Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lutego 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący:

Sędzia Gabriela Horodnicka-Stelmaszczuk (spr.)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 2 lutego 2023 r. w Szczecinie

sprawy B. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o przyznanie renty

na skutek apelacji ubezpieczonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim

z dnia 9 września 2022 r., sygn. akt VI U 1051/21

1.  oddala apelację,

2.  przyznaje radcy prawnemu K. C. od Skarbu Państwa – Sądu Apelacyjnego w S. kwotę 120 (sto dwadzieścia złotych) powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej ubezpieczonemu z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

Gabriela Horodnicka-Stelmaszczuk

Sygn. akt III AUa 662/22

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. decyzją z 26.10.2021 r. odmówił B. W. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Ubezpieczony wniósł o zmianę decyzji i przyznanie renty. Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Wyrokiem z dnia 9 września 2022 roku Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie i przyznał od Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim na rzecz r.pr. K. C. 110,70zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawcy z urzędu.

Sąd Okręgowy oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

B. W. urodził się (...)

Prawomocnym wyrokiem z dnia 1 marca 2017 roku Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim w sprawie VI U 649/16 oddalił odwołanie wnioskodawcy od decyzji odmawiającej prawa do renty.

W dniu 02 lipca 2021 ubezpieczony złożył w Oddziale ZUS w G. wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Wnioskodawca ostatnio podlegał ubezpieczeniom do 16 czerwca 2017 r. Wykazał okresy składkowe wynoszące 17 lat, 2 miesiące i 17 dni. W ciągu ostatniego dziesięciolecia przed datą zgłoszenia wniosku o rentę - od 02 lipca 2011 do 01 lipca 2021 ubezpieczony udowodnił: 4 lata, 7 miesięcy okresów ubezpieczenia.

Ubezpieczony z zawodu jest włókniarzem - drukarzem wykańczalni. Wykonywał prace budowlane – wykończeniowe np. układanie glazury, tynkowanie, gipsowanie, malowanie. Pracował także jako kierowca autobusu, kotlarz, robotnik transportowy.

U ubezpieczonego rozpoznano zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego i szyjnego z zespołem bólowym w wywiadzie.

Podczas badania lekarskiego nie stwierdzono objawów zespołu bólowego ani neurologicznych objawów ubytkowych. Nie stwierdzono upośledzenia funkcji narządu ruchu, dającego podstawę do orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy.

Sąd Okręgowy uznał odwołanie za nieuzasadnione podnosząc, iż art. 57 ustawy z 17.12.1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 2022.504, zwana dalej ustawą), stanowi między innymi, iż:

1. Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;

2. Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Stosownie do treści art. 58.:

1. Warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

5) 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

2. Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

4. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie zaś z art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu (ust.1). Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (ust. 2). Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (ust. 3). W myśl zaś art. 14 ust. 3 w/w ustawy orzeczenie lekarza orzecznika, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie zgłoszono zarzutu wadliwości, albo orzeczenie komisji lekarskiej, stanowi dla organu rentowego podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń przewidzianych w ustawie, do których prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Stosownie do treści art. 13 ust. 1 ustawy, przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się: 1) stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, 2) możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. Zgodnie z ust. 2. niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat, z zastrzeżeniem ust. 3. Ust. 3. Niezdolność do pracy orzeka się na okres dłuższy niż 5 lat, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu. Ust. 3a. Jeżeli osobie uprawnionej do renty z tytułu niezdolności do pracy przez okres co najmniej ostatnich 5 lat poprzedzających dzień badania lekarskiego brakuje mniej niż 5 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1a i 1b, w przypadku dalszego stwierdzenia niezdolności do pracy orzeka się niezdolność do pracy na okres do dnia osiągnięcia tego wieku. Ust. 4 tego przepisu stanowi zaś, iż zachowanie zdolności do pracy w warunkach określonych w przepisach o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie stanowi przeszkody do orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy.

Sąd Okręgowy podkreślił, że podstawowym warunkiem przyznania prawa do renty jest istnienie niezdolności do pracy a ubezpieczony okoliczności tej nie wykazał.

Sąd pierwszej instancji wskazał, iż w pełni dał wiarę opinii biegłych T. P. i H. M., specjalistów odpowiednio neurologii i ortopedii. Biegli zgodnie uznali, że ubezpieczony nie jest osobą niezdolną do pracy.

W ocenie Sądu meriti, opinia została sporządzona zgodnie ze zleceniem sądu, a biegli w sposób jasny przedstawili powody swoich twierdzeń. Biegli oparli swoje oceny na dokumentacji medycznej zgromadzonej w sprawie, wywiadzie od ubezpieczonego i jego bezpośrednim badaniu. Zdaniem Sądu Okręgowego, sporządzona opinia jest logiczna i spójna. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 1976 roku w sprawie IV CR 481/76 -OSNC 1977/5-6/102 „sąd nie może oprzeć swego przekonania o istnieniu lub braku okoliczności, których zbadanie wymaga wiadomości specjalnych, wyłącznie na podstawie konkluzji opinii biegłego, ale powinien sprawdzić poprawność poszczególnych elementów opinii, składających się na trafność jej wniosków końcowych.”

Sąd pierwszej instancji w pełni podzielił przedstawiony pogląd i opierając się na nim uznał, że opinie wskazanych wyżej biegłych spełniają te kryteria. Wnioski końcowe opinii stanowiły bowiem integralną część z innymi poszczególnymi ich elementami. Analiza tych elementów wskazała, zdaniem Sądu meriti, na brak możliwości przyjęcia innego orzeczenia niż to, które wydali biegli. Sąd nie miał tym samym powodów by odmówić opiniom przymiotu wiarygodności.

W ocenie Sądu Okręgowego, zastrzeżenia zgłoszone przez pełnomocnika ubezpieczonego nie zawierają żadnych merytorycznych argumentów, a jedynie zarzut „lakoniczności” opinii. Lakoniczny oznacza zwięźle wyrażony (www.sjp.pwn.pl). Lakoniczność opinii nie wskazuje w żaden sposób, że opinia nie jest prawidłowa. Zarzutów co do sposobu badania, rozpoznania czy logiczności wywodu biegłych ubezpieczony nie złożył.

Sąd pierwszej instancji wskazał, iż subiektywna ocena zdolności do pracy, poczucie niemożności jej wykonywania, jeżeli nie ma odzwierciedlenia w stanie klinicznym stanu zdrowia, nie stanowi podstawy ustalenia niezdolności do pracy w rozumieniu przepisu art. 12 ustawy.

Zdaniem tego Sądu, przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe w pełni rozstrzyga istotę sporu. Sąd meriti stwierdził, iż uzyskał od biegłych sądowych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania. Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt. 5 pominął dowód z opinii neurochirurga oraz ponownej opinii neurologa i ortopedy-traumatologa, uznając że wnioski zamierzają jedynie do przedłużenia postępowania.

Mając na uwadze wskazane okoliczności, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie i przyznał na rzecz pełnomocnika ubezpieczonego z urzędu kwotę 110,70 zł (90zł+VAT) na podstawie § 15 ust. 2 i § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03.10.2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U.2019.68).

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodził się ubezpieczony zaskarżając je w całości i zarzucając mu:

1. Naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy tj.

a) art. 227 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c. poprzez pominięcie dowodu w postaci drugiej opinii biegłych specjalistów neurologa oraz ortopedy-traumatologa skutkujące tym, że Sąd pierwszej instancji w oparciu o pierwszą niepełną i lakoniczną opinię biegłych, stwierdził że Odwołującemu nie należy się renta.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i przyznanie Odwołującemu prawa do świadczenia rentowego, zasądzenie na rzecz Odwołującego kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych, przyznanie pełnomocnikowi zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu odwołującemu się za postępowanie przed sądem II Instancji, oświadczając że koszty te nie zostały pokryte w całości ani w części.

Na podstawie art. 380 k.p.c. oraz 382 k.p.c. wniósł o rozpoznanie przez Sąd II instancji postanowienia Sądu I instancji pomijającego wniosek Odwołującego się o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z drugiej opinii biegłych w innym składzie specjalistów neurologa oraz ortopedy-traumatologa, w celu wykazania obecnego stanu zdrowia Odwołującego się, jego niezdolności do pracy, prawa do świadczenia rentowego i o rozpoznanie niniejszej sprawy na posiedzeniu niejawnym.

Zdaniem apelującego, wydana w niniejszej sprawie opinia biegłych jest sporządzona w sposób bardzo zwięzły, lakoniczny, a badanie któremu został poddany Odwołujący polegało jedynie na oględzinach jego osoby i potwierdzeniu stanowiska Komisji Lekarskiej ZUS. Biegli nie odnieśli się w sposób szczegółowy do przedstawionych przez Odwołującego wyników rezonansu oraz prześwietleń. Całkowicie pominięto również fakt, że Odwołujący cały czas się leczy i zażywa środki przeciwbólowe. Odwołujący się, ze względu na stan zdrowia i fakt, że odczuwa ból nadal nie pracuje, w dalszym ciągu leczy się i otrzymuje zwolnienia, które lekarz przekazuje do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Stąd też, zdaniem skarżącego, powołanie biegłych, którzy w sposób szczegółowy i dokładny zbadaliby i przyjrzeli się sytuacji zdrowotnej Odwołującego się, niewątpliwie doprowadziłoby do wydania odmiennej opinii, która mogłaby skutkować innym rozstrzygnięciem.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja okazała się nieuzasadniona.

Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił stan faktyczny, a swe ustalenia oparł na należycie zgromadzonym materiale dowodowym, którego ocena nie wykraczała poza granice wskazane w art. 233 § 1 k.p.c. Sąd pierwszej instancji wywiódł prawidłowe wnioski z poprawnie dokonanej analizy dowodów stanowiących podstawę rozstrzygnięcia. Stąd też Sąd Apelacyjny ustalenia tego Sądu w całości uznał i przyjął jako własne.

Sąd odwoławczy nie stwierdził przy tym naruszenia przez Sąd Okręgowy prawa materialnego, w związku z czym poparł rozważania tego Sądu również w zakresie przyjętych przez niego podstaw prawnych orzeczenia.

Sąd Apelacyjny nie dopatrzył się zarzucanych Sądowi pierwszej instancji błędów w zakresie postępowania dowodowego. Przeciwnie, stwierdzić należy, iż Sąd meriti zebrał i szczegółowo rozważył wszystkie dowody oraz ocenił je w sposób nienaruszający swobodnej oceny dowodów, uwzględniając w ramach tejże oceny zasady logiki i wskazania doświadczenia życiowego. Wobec tego nie sposób jest podważać adekwatności dokonanych przez Sąd pierwszej instancji ustaleń do treści przeprowadzonych dowodów. Sąd odwoławczy podziela stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w orzeczeniu z dnia 10 czerwca 1999 r. (II UKN 685/98 OSNAPiUS 2000/17/655), zgodnie z którym normy swobodnej oceny dowodów wyznaczone są wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. W ocenie Sądu brak jest w niniejszej sprawie podstaw do uznania, iż Sąd pierwszej instancji postąpił wbrew którejkolwiek ze wskazanych wyżej reguł.

Sąd pierwszej i drugiej instancji bada prawidłowość decyzji (a więc i stan zdrowia) na dzień jej wydania. Wszelkie późniejsze okoliczności związane z pogorszeniem stanu zdrowia zawarte w piśmie ubezpieczonego z dnia 14 stycznia 2023 r. mogą być oceniane w ramach nowego wniosku do ZUS o przyznanie renty.

W trakcie procesu ubezpieczony złożył dokumentację do której odnieśli się biegli w swojej opinii nie negując faktu istnienia schorzeń. Biegli uznali jednak, że schorzenia te nie powodują niezdolności do pracy w rozumieniu art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Złożone wnioski dowodowe o przeprowadzenie dowodu z opinii drugiego zespołu biegłych słusznie zatem Sąd Okręgowy pominął.

Zważywszy na granice i kierunek apelacji, odnośnie okoliczności spornych należy wskazać, że w niniejszej sprawie konieczne było prawidłowe ustalenie stanu zdrowia ubezpieczonego w kontekście zdolności do pracy zarobkowej zgodnej z rzeczywistymi kwalifikacjami zawodowymi. Nadto, należy wyjaśnić, że w postępowaniu sądowym ocena całkowitej bądź częściowej niezdolności do pracy wymaga wiadomości specjalnych i w takiej sytuacji, Sąd nie może orzekać wbrew opinii biegłych sądowych (choć ostatecznie zawsze decyduje Sąd), gdyż niezdolność do pracy jako przesłanka renty ma tu znaczenie prawne (wyrok Sądu Najwyższego z 3 września 2009 r., sygn. III UK 30/09, LEX nr 537018). Sąd Okręgowy prawidłowo zatem posiłkował się w niniejszej sprawie opiniami biegłych sądowych lekarzy specjalności z zakresu ortopedii, neurologii. Stanowiły one również zasadną podstawę ustaleń faktycznych, poczynionych przez Sąd Okręgowy. Dokonana bowiem przez Sąd Apelacyjny, w ramach instancyjnej kontroli, analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym w kontekście podnoszonych zarzutów zarówno w zastrzeżeniach do opinii jak i w apelacji, doprowadziła do wniosku, że w sprawie została dostatecznie wyjaśniona kwestia zmian w stanie zdrowia ubezpieczonego oraz ich wpływu na zdolność do wykonywania pracy zgodnej z poziomem ustalonych przez Sąd pierwszej instancji kwalifikacji.

Ustosunkowując się do podniesionych zarzutów, Sąd Apelacyjny doszedł do przekonania, że opinie biegłych w części motywacyjnej oraz wynikach badań przedmiotowych są wiarygodne i przekonujące. Zostały sporządzone przez osoby legitymujące się wysokimi kwalifikacjami oraz wiedzą medyczną, które posiadają specjalizacje adekwatne do zgłaszanych schorzeń. Opinie zostały wydane, po uprzednim zebraniu wywiadu i przeprowadzeniu badań przedmiotowym, i wbrew twierdzeniom ubezpieczonego, po zapoznaniu się z aktami sprawy i dokumentacją medyczną. Zdaniem Sądu odwoławczego wskazane opinie spełniają wszystkie wymagania stawiane przez Sąd opiniom i uwzględniają wymogi prawne stawiane przez ustawodawcę przy orzekaniu o niezdolności do pracy. Odpowiadają wymogom zawartym w art. 285 k.p.c., zawierając dokładny opis stanu faktycznego, a wyciągnięte wnioski oraz uzasadnienie opinii pozwoliły Sądowi na sprawdzenie logicznego toku rozumowania biegłych lekarzy. Również odpowiedzi udzielone przez specjalistów są kategoryczne i zrozumiałe, dzięki czemu Sąd Okręgowy mógł właściwie je rozważyć.

Biegli rozpoznali u ubezpieczonego zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego i szyjnego z zespołem bólowym jedynie w wywiadzie a więc wyłącznie z relacji ubezpieczonego.

Podczas badania lekarskiego nie stwierdzono jednak objawów zespołu bólowego ani neurologicznych objawów ubytkowych. Nie stwierdzono upośledzenia funkcji narządu ruchu, dającego podstawę do orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy.

Schorzenia ortopedyczne i neurologiczne nie powodują zatem długotrwałej niezdolności do pracy ubezpieczonego. Zmiany narządu ruchu nie ograniczają w sposób istotny zdolności do wykonywania pracy fizycznej, kierowcy, drukarza, robotnika transportowego, akwizytora. Z opisu badania neurologicznego i ortopedycznego (k. 85 akt) wynika, że biegli, wbrew zarzutom apelacji, przeprowadzili dokładne badanie ubezpieczonego. Słusznie zatem przyjął Sąd Okręgowy, że ubezpieczony jest zdolny do wykonywania pracy na otwartym rynku pracy.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd orzekający w pierwszej instancji prawidłowo przyjął, że po przeprowadzeniu postępowania dowodowego w sprawie nie zachodziła już potrzeba kolejnego uzupełniania opinii, czy dopuszczania kolejnych dowodów z opinii biegłych sądowych, czy w szczególności z opinii innych biegłych sądowych, skoro zgodne oceny biegłych sądowych były jednoznaczne i nie zostały skutecznie podważone. Wielokrotnie Sąd Najwyższy stwierdzał, że potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii, gdyż odmienne stanowisko oznaczałoby przyjęcie, że należy przeprowadzić dowód z wszystkich możliwych opinii biegłych, aby upewnić się, czy niektórzy z nich nie byli tego samego zdania, co ubezpieczony.

Renta z tytułu niezdolności do pracy jest bowiem świadczeniem z ubezpieczenia społecznego związanym z istnieniem w organizmie osoby ubezpieczonej stanu chorobowego, który czyni ją obiektywnie niezdolną do pracy w ramach wszystkich posiadanych kwalifikacji, a zatem nie wystarczy subiektywne odczucie tej osoby, że jest ona niezdolna do pracy. W świetle zaś opinii wydanych przed Sądem Okręgowym, prawidłowo przez niego ocenionych, nie ujawniono jakichkolwiek podstaw uzasadniających ustalenie choćby częściowej niezdolności ubezpieczonego do pracy zarobkowej w rozumieniu ustawy emerytalnej, na które zwracał uwagę wnioskodawca w apelacji. Wszystkie podnoszone okoliczności były przedmiotem analizy, a w efekcie rozstrzygał je Sąd Okręgowy i nie zdołały one podważyć wiarygodności wydanych opinii czy wiedzy biegłych.

Ustosunkowując się do zarzutów w zakresie oceny opinii biegłych, zgodzić należy się z Sądem Okręgowym, że w sprawach o prawo do renty nie wystarczy udowodnienie, że występują określone schorzenia, lecz konieczne jest wykazanie, w jakim stopniu wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1.12.2000 r., sygn. II UKN 113/00, OSNP 2002/14/343). Jeżeli bowiem w odniesieniu do ustaleń faktycznych wymagających specjalistycznej wiedzy Sąd zasięgnął opinii biegłych i w oparciu o te dowody poczynił niezbędne ustalenia faktyczne, to powoływanie się obecnie przez apelującego tylko na alternatywne, niepoparte wiedzą specjalistyczną, ustalenia, czy przekonania, nie stanowią podstawy do podważenia przyjętych ustaleń faktycznych, ani nie wzbudzają nawet uzasadnionych wątpliwości co do prawidłowości tych ustaleń.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

Wysokość należnych kosztów procesu Sąd odwoławczy wyliczył w oparciu treść § 16 ust. 1 pkt. 2 w zw. z § 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (t.j. Dz.U. z 2019 poz. 68).

Gabriela Horodnicka-Stelmaszczuk