Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 kwietnia 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Gabriela Horodnicka-Stelmaszczuk
Protokolant:	St. sekr. sąd. Edyta Rakowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 kwietnia 2023 r. w S.

sprawy J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji ubezpieczonej

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 3 sierpnia 2022 r., sygn. akt VI U 101/22

oddala apelację.

Gabriela Horodnicka-Stelmaszczuk

Sygn. akt III AUa 590/22

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23.02.2022 roku, znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonej ponownego ustalenia wysokości emerytury.

Ubezpieczona J. K. odwołała się od tej decyzji.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania. Podał, że w spornej decyzji ZUS odmówił prawa do przeliczenia emerytury bowiem ubezpieczona we wniosku o ponowne przeliczenie emerytury nie przedłożyła żadnych nowych dowodów ani nie zostały ujawnione żadne nowe okoliczności, które miałyby wpływ na wysokość emerytury skarżącej.

Wyrokiem z dnia 3 sierpnia 2022 roku Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie.

Sąd Okręgowy oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

J. K. urodziła się (...).

W dniu 03.01.2022 roku złożyła wniosek o emeryturę. Do wniosku dołączyła m.in. świadectwo pracy z dnia 31.12.2021 roku z okresu jej zatrudnienia w (...) Publicznym Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie (...) w M., w którym pracodawca wskazał, że ubezpieczona była zatrudniona na stanowisku pielęgniarki i starszej pielęgniarki w okresie: od 01.04.1996 roku do 30.09.2004 roku, w tym:

- od 01.04.1996 roku do 31.05.2007 roku – w pełnym wymiarze godzin pracy;

- od 01.06.2007 roku do 31.12.2021 roku – była zwolniona z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na podstawie art. 31.1 ust. 1 ustawy z dn. 23.05.1991 roku o związkach zawodowych;

- w okresie od 01.04.1996 roku do 31.12.2021 roku wykonywała pracę w warunkach szczególnych w oddziałach (...)

Decyzją z dnia 13.01.2022 roku ZUS przyznał ubezpieczonej prawo do okresowej emerytury kapitałowej, której wysokość od dnia 01.01.2022 roku wyniosła 414,98 zł.

Kolejną decyzją z dnia 13.01.2022 roku organ rentowy przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury z ZUS, w wysokości 1615,43 zł.

Łączną wysokość świadczenia emerytalnego ubezpieczonej do wpłaty, na podstawie decyzji z dnia 13.01.2022 roku, wyniosła 1847,67 zł. Ubezpieczona nie wniosła odwołań od decyzji z dnia 13.01.2022 roku.

W dniu 27.01.2022 roku J. K. złożyła wniosek o ponowne obliczenie świadczenia emerytalnego. Do wniosku dołączyła świadectwo pracy z dnia 31.12.2021 roku, w którym pracodawca (...) Publiczny Szpital dla Nerwowo i Psychicznie (...) w M. wskazał, że ubezpieczona była zatrudniona w okresie od 01.04.1996 roku do 31.12.2021 roku na stanowisku pielęgniarki i starszej pielęgniarki i w tym też okresie wykonywała pracę w warunkach szczególnych. Okresy nieskładkowe wskazane w tym dokumencie pokrywają się z okresami nieskładkowymi wskazanymi w poprzednio wydanym świadectwie pracy za okres zatrudnienia skarżącej w (...) Publicznym Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie (...) w M.. Skarżąca do wniosku dołączyła także zaświadczenie z dnia 26.01.2022 roku, w którym pracodawca wskazał, że przez cały okres zatrudnienia ubezpieczonej, tj. od 01.04.1996 roku do 31.12.2021 roku odprowadzane były składki na ubezpieczenie społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne.

Decyzją z dnia 23.02.2022 roku, znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonej ponownego ustalenia wysokości emerytury. Ubezpieczona odwołała się od tej decyzji.

Sąd Okręgowy uznał odwołanie ubezpieczonej za nieuzasadnione cytując art. 173, 174, 15 ust. 1, 24, 25 i 26 ustawy z dnia 17.12.1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. z dn. 28.01.2022 roku; Dz.U. z 2022 roku, poz. 504; dalej jako ustawa),

Sąd pierwszej instancji wskazał również, iż zgodnie zaś z art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej, w sprawie zakończonej prawomocną decyzją organ rentowy, na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, uchyla lub zmienia decyzję i ponownie ustala prawo do świadczeń lub ich wysokość, jeżeli:

1) po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono nowe okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość;

2) decyzja została wydana w wyniku przestępstwa;

3) dowody, na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe;

4) decyzja została wydana na skutek świadomego wprowadzenia w błąd organu rentowego przez osobę pobierającą świadczenie;

5) decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone, zmienione albo stwierdzono jego nieważność;

6) przyznanie świadczeń lub nieprawidłowe obliczenie ich wysokości nastąpiło na skutek błędu organu rentowego.

Sąd meriti podkreślił przy tym, że ubezpieczona nie przedłożyła żadnych nowych dowodów i nie wskazała na żadne nowe okoliczności, które mogłyby stanowić podstawę do ponownego ustalenia wysokości kapitału początkowego i doprowadzić do ponownego ustalenia podstawy emerytury.

Sąd Okręgowy podkreślił, że zarzuty ubezpieczonej w istocie sprowadzały się do wskazania, że po 30 latach pracy, w tym 25 latach pracy w warunkach szczególnych i pracy po ukończenia powszechnego wieku emerytalnego (3 lata i 2 miesiące) wysokość jej emerytury wynosi jedynie 1615,43 zł. Tymczasem, zdaniem Sądu pierwszej instancji, z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika poza wszelką wątpliwość, że organ rentowy w sposób prawidłowy dokonał ustalenia wysokości emerytury skarżącej, zaś dokumenty przedłożone we wniosku z dnia 27.01.2022 roku nie stanowiły żadnych nowych dowodów w sprawie, co skutkować musiało odmową ponownego ustalenia wysokości emerytury.

Sad Okręgowy zauważył, że z dokumentów zgromadzonych w aktach ZUS (tom I i II) wynika, iz do wyliczenia emerytury skarżącej zostały uwzględnione wszystkie okresy jej zatrudnienia, tj. od 01.04.1996 roku do 31.12.2021 roku, zgodnie z przedłożonym przez nią świadectwem pracy ze Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie (...) w M.. Stosownie zaś do treści art. 173 ust. 1 ustawy, wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy, a zatem na dzień 01.01.1999 roku. Wynika to wprost z cytowanych przepisów ustawy. A zatem do ustalenia wysokości kapitału początkowego skarżącej został uwzględniony okres jej zatrudnienia w Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie (...) w M., od 01.04.1996 roku do 31.12.1998 roku, co też wynika wprost z decyzji ZUS z dnia 11.01.2022 roku (k. 48 tom I akt ZUS), niezaskarżonej z resztą przez ubezpieczoną. Decyzja ta jest więc prawomocna. Biorąc pod uwagę tak ustalony kapitał początkowy, w dniu 13.01.2022 roku pozwany wydał decyzję o ustaleniu ubezpieczonej prawa do emerytury powszechnej, którą to emeryturę stanowią, zgodnie z cytowanymi wyżej przepisami ustawy, kwoty składek na ubezpieczenie emerytalne i kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi bowiem różnowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równych wiekowi przejścia na emeryturę. A zatem, po dniu 01.01.1999 roku podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne. Zaś co do poprzedniego okresu to Sąd meriti wskazał, że cały poprzedni okres zatrudnienia, aż do dnia 01.01.1999 roku, tj. od 01.04.1996 roku do 31.12.1998 roku, a także od 26.04.1978 roku do 30.09.1982 roku; łącznie 7 lat, 2 miesiące i 7 dni, wliczony został prawidłowo przez ZUS do ustalenia wartości kapitału początkowego. Tym samym na indywidualnym koncie ubezpieczonej znajdują się środki tj. zaewidencjonowane składki na ubezpieczenie emerytalne z tytułu zatrudnienia skarżącej od 01.01.1999 roku, z uwzględnieniem przedłożonych przez ubezpieczoną do sprawy angaży z dnia 01.10.2021 roku i z dnia 25.10.2021 roku, co wynika z raportu ZUS (k. 36-17).

Reasumując Sąd Okręgowy podkreślił, że do wyliczenia wysokości emerytury skarżącej, zgodnie z cytowanymi wyżej przepisami ustawy, uwzględnione zostało, zgodnie z art. 25 tej ustawy: 1) zwaloryzowany kapitał początkowy z tytułu zatrudnienia ubezpieczonej od 26.04.1978 roku do 31.12.1998 roku, 2) kwota zwaloryzowanych składek na koncie ubezpieczonej za okres od dnia 01.01.1999 roku.

Z przepisu art. 114 ust. 1 ustawy wynika, że warunkiem ponownego ustalenia prawa do świadczenia jest uzyskanie nowych dowodów lub ujawnienie okoliczności, które istniały przed wydaniem decyzji, a nie były znane organowi w chwili orzekania i mają wpływ na prawo do tych świadczeń lub ich wysokość (por. wyrok Sądu Najwyższego z dn. 05.08.1999 roku, II UKN 231/99, L.).

Zwrot „przedłożenie nowych dowodów” oznacza zgłoszenie każdego prawnie dopuszczalnego środka dowodowego, stanowiące potwierdzenie okoliczności faktycznych istniejących przed wydaniem decyzji, a mających wpływ na powstanie prawa do świadczenia lub jego wysokości. Natomiast użyte w art. 114 ust. 1 ustawy pojęcie „ujawnienie nowych okoliczności” oznacza powołanie się na fakty dotyczące ogółu wymagań formalnych i materialnych związanych z ustaleniem przez organ rentowy prawa do świadczenia lub wysokości świadczenia. Są to określone w przepisach prawa materialnego fakty warunkujące powstanie prawa do świadczenia lub jego wysokości, np. staż pracy, wiek, niezdolność do pracy, ale także uchybienia przez organ rentowy normom prawa procesowego lub materialnego, wpływające potencjalnie na dokonanie ustaleń w sposób niezgodny z ukształtowaną z mocy prawa sytuacją prawna osoby zainteresowanej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dn. 03.02.2014 roku, I UK 322/13, Lex 1444596, L.).

Sąd pierwszej instancji wskazał, iż w niniejszej sprawie, jak słusznie podniósł organ rentowy, skarżąca nie przedłożyła we wniosku o ponowne obliczenie emerytury żadnych nowych dowodów, które miałyby wpływ na prawo do świadczeń czy też ich wysokość. Korekta świadectwa pracy dołączona do tego wniosku i zaświadczenie o odprowadzanych składkach na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, były wzięte pod uwagę przez ZUS już w decyzji z dnia 13.01.2022 roku. Okres pracy od 01.04.1996 roku do 31.12.2021 roku został już wzięty pod uwagę przed organ rentowy w decyzji z dnia 13.01.2021 roku, a wiec korekta świadectwa pracy i zaświadczenia dołączone do wniosku, nie wniosły niczego istotnego do sprawy i nie miały wpływu na ustalenie wysokości należnej ubezpieczonej emerytury.

W ocenie Sądu meriti, ubezpieczona zdaje się nie dostrzegać, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za wysokość należnych emerytury lecz jego obowiązkiem jest ustalenie wysokości tych świadczeń zgodnie z obowiązującym prawem, na podstawie dowodów, którymi dysponuje. Tymczasem wszystkie dokumenty, które miały wpływ na wysokość emerytury przedłożone przez ubezpieczoną, zostały uwzględnione przez organ rentowy. Niska, zdaniem skarżącej, wysokość należnej emerytury nie wynika z błędu czy też złej woli organu rentowego, lecz stanowi konsekwencję zastosowania obowiązujących przepisów prawa, które w sposób ścisły i jednoznaczny określają warunki jakie obowiązany jest stosować organ rentowy przy obliczaniu świadczeń emerytalnych. Zaś okres zatrudnienia (jak wskazuje ubezpieczona – wynoszący ponad 30 lat), jest tylko jednym z wielu elementów branych pod uwagę przy ustalaniu wysokości emerytury, co wprost wynika z ustawy.

Biorąc pod uwagę powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodziła się ubezpieczona zaskarżając je w całości i zarzucając mu:

- sprzeczność istotnych ustaleń faktycznych ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym polegającą na przyjęciu, że emerytura została obliczona z uwzględnieniem okresu pracy w Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie (...) w M., tj. 01.04.1996 r. - 31.12.2021 r., podczas gdy emerytura została obliczona z uwzględnieniem okresu 7 lat 2 miesięcy i 7 dni,

- sprzeczność istotnych ustaleń faktycznych ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym polegająca na przyjęciu, że z decyzji z dnia 11.01.2022 r. wynika, że emerytura została obliczona z uwzględnieniem okresu pracy w Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie (...) w M., tj. 01.04.1996 r. - 31.12.2021 r., podczas gdy z decyzji o ponownym ustaleniu kapitału początkowego z dnia 11.01.2022 r. wynika, że organ nadal do obliczenia współczynnika uwzględnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie 7 lat 2 miesiące 7 dni

- sprzeczność istotnych ustaleń faktycznych ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym polegająca na przyjęciu, że nie przedstawiono nowych dowodów w sprawie, w sytuacji w której złożono sprostowane świadectwo pracy, które jest nowym dowodem w sprawie i wynika z jego treści, że ubezpieczona pracowała w Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie (...) w M. w okresie 01.04.1996 r. - 31.12.2021 r.,

- rozbieżne ustalenie w zakresie daty początkowej okresu zatrudnienia.

- naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez zastąpienie zasady swobodnej oceny dowodów oceną dowolną i nieuznanie zmienionego świadectwa prący za nowy dowód w sprawie,

- naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez zastąpienie zasady swobodnej oceny dowodów oceną dowolną i niewskazanie w oparciu o który dowód Sąd uznał, że emerytura została obliczona z uwzględnieniem okresu pracy w Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie (...) w M., tj. 01.04.1996 r. - 31.12.2021 r., a nie została obliczona z uwzględnieniem okresu 7 lat 2 miesiące 7 dni,

- naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez zastąpienie zasady swobodnej oceny dowodów oceną dowolną poprzez uznanie, że z decyzji z dnia 11.01.2022 r. wynika, że emerytura została obliczona z uwzględnieniem okresu pracy w Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie (...) w M., tj. 01.04.1996 r. - 31.12.2021 r., podczas gdy z decyzji o ponownym ustaleniu kapitału początkowego z dnia 11.01.2022 r. wynika, że organ nadal do obliczenia współczynnika uwzględnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie 7 lat 2 miesiące 7 dni

- naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 327 (1) § 1 pkt 2 i § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie w sposób jasny podstawy prawnej rozstrzygnięcia, przytoczenie obszernych przepisów prawnych bez wskazania, na której konkretnie podstawie Sąd opiera rozstrzygnięcie, naruszenie zasady sporządzania uzasadnienia w sposób zwięzły

- naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 327 (1) § 1 pkt 1 k.p.c. poprzez niewskazanie przez Sąd Okręgowy podstawy faktycznej rozstrzygnięcia obejmującej określenie dowodów, na których się oparł w zakresie ustalenia, że emerytura została obliczona z uwzględnieniem okresu pracy w Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie (...) w M., tj. 01.04.1996 r. - 31.12.2021 r., a nie została obliczona z uwzględnieniem okresu 7 lat 2 miesiące 7 dni,

- naruszenie przepisów prawa, tj. art 173, art. 15 ust. 1, art. 26 art. 24, art. 25 ustawy o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych poprzez niewłaściwe ich zastosowanie do obliczenia wysokości mojej emerytury,

- naruszenia art. 114 ust. 1 pkt 1 Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 1998 r. (Dz.U. Nr 162, poz. 1118), tekst jednolity z dnia 22 stycznia 2021 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 291) poprzez jego błędne zastosowanie i uznanie, że po uprawomocnieniu się decyzji nie zostały przedłożone nowe dowody, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość.

Mając powyższe na uwadze apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i ponowne ustalenie wysokości emerytury, zasądzenie od organu na jej rzecz zwrotu kosztów procesu za obie instancje względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji wraz z rozstrzygnięciem o kosztach instancji odwoławczej, lub przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania bezpośrednio organowi rentowemu.

Wniosła również o przeprowadzenie rozprawy w sprawie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji jest prawidłowe. Sąd Okręgowy dokonał trafnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, w konsekwencji prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy. Sąd Apelacyjny podzielił ustalenia i rozważania prawne Sądu Okręgowego, rezygnując jednocześnie z ich ponownego szczegółowego przytaczania (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1998 r. I PKN 339/98, OSNAPiUS 1999/24 poz. 776, z dnia 22 lutego 2010 r. I UK 233/09, Lex nr 585720).

Na wstępie Sąd Apelacyjny wskazuje, że choć skarżąca w treści złożonej apelacji sformułowała zarzuty naruszenia prawa materialnego i procesowego to jednak żaden z nich nie zasługuje na uwzględnienie. Ubezpieczona podnosiła, że Sąd Okręgowy nie uwzględnił przedłożonego świadectwa pracy, które jej zdaniem, stanowiło nowy dokument w sprawie.

Fakt wystawienia tego dokumentu przez pracodawcę i opatrzenia go inną datą nie świadczy jednak, że jest to nowa okoliczność w rozumieniu art. 114 ustawy emerytalnej mająca wpływ na obliczenie wysokości emerytury. Rację ma bowiem Sad Okręgowy, że zwrot „przedłożenie nowych dowodów” oznacza zgłoszenie każdego prawnie dopuszczalnego środka dowodowego, stanowiące potwierdzenie okoliczności faktycznych istniejących przed wydaniem decyzji, a mających wpływ na powstanie prawa do świadczenia lub zmianę jego wysokości. Natomiast użyte w art. 114 ust. 1 ustawy pojęcie „ujawnienie nowych okoliczności” oznacza powołanie się na fakty dotyczące ogółu wymagań formalnych i materialnych związanych z ustaleniem przez organ rentowy prawa do świadczenia lub wysokości świadczenia. Są to określone w przepisach prawa materialnego fakty warunkujące powstanie prawa do świadczenia lub jego wysokości, np. staż pracy, wiek, niezdolność do pracy, ale także uchybienia przez organ rentowy normom prawa procesowego lub materialnego, wpływające potencjalnie na dokonanie ustaleń w sposób niezgodny z ukształtowaną z mocy prawa sytuacją prawna osoby zainteresowanej.

Przedłożone przez ubezpieczoną nowe świadectwo pracy nie wniosło żadnych nowych faktów, które nie zostałyby uwzględnione w decyzji organu rentowego ustalającego wysokość emerytury ubezpieczonej.

W tym miejscu podkreślenia wymaga, iż zgodnie z zasadą kontradyktoryjności, ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania cywilnego. To one, a nie sąd, są wyłącznym dysponentem toczącego się postępowania i to one wreszcie ponoszą odpowiedzialność za jego wynik. Jeżeli materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstaw do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych w myśl twierdzeń jednej ze stron, sąd musi wyciągnąć negatywne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. W ocenie Sądu Apelacyjnego, należy to rozumieć w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swoich twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia. Innymi słowy, jeżeli ubezpieczona nie wykazała innej wysokości dochodów uzyskiwanych w poszczególnych latach niż te przyjęte przez organ rentowy a wynikające z zaświadczenia o zarobkach i kwotach odprowadzonych składek, to nie ma możliwości ponownego ustalenia wysokości emerytury.

Wyliczając emeryturę organ rentowy mógł przyjąć wynagrodzenie wynikające z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy czy też w elektronicznym systemie ewidencyjnym. W orzecznictwie utrwalone jest stanowisko, zgodnie z którym wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składki musi być wykazane przez osobę ubezpieczoną w sposób pewny (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 2014 r., sygn. akt I UK 322/13, LEX 1444596). Brak jest w przepisach prawa ubezpieczeń społecznych unormowań pozwalających na ustalenie otrzymywanego wynagrodzenia w sposób przybliżony czy też prawdopodobny. Sąd Apelacyjny podkreśla, że dla celów ustalenia wysokości zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru świadczenia koniecznym jest, aby wskazane wyżej środki dowodowe nie budziły wątpliwości, były spójne, precyzyjne oraz aby zawierały pewne informacje co do wysokości dochodów ubezpieczonego stanowiących podstawę obliczenia wysokości świadczeń emerytalnych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 1998 r., sygn. akt II UKN 440/97, LEX nr 34199).

W wyroku z dnia 28 października 2008 r. (sygn. akt III AUa 560/08, LEX nr 468584) Sąd Apelacyjny w Szczecinie stwierdził z kolei, że w sprawie, w której przedmiotem jest prawo do świadczenia rentowo-emerytalnego lub wysokość tego świadczenia, wymaga się dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych oraz precyzyjnych – potwierdzających czy uprawdopodobniających w stopniu graniczącym z pewnością nie tylko fakt zatrudnienia, ale i pozostałe okoliczności związane ze świadczeniem pracy. Nie jest możliwe wyliczenie wysokości wynagrodzenia, a w konsekwencji wysokości składek na ubezpieczenie społeczne oraz wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury w oparciu o wyliczenia hipotetyczne, uśredniane, przybliżone. Do ustalenia wysokości emerytury winna być przyjmowana faktyczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Należy również podkreślić, że organ rentowy w ramach ponownej analizy sprawy dokonał sprawdzenia dotychczasowych ustaleń i wskazał, że w pierwszej decyzji o ustaleniu wysokości emerytur uwzględnił wszystkie okresy wskazywane przez ubezpieczoną. Zarówno Sąd pierwszej, jak i drugiej instancji dokonały sprawdzenia poprawności decyzji ZUS i uznały, że jest ona prawidłowa.

Wątpliwości ubezpieczonej wynikają z niezrozumienia faktu, iż zgodnie z cytowanymi przez Sąd Okręgowy przepisami (art. 173 ustawy emerytalnej) wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy emerytalnej tj. na dzień 1 stycznia 1998 r. co oznacza, że wlicza się wszystkie okresy pracy, które miały miejsce wyłącznie do 31 grudnia 1998 r. Okres zatrudnienia ubezpieczonej do tego dnia został ustalony przez zsumowanie okresu zatrudnienia w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w S. od 26 kwietnia 1978 r. do 30 września 1982 r. i zatrudnienia w (...) Publicznym Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie (...) w M. od 1 kwietnia 1996 r. do 31 grudnia 1998 r. co dało łącznie 7 lat 2 miesiące i 7 dni. Obliczony na podstawie zaświadczeń o zarobkach kapitał wyniósł 161 033,01 zł. Natomiast po 31 grudnia 1998 r. podstawę obliczenia emerytury stanowiła odprowadzona przez pracodawcę od 1 stycznia 1999 r. do końca zatrudnienia tj. do dnia 31 grudnia 2021 r. kwota składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosząca 194 037,89 zł. Obie wartości na podstawie danych przedstawionych przez ubezpieczoną wyliczone zostały prawidłowo.

W konsekwencji nie było możliwości zastosowania art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej, zgodnie z którym sprawie zakończonej prawomocną decyzją organ rentowy, na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, uchyla lub zmienia decyzję i ponownie ustala prawo do świadczeń lub ich wysokość, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono nowe okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość. Ubezpieczona nie przedstawiła bowiem żadnych dowodów na okoliczność, że przyjęte przez organ rentowy wartości wynikające z ewidencji odprowadzonych do 31 grudnia 2021 r. składek czy też zaświadczeń o zarobkach z okresów zatrudnienia do 31 grudnia 1998 r. były błędne.

Reasumując, sąd odwoławczy uważa, że wyrok Sądu Okręgowego jest trafny i odpowiada prawu, zaś apelacja stanowi jedynie polemikę z prawidłowym rozstrzygnięciem Sądu pierwszej instancji.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako nieuzasadnioną.

Gabriela Hordnicka-Stelmaszczuk