Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Jolanta Hawryszko (spr.)
Sędziowie:	Gabriela Horodnicka-Stelmaszczuk Urszula Iwanowska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 23 czerwca 2021 r. w S.

sprawy S. S. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do świadczenia postojowego

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 30 listopada 2020 r., sygn. akt VI U 1106/20

oddala apelację.

Urszula Iwanowska

Jolanta Hawryszko

Gabriela Horodnicka-Stelmaszczuk

Sygn. akt III AUa 506/20

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., po rozpoznaniu wniosku z 12.05.2020 r., który wpłynął do organu 14.05.2020 r. od zleceniodawcy (...) Sp. komandytowa decyzją z 2 czerwca 2020 r. odmówił S. S. (1) prawa do świadczenia postojowego, ponieważ wnioskodawca od 1 maja 2020 podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako pracownik; zatem jako osoba wykonująca umowę zlecenia, nie spełnia warunku niepodlegania ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu.

Odwołanie od powyższej decyzji wywiódł ubezpieczony S. S. (1), wskazując że z art. 15zq ustawy z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych nie wynika, że na dzień złożenia wniosku o świadczenie postojowe (dalej jako ustawa covidowa), musi posiadać za wcześniejsze miesiące taki sam kod zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych. Wyjaśnił, że przez cały okres zatrudnienia w (...) s.k. posiada tylko jeden tytuł do ubezpieczeń społecznych: od 1.03 do 30.04.2020 jako zleceniobiorca, a od 1.05.2020 jako pracownik.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniósł o oddalenie, bowiem na dzień złożenia wniosku przez zleceniodawcę B. R. Sp. k. w S., tj. 14.05.2020, ubezpieczony podlegał do ubezpieczeń społecznych jako pracownik zgłoszony przez ww. płatnika składek, a nie jako osoba wykonująca umowę zlecenia. Organ rentowy przyjął, że warunki uprawniające do przyznania świadczenia postojowego, powinny być spełnione łącznie na dzień złożenia wniosku o to świadczenie.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem 30 listopada 2020 r. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu S. S. (1) prawo do świadczenie postojowego za kwiecień 2020 roku.

Sąd Okręgowy ustalił, że S. S. (2) od 2015 roku posiada polskie obywatelstwo. Od 1.03.2020 do 31.03.2020 był zatrudniony na podstawie umowy cywilnoprawnej w (...) Spółce komandytowej w S. na stanowisku doradca - magazynier w sklepie. Z tego tytułu zgłoszony został do ubezpieczeń społecznych 6.03.2020 z kodem (...) (umowa zlecenia). Kolejną umowę zlecenia zawarł z B. R. Sp. k., na okres od 1-30.04.2020 r. Z tytułu umów zlecenia osiągnął w marcu 2020 przychód w wysokości 4.200,00 zł brutto, a w kwietniu 2020 w wysokości 2.992,50 zł brutto. Zmniejszenie wynagrodzenia ubezpieczonego w kwietniu 2020 nastąpiło z uwagi na sytuację epidemiologiczną w kraju. Z powodu braku klientów, spółka (...) zmniejszyła liczbę godzin pracy sklepu, zmniejszeniu uległy również obroty sklepu. Podczas wykonywania umowy zlecenia od 1.03.2020 do 30.04.2020, S. S. (1) podlegał ubezpieczeniom społecznym wyłącznie z tytułu umowy zlecenia. W dniu 1.05.2020 r. ubezpieczony zawarł z (...) Spółką komandytową umowę o pracę w wymiarze całego etatu. Z tego tytułu zgłoszony został do ubezpieczeń społecznych z kodem (...)(pracownik). Od 1.05.2020 r. ubezpieczonego nie łączyła z żadnym pomiotem umowa zlecenia. W dniu 15.09.2020 r. na mocy porozumienia stron, doszło do rozwiązania umowy o pracę pomiędzy S. S. (1) a (...) s.k. w S..

Sąd Okręgowy uwzględnił odwołanie i wyjaśnił, że w związku z zagrożeniem rozprzestrzeniania się zakażeń wirusem SARS CoV-2 oraz koniecznością wprowadzenia szczególnych rozwiązań, umożliwiających podejmowanie działań minimalizujących zagrożenie dla zdrowia publicznego oraz gospodarki kraju, ustawą z 31.03.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568) wprowadzono do ustawy z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374 ze zm., zwana dalej „ustawą covidową”) instytucję świadczenia postojowego. W uzasadnieniu projektu nowelizacji podkreślono, że osoby prowadzące działalność gospodarczą, opłacające składki same za siebie oraz osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, innej umowy o świadczenie usług, do których zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia, a także osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o dzieło, są szczególnie narażone na „niestabilność, a nawet całkowitą utratę przychodów z powodu pandemii COVID-19, ze względu na brak zleceń lub zamówień, czy rezygnację z realizowanych lub zawieranych umów. Rozwiązania legislacyjne obowiązujące już wcześniej (możliwość skorzystania z odroczenia terminu płatności składek, układu ratalnego, umorzenia należności składek) w obliczu pandemii spowodowanej COVID-19 w wielu przypadkach okazały się niewystarczające, aby uchronić określone grupy podmiotów przed zatorami płatniczymi i upadłością, jak również brakiem środków finansowych na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Ustawodawca zaproponował więc możliwość pomocy publicznej dla osób najbardziej dotkniętych epidemią (a więc niestabilnością gospodarczą), czyli osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych oraz osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Przepis ten miał niejako "ratować" osoby wymienione w ustawie przed bankructwem, co z jednej strony miało chronić ich zabezpieczenie socjalne, a z drugiej strony ochraniać gospodarkę przed zapaścią. Sąd Okręgowy uwzględnił wskazane cele ustawodawcy przy wykładni poniższych przepisów regulujących instytucję świadczenia postojowego. Świadczenie postojowe co do zasady stanowi jednorazową wypłatę dla osób objętych przedmiotową regulacją. Świadczenie postojowe przysługuje, gdy w następstwie wystąpienia COVID-19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności odpowiednio przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą albo przez zleceniodawcę lub zamawiającego, z którymi została zawarta umowa cywilnoprawna w rozumieniu art. 15zq ust. 1 pkt 2 i ust. 3 ustawy covidowej.

Zgodnie z art. 15zq ust. 1 pkt 2, ust. 2 pkt 1, ust.3 i ust.5 ustawy covidowej (w brzmieniu obowiązującym na dzień złożenia wniosku przez ubezpieczonego, tj. na dzień 14 maja 2020 r.) osobie wykonującej umowę agencyjną, umowę zlecenia, inną umowę o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowę o dzieło przysługuje świadczenie postojowe, jeżeli nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu, zamieszkuje na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jest obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej, w następstwie wystąpienia COVID-19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności przez zleceniodawcę, z którym została zawarta umowa cywilnoprawna, a nadto jeżeli:

1) umowa cywilnoprawna została zawarta przed dniem 1 kwietnia 2020 r.

2) przychód z umowy cywilnoprawnej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe, nie był wyższy od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku.

Zgodnie z art. 15 zs ustawy covidowej, ustalenie prawa do świadczenia postojowego następuje na wniosek osoby, o której mowa w art. 15zq ust. 1, zwanej dalej "osobą uprawnioną", składany do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ust. 1). W przypadku osoby wykonującej umowę cywilnoprawną wniosek składany jest za pośrednictwem odpowiednio zleceniodawcy lub zamawiającego. Oznacza to, że wniosek pochodzi od zleceniobiorcy, a jedynie jego „przekazicielem” jest płatnik – w tym przypadku zleceniodawca. Odpowiednio zleceniodawca lub zamawiający załącza do wniosku:

1) oświadczenie potwierdzające:

a) niedojście do skutku lub ograniczenie wykonywania umowy cywilnoprawnej z powodu przestoju w prowadzeniu działalności, o którym mowa w art. 15zq ust. 3,

b) datę zawarcia i wysokość wynagrodzenia z tytułu umowy cywilnoprawnej,

c) uzyskanie przez osobę wykonującą umowę cywilnoprawną w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe, przychodu nie wyższego niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku,

d) otrzymanie oświadczenia od osoby wykonującej umowę cywilnoprawną, że nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu oraz o wysokości uzyskanych przychodów z innych umów cywilnoprawnych;

2) kopię umów cywilnoprawnych.

Sąd Okręgowy ocenił, że ubezpieczony spełnił wszystkie ww. warunki przyznania spornego świadczenia. W dniu 14.05.2020 roku do organu rentowego wpłynął bowiem wniosek płatnika składek (...) s.k. – zleceniodawcy ubezpieczonego - o ustalenie prawa do świadczenia postojowego dla obywatela Rzeczpospolitej Polskiej, S. S. (1). We wniosku zleceniodawca oświadczył, że nastąpił przestój w prowadzeniu działalności w następstwie wystąpienia COVID – 19 i wskazał datę zawarcia umowy zlecenia z S. S. (1) (1.03.2020 - zatem przed 1.04.2020) oraz wysokość wynagrodzenia ubezpieczonego z tytułu tej umowy, tj. przychód osiągnięty w marcu 2020 w kwocie 4.200,00 zł oraz w kwietniu 2020 w kwocie 2.992,50 zł. We wniosku znajduje się również oświadczenie S. S. (1) wykonującego do 30.04.2020 r. umowę cywilnoprawną, że jako osoba wykonująca umowę cywilnoprawną, ubiegająca się o świadczenie, nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu oraz że nie osiągnął żadnych przychodów z innych umów cywilnoprawnych w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku. Sąd Okręgowy ocenił, że stanowisko prawne organu było pozbawione podstaw prawnych. Żaden przepis prawa, bowiem nie wymaga, by w momencie składania wniosku o świadczenie postojowe wnioskodawca podlegał nadal ubezpieczeniu społecznemu z tytułu wykonywania umowy zlecenia lub by w ogóle musiał w tym czasie podlegać ubezpieczeniom społecznym. Określenie „osoba wykonująca umowę cywilnoprawną” zostało użyte w art. 15 zq i 15 zs ustawy covidowej w celu rozróżnienia wymienionych w tych przepisach dwóch grup osób uprawnionych do świadczenia postojowego, tj. osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Określenie „osoba wykonująca umowę cywilnoprawną” należy interpretować jako osobę wykonującą taka umowę w okresie, którego dotyczy składany przez nią wniosek o świadczenie postojowe. Ustawa covidowa wskazuje bowiem wyraźnie w art. 15zq ust. 5 pkt 1 jedynie datę początkową zawarcia umowy cywilnoprawnej (przed dniem 1 kwietnia 2020), nie wskazuje natomiast, że stosunek cywilnoprawny musi trwać w chwili składania wniosku o świadczenie postojowe. Interpretacja przepisów art. 15 zq i 15 zs ustawy covidowej dokonana przez organ, stanowi nadużycie prawa, bowiem prowadzi do pozbawienia świadczenia postojowego uprawnionych (ubezpieczonego) bez wyraźnej podstawy prawnej. Posługując się interpretacją organu rentowego, należałoby przyjąć, że ustawodawca, wprowadzając instytucję świadczenia postojowego, chciał udzielić pomocy tylko tym osobom, które w momencie składania wniosku o świadczenie postojowe podlegać będą nadal wyłącznie ubezpieczeniom społecznym z tytułu umów zlecenia. Oznaczałoby to, że racjonalny ustawodawca zamiast pomagać osobom w gorszej sytuacji materialnej, pomaga osobom znajdującym się w lepszej sytuacji. Tak byłoby przykładowo w sytuacji, gdyby osoba składająca wniosek w maju 2020 r. o świadczenie postojowe za kwiecień 2020 r., zakończyła – z winy zleceniodawcy - stosunek zlecenia z dniem 30.04.2020 r., a w maju 2020 r. pozostawała bez pracy i bez ubezpieczenia. Takiej osobie – w ocenie organu rentowego – nie można by przyznać świadczenia postojowego za kwiecień 2020 r., ponieważ w momencie złożenia wniosku nie łączy jej umowa zlecenia i nie podlega ubezpieczeniu społecznemu z tego tytułu. Gdyby natomiast tą samą osobę łączyła w momencie złożenia wniosku umowa zlecenia i wyłącznie z tego tytułu podlegałaby ubezpieczeniom społecznym w maju 2020 r., a nadto osiągała w maju 2020 r. przychody, to – wedle organu rentowego - osoba taka byłaby do świadczenia postojowego uprawniona. W ocenie Sądu, nie ma podstaw prawnych do przyjęcia, że świadczenie postojowe nie przysługuje osobom, które po okresie pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej - w czasie której doszło do ograniczenia jej realizacji w związku z przestojem w prowadzeniu działalności w następstwie COVID-19 - podjęły następnie zatrudnienie na podstawie umowy o pracę, i już w czasie tego zatrudnienia wnioskowały o świadczenie postojowe z tytułu wykonywanej bezpośrednio przed umową o pracę umowy cywilnoprawnej. Sąd przypomniał wskazanie ustawodawcy, że jeżeli osoba zawarła umowę cywilnoprawą i umowa nie doszła do skutku lub nastąpiło ograniczenie jej realizacji w związku z przestojem w prowadzeniu działalności w następstwie COVID-19, to może ona wystąpić do ZUS za pośrednictwem swojego zleceniodawcy albo zamawiającego o świadczenie postojowe, które zrekompensuje jej utratę przychodów. Sytuacja taka miała miejsce w niniejszej sprawie, co szczegółowo opisano powyżej. Ubezpieczony powinien zatem otrzymać świadczenie postojowe za kwiecień 2020, gdyż podlegał w tym czasie (od 1 marca 2020 r.) ubezpieczeniom społecznym jako zleceniobiorca, nie podlegając przy tym ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu, w kwietniu 2020 w następstwie COVID-19 nastąpiło zmniejszenie liczby godzin jego pracy, co z kolei przełożyło się na mniejsze niż wynikające z umowy wynagrodzenie.

Apelację od wyroku złożył organ rentowy.

Organ podniósł następujące zarzuty: 1. naruszenie prawa materialnego tj. art. 15 zq ust. 1 pkt 2 oraz ust. 5 pkt 3 ustawy covidowej, polegające na błędnej wykładni i niewłaściwym zastosowaniu przez uznanie, że świadczenie postojowe przysługuje osobom, które po okresie pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej – w czasie której doszło do ograniczenia jej realizacji w związku z przestojem w prowadzeniu działalności w następstwie covid19 - podjęły następnie zatrudnienie na podstawie umowy o pracę i już w czasie tego zatrudnienia wnioskowały o świadczenie z tytułu wykonywanej bezpośrednio przed umową o pracę umowy cywilnoprawnej; 2. naruszenie prawa procesowego, które mogło mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia, art. 233 §1 k.p.c. przez dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów, polegającą na bezpodstawnym uznaniu, że we wniosku o świadczenie postojowe znajduje się oświadczenie ubezpieczonego, wykonującego do 30 kwietnia 2020 r. umowę cywilnoprawną, że jako osoba wykonująca umowę cywilnoprawną ubiegająca się o świadczenie, nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu, gdy z potwierdzenia zleceniodawcy przyjęcia oświadczenie złożonego przez ubezpieczonego nie wynika data zakończenia umowy zlecenia. Mając na uwadze powyższe zarzuty apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku, przez oddalenie odwołania w całości oraz o zasądzenie na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem I i II instancji.

Sąd Apelacyjny rozważył sprawę i uznał, że apelacja jest niezasadna.

Stan faktyczny sprawy jest bezsporny i jako taki w całości został zaaprobowany przez Sąd drugiej instancji. Spór w sprawie zasadza się natomiast na interpretacji prawa materialnego, co dotyczy ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych z dnia 2.03.2020 r., t.j. z dnia 16.10.2020 r. |W tym kontekście należy przypomnieć, w zakresie przedmiotowym ustawy, że ilekroć w ustawie jest mowa o przeciwdziałaniu (...)19, rozumie się przez to m.in. wszelkie czynności związane ze zwalczaniem skutków choroby, w tym społeczno-gospodarczych (art. 1 ust.2). Ustawa przewiduje wprowadzanie programów rządowych udzielania wsparcia finansowego, skierowanych do przedsiębiorców (art. 2a). W przepisach szczegółowych w art. 15 zq ustawa wprowadza uprawnienie do świadczenia postojowego. W art. 15 zq ust. 1.2 objaśnia, komu przysługuje świadczenie postojowe, tj. między innymi osobie wykonującej umowę zlecenia.

Art. 15 zq ust. 3 ustawy wskazuje, że świadczenie postojowe przysługuje, gdy w następstwie wystąpienia (...)19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą.

Stosownie do art. 15zq ust. 5 ww. ustawy osobie wykonującej umowę cywilnoprawną świadczenie postojowe przysługuje, jeżeli:

1) umowa cywilnoprawna została zawarta przed dniem 1 kwietnia 2020 r.;

2) przychód z umowy cywilnoprawnej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek oświadczenie postojowe, nie był wyższy od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku;

3) nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu.

Spór w niniejszej sprawie dotyczył interpretacji przepisu art. 15zq ust. 5 powołanej ustawy, który wskazuje, że świadczenie postojowe przysługuje osobie, jeżeli nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy słusznie wywiódł, że okoliczność istnienia innego tytułu ubezpieczenia w momencie składania wniosku nie pozbawia odwołującego prawa do świadczenia postojowego, jeżeli taki tytuł nie istniał w okresie, którego dotyczy wniosek. Przepis art. 15zq ust. 5 pkt 3 ustawy o szczególnych rozwiązaniach należy odczytywać w kontekście całej jednostki redakcyjnej art. 15zq. Ustawodawca w ust. 3 wskazuje, że świadczenie postojowe przysługuje, gdy w następstwie wystąpienia Covid 19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności, odpowiednio przez osobę prowadzącą pozarolniczą gospodarczą albo przez zleceniodawcę lub zamawiającego, z którymi została zawarta umowa cywilnoprawna. Jest to podstawowy warunek przyznania prawa do świadczenia postojowego, określający zdarzenie prawne (przestój), mające miejsce w przeszłości w stosunku do daty złożenia wniosku, w związku z wykonywaniem umowy cywilnoprawnej. Przepis art. 15zq ust. 5 wymienia pozostałe przesłanki w odniesieniu do tego zdarzenia, w tym, wykonywanie umowy cywilnoprawnej przed 1 kwietnia 2020 r., kryterium wynagrodzenia oraz niepodleganie ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu przez osobę, której dotyczy wniosek. Za słusznością rozstrzygnięcia Sądu I instancji przemawia także brzmienie art. 15zs ust. 7 powołanej ustawy, który określa termin na złożenie wniosku - 3 miesiące od miesiąca, w którym został zniesiony ogłoszony stan epidemii. W przekonaniu Sądu Apelacyjnego nielogiczne jest rozumowanie, że osoba, która spełnia wszelkie przesłanki do przyznania prawa do świadczenia postojowego, miałaby zwlekać z zawarciem umowy o pracę, aż do momentu wydania decyzji przez organ rentowy. Ustawodawca nie formułuje ograniczeń co do możliwości objęcia ubezpieczeniem społecznym wnioskodawcy, po okresie, w którym wystąpił przestój. Wprowadza natomiast mechanizm gwarantujący świadczenie postojowe, przy spełnieniu określonych przesłanek, w okresie, który obejmował przestój. Dążenie wnioskodawcy do jak najszybszego uzyskania stałych środków do życia, w tym zawarcia umowy o pracę, zwłaszcza w realiach stanu pandemii, nie powinno prowadzić do pogorszenia sytuacji prawnej wnioskodawcy.

Sąd Apelacyjny wskazuje też na przepis art. 15zs ustawy coviowej, który określa warunki jakim powinien odpowiadać wniosek o świadczenie postojowe. Jednym z tych warunków jest wykazanie przychodu w miesiącu, którego wniosek dotyczy uprawniającego do świadczenia. Oczywiste jest więc, że wniosek o świadczenie odnoszący się do konkretnego miesiąca może być złożony najwcześniej po upływie tego miesiąca. Tak więc odwołujący nie mógł złożyć wniosku oświadczenie postojowe za kwiecień 2020 r. w tym miesiącu, a więc przed objęciem ubezpieczeniem z tytułu zawartej umowy o pracę, ale dopiero w maju 2020 r.

Podsumowując, bezsporna okoliczność niepodlegania ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu przez S. S. (1) w miesiącach marzec – kwiecień 2020 r., obniżenie przychodów z tytułu umowy cywilnoprawnej w marcu oraz kwietniu 2020 r. świadczą o tym, że odwołujący spełniał przesłanki do świadczenia postojowego. Stąd też zarzut zawarty w apelacji, dotyczący błędnej wykładnia art. 15zq ust. 5 pkt 3 ustawy, był niezasadny.

W odniesieniu do zarzutu organu wskazującego na konieczność dokonania literalnej wykładni przepisu art. 15zq ust. 5 pkt 3 przypomnieć trzeba, że przepisy prawa materialnego zawsze należy czytać i interpretować w nawiązaniu do całego systemu, w którym funkcjonują i celu w jakim powstały, nie zaś z ograniczeniem do powierzchownego odczytania językowego tylko jednej normy, zawartej w jednym zdaniu wyrwanym z całokształtu systemu. Świadczenie postojowe jest ustawowym uprawnieniem strony. Nie istnieje żaden przepis, który wymagałby, aby świadczeniobiorca w momencie składania wniosku nadal podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu umowy zlecenia lub by w ogóle musiał w tym czasie podlegać ubezpieczeniom społecznym. Ustawa wskazuje jedynie datę początkową zawarcia umowy cywilnoprawnej – przed dniem 1.04.2020 r. Nie wskazuje natomiast, by stosunek ten musiał trwać w chwili składania wniosku o świadczenie postojowe. Wykładnia prawa jakiej dokonuje organ nie jest ani wykładnią literalną, ani nawet rozszerzającą. Nałożenie przez organ na wnioskodawcę obowiązku, by ten w dniu składania wniosku nadal podlegał ubezpieczeniu z tytułu umowy cywilnoprawnej jest sprzeczne z treścią art. 15zq ust. 5 pkt 3. Jest to wykładnia contra legem, bowiem wymóg sformułowany przez organ, nie wynika, ani z powołanego przepisu, ani też z żadnej innej normy ustawy covidowej.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację organu.

Urszula Iwanowska SSA Jolanta Hawryszko Gabriela Horodnicka-

Stelmaszczuk