Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lutego 2025 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący:

Sędzia Barbara Białecka

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 26 lutego 2025 r. w S.

sprawy A. M. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

przy udziale Agencja (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w M. o niepodleganie obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 13 kwietnia 2023 r., sygn. akt VI U 391/23

oddala apelację.

Barbara Białecka

Sygn. akt III AUa 267/23

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14.07.2022 roku numer (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. Inspektorat w S. stwierdził, że A. M. (1) jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od dnia 28.07.2014 roku do 31.12.2019 roku oraz od 01.03.2020 roku do 30.06.2020 roku.

A. M. (1) odwołał się od tej decyzji. Podał, że w okresie 15.01.2013 - 29.08.2014 rok był jedynym wspólnikiem Agencja (...) sp. z o.o., natomiast w okresie 22.07.2014-10.07.2020 rok nie był jej jedynym wspólnikiem, a zatem nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym jako wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. za sporne okresy. Z ostrożności procesowej podniósł zarzut przedawnienia w stosunku do wymagalności zapłaty składek za okres od 15.01.2013 roku do 29.08.2014 roku.

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Wskazał, że w dniu 22.07.2014 roku ubezpieczony A. M. (1), będąc jedynym (...) sp. z o.o. w M. dokonał darowizny 10 udziałów (1%) na rzecz swojej żony A. M. (2), która 10.07.2020 roku sprzedała ten udział na rzecz W. M.. Ponadto od 02.11.2015 roku ubezpieczony był zgłoszony jako pracownik do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych lecz został z nich wykluczony ponieważ w okresach do 31.12.2019 roku i od 01.03.2020 roku do 30.06.2020 roku nie osiągnął z tego tytułu minimalnego wynagrodzenia.

Postanowieniem z dnia 27.02.2023 roku Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze strony Agencję (...) sp. z o.o. w M..

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 13 kwietnia 2023 r. zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 14 lipca 2022 roku numer (...) i stwierdził, że A. M. (1) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością od 28.07.2014 roku do 31.12.2019 roku i od 01.03.2020 roku do 30.06.2020 roku.

Sąd Okręgowy ustalił, że Agencja (...) sp. z o.o. w M. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 07.12.2006 roku pod numerem (...). Przedmiot działalności spółki to przede wszystkim produkcja mebli biurowych i sklepowych oraz działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne.

W okresie od 15.01.2013 roku do 29.08.2014 roku A. M. (1) posiadał 100% udziałów w Agencja (...) sp. z o.o. W dniu 22.07.2014 roku ubezpieczony dokonał darowizny 1% udziałów na rzecz swojej żony A. M. (2), która 10.07.2020 roku dokonała jego sprzedaży na rzecz W. M..

W dniu 07.08.2020 roku Agencja (...) sp. z o.o. została wykreślona z Krajowego Rejestru Sądowego.

W okresie od 15.01.2013 roku do 06.08.2020 roku A. M. (1) był zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego w związku z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej od 01.12.2012 roku do 27.07.2014 roku, natomiast od 02.11.2015 roku do nadal jest zgłoszony do wskazanych wyżej ubezpieczeń jako pracownik.

W ocenie Sądu Okręgowego odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2022.1009) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 12 ust. 1 ustawy).

W myśl art. 8 ust. 6 pkt 4 za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej.

Okres podlegania obowiązkowi ubezpieczeń określa przepis art. 13 pkt 4, zgodnie z którym osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36a oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Nie dotyczy to jednak wspólników spółki jawnej, partnerskiej lub komandytowej oraz komplementariuszy w spółce komandytowo-akcyjnej – gdyż oni podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom od dnia wpisania spółki do Krajowego Rejestru Sądowego albo od dnia nabycia ogółu praw i obowiązków w spółce do dnia wykreślenia spółki z Krajowego Rejestru Sądowego albo zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce (art. 13 pkt. 4 b ustawy systemowej ).

Z kolei w myśl art. 11 ust. 2 ustawy dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione m. in. w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 7b, 8 i 10.

Sąd pierwszej instancji jednocześnie zauważył, że art. 9 ww. ustawy reguluje kwestie związane ze zbiegiem tytułów do ubezpieczeń, czyli rozstrzyga, z którego tytułu dana osoba podlega ubezpieczeniom, gdy jednocześnie spełnia warunki do podlegania ubezpieczeniom z więcej niż jednego tytułu.

I tak osoba, która jest zatrudniona na podstawie stosunku pracy i dodatkowo prowadzi działalność gospodarczą, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlega jako pracownik. Natomiast z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej ubezpieczenia emerytalne i rentowe są dla niej dobrowolne, gdy określone w umowie wynagrodzenie jest równe, co najmniej minimalnemu.

Zdaniem Sądu Okręgowego spór powstały na gruncie rozpoznawanej sprawy sprowadzał się do ustalenia, czy A. M. (1) był wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o. i w związku z tym podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

W związku z powyższy Sąd meriti zauważył, że skarżący posiadał 100% udziałów w spółce do dnia 22.07.2014 roku, a następnie dokonał darowizny 1% udziałów na rzecz swojej żony i od tego momentu w spółce występuje dwóch wspólników.

Jednocześnie Sąd pierwszej instancji miał na uwadze stanowisko Sądu Najwyższego, że zbycie choćby jednego udziału w jednoosobowej spółce z o.o. powoduje, że wspólnik traci tytuł podlegania ubezpieczeniom społecznym z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (wyrok z 16.12.2020 roku, sygn. akt I UK 225/19, Legalis nr 2595194). Sąd Okręgowy wskazał, że podziela w całości powyższe poglądy i uznał, że w niniejszym postępowaniu mamy do czynienia z tożsamym stanem faktycznym.

Odnosząc się do kwestii przedawnienia składek, Sąd meriti wyjaśnił, że istotę sprawy w rozumieniu art. 386 § 4 k.p.c. określa przedmiot i zakres postępowania sądowego. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych bezpośrednim przedmiotem sprawy jest odwołanie od decyzji organu rentowego. Przedmiot postępowania wyznacza decyzja organu rentowego oraz wniesione od niej odwołanie.

Sąd Okręgowy miał na uwadze, że w niniejszej sprawie zaskarżona odwołaniem decyzja dotyczyła podlegania przez ubezpieczonego ubezpieczeniom społecznym w związku z wykonywaniem przez odwołującego pozarolniczej działalności. Zakresem odwołania od tej decyzji nie był jednak objęty wymiar składek. Dlatego też zarzuty dotyczące przedawnienia składek w ocenie Sądu pierwszej instancji nie miały znaczenia na gruncie niniejszej sprawy.

Mając na względzie specyfikę postępowania w sprawach ubezpieczeń społecznych oraz fakt, iż w przedmiotowej sprawie między ubezpieczonym, a organem ubezpieczeń społecznych powstał spór dotyczący obowiązku ubezpieczeń społecznych - Sąd Okręgowy uznał, że przy rozstrzygnięciu niniejszej sprawy zasadnicze znaczenie powinna znaleźć zasada wyrażona w art. 6 k.c., zastosowana odpowiednio w postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie bowiem z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zdaniem Sądu pierwszej instancji sama zasada skonkretyzowana w art. 6 k.c. jest jasna. Ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu, a więc neguje uprawnienie żądającego, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. Również judykatura stoi na takim stanowisku, czego wyrazem jest wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82, w którym wyrażono pogląd, iż "Reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Jeżeli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa".

Przenosząc powyższą regułę na grunt niniejszej sprawy Sąd Okręgowy przyjął, że ubezpieczony skarżąc decyzję pozwanego, zaprzeczając jego twierdzeniom, który na podstawie przeprowadzonego postępowania kontrolnego dokonał niekorzystnych dla ubezpieczonego ustaleń, powinien w postępowaniu odwoławczym nie tylko podważyć trafność poczynionych w ten sposób ustaleń dotyczących obowiązku ubezpieczeń społecznych, ale również, nie ograniczając się do polemiki z tymi ustaleniami, wskazać na okoliczności i fakty znajdujące oparcie w materiale dowodowym, z których możliwym byłoby wyprowadzenie wniosków i twierdzeń zgodnych z jego stanowiskiem reprezentowanym w odwołaniu od decyzji.

W ocenie Sądu Okręgowego, z powyższego obowiązku ubezpieczony wywiązał się w stopniu umożliwiającym uznanie jego twierdzeń i zarzutów za udowodnione w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy.

Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję orzekając jak w sentencji wyroku.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodził się organ rentowy, zaskarżając je w całości i zarzucając:

1)  naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez niewłaściwe zastosowanie art. art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez ustalenie, że A. M. (3) nie podlega jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, ubezpieczeniom społecznym w okresach od 28.07.2014 r. do 31.12.2019 r. i od 01.03.2020 r. do 30.06.2020 r.;

2)  naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6, ust. 4 ustawy systemowej poprzez nieprawidłowe ustalenie, że firma Agencja (...) sp. z o.o. w spornych okresach była spółka wieloosobową, a tym samym A. M. (3), jako wspólnik spółki wieloosobowej nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą w ramach jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością.

Podnosząc powyższe zarzuty, apelujący wniósł o:



zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania,



ewentualnie, o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia,



zasądzenie od ubezpieczonego na rzecz organu rentowego kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja okazała się bezzasadna.

Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie przy uwzględnieniu zarzutów podniesionych w apelacji doprowadziła do wniosku, że Sąd pierwszej instancji prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe w żaden sposób nie uchybiając przepisom prawa procesowego oraz dokonał wszechstronnej oceny całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego, w konsekwencji prawidłowo ustalając stan faktyczny sprawy. Sąd Okręgowy w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku wskazał, jaki stan faktyczny stał się jego podstawą oraz podał na jakich dowodach oparł się przy jego ustalaniu. Stąd też, Sąd Apelacyjny ustalenia Sądu pierwszej instancji w całości uznał i przyjął jako własne, rezygnując jednocześnie z ich ponownego szczegółowego przytaczania w tej części uzasadnienia (art. 387 § 21 pkt. 1 k.p.c.). Sąd Odwoławczy nie dostrzegł przy tym naruszenia przez Sąd pierwszej instancji prawa materialnego, w związku z czym podzielił także w całości rozważania tego sądu również w zakresie przyjętych przez niego podstaw prawnych orzeczenia (art. 387 § 2 ¹ pkt. 2 k.p.c.).

Wskazać należy, że w niniejszym postępowaniu spór koncentrował się na kwestii, czy od dnia 28.07.2014 r. do 31.12.2019 r. oraz od 01.03.2020 r. do 30.06.2020 r. A. M. (1) był wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o. i w związku z tym podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Tytułem wstępu powtórzenia wymaga, iż zgodnie z brzmieniem art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2022.1009) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 12 ust. 1 ustawy).

Natomiast zgodnie z brzmieniem art. 8 ust. 6 pkt 4 za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej.

Sąd Najwyższy uchwałą z dnia 21 lutego 2024 r., sygn. III UZP 8/23 stwierdził, że wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadający 99 procent udziałów nie podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W ocenie Sądu Najwyższego stwierdzenie, że art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy obejmuje jedynie wspólnika jednoosobowej spółki z o.o., jest uprawnione i uzasadnione. Sąd Najwyższy odnosząc się do kwestii, czy niewielka różnica dzieląca wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. i wspólnika dwuosobowej spółki z o.o. posiadającego 99/100 udziałów w spółce, nie jest na tyle znacząca, że pozwala na objęcie go ubezpieczeniami społecznymi na podstawie art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – stanowczo wskazał, że odpowiedź jest negatywna i nie może być inna. Nie ma znaczenia aspekt ekonomiczny i podmiotowe znaczenie dominującego udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, gdyż ubezpieczeniom społecznym nie podlega spółka a tylko wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Tytuł podlegania ubezpieczeniom społecznym z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obejmuje tylko wspólnika jednoosobowej spółki z o.o., a więc nie wspólnika w dwuosobowej spółce z o.o., nawet gdy jest właścicielem niemal wszystkich udziałów w spółce.

Dalej, Sąd Najwyższy wyjaśnił, że w sprawie decyduje zatem jednoznaczna regulacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - art. 8 ust. 6 pkt 4 - zgodnie z którą, za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest jeden, dlatego w drodze wykładni nie można stwierdzić, iż ubezpieczeniom społecznym na podstawie tej samej regulacji podlega drugi wspólnik w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Nie ma zatem znaczenia czy jest to wspólnik "dominujący" czy "niemal jedyny". Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nie definiuje odrębnie wspólnika spółki z o.o., dlatego wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. to tylko wspólnik spółki wymienionej w art. 4 § 1 pkt 3 k.s.h., czyli jednoosobowej spółki kapitałowej, w której wszystkie udziały należą do jednego wspólnika. Wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o. nie jest zatem wspólnik, do którego nie należą wszystkie udziały tej spółki. Taki wspólnik nie podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Jak zauważył Sąd Najwyższy, ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oparta jest na ścisłej egzemplifikacji tytułów podlegania ubezpieczeniom społecznym. Kreowanie w drodze wykładni dalszych tytułów lub podmiotowe rozszerzanie kręgu osób podlegających ubezpieczeniom społecznym nie jest możliwe, gdyż nie ma oparcia w ustawie. Znaczenie ma zatem stan prawny, a nie faktyczny, czyli to czy określona sytuacja jest z korzyścią dla dominującego wspólnika w spółce z o.o. albo dla systemu ubezpieczeń społecznych. O podleganiu ubezpieczeniom społecznym decyduje prawodawca w drodze ustawy. W ocenie Sądu Najwyższego niezgodne z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych jest zatem orzekanie, że tam, gdzie nie spełnia się stosunek pracy (art. 22 k.p.) dominującego wspólnika w spółce z o.o., to tam można przyjąć podleganie przezeń ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 8 ust. 6 pkt 4 tej ustawy. Sąd Najwyższy zauważył jednocześnie, że wskazana regulacja ma bowiem ściśle określony zakres podmiotowy i obejmuje również wspólnika jednoosobowej spółki z o.o., który nie musi być zainteresowany podleganiem ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu (płatnością składek). Może wówczas zbyć choćby jeden udział w spółce i nie będzie podlegać ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (por. wyrok Sądu Najwyższego z 16 grudnia 2020 r., I UK 225/19). Ubezpieczeniom społecznym podlega osoba fizyczna po spełnieniu warunków podlegania tym ubezpieczeniom. Wspólnik w spółce z o.o., niezależnie od liczby udziałów w spółce, może prowadzić własną działalność gospodarczą i z tego tytułu podlegać ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Może też podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu społecznemu bez prowadzenia działalności gospodarczej - art. 7 tej ustawy.

W ocenie Sądu Najwyższego objęcie w art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy ubezpieczeniami społecznymi tylko wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie jest sprzeczne z ustawą zasadniczą. Zasada powszechności ubezpieczeń społecznych ma swoje granice. Podstawą podlegania ubezpieczeniom społecznym na podstawie określonego tytułu jest ustawa. Jak zauważył Sąd Najwyższy, Konstytucja jasno wskazuje, że zakres i formy zabezpieczenia społecznego określa ustawa zwykła (art. 67 ust. 1). Osoby podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym mają tytuł ubezpieczenia określony w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wobec ścisłego unormowania nie można wykreować tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym, który nie jest określony w ustawie. Z tego względu problem luki prawnej jest bezprzedmiotowy, gdyż to ustawodawca decyduje o podleganiu ubezpieczeniom społecznym poszczególnych osób, zważając na ich sytuacje faktyczne i prawne, co oznacza, że poza zakresem regulacji ustawy nie jest uprawnione w drodze wykładni obejmowanie regulacją z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy wspólnika dwuosobowej spółki z o.o. Zrównanie nie jest możliwe na płaszczyźnie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w szczególności ze względu na zasadę równego traktowania ubezpieczonych. Ustawodawca może wprowadzić obowiązkowe ubezpieczenie społeczne dla określonej grupy osób i wówczas zasada ta odnosi się do ubezpieczonych, a nie do tych osób, które nie podlegają ubezpieczeniom społecznym.

Sąd Apelacyjny w pełni podzielając powyższe zapatrywania Sądu Najwyższego zauważa, że Sąd pierwszej instancji prawidłowo ustalił, iż A. M. (1) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością od 28.07.2014 r. do 31.12.2019 r. i od 01.03.2020 r. do 30.06.2020 r.

Apelujący nie zgodził się ze stanowiskiem Sądu pierwszej instancji, podnosząc że ubezpieczony w spornych okresach podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W ocenie organu rentowego ubezpieczonego we wskazanych w zaskarżonej decyzji okresach należy traktować jako jedynego wspólnika Spółki w rozumieniu art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej. Zdaniem organu bez znaczenia pozostaje okoliczność, że w tych okresach pozostawał on wspólnikiem większościowym – 99% udziałów, gdyż w rzeczywistości w związku z posiadanym pakietem udziałów miał on zapewnione prawo do samodzielnego decydowania o wynikach zgromadzenia wspólników, a w konsekwencji – prawo do samodzielnego decydowania o działalności Spółki. Według Zakładu udziałowca mniejszościowego, który posiada 1% udziałów należy traktować jako udziałowca iluzorycznego. Konkludując, organ rentowy uznał, że w świetle zastanych w przedmiotowej sprawie okoliczności, wykładnia funkcjonalna art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej przełamuje wykładnię językową.

Z powyższymi zapatrywaniami organu rentowego nie można się zgodzić, albowiem wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, nawet gdy ma udziały dominujące, sięgające 99 % - jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w cytowanej uchwale - nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej, a więc nie podlega ubezpieczeniom społecznym – jako taka osoba. Brzmienie art. 8 ust 6 pkt 4 ustawy systemowej jest jasne i nie powinno wzbudzać jakichkolwiek wątpliwości, że za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej. Jeśli zatem wspólników spółki jest dwóch, to nie ma mowy o jednoosobowej działalności gospodarczej w spółce z o.o. i bez znaczenia pozostaje okoliczność, czy wspólnik dominuje w spółce czy nie, albowiem należy ściśle trzymać się ustawy. „Wszelkie inne wykładnie są contra legem” – tak wyjaśnił sędzia sprawozdawca Z. K., odnosząc się do cytowanej powyżej uchwały sygn. III UZP 8/23, będącej prostym przełożeniem art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej.

W związku z powyższym, Sąd Apelacyjny, uznając za bezzasadne zarzuty apelującego, doszedł do przekonania, że Sąd Okręgowy nie dopuścił się opisywanych przez apelującego uchybień i w sposób uprawniony stwierdził, że A. M. (1) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spornych okresach. Zdaniem Sądu Odwoławczego, apelujący błędnie wywodzi, iż fakt posiadania przez ubezpieczonego 99% udziałów daje podstawę do uznania go za wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację w całości.

Sędzia Barbara Białecka