakwestionował statusu rolnika ubezpieczonej więc ustalenie to pozostaje poza zakresem decyzji. Powinno ono również pozostawać poza zakresem zainteresowania Sądu pierwszej instancji. Z powyższych względów Sąd Apelacyjny pominął w swoich rozważaniach te kwestię.

Reasumując, stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie ubezpieczona W. B. nie wykazała, iż spełnia przesłankę podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników przez co najmniej 3 lata przed rozpoczęciem działalności gospodarczej, co oznacza, że wyłączenie jej z tego ubezpieczenia w okresach wskazanych w zaskarżonych decyzjach było prawidłowe. Tylko bowiem w sytuacji, gdyby W. B. spełniała warunki określone w art. 5a ust. 1 z zastrzeżeniem ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, mogłaby w dalszym ciągu podlegać ubezpieczeniu społecznemu przewidzianemu w ustawie, a jednocześnie prowadzić pozarolniczą działalność gospodarczą.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego nie zachodziła potrzeba dopuszczenia dowodu z zaświadczenia wydanego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia 4 maja 2009 roku. Wskazać należy, że skarżący nie uprawdopodobnił okoliczności, dlaczego powyższego dowodu nie zgłosił we właściwym czasie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Stąd na podstawie art. 381 k.p.c. Sąd Apelacyjny oddalił powyższy wniosek jako spóźniony. Dodatkowo wypada zauważyć, iż nawet hipotetyczne założenie, że ubezpieczona faktycznie posiadała status rolnika od maja 2009 roku pozostawałoby bez wpływu na treść rozstrzygnięcia, bowiem jak wskazano wyżej podleganie rolniczym ubezpieczeniom społecznym warunkują dodatkowe przesłanki, w tym przede wszystkim okres nieprzerwanego podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników przez co najmniej 3 lata przed rozpoczęciem pozarolniczej działalności gospodarczej, któremu ubezpieczona nie sprostała.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

Romana Mrotek Gabriela Horodnicka - Stelmaszczuk Barbara Białecka